Zakelijke gegevens:

Auteur: Tommy Wieringa

Pseudoniem van:

Titel: Joe Speedboot

Ondertitel: n.v.t.

Verschijningsjaar (eerste druk): 2005

Gelezen druk: 2006

Uitgeverij: De bezige bij

Plaats van uitgave: Amsterdam

Aantal pagina’s: 316

Aantal punten: 3


A Eerste reactie

1. Heeft het boek je aan het denken gezet en indruk gemaakt? (Waarover, waardoor, waarom). Geef voorbeelden en verwerk in je leesverslag citaten.

Ik vind het frappant dat één persoon zoveel invloed heeft op de inwoners van een dorp. Maar die persoon is wel positief ingesteld en hij neemt andere mensen mee in zijn positivisme. Zo wordt Fransje heel goed in armpje drukken. Het boek laat zien dat je ondanks een beperking toch iets kunt bereiken.


B Beknopte samenvatting en analyse

2. Vat de inhoud van het boek samen: noteer in een lopend verhaal wat de belangrijkste gebeurtenissen in het verhaal zijn. Vertel ook de afloop. Gebruik maximaal één A4: het is dus belangrijk dat je de grote lijn opschrijft en (overbodige) details achterwege laat.

Fransje Hermans is een jongen die gehandicapt is. Hij wordt niet gerespecteerd door zijn broer en is afhankelijk van anderen. Joe Speedboot is een jongen die in Lomark komt wonen. Hij is een merkwaardig persoon en Fransje komt met hem in aanraking. Joe neemt Fransje mee naar verschillende plekken en is heel ondernemend. Joe zorgt ervoor dat Fransje mee gaat doen aan armworstelwedstrijden. Hierin blijkt Fransje erg goed te zijn. Ze gaan zelfs naar het buitenland voor wedstrijden. Fransje raakt alleen geblesseerd waardoor hij en Joe steeds verder uit elkaar drijven. Fransje heeft heel zijn leven al een zwak voor PJ. PJ is een echte mannenverslindster. Zo deelt ze het bed met Fransje en zijn vrienden. Wanneer ze een vriend krijgt in Amsterdam wordt het duidelijk dat ze door die vriend geslagen wordt. Fransje observeert het leven in Lomark aan de hand van de leer van zwaardvechter Musashi. Hetgeen dat hij observeert schrijft hij op: de geschiedenis van Lomark. Een vriend van Fransje, Engel, komt te overlijden en al zijn andere leeftijdsgenoten doen hun eigen ding. Maar Fransje niet. Fransje zal altijd in Lomark blijven.



3. Wat is het thema van het boek? Geef het thema is één zin weer zonder de inhoud na te vertellen. Welke boodschap/les wil de auteur je meegeven?

Vriendschap. Het hele verhaal gaat over de vriendschap tussen Joe, Engel, Christof en Fransje.


4. Noem ten minste drie motieven bij het thema. Verklaar de motieven in relatie tot het thema. Een motief is een voor de mens belangrijke situatie of gebeurtenis die in een verhaal voorkomt of iets wat herhaaldelijk terugkeert in een boek (bv. jaloezie, seks, frustratie).

- Musashi: Fransje probeert van alles te verklaren volgens de leer van Musashi. Hij maakt gebruik van het penseel en het zwaard.

– verraad: De vrienden hebben allemaal een relatie met PJ. Dat kun je als een soort verraad zien. Ook weet niemand de echte naam van Joe. Joe wilt ook niet dat iemand dat komt te weten, dus wanneer PJ er achter komt is dat ook een soort verraad.

– avontuur: Joe is steeds op zoek naar nieuw avontuur. Geen uitdaging durft hij niet aan. Zo besluit hij ook mee te doen aan de Dakar-rally.


5. Beschrijf de opbouw van het verhaal. Is er een indeling in hoofdstukken? Noem eventuele titels.

Hoe begint het boek en hoe eindigt het? Pas literaire termen toe (ab ovo, in medias res, post rem, gesloten of open einde) Noteer de eerste en laatste zin.

Het boek begint dat Fransje eindelijk uit zijn coma is en weer kan horen en zien. Hij kan niet praten en dus niet zeggen wat hij vindt. Ook zijn zijn benen en linkerarm verlamd. Zijn broer Dirk schaamt zich voor Fransje en wilt hem niet meenemen naar de kermis. Fransje wordt in de boerderij van Rinus gezet en leert zo Joe kennen. Het boek eindigt met een soort nawoord. Fransje verteld hoe het in Lomark is een aantal jaar later. Christof is met PJ getrouwd maar Fransje en PJ hebben nog steeds een seksuele relatie.

Eerste zin: Het is een warm voorjaar, in de klas bidden ze voor me omdat ik al meer dan tweehonderd dagen van de wereld ben

Laatste zin: Wij zijn hier nog.


6. Verklaar de titel en de eventuele ondertitel. Is de titel goed gekozen en waarom?

Kun je uit de titel opmaken waar het boek over gaat? Wat is de relatie met de thematiek?

Het boek gaat over een jongen, Joe Speedboot, die het leven in Lomark wat spannender en avontuurlijker maakt. Joe Speedboot is een avontuurlijk persoon die geen uitdaging uit de weg gaat. Ik vind dat de titel goed gekozen is, omdat Joe Speedboot een erg belangrijk personage uit het boek is.


7. Heeft het verhaal een motto? Citeer het motto en leg een verband tussen motto en thematiek.

“Er wordt gezegd dat de samoerai een tweevoudige Weg heeft van het penseel en het zwaard.” (Miyamoto Mushashi). Fransje observeert het leven en Lomark en vergelijkt dat met passages uit het boek dat Mushashi geschreven heeft. Het boek ik ook verdeeld in verschillende delen: het penseel, het zwaard, en toen.

Het penseel is de leuke kant van vriendschap, het zwaard is de harde en pijnlijke kant van vriendschap en het leven.


8. Wat is het genre?(Autobiografie, misdaadroman, historische roman, novelle, psychologische roman)

Ik denk dat het boek meer valt onder een psychologische roman, omdat het boek je aan het denken zet over vriendschap, verraad en beperkingen en wat dat met je kan doen. Vooral de vergelijkingen met het penseel en het zwaard uit het boek van Mushashi maakt sommige passages er mooi omdat er een betekenis achter zit.


9. Is er sprake van karakterontwikkeling?

Het lijkt erop dat Fransje verandert. Hij wordt steeds zelfverzekerder, door de armworstelwedstrijden echt. Maar wanneer Joe uit zijn leven verdwijnt, valt Fransje weer terug in zijn oude leven en gaat het 'gewone' leven van hem in Lomark door.


10. Wie is aan het woord? Hoe zie je dat terug in de tekst? Gebruik literaire termen (ik-verteller, personale verteller, auctoriale verteller).

Fransje is aan het woord, er is dus sprake van een ik-perspectief. Gezien de titel zou je ook kunnen denken dat Joe aan het woord is, maar Fransje maakt het allemaal mee dus ik vind de perspectief keuze goed.


11. Let op het tijdsverloop. Vertelt de schrijver het verhaal in de juiste tijdvolgorde (chronologische tijdvolgorde)? Komen er tijdsprongen in voor? Is er sprake van tijdverdichting?

Het verhaal wordt chronologisch verteld. Het verhaal begint dat Fransje net uit zijn coma is en het eindigt een aantal jaar later wanneer vrienden van Fransje getrouwd zijn en Fransje verder gaat met zijn 'normale' leven.


12. Het verhaal kan ook niet-chronologisch verteld worden. Zijn er flashbacks of flashforwards?

Er is wel eens sprake van een flashback. Zo wordt er teruggekeken naar de vakantie van Regina (moeder van Joe) naar Egypte, waar ze papa Afrika leert kennen. Ook blikt Fransje wel eens terug naar de tijd dat hij nog niet gehandicapt was.


13. Wat valt je op aan het taalgebruik?

Ik vond het geen lastig boek om te lezen, de auteur schrijft zo dat het makkelijk te begrijpen is voor jongere/minder ervaren lezers. Er waren niet extreem veel dialogen. Ik vond het mooi hoe de pijn van Fransje beschreven werd toen zijn spier scheurde tijdens een belangrijke armworstelwedstrijd.


14. Vermeld achtergrond schrijver, zijn wereldbeeld en/of kenmerkende thematiek.

De auteur heeft geen verband met zijn persoonlijk werk en het boek, voor zover ik weet. De overeenkomst tussen dit werk en ander werk van Tommy Wieringa is dat er een personage is dat schrijft. Bij Joe Speedboot schrijft Fransje allerlei gebeurtenissen op en bij bijvoorbeeld Alles over Tristan schrijft Jakob Keller een biografie. Historische feiten spelen hierbij denk ik geen rol. Misschien heeft Tommy Wieringa in zijn verleden een kennis gehad die een beperking had, maar het kan ook zo zijn dat de auteur ooit iets over dit thema gelezen heeft. De auteur, Tommy Wieringa, benut zijn verbeeldingskracht volledig. Met die verbeeldingskracht kan hij gebeurtenissen, plaatsen en personages levendiger maken.


D Eindoordeel

15. Gebeurtenissen: zijn de gebeurtenissen en de opvolging van de gebeurtenissen in het verhaal geloofwaardig? Leg uit. Gebruik voorbeelden.

Ja, de gebeurtenissen zijn geloofwaardig, omdat je een lichamelijke beperking kan hebben, je verliefd kan worden op iemand uit het buitenland, je mishandeld kan worden en je seksuele relaties met anderen kunt hebben. Ik vond alleen het vliegtuig bouwen ongeloofwaardig.


16. Personages: wat vond je van de personages uit het verhaal? Kwamen ze geloofwaardig op je over? Herkende je gedrag of gedachten van de personages?

De personages zijn geloofwaardig, omdat ze allemaal een eigen leven hebben. Sommigen gaan studeren anderen gaan werken. Allemaal doen ze dingen die in het dagelijks leven ook gebeuren.