Achtendertig nachten door Janne IJmker

Onderwerp

Elsjen Roelofs verteld tijdens haar verblijf in de gevangenis haar levensloop, zo kom je te weten hoe haar jeugd was, waarom ze haar man vermoord heeft, en nu ter dood veroordeeld is.

Thematiek

Buiten je wil om, kun je gedwongen worden om daden te verrichten die bepalend zijn voor leven of dood.

Mensen worden soms gedwongen, om daden te verrichten die bepalend zijn voor het leven/ de dood.

Genre

Christelijk historische roman

Tijd en structuur

Het boek omvat iets langer dan 38 dagen en nachten. Het boek ik chronologisch opgebouwd, met heel veel feedback’s.

Perspectief

Het boek is geschreven in het ik-perspectief.

De proloog en het nawoord zijn in een auctoriaal perspectief.

Beoordeling

Het boek heeft enorme kwaliteit. Hoe het hele verhaal in elkaar zit, dat is bizar!

Hoe de schrijfster alle informatie bij elkaar heeft gezocht, en er zo toch haar eigen verhaal van heeft gemaakt, daar heb ik écht respect voor!

Het boek heeft eigenlijk geen taboes. Alles wat gezegd wordt, wordt gewoon zonder omhaal gezegd. Bijvoorbeeld bij de eerste huwelijksnacht van Elsjen en haar man Jan. ‘Hij blies de nachtpit uit. Zonder praten sjorde hij mijn nachthemd omhoog, futselde zijn eigen onderbroek naar beneden en duwde zonder omhaal zijn lid bij mij naar binnen. Ik wilde niet schreeuwen toen ik een scheurende pijn voelde. Met afgewend hoofd, zwaar hijgend loosde hij zo snel zijn zaad, dat het leek alsof hij bang was om mij te zien of aan tee raken. Daarna draaide hij zich om en viel onmiddellijk in slaap.’(blz.228)

Ook voel je vaak de emotie, ook in dit stukje, heel sterk! Het is alsof ze heel erg verontwaardigd is (en terecht!!).

De schrijfster weet ernst en humor heel mooi te combineren in dit boek. Jan Albers is ’n écht moederkindje, en daar plaagt Elsjens broer Barteld hem enorm mee. Dat is schitterend om te lezen, maar de veel ernstige dingen, maken je ook erg bewogen!

De schrijfster weet te bereiken dat je je heel erg boos voelt op Jan, maar ook dat je de hoofdpersoon zo goed gaat begrijpen! Je zou bijv. Jan wel eens in het echt willen spreken om hem de waarheid eens te zeggen!

Het taalgebruik is soms wat boers, maar dat hoort ook écht bij de tijd natuurlijk. Daarom waardeer ik dat ook wel.

De levensbeschouwing van een boek vind ik altijd erg belangrijk! Dit boek is niet voor niets een christelijk boek, en dat merkte je zeker aan het einde als Elsjen heel erg veranderd is. Ik vind het mooi dat Elsjen, ze ziet ook in dat ze niet helemaal juist gehandeld heeft om Jan te laten creperen toen hij om haar hulp riep. Zo eindigt het boek niet positief, omdat ze toch veroordeeld is tot de dood. Maar ze ziet in waarin ze fout is geweest, en heeft er erg berouw om.

Citaten

(blz. 234) Als Elsjen al enige tijd in de gevangenis zit, krijgt ze opeens onverwachts ‘bezoek’. Haar broer Barteld komt langs, via een gebroken raampje hebben ze kort contact. Elsjen vraagt hoe Barteld daar kwam.

Dan volgt: ‘We zijn hier om een verzoek in te dienen.’ ‘We?’ ‘Ja, Luit is hier ook.’ ‘Hier bij het raam?’ ‘Nee, hij wacht in de herberg. Er was een vrouw die de deur voor ons opende, ene Janna. Toen we bij de landschrijver vandaan kwamen en zij ons uitliet zei ze dat het deurtje vanaf de straat naar deze binnenplaats vast wel open zou zijn en dat er toevallig net een raampje kapot was van het gat van mijn zuster.’ ‘Dus Luit is hier niet?’ Ik voelde teleurstelling. ‘Nee.’ Stilte. ‘Dus je bent in het landschapshuis geweest?’ ‘Ja.’ ‘Voor dat verzoek?’ ‘Ja.’ ‘Welk verzoek?’ Stilte. ‘Welk verzoek, Barteld? Zeg het maar.’ ‘Het verzoek je te mogen kisten.’ Ogen vol tranen. Even duizelde het, de muur bood houvast. ‘Kisten?’ ‘Voor als ze je ter dood veroordelen. Maar misschien doen ze dat ook wel niet, hè?’ Een glimlach door de tranen heen. ‘Nee, misschien niet.’ Barteld greep mijn had en drukte er een kus op. ‘Ik moet gaan, wat ik doe is strafbaar.’

Hierna neemt ze nog afscheid met dat Barteld tegen de kinderen moet zeggen dat ze van hen houd, en voor allemaal een kus.

Ik vond dit fragment erg bijzonder. Ze hebben nog hoop, dat ze heel misschien niet eens ter dood veroordeeld wordt, maar ook de liefde van Barteld eigenlijk, om toch zijn zus in te willen kisten als ze ter dood gebracht wordt.

(blz.259)Jan wil verhuizen, maar de familie van Elsjen vind dat maar niets. Moeder vraagt haar haar belofte te herhalen, dat ze altijd bij haar blijft. Dit doet Elsjen. Dan volgt: ‘In Barteld had het ook iets losgemaakt. Hij kon Jan niet meer luchten of zien en steeds meer gingen die twee hun eigen gang, terwijl Barteld niet naliet hem, als het kon, te treiteren. ‘Ja, Jan,’ zei hij dan, ‘nou wou ik de aardappels gaan schoffelen, maar wil je even aan je moeder vragen of dat goed is?’ Of hij zei aan het eind van de maaltijd: ‘Tjonge, dat was merakels lekker, Elsjen. Nou ga ik eens even lekker schijten. Ik zal moeder Trijne een poepie laten ruiken. Trouwens, als je ook moet, Jan, dan moet je maar thuis gaan, want ik ben nog wel even bezig. En dan kan je moeder je kont afvegen.’ Jan liep altijd rood aan bij dit soort opmerkingen, maar doordat hij kwaad wegliep en inderdaad vaak naar zijn moeder klepte werd het er voor hem niet beter op. Barteld negeerde hem of plaagde hem, maar gewoon gepraat werd er niet meer.’

Dit is een van de stukjes in het boek, die je soms toch tranen doen lachen! Zo wisselt de schrijfster de ernstige en humoristische stukjes in het boek erg mooi af. Om je deze situatie trouwens voor te stellen… daar heb ik toch even tijd voor nodig! Lijkt me erg lastig om met Jan te leven!

(blz.288) Janna, die altijd goed voor Elsjen was, is tot het einde toe haar ‘hulpe’ al weet Elsjen het niet allemaal. Janna bid bij alles wat Elsjen aangedaan wordt. Uiteindelijk als Elsjen op het rad bezweken is, wil ze niet wachten tot ze opgehangen is, en met viezigheid wordt bekogeld.

Dan volgt: ‘Morgen zou ze terugkeren en alle dagen, totdat Elsjen zou zijn vergaan. Als eerbetoon aan haar die niet begraven mocht worden. Dan zou ze de botten die naar beneden zouden vallen en die ze te pakken zou kunnen krijgen meenemen voordat de vossen en honden ze konden stelen. Ze zou ze in een kistje doen en begraven. Ze zou een plekje zoeken, ergens waar veel bloemen bloeiden en waar de buizerd rondzweefde, waar de wilde duiven nestelden en waar de Aa stroomde. Daar zou ze Elsjen haar laatste rustplaats geven.

Wat voel je hier, de tot het laatste toe durende, liefde van Janna voor deze vrouw! Terwijl iedereen haar beschimpt, blijft Janna voor haar ‘strijden’. En laat ze zelfs na de dood van Elsjen haar liefde voor deze vrouw de volle loop. Schitterend einde van een triest verhaal!