Feitelijke gegevens over het boek
Verschijningsdatum 1e druk: april 2010
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 301
Uitgeverij: Lebowski uitgevers

Beschrijving van de cover
Op de oranje gekleurde omslag staat de afbeelding van een meisje met sproeten.

Genre
“Ik houd van u “is een psychologische roman over een intense moeder-dochterrelatie. De moeder verlaat het gezin als Alice 8 jaar is en dat drukt een groot stempel op haar leven.

De flaptekst
Het leven van Alice speelt zich af in haar hoofd, al vanaf dat ze een klein meisje is en een plek moet vinden binnen het gezin, bestaande uit haar sterke broer en zus, haar hardwerkende modelvader en haar gedesillusioneerde moeder. Een moeder van wie Alice zielsveel houdt. Een moeder waarin Alice gelooft. Op elfjarige leeftijd probeert ze nog steeds haar plek te vinden binnen het gezin dat langzaam uit elkaar begint te vallen vanwege haar puberende broer en zus, haar hardwerkende mislukte modelvader en vanwege de leegte die haar moeder heeft achtergelaten. Maar ook al is haar moeder vertrokken, Alice houdt nog meer van haar dan ooit tevoren. Op negentienjarige leeftijd heeft Alice haar eigen gezin met man en kind. Maar haar moeder beweegt nog altijd als een schaduw in haar leven mee. Pas als haar vader zijn laatste adem uitblaast, weet Alice dat er maar 1 manier is om de liefde van haar moeder voor eens en altijd voor zich te winnen.

Opdracht
Er is een opdracht van de schrijfster.

“Dit boek draag ik op aan mijn allerliefste, Samuel.”

Motto
Er is geen motto.

Samenvatting van de inhoud
Proloog
De ik-figuur is aan het knutselen met haar zoon Jonas: ze maakt iets van klei en met behulp van een scheikundeboek verbergt ze iets in een Bijbel. Het moet de volgende dag allemaal gebeuren.

Deel 1
Het is eind maart.
Alice Pierre is zeven jaar oud. Ze moet van haar moeder spelen met het even oude buurmeisje Bea, dat ze eigenlijk een vervelend kind vindt. Alice lijkt een bijzonder kind en Bea lijkt een beetje achter te lopen. Ze krijgen ruzie en Alice wordt door haar moeder een duivelskind genoemd. Voor straf moet ze in bad. Haar zusje Judith komt thuis en haar moeder is aan de telefoon met de moeder van Bea. Ze roddelen zoals gewoonlijk. Alice praat met haar zusje. Hun moeder heeft vaak last van migraine en ze moet dan rode pillen slikken. Over een paar dagen is Alice 8 jaar. Ze heeft ook nog een grote, sterke broer Maarten die wel een paar jaar ouder is. Ook is er een vader Frank die altijd hard werkt. Wanneer ze willen gaan zwemmen, mag Alice niet mee van haar moeder. (ze heeft nog geen diploma)
De aardige tante Go komt op bezoek voor haar verjaardag. Ze heeft een boek bij zich, maar ze krijgt het cadeau niet van haar moeder, want ze is immers nog niet jarig. Later ziet Alice dat haar broer Maarten het cadeau heeft gekregen: het is een nieuwe Bijbel. Moeder drinkt sherry met de moeder van Bea: ze roddelen weer. Die nacht is Alice bang. Ze gaat bij Maarten in bed liggen en die leest haar het verhaal van Mozes voor… Dat is natuurlijk wel een mooi symbolisch verhaal voor een kindje dat niet geaccepteerd wordt.

Vlak voor haar verjaardag (1 april) moet Alice van haar moeder naar een nieuwe school. Haar eigen meester Joep vindt ze juist erg aardig, maar die heeft iets gesignaleerd in het gezin wat haar moeder niet aanstaat. Alice wilde graag een konijn hebben voor haar verjaardag, maar ze krijgt een tweedehands jurk. Het lijkt er erg op dat haar moeder Alice geen leuk kind vindt.

Deel II
Alice moet naar een nieuwe school waar ook Bea op zit. Ze krijgt een nieuwe juf Takken. Ze moet na schooltijd op de eerste dag met Bea mee naar huis, omdat haar moeder ziek is (migraine) Judith zegt dat moeder ongesteld is en dan altijd klachten heeft. Alice wil graag een verjaardagsfeestje geven. Ze laat dan Bea Bonk niet komen. Ze vraagt haar broer en zus om te helpen. Die doen met haar mee. Ze organiseren het feestje waar hun moeder niets van af weet. ’s Avonds komt Bea’s moeder huilend op bezoek bij Tjitske Pierre. Ze denkt dat haar man David in Kualalumpur vreemd gaat. Moeder is erg boos op Alice: ze bedreigt haar zelfs met een mes als ze tomaten hakt. Tante Go komt op bezoek met een heel groot speelgoedkonijn dat ze Mozes gaat noemen. Als ze de kaarsje moet uitblazen op de taart, wenst ze dat alle mensen verdwijnen en dat zij alleen achterblijft. Haar moeder is daar boos om. Tjitske is schrijfster en Alice vindt een getypt vel papier van haar. Ze leest het voor in de klas. Het gaat over een moeder die een ongewenst kind heeft en over liefde die voorbij lijkt. De juffrouw begrijpt het wel en komt met Tjitske praten. Ze heeft relaties bij een drukker en wil het manuscript als boek uitgeven. ( “Mensen van dichtbij.”)
Op een avond praat Alice met haar moeder die zegt dat ze haar de liefde niet kan geven. Wie goed leest en later in het boek verneemt wat haar vader hierover vertelt, kan er uit opmaken dat haar moeder haar misschien wel met een kussen op het gezicht wil doodmaken.
De dag erna is moeder weg als ze uit school komt. Maarten wordt boos op zijn moeder en vernietigt alle videofilms in huis. Alice denkt dat het haar schuld is dat haar moeder verdwenen is.

Deel III
Dit deel zou in hoofdstuk 20 kunnen beginnen. Alice is elf jaar oud en het gezin leeft dus al drie jaar zonder moeder. Ze ziet de foto van haar moeder op de achterkant van een boek dat dus uitgegeven is. Het is onder een pseudoniem Jessica Markes gepubliceerd.
Alice zit in de laatste klas van de lagere school bij juf Van Dijk. Daan is haar vriendje op school. Ze hebben al een keer gezoend. Er is geen vrouw in huis en de baas van haar vader (mijnheer Lips) komt vaak op bezoek. Hij vertelt dat Frank promotie krijgt en dat hij daardoor vaak van huis weg is. Er zal een au pair moeten komen. Uit de verstrekte gegevens blijkt dat mijnheer Lips een homofiel is en dat haar vader dat blijkbaar ook is. Is dat de ware reden dat haar moeder is weggegaan? Haar vader zegt dat hij hard moet werken en Alice wil haar steentje bijdragen door kranten te bezorgen. Maar ze moet op een dag bij de onderdirecteur komen die seksuele dingen van haar wil. Hij zit met zijn blote piemel onder zijn bureau. Alice schrikt ervan en ze zegt er iets van. Ze wordt meteen ontslagen. Ze loopt weg en verbergt zich in een buis. ’s Avonds wordt ze door de politie gevonden. Iedereen heeft haar lopen zoeken.
Haar zusje Judith grijpt de gelegenheid van de afwezigheid van haar moeder aan: ze rookt hasj en ze drinkt cola-tik. Dat krijgt ook Alice van haar. Zoveel zelfs dat ze in coma raakt en in die situatie denkt ze dat haar moeder haar komt ophalen om met haar te gaan shoppen in de PC Hooftstraat. Ze koopt alle jurken en schoenen uit de winkel op en ze verblijven in het Amstel Hotel waar ook Madonna logeert. Maar het is niet waar gebeurd: ze ligt in het ziekenhuis waar haar maag is leeggepompt.


Ze gaat naar het voortgezet onderwijs. Daan zegt weinig meer tegen haar. Die is nu van een ander meisje. Alice ziet dat ze manuele seks hebben in het fietsenhok. Ze gooit een boek naar het hoofd van het meisje en ze verwondt haar. Op de zondag daarna loopt ze langs de kerk en ze gaat biechten bij een priester. Die maakt haar duidelijk dat zij niet schuldig is aan het vertrek van haar moeder, maar haar vader heeft de schande in huis gehaald. Hij is immers homoseksueel. Ze vertelt aan de priester over het bezoek van haar moeder aan de kinderen, maar het is niet duidelijk of Alice dit verzint. Na de biecht gaat ze op een terras drinken, maar ze kan de rekening niet betalen. De eigenaar wordt boos en Alice doet het van angst in haar broek. Haar vader moet haar komen ophalen. Haar vader vertelt haar dat ze naar het gymnasium mag. Ze is wel dyslectisch, maar ze is erg goed op school. Met Judith gaat het niet zo goed, want die heeft anorexia, ze verwaarloost zich en ze snijdt zich met een scheermes. Ook heeft ze voor geld seks met haar baas. Maarten is naar Amsterdam verhuisd op kamers en hij komt op een dag zijn vriendin laten zien. Judith wordt in een kliniek opgenomen.
Alice slaagt voor haar gymnasium en houdt een toespraak die ze in feite richt tot haar moeder. Er ligt een wereld van schuld in de toespraak opgesloten. Na de plechtigheid gaat ze weg en fietst naar de jeugdplekken van vroeger. Er komt een jongen op een scooter naast haar rijden die ze Petrus noemt. Hij zegt dat ze mooi is en zij wil met hem naar de Boslaan rijden. Daar hebben ze seks met elkaar op verzoek van Alice. Het is echter haar jeugdvriend Daan. Het is duidelijk dat Alice ook de weg een beetje kwijt is. Ze springt na de daad in het water en roept God aan.

Deel IV
Alice staat in de kerk voor het altaar en trouwt met Daan. Ze is in verwachting. Het is natuurlijk niet zo leuk dat ze trouwen moet. Ook haar moeder is bij het huwelijk of verbeeldt ze het zich? Een paar maanden later heeft ze een zoontje Jonas (proloog!) Het is een slim jongetje en als het vier jaar is, moet het naar school.
Ze ziet haar broer en zus en haar vader een tijdlang niet, maar dan krijgt ze bericht van Judith dat haar vader ernstig ziek is. Ze gaan er met haar broer en zus heen: hij woont op een boerderij in Groningen. Frank vertelt aan Alice waarom haar moeder destijds vertrokken is,. Ze was ziek en ze had zelfs vlak voordat ze wegging een kussen op het hoofd van Alice willen drukken. Ze kon het derde kind niet aan. Daarna overlijdt Frank,
Er is een begrafenis en misschien kan haar moeder erbij aanwezig zijn, voordat ze weer naar Frankrijk teruggaat. Alice krijgt een bizar plan en ze gaat haar moeder opzoeken op Schiphol. Ze heeft een zelfgemaakte bom bij zich verstopt in de Bijbel (vgl. de situatie in de proloog)
Daarmee loopt ze te zwaaien, als ze haar moeder in het vliegtuig ziet. Ze wil namelijk samen met haar moeder naar de nieuwe wereld. ( die van het hiernamaals om opnieuw te kunnen beginnen) Maar ze wordt gearresteerd en in een kliniek gestopt.
Daar zit ze bijna vijf jaar beweert ze. Om twaalf uur zal haar moeder haar komen ophalen. Ze is op dat moment de Bijbel aan het verscheuren. Ze pakt ook het boek van haar moeder dat ze nooit heeft kunnen lezen. Ze haalt allerlei herinneringen uit haar leven op. Dan staat haar moeder voor haar (of denkt ze dat het zo is?) Ze zegt tegen haar moeder: ‘Ik houd van U .” Ze knuffelt haar moeder. Ze vallen beiden en er komt bloed uit het hoofd van haar moeder. Haar moeder bloedt dood. Ze ademt niet meer, maar dat is een overwinning, vindt Alice. Het is het begin van iemand die niet meer weggaat, die zich voor altijd aan je wil binden, ook al zegt ze niets”.

Titelverklaring
De titel wordt ongeveer zeven keer “letterlijk in de tekst genoemd. Het is de liefdesverklaring van Alice aan haar moeder die ze met U “aanspreekt. Aan het einde van het verhaal spreekt ze haar moeder voor het laatst toe met de zin “
Ik houd van U.”

Structuur
Het boek zou verdeeld moeten zijn in vier delen, maar nergens is het derde deel te vinden. Ik denk dat er sprake is van een drukfout, maar dat zou dan wel een “domme vergissing van de redacteur “zijn.
Er gaat een proloog aan de vier delen vooraf.
Deel I gaat over de hoofdstukken 1-8
Deel II gaat over de hoofdstukken 9-40
Deel III wordt dus niet vermeld
Deel IV gaat over hoofdstuk 41-46

Het ligt echter voorde hand te veronderstellen dat er sprake is van een fout. In dat geval zou het logisch zijn dat deel III zou beginnen bij hoofdstuk 20. De moeder is dan het huis uit en Alice is in dat hoofdstuk 11 jaar. Ook de andere delen worden gemarkeerd door belangrijke gebeurtenissen.
Zo eindigt deel I met de gebeurtenis dat Alice naar een andere school moet en deel IV begint met haar huwelijk met Daan. Het lijkt dan logisch dat deel III begint met het verlaten van de moeder uit het gezin.

Het verhaal wordt chronologisch aan de lezer gepresenteerd. Alice is bijna acht als het boek begint en ze zal ongeveer tegen de dertig lopen wanneer ze aan het einde van het verhaal de inrichting verlaat.


Perspectief
Er is een ik-vertelster. Het is in het begin het 7-jatige meisje Alice Pierre. Ze vertelt in de o.v.t. We leren haar verder kennen wanneer ze 11 jaar is, en wanneer ze 19 jaar is. Daarna krijgt ze een kind dat ongeveer 4 jaar is wanneer haar vader sterft en ze beweert dat ze 5 jaar in een kliniek zit, wanneer ze tot haar laatste daad komt. Dan moet ze dus ongeveer 29-30 jaar zijn. Veel van de gebeurtenissen spelen zich in haar hoofd af en je kunt als lezer vaak niet meteen zien wat de werkelijkheid is en wat de fantasie van Alice. Dat kan omdat een ik-vertelperspectief literair-technisch gezien een onbetrouwbaar perspectief is.

De tijdlagen van het verhaal
Je kunt uit tekstgegevens niet opmaken wanneer het verhaal speelt. Wel moet het eerste deel zich in de twintigste eeuw afspelen, want er wordt als Alice klein is, nog gewoon gesproken over “guldens.” Ook zijn er nog geen mobiele telefoons, want haar moeder gebruikt een ouderwetse draaischijftelefoon. Overigens maakt ze wel gebruik van een computer, waarop ze haar manuscript tikt. Dan zal het verhaal ongeveer eind tachtiger jaren spelen, toen eenvoudige computers als tekstverwerker wel gebruikt werden.

Het decor van de handeling
Het wordt ook helemaal niet duidelijk waar het verhaal zich afspeelt. In een droom van Alice (wanneer ze teveel gedronken heeft) gaat ze met haar moeder naar Amsterdam en dat zou dan op ongeveer anderhalf uur afstand met de auto zijn. Verder worden er geen gegevens verstrekt over de plaats van handeling. Later woont haar vader op een boerderij in Groningen.

Uitgewerkte thematiek
Het thema voor het boek zal zijn hoe een kind kan lijden onder het schuldcomplex van het niet gewenst zijn. Haar moeder had vanwege haar gezondheid en ambities (schrijfster worden) geen derde kind meer gewild. Daardoor wordt Alice zich ervan bewust dat ze niet gewenst is. Haar moeder en de buurvrouw doen er ook alles aan om dat duidelijk te maken. Troost zoekt Alice bij haar broer Maarten en ze laat hem het verhaal van Mozes voorlezen. Ze wenst een konijn voor haar verjaardag dat ze overigens niet krijgt en ze zou dat ook Mozes noemen. Mozes is het symbool van het kind dat in de Bijbel te vondeling wordt gelegd door zijn moeder in het biezen mandje.
Wanneer haar moeder op een dag vertrokken is, zoekt Alice vanzelfsprekend de schuld bij zichzelf. Haar moeder wilde namelijk niet voor haar zorgen. Daaruit volgt dat Alice een moeizaam leven tegemoet gaat, waarin ze zich vaak niet geaccepteerd voelt. Later blijkt dat haar vader ook nog homofiel is. Van de priester hoort ze dan dat dit waarschijnlijk de oorzaak van haar moeders vertrek is. Ook Judith heeft problemen met het vertrek van haar moeder (hasjroker, anorexiapatiënte, automutilant) en Maarten gaat al snel het huis uit. Alle drie kinderen hebben te lijden onder het besluit van hun moeder.

Alice kan niet zonder haar (vgl. de wensdroom van haar als ze teveel gedronken heeft: ze wil shoppen met haar moeder ) Het is ook erg moeilijk voor een kind om in de puberteit zonder
moeder op te groeien: een au pair kan een moeder niet vervangen en de homofiele partner van haar vader ook niet. Niets voor niets stort ze zich in de armen van Daan in wie ze een Petrus ziet. Ze trouwen en ze noemt haar zoontje Jonas. Wanneer haar vader sterft en haar het geheim van moeders vertrek nog een keer duidelijk maakt, neemt ze het besluit om voor altijd aan haar moeder verbonden te blijven. De aanslag met de zelfgemaakte bom mislukt, maar na vijf jaar in een kliniek te hebben doorgebracht, komt toch het ultieme moment waarop ze met haar moeder wordt herenigd. Die zal haar niet meer verlaten. Daarom geeft het boek ook een verslag van de weg die iemand aflegt wanneer hij een vorm van krankzinnigheid krijgt.
Van Nierop in het interview in “Het Parool” : “Het is heel erg als een moeder niet van haar eigen kind kan houden. Ik vroeg me af: wat gebeurt er met iemand die geestelijk mishandeld wordt? Alice creëert een ongelooflijke liefde voor haar moeder.” Volgens Van Nierop was het belangrijk het verhaal te vertellen vanuit de psyche van Alice. “Ik wilde weten hoe een gek wordt gemaakt. In dit geval wordt de gek gecreëerd door een gek.”
Waar situaties escaleren, wordt het voor Van Nierop interessant.
“Het gaat om de conflicten en extremen. Wat Alice overkomt, kan iedereen gebeuren. De grens die we allemaal denken te hebben, bestaat helemaal niet. Iedereen balanceert constant op dat dunne koordje boven de afgrond.”

Beoordeling scholieren.com
“Ik houd van U “ is een bizar boek voor een debutant. Het thema over kinderleed is niet nieuw, wel de manier waarop Nicole van Nierop het thema aanpakt. Jammer genoeg is er waarschijnlijk een fout gemaakt in de structuur, (deel III ontbreekt) maar het verhaal is op zich spannend, omdat je als lezer je ook steeds moet afvragen of iets werkelijk is gebeurd of alleen in het hoofd van Alice.

Grappig is de anekdote in een interview in het Parool waarin de schrijfster beweert dat ze hele gedeelten van de tekst opschreef terwijl ze op het toneel stond in de productie van “One flew…” Daarin had ze weinig tekst en ze moest voor het stuk zogenaamd aantekeningen maken. Ze deed dat toen met passages uit de tekst die ze ooit wilde schrijven. Die gooide ze eerst weg, maar ze pakte ze later weer op.

Van deze schrijfster zullen we meer gaan horen. Er is nog sprake van een ruwe versie van een beginnend maar talentvol schrijfster. Ruwe diamanten moeten echter geslepen worden en ik heb er wel vertrouwen in dat dit de komende jaren zal gebeuren.


Voor scholieren van havo en vwo kan het een uitdagend boek op de literatuurlijst zijn. Het
is zeker de moeite waard om op de literatuurlijst op te nemen. Vanzelfsprekend kan het gecombineerd worden met andere boeken waarin een moeder-dochterverhouding centraal staat. Dat zijn bijvoorbeeld Carry Slee met “Moederkruid” en Ariëlle Kornmehl “De stille moeder”. Zie voor nog meer boeken onze themalijst.
De waarde op de boekenlijst is m.i. twee punten.

Over de schrijfster
Bron: website uitgever
Nicole van Nierop is in 1980 geboren in Eindhoven en vertrok op zeventienjarige leeftijd naar Australië om daar te studeren aan de Queensland University. Na twee jaar kwam ze terug naar Nederland en werd gevraagd om te acteren in een korte film. In 2006 speelde Nicole in de toneelversie One Flew Over The Cuckoo’s Nest. Naast acteerwerk, zoals in de spraakmakende tv-serie New Kids voor Comedy Central, concentreert Nicole zich nu helemaal op haar schrijfcarrière. Ook werkt ze regelmatig voor het Binger Instituut, waar ze scenario’s beoordeelt.