Hij/zij-perspectief: Allemaal foto’s, zwarte en gekleurde. En daar is die man in de sneeuw weer, maar nu jonger. De haat in die ogen, daarbuiten in de sneeuw. Zo heeft iemand mij nog nooit aangekeken. Hij moet weg. Al zijn afbeeldingen moeten weg. Daarginds is een open haard. Houtblokken liggen ernaast opgestapeld in een aardappelkist.Een doosje lucifers ligt op de schouw.Ergens moet nog energie voorhanden zijn, ergens in Maarten Klein moet toch nogMaarten Klein zitten, is het niet?

CDe lezer wordt misleid, want je weet niet of de dingen die er gebeuren echt zijn, of dat ze zo erg in gedachten zijn en het lijkt of het echt is.

plaats en tijd

A In de Verenigde Staten, in het plaatsjeGloucester, aan de kust boven Boston.

B Eigenlijk is de hele omgeving een belangenruimte, omdat de sneeuwovereenkomt met zijn gevoelens.- ‘Mijn geheugen is nooit zo best geweest.’ Ik hoor aan mijn stem dat ik mezelf probeer te verdedigen tegen haar plagerige vermaning. ‘Het komt door de sneeuw,’ zeg ik haastig, ‘die monotonie, als alles wit is om je heen vallen deverschillen weg. Ik verlang best naar de lente, jij niet?’- In het verhaal komt ook heel vaak voor dat hij zegt: ‘Die verdomde rotwinter ook..’ 

 C Zie B, ja ze hebben wel degelijk invloed op het verhaal. Het komt heel vaak terug. Maarten geeftsteeds de schuld aan de winter dat hij verward is.

DUitgerekend is de historische tijd 92 dagen. In het begin van het boek begintde winter, en op het einde van het boek begint de lente. Dus één winter lang.

FEr worden nauwelijks sprongen in de tijd gemaakt, en er zijn ook geenopvallende versnellingen te vinden.

GJa, erg vaak zelfs. Er wordt heel vaak uitgebreid beschreven wat Maarten denkt en hoe hij iets beleeft. Een voorbeeld van een fragment waarin hij iets doet, en onder die handeling dwalen z’n gedachten helemaal af en worden ze ook

uitgebreid omschreven:

Je moet je huid goed strak trekken, anders blijft het krabbertje in de plooien steken. Zwarte puntjes in de witte scheervlokken draaien in de afvoer van de wastafel rond en verdwijnen dan door het rooster. Baardharen. Ander woord voor baard. Snor, sik, knevel. Oom Karel had knevels. Tot in de vijftiende mei 1940. Toen Nederland capituleerde schoor oom Karel zijn trots omhoog wijzende knevels af. Uit protest. Een eerste en laatste verzetsdaad. Op de bank had iedereen het direct begrepen. Eerst hadden ze allemaal even verwonderd gekeken toen hij binnenkwam met zijn kale gezicht. Hij had met twee vingers van zijn rechterhand over zijn gladde bovenlip gestreken en toen, een beetje verontschuldigend, zijn schouder opgehaald. Iedereen had het begrepen, zei hij. De Duitsers. De rotmoffen. De koningin in Engeland. En dus restte oom Karel niets dan zijn knevels af te scheren. Bijna een logisch gevolg van de geschiedenis..

H De handelingen wel, maar er komen erg veel flash-backs in voor. Maarten denkt namelijk bij heel veel alledaagse dingen terug aan vroeger. Af en toe vertelt hij net of het zich in het heden afspeelt, terwijl hij eigenlijk gewoon terug denkt aan vroeger. Veel van de flash-backs gaan over de tijd van de oorlog.

INee er komen geen vooruitwijzingen voor. Wel dat je al weet dat hij dement is maar het nog wel voor zichzelf ontkent.

Perspectief:

A De belangrijkste personages in het boek zijn Maarten Klein en Vera Klein.

B Maarten Klein:Hij is verlegen en gesloten, en hij dementeert erg snel waardoor hij aan het eind van het boek alleen nog maar stukjes van z’n herinneringen overhoudt. Hij was eerst een hardwerkende man, maar op het eind is heeft hij niet eens een menswaardig bestaan meer, hij is volkomen afhankelijk van andere mensen. Je kunt merken dat hij gesloten is aan het feit dat hij veel meer denkt dan dat hij zegt. Hij houdt zich vaak in en zegt dan gewoon niets.

Vera Klein:Omdat haar man (Maarten) dement wordt is ze een erg zorgzame vrouw geworden. Ook is ze erg sympathiek. Ze probeert Maarten overal mee te helpen en neemt zelfs aan het einde van het boek de beslissing om hem op te laten nemen in een inrichting. Een klein fragmentje waarin je kunt zien dat ze een zorgzame vrouw is: ‘Je bent moe,’ zegt ze. ‘Ik zie het aan je. Je hebt slecht geslapen, de hele dag rond gelopen. Daar komt het vast van. Ga maar even rustig zitten, dan zet ik een kopje thee voor je.’

C Maarten is round, hij veranderd namelijk van een vrijwel gezonde wel wat oudere man, tot eigenlijk een ‘hoopje mens’. Vera is ook round, door alles wat ze meemaakt met Maarten is ze een stuk zorgzamer geworden.

Thematiek:

A Dementie is een slopende ziekte.

B Dementie en aftakeling zijn de 2 belangrijkste motieven van dit boek.

C Ja het boek: Our Man in Havana komt steeds weer terug. Hij heeft het een paar keer gelezen, maar herinnert het zich niet meer. En vraagt zich telkens als hij het boek ziet af waarom het boek daar ligt. Ook de winter keert steeds weer terug in het verhaal, het is niet echt een motief maar de Maarten wijst wel steeds terug op de winter periode.  

D De herinneringen van Maarten van vroeger zijn, doordat hij dement is, erg vaag. Hierdoor zijn Maartens herinneringen niet meer dan hersenschimmen.

E Bernlef schrijft erg realistisch en sober. Een belangrijk thema wat vaak terug komt is de winter-sfeer die je in veel gedichten en boeken ziet. Veel van zijn werken zijn niet heel erg vrolijk makend, vaak draait het ook om het verlies van mensen, dingen of herinneringen of gewoon het vergaan en de dood. Eigenlijk is dit dus heel depressief. Toch is Bernlef heel bekend en zijn boeken zetten veel mensen aan tot denken en blijven je zeker bij.