Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

Terug naar Oegstgeest door Jan Wolkers

Beoordeling 7.7
Foto van een scholier
Boekcover Terug naar Oegstgeest
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • Klas onbekend | 2260 woorden
  • 28 mei 2013
  • 36 keer beoordeeld
Cijfer 7.7
36 keer beoordeeld

Boekcover Terug naar Oegstgeest
Shadow

Wat het boek uitzonderlijk maakt is de manier waarop Jan Wolkers de voorbije wereld van zijn jeugd probeert terug te halen in het heden van de jaren zestig. Herinneringen aan de vooroorlogse wereld van kroepketels, stoomtrams, de deftige kruidenierswinkel van zijn vader, zijn calvinistische ouders en de dood van zijn broer gaan gepaard met beschrijvingen van de ontlui…

Wat het boek uitzonderlijk maakt is de manier waarop Jan Wolkers de voorbije wereld van zijn jeugd probeert terug te halen in het heden van de jaren zestig. Herinneringen aan de vo…

Wat het boek uitzonderlijk maakt is de manier waarop Jan Wolkers de voorbije wereld van zijn jeugd probeert terug te halen in het heden van de jaren zestig. Herinneringen aan de vooroorlogse wereld van kroepketels, stoomtrams, de deftige kruidenierswinkel van zijn vader, zijn calvinistische ouders en de dood van zijn broer gaan gepaard met beschrijvingen van de ontluikende seksualiteit van de hoofdpersoon en het verlies van zijn geloof.

Terug naar Oegstgeest door Jan Wolkers
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

1.Titelbeschrijving

a. Zakelijke gegevens

WOLKERS, J.

Terug naar Oegstgeest, Amsterdam 1965

Dertigste druk 1994

247 bladzijden

b. Motivatie

Jan Wolkers is een naam die iedereen wel kent. Ikzelf had echter nog nooit een boek van hem gelezen, en had dus geen enkel idee waarom zijn schrijfstijl zo populair is. Ik was erg benieuwd of Jan Wolkers inderdaad zo goed kon schrijven als dat iedereen zegt. Omdat ik over Jan Wolkers meer te weten wou komen, heb ik dus dit boek gekozen.

2.Samenvatting

 In het boek is Jan Wolkers zelf de ik-figuur.  Het boek gaat over het verleden van Jan Wolkers. Het boek is opgebouwd met twee verschillende soorten hoofdstukken die zich iedere keer afwisselen. Er is steeds eerst een hoofdstuk dat zich afspeelt in het verleden,  dat weer gevolgd word door een hoofdstuk dat zich afspeelt in het heden. In het hoofdstuk dat zich afspeelt in het heden denkt Jan Wolkers echter voornamelijk aan het verleden waardoor het boek vooral over het verleden gaat.  De belangrijkste personages in het boek zijn de vader, moeder, zus, broer en enkele vrienden van Jan Wolkers. De relatie met zijn vader verloopt zeer moeizaam. Dit licht aan twee dingen. Ten eerste houdt de vader van Jan Wolkers zich heel erg vast aan het geloof. Het geloof is voor hem heel belangrijk, terwijl Jan Wolkers veel minder met het geloof heeft.  Omdat zijn vader het geloof ontzettend belangrijk vindt en Jan Wolkers er juist eerder een afkeer voor heeft verloopt de relatie tussen het moeizaam. Verder botsen de karakters vaak. Vooral Jan Wolkers kan soms erg tegendraads zijn en juist het tegenovergestelde doen. Vader voed zijn kinderen op met lijfstraffen en wordt nogal snel boos. Hij pikt het niet als Jan Wolkers iets doet wat volgens het geloof niet mag. Jan Wolkers was degene die het meeste ruzie had met vader. De zus van Jan is het vaak eens met vader en accepteert, net als vader, het gedrag van haar broer niet. Zij is de braafste van de kinderen en vind het geloof ook erg belangrijk. Wolkers had met zijn broers, zoals hijzelf in het boek zegt, een haat-liefde verhouding. In de realiteit was het vooral een haat verhouding, omdat ze vaak ruzie met elkaar hadden. Het is echter zo dat Wolkers zijn broer toch stiekem wel waardeerde. Bij een van de ruzies tussen de twee broers verbrand Wolkers alle foto’s van zijn broer. Als zijn broer aan het einde van het boek overlijdt, voelt Wolkers zich daarom erg schuldig.  Door zijn schuld heeft de familie geen foto´s meer van zijn broer. Dit incident zorgt ervoor dat Jan Wolkers nog steeds er erg veel nachtmerries van heeft. Hij voelt zich hierover erg schuldig. De moeder van Jan Wolkers heeft een goede relatie met haar zoon. Van de gehele familie, is hun band het sterkste. Ze helpt Jan vaak als hij in de problemen zit, en kan ervoor zorgen dat de ruzie´s tussen zijn vader en broer minder worden. Moeder is ook voor het grootste gedeelte de baas in huis en ze zorgt ervoor dat alles in het huis rustig en vreedzaam gebeurt. De heftigste gebeurtenis in het boek is dat Wolkers broer overlijdt. Voor Wolkers zelf heeft dit veel impact gehad, en hij voelt zich schuldig voor de dood van zijn broer omdat hij de foto´s van zijn broer heeft verbrand.  Een andere aparte gebeurtenis in het boek is dat Jan het leuk vond om dieren te martelen. Hij genoot hiervan en zag het als een spelletje. Dit doet hij in een laboratoria waar ze proefdieren hebben. Het grootste gedeelte van de gebeurtenissen in het boek spelen zich in Oegstgeest af. Oegstgeest is een plaatje in Nederland, Zuid-Holland  om precies te zijn. De gebeurtenissen in het boek gebeuren tussen de geboorte van Jan Wolkers, 1925, tot en met het bezoeken van belangrijke locaties in het verleden.  Je kan uit het boek opmaken dat nadat hij die locaties bezocht heeft, hij dit boek heeft geschreven. Daarom zal het boek eindigen in ongeveer 1965.

3. Analyse

a.  De titel van het boek is ´Terug naar Oegstgeest. Dat is dezelfde titel als dat alle hoofdstukken hebben waarin hij terugblikt op de tijd dat hij nog in Oegstgeest woonde.  De titel is heel logisch te verklaren, want hij gaat namelijk in het boek terug naar Oegstgeest om daar herinneringen op te doen.

b. Het niet kunnen loslaten van het verleden, is het belangrijkste thema in het boek. In het boek blikt Jan Wolkers terug op zijn verleden. Ondertussen dat hij dat hij dat doet, blijkt wel duidelijk dat hij het verleden niet kan loslaten. Overal waar hij langskomt in zijn geboorteplaats, doet hem meteen weer aan zijn verleden denken. Hij zoekt ook zelf bewust die plekken op. Hij bezoekt ook veel plekken waar vooral nare dingen zijn gebeurd. Deze dingen kan hij niet loslaten. Zo gaat hij naar de begraafplaats van zijn broer of gaat hij terug naar het laboratorium waar hij ooit dieren mishandelde voor de lol. Ondertussen dat hij hierop terugblikt wordt hij erg verdrietig.

c. De belangrijkste personages in het boek zijn de vader, de moeder, de zus, de broer en Jan Wolkers zelf.

Jan besteed niet veel tijd aan het uiterlijk en draagt oude vieze kleren. Zijn haar zat vaak in de war en ook had hij vaak vieze handen.  Het maakte hem niet uit of hij ergens vies van wordt of niet. Zo heeft hij bijvoorbeeld weleens een korset uit de vuilnisbak gehaald voor de lol. Bladzijde 86: ‘ Op een keer vond ik na schooltijd een verbleekt korset op een vuilnisbak. Ik deed het om en slenterde zo verder.’ Iets waaruit je kan opmaken dat hij nou niet bepaald erg school was. Hij komt snel in de problemen en lokt dat vaak ook zelf uit. Zo staat er op bladzijde 43: ‘ Laat ik jouw hier geen een keer meer zien, want ik onthoud jouw gezicht, je bent een getekende.’ Bij dit citaat zit hij op een plek te spelen waar hij eigenlijk niet mag spelen. Dit zorgt vervolgens voor een boze reactie van de man die op die plek woont. Verder is Jan niet erg gelovig. Dat is iets wat in de loop van zijn jeugd zo is ontwikkeld. In het begin van zijn jeugd geloofde hij nog wel in god. Op bladzijde 43 staat: ‘ En het was of ik de stem van God weer hoorde.’

Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

De vader van Jan Wolkers heeft grijze ogen, wit haar en een gerimpeld gezicht.  Zijn vader was erg gelovig, en al het niet Christelijke gedrag van zijn zoon strafte hij dan ook zwaar met lijfstraffen. Soms strafte zijn vader hem ook als hij eigenlijk onschuldig was. Dit toont aan dat hij niet veel vertrouwen in zijn eigen zoon had. Als Jan geslagen was op school, en Jan zij dat dit onterecht was geloofde zijn vader hem niet. Bladzijde 66: ‘ Als ik het thuis liet zien zeiden ze, ‘ Dat zal je dan wel verdiend hebben.” Vader had een eigen delicatessenspeciaalzaak in Oegstgeest, die later uit noodzaak ook gewone producten ging  verkopen. Hij vindt de familie van zijn vrouw een beetje vreemd, omdat ze op een andere manier geloven dan hem.  Zijn vader komt, net als zijn moeder uit Amsterdam. Hij woonde daar in een Jodenbuurt. Bladzijde 15: ‘ Mijn ouders komen allebei uit Amsterdam. Mijn vader uit de Jodenbuurt.’

Dan heb je nog de moeder van Jan Wolkers.  Volgens Jan was zij  een ‘meesteres in de mimiek die bijna niet meer waarneembaar is.’, bladzijde 17. Ze was de baas in huis, omdat haar man het grootste gedeelte van de dag in de winkel werkte.  Zelf houd ze haar gevoelens altijd verborgen. Net als dat haar man die een hekel heeft aan haar familie, heeft zij een hekel aan de familie van haar man. Heeft een goede relatie met haar zoon (de ik-figuur). Ze houdt hem dikwijls een hand boven het hoofd. Ze is in een streng gezin opgevoed in de Overtoom. Bladzijde 15: ‘ Mijn moeder komt van de Overtoom.’

d. Het boek is geschreven vanuit de ikvertelsituatie. Op die manier weet je alles wat er in het hoofd van Jan Wolkers afspeelde. Je leeft je in de situaties en leer op die manier bepaald gedrag van Jan Wolkers te begrijpen.  Zo heb je bijvoorbeeld de situaties waarbij hij dieren mishandelde. Op zich een situatie waar ik normaal gesproken totaal geen begrip voor zou hebben, maar op de manier waarop Jan Wolkers het vertelt leer je beter te begrijpen waarom hij bepaalde dingen doet.

e. Zoals eerder vermeld kent dit boek een aparte schrijfstijl. De even hoofdstukken spelen zich allemaal af in het heden, terwijl de oneven hoofdstukken zich afspelen in het verleden. Als je echter de oneven of de even hoofdstukken achter elkaar zet krijg je wel weer een chronologisch verhaal. In het gedeelte dat zich afspeelt in het heden maakt de schrijver ook nog gebruik van flashbacks. Dit alles zorgt voor een andere manier van vertellen, dan dat je meestal gewend bent in boeken.

4. Mening

Wolkers is niet voor niets zo´n belangrijke schrijver. Hij kan heel boeiend vertellen op een manier die normaal te langdradig zou zien. Jan Wolkers maakt namelijk nogal veel gebruik van lange zinnen. Hij doet dat echter op zo´n manier dat het boek nog steeds uitstekend te lezen valt. Het boek is niet ontzettend spannend, maar het boek is wel erg mooi om te lezen. De gebeurtenissen in het boek waren erg realistisch en zo verteld dat je met hem meeleefde. De hoeveelheid emotie die erin voorkwam was precies goed. Ik heb vaak met boeken dat ik ze zo emotioneel vind en dat het ten koste gaat van het leesplezier. Dat was in dit boek helemaal niet zo. De gebeurtenissen in het boek waren erg realistisch, en daar houd ik van. Ik houd van boeken met realistische gebeurtenissen die zo verteld zijn dat ze onroerend of juist leuk zijn. Dit boek deed me op de een of andere manier denken aan de gelukkige klas van Theo Thijssen.  Dat was net als dit boek een verhaal met redelijke gewone gebeurtenissen die toch leuk waren om te lezen.  Toch vond ik de gelukkige klas van Theo Thijssen net iets je leuker omdat dat een boek was met minder erge gebeurtenissen. In dit boek kwam er meer ruzie in voor en het dierenleed vond ik ook niet bepaald smakelijk.  Ook zijn er enkele seksuele akkefietjes in het boek die de kwaliteit van het boek onderuit halen. Desalniettemin vind ik het een goed boek dat, ondanks dat hij best dik is, geen enkel moment saai is en erg leuk om te lezen.

5. Informatie over de schrijver: Jan Wolkers

Kort Amerikaans

Aanvankelijk schreef Wolkers verhalen, waaronder zijn eerste uit 1957: De verschrikkelijke sneeuwman, later opgenomen in Serpentina’s petticoat (1961). Dit werk vormt zijn debuut. Een jaar later volgde Kort Amerikaans. Hierdoor werd hij een bekend schrijver. Deze roman vertelt het verhaal van de achttienjarige Eric van Poelgeest, die jeugdfrustraties en ingrijpende gebeurtenissen zoals de dood van zijn naasten niet te boven weet te komen. Niet in staat tot liefhebben, viert hij zijn lusten bot op een gipsen beeld. Hij wordt gekweld door angst en eenzaamheid en ziet uiteindelijk alleen de dood als oplossing. In 1979 zou Wolkers deze roman nog flink omwerken. Het is interessant om de twee versies met elkaar te vergelijken.

Verval en dood

Zeer belangrijke thema’s in het werk van Wolkers vormen verval en dood. In 1963 verscheen naast Gesponnen suiker ook het aangrijpende Een roos van vlees, waarin de dood van Wolkers’ dochter Eva (gestorven in 1951 door een ongeluk in bad) naar voren komt. Ook de dood van Wolkers’ broer, in de oorlog, verwerkte hij in een roman: Horrible Tango (1967). In Turks fruit (1969) en De walgvogel (1974) wordt een alles-meeslepende liefdesrelatie beschreven, die noodlottig eindigt. In De walgvogel komt ook het voor die tijd gevoelige thema aan bod van de houding van Nederland ten tijde van de Duitse bezetting en de politionele acties in Indonesië.

Zeer belangrijke thema’s in het werk van Wolkers vormen verval en dood. In 1963 verscheen naast Gesponnen suiker ook het aangrijpende Een roos van vlees, waarin de dood van Wolkers’ dochter Eva (gestorven in 1951 door een ongeluk in bad) naar voren komt. Ook de dood van Wolkers’ broer, in de oorlog, verwerkte hij in een roman: Horrible Tango (1967). In Turks fruit (1969) en De walgvogel (1974) wordt een alles-meeslepende liefdesrelatie beschreven, die noodlottig eindigt. In De walgvogel komt ook het voor die tijd gevoelige thema aan bod van de houding van Nederland ten tijde van de Duitse bezetting en de politionele acties in Indonesië.

Oegstgeest

Het vroege werk van Wolkers laat zich lezen als een afrekening met het calvinistische milieu van Oegstgeest, waar hij opgroeide, en met de dominante vaderfiguur. Ook treden geregeld bijbelse elementen naar voren. Opvallend voor die tijd zijn de openlijke seksuele beschrijvingen die geregeld voorkomen in de romans van Wolkers. Velen ervoeren die dan ook als onzedelijk en schokkend. Wolkers vond seks echter bij de alledaagse dingen des levens horen en meende dat de seksualiteit vrijelijk beschreven mocht worden. Een van zijn bekendste werken stamt uit zijn vroege periode: de sleutelroman Terug naar Oegstgeest (1965), een werk dat sterk verbonden is met zijn andere romans.

Latere werken

Vanaf De perzik van onsterfelijkheid (1980) gebruikte Wolkers vrijwel geen bijbelse thema’s meer in zijn werk. Hij leek het hoofdstuk van zijn jeugd te hebben afgesloten. In zijn werk kwamen meer politieke en maatschappelijke thema’s aan de orde. In 1980 verhuisde Wolkers met zijn derde en laatste vrouw Karina naar Texel, waar hij in alle rust werkte. Hij genoot van de stilte en de natuur en vond er een echt thuis. Latere werken die hij er schreef zijn onder meer De junival (1982), Gifsla (1983), De onverbiddelijke tijd (1984), Icarus en de vliegende tering (1996) en het boekenweekgeschenk Zomerhitte (2005). Voor de essaybundel Tarzan in Arles (1991) kreeg hij de Busken Huetprijs, de enige literaire onderscheiding die hij accepteerde.

Andere, grote prijzen had hij dikwijls geweigerd.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Terug naar Oegstgeest door Jan Wolkers"