1. Past het onderwerp van dit boek goed in het gekozen onderwerp?

Ik vind dat het er heel goed in past. In het begin van het boek zit je namelijk in de oorlog. Nederland is dan overgenomen door Duitsland en je merkt aan alles dat het niet meer zo is als vroeger, toen er nog geen oorlog was.  Je merkt dit bijvoorbeeld ook aan het feit dat er weinig eten is en dat moet dan ook nog eens op de bon.( ‘nadat zijn kaarten waren  geknipt, kreeg hij vier pollepels waterige soep in zijn meegebrachte pan.“blz. 18)  Lichten mogen s’avonds nauwelijks aan en elektriciteit is al niet meer in gebruik. Ook het stromende leiding water doet het amper laat staan het warme water.
Ook gebeuren er dingen die alleen in een tijd van oorlog voorkomen. Er worden mensen vermoordt en er gebeuren vreselijke dingen zonder dat iemand er naar omkijkt of er zwaar gechoqueerd door is. (“Meteen daarop verscheen een soldaat met in zijn handen een soort brandspuit, op zijn rug een cilinder: hij liep naar voren en begon lange, donderende vuurstralen door de ramen te spuiten. Anton geloofde het niet. Was het denkbaar, wat daar gebeurde?”blz. 40)

Er zijn grote status verschillen, de Duitsers zijn het hoogst. Er is een heleboel haat en dat dan vooral tegen de bezetters. ( “Hoewel, de fascisten moeten we haten en dat is wel goed. Hoe kan dat eigenlijk? Ja, dat is omdat wij ze haten in naam van het licht en zij alleen maar haten in naam van de duisternis.”blz. 54)
Door het hele boek heen wordt de hoofdpersoon ook herinnerd aan de oorlog. Bijvoorbeeld de aanslag die voor zijn huis is gepleegd, het doodschieten van een officier, daar wordt later in het boek pas duidelijk waarom dat is gebeurd.

2a. Wat is de belangrijkste eigenschap van de hoofdpersoon?

Ik herkende in Anton een soort eigen 2e wereldje waarin hij een groot deel van zijn verwerkingsproces ondergaat. Daarin zie je ook dat hij een echte denker is of misschien ook wel een beetje een dromer. Hij wilt alles beschouwen maar voegt daar ook zo zijn eigen dingen aan toe. Bijvoorbeeld als hij met  Truus (communist en vriendin van Takes) in de cel zit dan vormt hij daar een heel beeld bij en dat is een heel emotioneel geladen voor hem, het gevolg is dat een heel stuk van zijn leven en zelfs zijn vrouw daardoor wordt gekozen.
In het begin van het verhaal is hij volgzaam en wat timide, maar langzaam aan wordt hij zelfstandiger en zelfbewuster. Ook wordt hij verder in het verhaal gevoeliger. Hij toont meer emoties als het om zijn verleden gaat.

2b. Is de hoofdpersoon door de gebeurtenissen veranderd?

Ja zeker. Hij maakt een hele ontwikkeling door in het boek. In het begin is hij nog een behoorlijk afhankelijke jongen. Als de aanslag plaats vindt is hij ongeveer 15. Hij weet dan niet wat hij moet doen en is erg besluitloos en volg saam. Hoe ouder hij wordt hoe zelfstandiger hij wordt. Dat komt ook mede omdat hij zijn hele gezin verliest waardoor hij veel meer op zich zelf wordt aangewezen. Hij gaat zo zijn eigen gangetje en trekt zich niet heel veel van anderen aan.  Toch merk je in de loop van het verhaal dat het heel erg aan hem gaat vreten. Bijvoorbeeld als hij in Toscane zit en hij een soort van beroerte erdoor krijgt. Dit gebeurd wel vaker met mensen die in het verleden dingen hebben weggestopt en er niet meer aan denken.  Hij wil er niets meer mee te maken hebben maar toch gebeuren of komen er mensen in zijn leven die hem ermee confronteren.  En juist door dat je merkt dat hij het heeft weggestopt en daardoor sommige dingen niet meer helemaal weet, komen deze weer een vooreen boven drijven. Net als in een droom die je vergeten was en waar je dan in de loop van de dag weer flitsen van boven krijgt maar hij nog steeds een beetje vaag blijft omdat je het niet allemaal kan verklaren.

Wat zijn de belangrijkste relaties en veranderen ze?

De belangrijkste en interessantste relatie vindt ik tussen  Anton en Takes. Het is een realtie die pas halverwege het verhaal ontstaat maar ik vind hem heel belangrijk. Door deze relatie gaat Anton heel erg nadenken over dingen die hij eigenlijk voor een groot deel ver heeft weggestopt.  Het is in het begin een vreemde relatie want Takes probeert alles goed te praten wat hij gedaan heeft en Anton weet niet echt wat hij er mee aan moet en wil er niet over praten.  Toch maakt het gesprek hem een hele boel duidelijk  en ook als hij later nog een keer terug gaat naar Takes dan wordt hij er nog meer mee geconfronteerd. De relatie tussen hun beide veranderd niet echt. Ze sluiten het niet echt af er is niet echt een eind. Ze zien elkaar gewoon nooit meer.

Ook vond ik de relatie met Truus Coster heel bijzonder. Ze komt maar heel kort in het boek voor maar toch blijft zij voor altijd in zijn hoofd zitten. Dat zie je ook met bijvoorbeeld zijn eerst vrouw Saskia. Hij viel als een blok voor haar in de eerste oogopslag al. Hij heeft geen idee hoe dat komt maar later in het boek wordt duidelijk dat hij Saskia voorstelde als de Truus Coster. Dit betekend dus dat zij nog steeds in zijn gedachte was. En toen hij uiteindelijk een foto zag van Truus deze helemaal niet leek op hoe hij haar had voorgesteld. Ook komt hij door deze vrouw nog sterker in contact met Cor Takes als dat hij haar niet gekend was. Omdat ze de vriendin was van Takes.


De opbouw

De opbouw is niet ingewikkeld, dit komt doordat het verhaal chronologisch is en de gebeurtenissen daardoor logisch uit elkaar voort vloeien. Er zitten een aantal flashbacks in, bijvoorbeeld als Anton weer terugdenkt aan het verleden, dat is prettig want dan weet je weer wat er precies gebeurde. De opbouw past goed bij het onderwerp omdat hij, wanneer de oorlog afgelopen is, de oorlog nog moet verwerken, daarom passen flashbacks goed in de opbouw want zo kijkt hij dus eigenlijk terug naar het verleden en dat helpt bij zijn verwerkingsproces. Het effect dat hij heeft geprobeerd re bereiken is dus goed gelukt.

Perspectief
Er is sprake van een alwetende verteller, die het verhaal stuurt. Hij wijst soms vooruit en plaatst bepaalde  gebeurtenissen in historisch verband. Ook is er een ik-verteller want we zien bijna alle gebeurtenissen door Anton's ogen, waardoor je met hem mee gaat leven. In het begin vind je het zielig wat er allemaal met hem gebeurt, en later zie je met hem mee hoe hij alles verwerkt.

De tijd
Het verhaal is chronologisch verteld. Het verhaal bestaat uit vijf episoden, die elk een dag tot
een paar dagen duurt. In de eerste episode beleeft Anton die aanslag en de morgen erna. De
tweede episode is in 1952, ten tijde van de oorlog in Korea. Hij bezoekt dan de straat waarin
hij ten tijde van de aanslag woonde. De derde episode is als Rusland Hongarije binnenvalt, in
1956. Hij ontmoet dan Fake Ploeg jr. De vierde episode is in 1966, als de oorlog in Vietnam
bezig is. Hij ontmoet dan op een begrafenis Cor Takes, de man die Fake Ploeg sr. doodschoot.
In de laatste episode treft hij zijn vroegere buurmeisje, tijdens een demonstratie tegen
kernwapens in 1981. Elke episode begint met een beschrijving wat er tussen de episode is

gebeurd.

De plaats
Ten tijde van de oorlog woont Anton in Haarlem. Na de aanslag woont Anton in Amsterdam,
eerst bij zijn oom en tante en daarna alleen. Ook gaat hij een keet naar Italië, waar hij een huis  heeft. Daar raak hij in een crisis als hij een aansteker in de vorm van een dobbelsteen ziet. Ook  brengt hij nog twee keer een bezoek aan Haarlem, in 1952 en 1978. De bezoeken aan Haarlem hebben nu een grote invloed op Anton, want eigenlijk wil hij niet meer aan de oorlog teug  denken, maar hij doet het toch waardoor hij weer een stapje verder is in het verwerken van de aanslag.

Mening
Na wat ik allemaal over het boek gehoord heb vond ik dat ik het moest lezen. Ik verwachtte een heel goed boek, maar dat bleek nogal tegen te vallen mede door het onderwerp van het boek. Dat  heeft me aan het denken gezet, omdat het over iets gaat, dat je zelf nooit meegemaakt hebt. Je weet dus niet hoe het gaat, dat is wel interessant. Maar ik vind wel dat het allemaal vrij langdradig wordt beschreven in het boek.
Het onderwerp Tweede wereldoorlog is natuurlijk niet origineel, maar het is wel op een originele manier uitgewerkt. Ten eerste omdat het over een aanslag gaat, en niet over de hele oorlog. En ten tweede wordt er nog veel langer doorverteld dan dat de oorlog voortduurt.
Verder is het boek best goed geschreven. Je kunt het boek goed begrijpen en lekker lezen.
Het taalgebruik in het boek is makkelijk, er staan geen moeilijke woorden in. Ook de zinsbouw is makkelijk, hierdoor kun je het boek lekker snel uitlezen. Wat ook wel belangrijk is, want als je een boek hebt waar je niet doorheen kunt komen is het sowieso geen mooi boek, wat het onderwerp ook is. De bouw van het boek is niet ingewikkeld, alles wordt verteld in de volgorde van de werkelijkheid. Dit zorgt er voor dat het boek geordend is en het makkelijk leest.

Het verhaal bevat enkele hele belangrijke gebeurtenissen, zoals de aanslag, de demonstraties, en de begrafenis. Deze gebeurtenissen bepalen eigenlijk het hele boek. Door de aanslag wordt alles aan het rollen gebracht. Bij de eerste demonstratie ontmoet Anton de zoon van Fake Ploeg. Bij de begrafenis ontmoet hij Cor Takes. En bij de tweede demonstratie realiseert Anton zich dat hij het verleden nu eens achter zich moet laten.

Maar het verhaal bestaat niet alleen uit gebeurtenissen. Er worden ook veel gedachtes besproken, vooral die van Anton. Doordat je de gedachtes van Anton kunt ‘lezen’ begrijp je het boek, zo wordt alles duidelijk.
De rol van het toeval is in het boek heel groot. Het begint al met de aanslag, waarom leggen de Kortewegs het lijk bij Anton voor de deur en niet bij de andere buren? Het is heel toevallig dat Anton de zoon van Fake tegenkomt bij de demonstratie. Verder is het natuurlijk nog toevalliger dat hij Cor Takes over de aanslag hoort praten.

Van Anton krijg je een heel goed beeld in het boek, je weet precies hoe hij is. Hij gaat ook een grote verandering door, hij wordt volwassen. Anton reageerde heel normaal in het boek, best voorspelbaar. Hij reageerde net als ieder mens zou doen in zo’n situatie.

Samenvatting (http://scholieren.samenvattingen.com/documenten/show/5456280/)

Tijdens de Tweede Wereldoorlog woonde Anton Steenwijk in Haarlem.
Aan de kade lagen vier huizen: in Welgelegen woonden de familie Beumers, in Buitenrust Anton met zijn ouders en broer, in Nooitgedacht meneer Korteweg met zijn dochter Karin en in Rustenburg de familie Aarts.
In januari 1945 zat de 12-jarige Anton met zijn familie een spelletje te doen. Plotseling klonken er zes schoten. De NSB'er Ploeg lag dood voor het huis van Korteweg. Meneer Korteweg en Karin legden het lijk voor Antons huis neer.
Peter ging naar buiten om het lijk weer te verleggen. Toen de Duitsers eraan kwamen, vluchtte hij. De Duitsers onderzochten het huis van de familie Steenwijk en staken het daarna in brand. Anton werd in Heemstede in een cel gestopt bij een gewond meisje dat hem troostte en met hem praatte.

Na enkele uren werd Anton weer teruggebracht naar Haarlem, en vandaar ging hij met een konvooi naar Amsterdam. In Amsterdam haalde zijn oom hem op.
Na de bevrijding bleek dat de ouders van Anton en zijn broer Peter op de avond van de aanslag waren neergeschoten. Anton bleef bij zijn om en tante wonen. Hij dacht niet vaak aan de aanslag.
In 1952 ging hij naar een feestje in Haarlem. Hij ging op bezoek bij de familie Beumer. Aan het eind van de kade was een monument opgericht, waarop ook de namen van Antons ouders stonden. Anton wilde nooit meer in Haarlem terugkomen.
Derde episode, 1956
Na zijn examen medicijnen ging Anton op kamers wonen.
In 1956 kwam Anton zijn vroegere vriendje Fake Ploeg, de zoon van de vermoorde NSB-er tegen in een demonstatie. Anton nodigde Fake uit om binnen te komen.
Fake verdedigde zijn vader en zei dat de communisten verantwoordelijk waren voor de dood van zijn ouders. Anton probeerde hem ervan te overtuigen dat zijn vader wel fout was geweest.
Na Antons artsexamen trouwde hij in 1961 met Saskia de Graaff. Op een begrafenis in 1966 ontmoette hij een oud-verzetstrijder. Het was Takes, de man die de NSB-er Ploeg doodgeschoten had. Hij had het samen gedaan met zijn vriendin Truus Coster. Zij was het die Anton in de cel had ontmoet. Anton ging de volgende dag naar het huis van Takes waar hij een foto van Truus zag.
Anton is later gescheiden van Saskia en hertrouwd met Liesbeth. Hij kocht huizen in Gelderland en Toscane. Toen Sandra 16 jaar was ging hij met haar naar de duinen van Haarlem waar Truus Coster geëxecuteerd was. In november 1981 liep hij bij toeval mee met een vredesdemonstratie samen met zijn zoon Peter (uit zijn tweede huwelijk). Daar kwam hij Karin Korteweg tegen. Ze vertelde dat ze geëmigreerd waren naar Nieuw-Zeeland. In 1948 had haar vader zelfmoord gepleegd. Ze hadden het lijk van Ploeg verplaatst om de hagedissen van meneer Korteweg te sparen. Ze hadden Ploeg niet bij de familie Aarts neergelegd, omdat zij Joden in huis hadden.
Anton vroeg zich af of iedereen tegelijk schuldig en onschuldig was. Hij had zichzelf weer snel in de hand. Anton was nu één van de laatsten die de oorlog had meegemaakt.


Titelverklaring

De titel is niet zo moeilijk te verklaren. In januari 1945 wordt voor het huis van Anton
Steenwijk een aanslag gepleegd op de NSB'er Fake Ploeg sr. Als represaillemaatregelen steken de Duitsers het huis in brand en vermoorden ze Anton's ouders en zijn broer Peter. Deze aanslag bepaalt ongewild het hele leven van Anton, maar ook van vele anderen.