Algemeen:
Schrijver: Tommy Wieringa.
Titel: Joe Speedboot
Ondertitel: Roman
Verschenen in jaar: 2005 (1e druk)
Aantal bladzijden: 316
Uitgeverij: De Bezige Bij
Motto: Dat je vredelievend (penseel) iets kan oplossen of op een gewelddadige manier (zwaard) = 2 manieren van leven. Het past bij de inhoud van het boek omdat Fransje in het hele boek nadenkt over de manier waarop hij zal leven.
Titelverklaring: Het boek heet Joe Speedboot, omdat het hele leven van Fransje om hem draait. De aparte achternaam: Speedboot, is gekozen omdat Joe een opvallende achternaam wilde, en niet een doodnormale.



Hoofdpersoon en karakter:
Fransje Hermans is een ingetogen jongen. Hij is erg op zichzelf, en laat niet merken wat hij voelt qua emoties. Daardoor komt hij gevoelloos over, terwijl hij eigenlijk wel veel gevoel heeft, maar ze gewoon niet uit.


Ontwikkeling hoofdpersoon:
Fransje was eerst erg ontevreden met zichzelf. Maar later accepteert hij hoe zijn leven nu is. Hij gaat zelfs armpje drukken omdat hij toch een ‘man’ is.



Bijpersonen en karakter:
- Joe Speedboot is een avontuurlijke jongen en hij zoekt altijd de spanning op. Hij is heel erg onzeker, maar dat probeert hij te camoufleren door de spanning die hij opzoekt.

- Engel is een sociale jongen, maar sterft vroeg omdat er een hond op zijn hoofd valt.

- Christof is gelijkmatig en rustig.

- PJ is een onbetrouwbaar en onzeker meisje. Ze zoekt aandacht en bevestiging dat ze mooi is. Ze heeft dan ook veel relaties tegelijk.

- Mahfouz is een rustig persoon die zijn eigen gang gaat.



Relaties tussen de personages:
Fransje – moeder: Goede relatie, ze is beschermend en zorgzaam.

Fransje – vader: Slechte relatie, hij liegt tegen Fransje en sindsdien spreken ze elkaar niet meer.

Fransje – broers: Geen goede relatie, ze ‘verwaarlozen’ hem.

Fransje – PJ ( Picoline Jane): Op sex gebaseerde relatie. Fransje is erg gesteld op PJ, maar PJ niet erg op hem. Maar toch is ze wel geïnteresseerd in hem, dat blijkt als ze zijn dagboeken leest (wat niemand anders mag).

Fransje – Joe: Hartstikke goede vriendschaps relatie, Joe is dan ook Fransje Zijn voorbeeld, en hij hecht heel veel waarde aan hun Vriendschap. Joe is net zijn grote broer. Ze geven veel om Elkaar en ook beschermen ze elkaar.

Verandering relaties tussen de personages:
Fransje – vader: Eerst hadden Fransje en zijn vader een goede relatie. Zijn vader wist alleen niet goed hoe hij met een Gehandicapte zoon moest omgaan, en ook door een leugen Voor Fransje zijn bestwil is de relatie helemaal verstoord.

Fransje – Joe: De relatie tussen Frans en Joe veranderd ook. Hun vriendschap Wordt een stuk minder sinds Joe een relatie krijgt met PJ. Fransje Vindt dat vreselijk omdat hij verliefd is op PJ.



Perspectief:
Het verhaal is geschreven vanuit de ogen van Fransje, het is dan ook een ik-perspectief. Het perspectief wisselt niet.

De functie van het ik-perspectief, is dat je een idee krijgt van hoe het leven van een gehandicapt persoon is, je kan je goed inleven in de hoofdpersoon.



Wanneer:
Het verhaal speelt zich af aan het begin van de jaren 90. (De tijd heeft een belang op het verhaal, namelijk dat de jongens zich vervelen en daardoor actie gaan ondernemen.

Ook is het verhaal chronologisch verteld, het volgt elkaar namelijk op in de tijd. Wel zitten er een paar flashbacks in verwerkt.

(Het verhaal duurt een jaar of 12 lang)



Waar:
Het verhaal speelt zich af in het boerendorpje genaamd Lomark. Het plaatsje ligt dicht bij de Duitse grens en aan het water.

De plaats Lomark heeft een grote invloed op het verhaal. Omdat het zo’n saai dorpje is, gaan de jongens spanning en avontuur opzoeken. Daardoor komen er allerlei dingen op hun pad, en krijgt het verhaal een andere wending.



Thema:
Als er iets ernstigs gebeurt, moet je verdergaan met je leven.

Het verhaal begint met het ongeluk van Fransje, namelijk dat hij onder de grasmaaier terecht komt, waardoor hij gehandicapt wordt.

Aan het einde is PJ getrouwd met Christof, en is Fransje nog steeds alleen.

Hij red zichzelf wel, en heeft wat van zijn leven gemaakt.



Motieven:
Beweging:
- Rolstoel
- Armpje drukken
- Vliegtuig

Communicatie:
- Fransje kan niet meer praten
- Fransje schrijft in plaats van praten

Vriendschap:
- Fransje bouwt een vriendschap op met Joe
- Fransje krijgt een relatie met PJ

Samoerai:
- Fransje geloofd in de leer van de samoerai
- Wijze woorden van de samoerai

De motieven staan allemaal in verband met het thema. Want Fransje probeert op die manieren toch nog verder te leven, ondanks zijn handicap.



Opbouw:
Chronologische opbouw = opeenvolgend in de tijd.

Het boek bestaat uit 3 delen:
1. Het penseel
2. Het zwaard
3. En toen

Penseel: Hij schrijft alles op wat er gebeurt (Penseel door samoerai)

Zwaard: Hij ging arm worstelen, staat symbool voor iets doen.

En toen: Hier lees je hoe het verder gaat in zijn leven.

Thema – motief:
- Joe is aantrekkelijk als vriend voor Fransje, omdat zijn leven zo in beweging is.
- Doordat hij in de samoerai gelooft, komt hij verder in zijn leven.
- Hij kan alleen door te schrijven communiceren.


Stroming:
Er zijn 2 stromingen in Joe Speedboot:
1. Romantiek
2. Existentialisme

Kenmerken romantiek:
- Dieptepunten meer dan hoogtepunten
- Fransje is erg in zichzelf gekeerd
- Onvrede met de werkelijkheid
- Liefde (onbereikbaar), erg verlangend naar PJ
- Band met de samoerai, geloof van de samoerai
- Communicatie is heel lastig/moeilijk (Fransje kan niet praten)
- Slachtoffer zijn
- Drinken (alcohol)
- Fantasie

Kenmerken existentialisme:
- Fransje wordt geworpen in leven (met rolstoel), en daar moet hij maar mee leven
- Fransje is vrij en kiest zijn eigen lot
- Fransje zijn keuzes hebben gevolgen voor anderen
- Fransje kent Joe eigenlijk niet

Verschil tussen romantiek en existentialisme:
Romantiek vlucht voor de werkelijkheid, existentialisme niet!

Samenvatting:
Joe Speedboot is het verhaal over een jongen genaamd Frans Hermans die op jonge leeftijd door een grasmaaier ongeluk in een coma beland. Als Fransje wakker word heeft hij een beperkte capaciteit wat betekend dat hij zijn arm alleen kan gebruiken. ‘Dat is net genoeg om te rukken’, merkte één van zijn oudere broers op. Fransje woont in Lomark samen met zijn vader, moeder en twee broers Sam en Dirk. In de tijd dat hij in coma lag, is er een mysterieuze jongen met een absurde naam Lomark binnen getrokken, Joe Speedboot. Tijdens zijn beperkte ontvankelijkheid voor zijn omgeving heeft Fransje veel gehoord over deze ‘buitenstaander’. Eenmaal tijdens zijn revalidatie begint Fransje weer aan zijn school. Hier zitten op dat moment Christof Engel, Joe Speedboot en laten ook PJ.

Toen de kermis in het dorp kwam, moesten de twee broers Fransje meenemen naar de kermis. Ze parkeerde Fransje alleen niet op de kermis maar in een leegstaand huis. Waar Joe ineens opdook Fransje hielp. Hij zorgde ervoor dat niemand van de kermis kon genieten en blies het elektriciteitshuisje op. Sindsdien is Fransje gefascineerd door Joe.

Joe is samen met zijn vader en moeder naar Lomark verhuisd. Alhoewel zijn vader de inbouw van het huis niet heeft gered omdat het verhuisbusje in de gevel van Christof huis reed en dwars door de vooruit vloog. Joe’s vader was direct dood. Zijn moeder en zijn zusje overleefde het ongeluk wel samen met Joe.

Op een gegeven moment kom PJ Eilander in Lomark wonen. Zij komt uit Zuid-Afrika en met zijn vieren maken zij hun school af. Ze nemen ieder hun eigen weg en Fransje ziet hoe de levens van zijn jeugdvrienden ontwikkelen en weer bij elkaar komen.

Zo leert PJ een schrijver kennen waar zij een, dan wel gewelddadige relatie mee aan gaat. De relatie vergaat maar de schrijver houdt er een boek aan over. Hierdoor komt eerst Fransje maar later ook Joe achter het verleden van PJ. De echte naam van Joe is het grote geheim van het verhaal, wat door PJ door haar nieuwsgierigheid en respectloosheid word ontrafeld. Fransje leert zijn enig functionerende lichaamsdeel, zijn arm, te gebruiken als wapen. Net als de samoerai zoals hij zegt.



Informatie auteur:
Geboortedatum: 1967

Biografische gegevens: In 2002 verscheen Tommy Wieringa's roman Alles over Tristan bij De Bezige Bij. Alles over Tristan werd genomineerd voor de longlist van de Ako-literatuurprijs en won de Halewijnprijs 2002. De Franse vertaling, Tout sur Tristan, verscheen bij uitgeverij Alteredit.

Tommy Wieringa heeft een vrijdagse column in Spits en is vaste medewerker van het 'Volkskrant magazine'. Zijn reisverhalen verschijnen in 'Rails' en 'Nautique'. In januari 2005 verscheen zijn veelgeprezen roman Joe Speedboot.

Stroming acteur: Vitalisme.

Centrale thematiek in het werk:



Mening:
Ik vind het een goed boek. Het is op een leuke manier geschreven, zodat het makkelijk leest. Ook is het boek in verschillende delen opgedeeld. Dat maakt het lezen prettiger want je weet wanneer iets gebeurt en waarmee dat in verband staat. Het thema is ook mooi, en het verhaal maakt het thema ook echt duidelijk. Dat komt doordat Fransje zijn leven doorleeft, ook al is hij gehandicapt geworden door een ongeluk.