Boekverslag De Engelenmaker

Stefan Brijs

 1.       De titel:

De term engelenmaker wordt niet letterlijk gebruikt in het boek maar er wordt wel geïmpliceerd dat dat is waar Victor Hoppe mee bezig is. Hij heeft zijn drie "zoons", die eigenlijk klonen zijn van zichzelf, dan ook Gabriël, Rafael, Michaël genoemd naar de drie aardengelen. Hij wil eigenlijk een betere mens creëren en dus het "werk van God" opnieuw doen. Ik vind de titel heel goed gekozen, hij sluit perfect aan bij de inhoud van het boek. Vooral ook de term Engelen is mooi gekozen omdat Victor voor zichzelf een strijd is aangegaan met God. Volgens de Bijbel creëerde God eerst de engelen en later de mens, zoals Victor's eerste "Creatie" zijn zoons zijn.  

 2.       Het belangrijkste keuzemoment:

De belangrijkste keuze uit het boek vind ik dat de ouders van Victor beslissen om hem na zijn geboorte achter te laten bij een klooster omdat hij zogenaamd debiel zou zijn. Na ruim 4 jaar wordt hij hier door zijn vader weer weghaalt. Victor heeft een hele ernstige vorm van Asperger, kinderen met dit probleem ontwikkelen zich anders dan "normale" kinderen. De eerste paar jaar van zijn leven wordt hij als debiel behandelt en zeggen ze zelfs dat hij bezeten is door het kwaad, hierdoor krijgt hij een verdraaide blik op de wereld omdat hij nooit heeft leren omgaan met zijn probleem. Naarmate Victor ouder wordt wijkt zijn manier van denken steeds verder af van die van de "normale" mens, terwijl je het aan de buitenkant steeds minder goed merkt. Ik denk dat als Victor als kleine jongen een liefhebbende moeder en vader had gehad die hem hadden leren omgaan met zijn autisme dat hij heel anders terecht zou zijn gekomen. Ook al is dit geen keuze van de hoofdpersoon zelf toch denk ik dat deze keuze de belangrijkste is geweest omdat dit eigenlijk het hele verhaal in gang heeft gezet.

 3.       Karakterontwikkeling:

In het begin zijn de veranderingen in zijn karakter nog heel subtiel, maar naarmate het verhaal vordert, en dan zeker tegen het einde, begint hij steeds sneller te veranderen. Hij blijft op dezelfde manier denken maar steeds radicaler. Hij  legt zijn grenzen steeds een stukje verder. Dit loopt aan het eind van het boek zo uit de hand dat hij gewoon gestoord is. Hij heeft zichzelf zo ver gepusht dat er geen weg terug meer is. Hij denk op het laatst dat hij een soort Jezus is en spijkert zichzelf vast aan een kruis om daar te sterven!

 4.       Vertelwijze:

Het boek wordt verteld door een alwetende schrijver, maar iedere keer door de ogen van een andere persoon. Er wordt heel vaak gewisseld van verteller. Een heel deel wordt verteld vanuit de ogen van Mevrouw Maenhout, de verzorgster van de drie kinderen, maar ook een groot deel wordt verteld vanuit de ogen van Victor zelf. Het is heel leuk om soms dezelfde gebeurtenis vanuit twee heel verschillende mensen te beleven, je krijgt dan een heel goed beeld van hoe deze personen de wereld zien en hoe subjectief dit eigenlijk is. Het zou goed kunnen dat er misschien wel 20 verschillende vertellers zijn maar er zijn er eigenlijk maar drie die regelmatig terug komen en dat zijn: Victor, Mevrouw Maenhout en Rex Cremer, Victor's collega van de universiteit waar hij vroeger werkte.

 5.       Motieven en visie:

Ik denk dat een van de hoofdmotieven religie is, of eigenlijk het Christendom. Waarschijnlijk is 99% van Victor's omgeving gelovig en Victor is zelf ook heel erg bezig met God en de Bijbel. Vanaf het eerste moment dat Victor voorgelezen wordt uit de Bijbel is hij hier al zeer in geïnteresseerd. Hij kijkt op een heel praktische en min of meer logische manier tegen religie aan terwijl dit een heel abstract onderwerp is. Verder is het scheppen van leven een heel belangrijk motief, dit ligt behoorlijk voor de hand natuurlijk. Victor probeert zelf voor God te spelen. Het grondmotief is Victor's radicale kijk  op goed en kwaad, de manier waarop Vintor de wereld in zwart-wit ziet. Hij ziet God als het kwaad en Jezus en zichzelf als goed. Daar is volgens hem geen twijfel over, dit is een feit. Het hele boek gaat eigenlijk over zijn strijd tegen het kwaad.

6.    Eigen mening:

Ik vind het heel moeilijk om mijn menig te beschrijven op papier, tenminste bij dit boek. Normaal gesproken ben ik hier juist heel goed in. Dit boek brengt zoveel verschillende gedachtes én emoties naar boven dat het heel moeilijk is om op papier te zetten. Dit is echt een boek waar je gewoon over moet praten. Je moet met elkaar in discussie gaan over onderwerpen die aan bod komen en over het boek zelf. Wat ik wel kan zeggen is dat ik het echt een geweldig boek vind! Ik vind Nederlandse literatuur vaak niet boeiend, het is saai geschreven en vaak een heel dramatische geschreven. Er zitten heel veel schokkende gebeurtenissen in de Engelenmaker en toch had ik niet het idee dat het over dramatische was. Toen ik eenmaal halverwege het eerste deel van het boek was kon ik niet meer stoppen. Je krijgt iedere keer net genoeg hints om een theorie te vormen maar niet genoeg hints om ergens zeker van te zijn. Vrijwel in het begin van het boek was ik er al zeker van dat de schrijver zou eindigen met een open eind, en je krijgt op het laatst ook nog een paar hints van hoe dat open eind er uit zal gaan zien, maar dan kom je op de laatste pagina en dan weet Stefan Brijs je toch nog te verrassen terwijl al de hints toch echt wel klopten met het eind. In één woord  prachtig! Wat mij ook heel erg trof in dit boek was het feit dat ik een heel duidelijk beeld kreeg van hoe iemand met autisme de wereld zou kunnen zien. Natuurlijk heeft niet iedereen het in dezelfde vorm maar nu snap ik pas echt wat men bedoelt als ze zeggen dat sommige mensen alles letterlijk nemen. Je kan je dit bijna niet voorstellen als je hier zelf geen last van hebt. Ik spreek in mijn leesverslag over de "normale" mens, maar door dit boek ga je ook nadenken over wat nou eigenlijk "normaal" is. Een laatste ding wat ik ook echt heel belangrijk vind is de kijk op het Christendom en dan vooral op de Bijbel. Ik ben zelf niet gelovig maar stel dat ik dat wel zou zijn, is God dan wel goed? Of is God het kwaad? Misschien in God wel geen van beiden? Ik weet het niet, en eigenlijk weet niemand het, al beweren een heleboel mensen natuurlijk dat ze dat wel weten. Ik wil niet zeggen dat zij het fout hebben maar ook niet dat zij het goed hebben... Natuurlijk zitten er nog honderd andere interessante aspecten in en ik zou nog veel langer door kunnen gaan over de genoemde onderwerpen, maar dat is eigenlijk de reden waarom ik dit boek zo ontzetten goed vind, er zit zo veel in!