I Zakelijke gegevens
Schrijver: Jan Wolkers
Titel: Turks Fruit
Druk: 41ste, 1999

Motto&Voorberichten:
Voor Olga Stabulas

Rastapopoulos: Ik, naar? Ik ben de grootste naarling van de hele wereld! Het is erg, maar toch écht waar!

Carreidas: O, Nee, ik ben de grootste naarling van de wereld… En ik ben trouwens veel rijker!

Rastapopoulos: Misschien, maar ik heb mijn drie broers en twee zusters geruïneerd en mijn ouders uitgezogen… Nou, wat zegt u daarvan?

Carreidas: Dat is nog niks! Ik ben zo slecht geweest tegen mijn oudtante, dat ze gestorven is van verdriet!


Rastapopoulos: Nu heb ik er genoeg van! Vooruit, geef toe, dat ik slechter ben dan u!

Carreidas: Nooit! Hoort u dat? Ik sterf nog liever!

De Avonturen van Kuifje
VLUCHT 714
Jan Wolkers
Erelid Pop-Music

II De eerste reactie
Ik heb het boek niet echt gekozen, ik vroeg aan iemand of zij nog een boek had dat ik zou kunnen lezen. Ze gaf me toen dit boek.

Ik had toen ik ergens halverwege het boek was, het idee dat dit een klein beetje een autobiografie van de schrijver was. Ik had daar gewoon een bepaald gevoel bij. Ik had het er met mijn moeder over en volgens haar klopt dat ook wel. Ik vind het een boeiend boek, met een interessante verhaallijn. Hij speelt wat met flashbacks, wat me bij dit verhaal aanspreekt.

III Verdieping

- Samenvatting
Het verhaal begint met dat de ik-persoon op bed ligt terug te denken aan zijn relatie met Olga. Hij vertelt over hoe hij na de scheiding verder leefde. Dat hij verschillende vrouwen afliep, dat hij iemand net zo goed als Olga probeerde te vinden. En dat hij zijn huis onderverhuurd had aan twee Amerikaanse meisjes. Hij vertelt over de vader van Olga, hoe hij was en hoe hij gestorven en begraven was.

Het verhaal gaat in hoofdstuk 3 ineens over hoe hij haar ontmoet heeft. Dat ze hem op de snelweg oppikte, waarna ze seks hadden op een parkeerplaats. Toen ze verder reden kregen ze een ongeluk, waarna ze elkaar niet meer spraken. Ze ontmoetten elkaar weer in de stad, waarna ze toch een relatie kregen en trouwden. De relatie is er een waarbij liefde intens beleefd wordt. Seks speelt een belangrijke rol. Verder krijgen ze geen kinderen, Olga is bang dat ze een kind krijgt. Als er een beeld van haar gemaakt wordt van haar met een kind, door de ik-persoon, kijkt ze angstig naar de baby. Olga’s moeder had borstkanker gehad en daarom was Olga ook zo bang voor kanker. Dit heeft de keuze tot kinderen beïnvloed. Er wordt ook een beeld van haar gemaakt met een dier in haar handen. Hier kijkt ze juist ontzettend liefdevol naar. Ze hebben veel dieren tijdens hun relatie gehad en Olga houdt ook veel van deze dieren. Als Olga van de ik-persoon scheidt, blijkt hoeveel Olga voor hem betekende. Geen vrouw, die hij daarna heeft, is zoals zij, ondanks dat het er seksueel flink aan toe gaat.

Na de dood van Olga’s vader, stookte Olga’s moeder bij Olga. Bij een uitje met zakenrelaties van haar moeder flirt Olga met een van deze mannen. De ik-persoon, die ook uitgenodigd was, wordt hier misselijk van en braakt over de tafel, waarna hij zich gaat opfrissen in het toilet. Daarna slaat hij uit woede Olga een blauw oog. Zij vindt dit niet kunnen en trekt bij haar moeder in. Doordat haar moeder haar weghoudt van de ik-persoon, scheiden ze.

Na een jaar ontmoet hij Olga weer, ze ziet er niet goed uit. Ze is al een keer hertrouwd maar ook weer gescheiden. Ze houden contact en Olga stelt een Amerikaan waarmee ze wil trouwen voor aan de ik-persoon. Zij en de Amerikaan gaan naar het buitenland. Met deze man houdt ze het echter ook een jaar uit, hij blijkt niet goed voor haar te zijn. Ze krijgt bijna een baby van hem, maar haar eierstokken raken ontstoken en ze laten het kind weghalen. Als ze weer terug is in Nederland, zoeken de ik-persoon en Olga elkaar op. Ze halen herinneringen op, van vroeger. Kort daarna belt Olga’s moeder de ik-persoon op, om te vertellen dat Olga in het ziekenhuis ligt. Ze heeft een hersentumor die niet volledig te verwijderen is. Ze ligt een half jaar in het ziekenhuis en in die tijd zoekt de ik-persoon Olga 3 keer per week op. Eerst kon hij nog met haar praten, maar ze takelde steeds verder af. Ze wordt kaal, door de bestraling, en de ik-persoon koopt een pruik voor haar. Hier is ze dolgelukkig mee. Verder koopt de ik-persoon soms nog Turks Fruit voor haar, omdat dit zacht is en daardoor Olga’s tanden niet zullen doen uitvallen. Hier is zij namelijk bang voor. Ze sterft in de lente en wil graag gecremeerd worden. De dokter vroeg aan de ik-persoon of ze de pruik op moest houden. Hij zegt dat ze het zelf zo gewild had.

- Verhaaltechniek

- Personages
 De ik-persoon is de verteller, hij is dus een van hoofdpersonen. Verder draait het verhaal vooral om Olga, dus dat is de andere hoofdpersoon.
 De ik-persoon is zelf kunstenaar. Hij is erg verliefd op Olga en houdt ook veel van haar. Dingen die hem bezighouden worden niet zo uitvoerig beschreven, behalve de seks. Olga naait veel kleding voor zichzelf. Ze poseert vaak voor de ik-persoon en heeft veel seks met hem. Verder zijn er ook weinig verdere bezigheden beschreven. Ze houden beide wel van steden bezichtigen.
 De relatie tussen Olga en de ik-persoon is misschien het beste te omschrijven als eerst een relatie met seks. Daarna gaat Olga bij hem weg, maar blijven ze contact houden en hij blijft veel aan haar denken. Aan het eind van het boek, als Olga op sterven ligt komt hij haar drie keer per week in het ziekenhuis opzoeken.
 Karaktertrekken:
Ik-persoon:
- Hij heeft veel seksuele verlangens en behoeften. Dit blijkt ook wel uit de manier hoe hij soms verlangt naar seks en hoe hij verlangt naar Olga. Soms hebben Olga en hij wel zeven keer seks op een dag.
- Hij is mentaal sterk. Hij gaat er namelijk niet aan onderdoor, als hij een armoedig leven lijdt als kunstenaar, de vrouw van zijn leven hem verlaat en hij veel dood om zich heen gezien heeft.

Olga:
- Ze is erg onderdanig. Ze vervult haar ‘rol’ in het geheel. Als haar moeder haar opdraagt met iemand anders te trouwen, doet ze dit uiteindelijk ook nog.
- Ze is een dierenvriend. Ze houdt veel van dieren en zorgt voor ze alsof het haar kinderen zijn. Hier zal zij haar moederlijke gevoelens in leggen, want ze wil absoluut geen kinderen.
 De hoofdpersonen maken beide een ontwikkeling door. De ik-persoon veranderd qua gedrag en qua kijk op de wereld. Hij verandert van een persoon die verdrietig terugblikt op zijn leven met Olga naar iemand die weet dat hij verder moet. Hij is echter wel verbitterd geworden, doordat het met Olga zo afloopt.
Olga gaat van gelukkig en zelfverzekerd naar een zwak en ongelukkig. Ze begint aan de relatie met de ik-persoon, waarna ze steeds meer gaat luisteren naar haar moeder. Uiteindelijk sterft ze aan kanker.
 Ik vond de vader van Olga een erg sympathieke man. Ik heb gelachen om zijn variant op de Radetzkymars. Verder leek het me een aardige man, omdat de ik-persoon hem ook zo omschrijft.
 De moeder van Olga vond ik het minst sympathiek. Dit zal komen doordat de ik-persoon een rooskleurig beeld geeft van haar, maar ze probeert de relatie van haar dochter kapot te maken. Dat vind ik een rotstreek.
 Ik heb hun gedrag beoordeeld op de manier waarop de ik-persoon ze omschrijft. Verder vergelijk ik dit met mijn eigen omgeving, waarin je ook mensen hebt waar je mee kan opschieten, of juist mensen waar je helemaal niet mee kan opschieten.

- Ruimte
 Het verhaal speelt zich af in Amsterdam, waar de ik-persoon woont. Eigenlijk alles speelt zich af in Amsterdam, in het huis van de ik-persoon en in het atelier van hem.
 Ruimtelijke beschrijvingen spelen wel degelijk een rol in dit verhaal. Er zitten er veel in, maar misschien wel het duidelijkst is de beschrijving op de eerste bladzijde. Hier wordt omschreven hoe hij op dat moment leeft. Hoe het er bij hem thuis uitziet. Op dat moment krijg je gelijk het idee dat het niet goed met hem gaat en dat is natuurlijk ook zo.

“Ik was aardig in de rotzooi terechtgekomen nadat ze bij me weggegaan was. Ik werkte niet meer, ik at niet meer. Ik lag de hele dag tussen mijn vuile lakens en plakte foto’s en naaktfoto’s van haar vlak bij mijn gezicht zodat ik op den duur haar dik onder de rimmel zittende oogharen dacht te zien bewegen als ik me aftrok”
Hier wordt omschreven hoe hij op dat moment leeft, hoe hij haar mist.

- Tijd
 Het verhaal speelt zich af rond 1970. Het is maar van klein belang, omdat het enige verschil is dat bepaalde dingen toen raar waren, of juist normaal ten opzichte van nu. Verder zijn er nu allerlei uitvindingen gedaan die misschien ook invloed zouden hebben gehad op het verhaal.
 Het hele verhaal is geschreven in verleden tijd. Hij begint net nadat Olga hem verlaten heeft. Daarna is er een soort van flashback naar toen hij haar ontmoet had en hoe dat verder liep. Vervolgens komt hij weer op het punt dat Olga hem verlaten heeft en dan loopt het verhaal chronologisch verder.
 Er is hier sprake van een gesloten einde. De ik-persoon had Olga in zijn leven en verteld daar over. Aan het einde van het boek gaat Olga dood en is zij dus uit zijn leven. Het verhaal van Olga en de ik-persoon stopt op dat moment dus.
 In het verhaal worden veel flashbacks gebruikt. Hij denkt steeds terug aan momenten die hij met Olga gehad heeft en ook veel aan de seks met Olga. Verder wordt in het hoofdstuk dat Olga en de ik-persoon elkaar weer ontmoeten na haar reis in Amerika de tijd erg vertraagd. Het duurt maar twee dagen, maar de schrijver besteedt er een heel hoofdstuk aan. Dit is waarschijnlijk om de spanning op te bouwen, je zou kunnen denken dat het misschien nog goed komt tussen Olga en hem.

- Stijl
 De schrijver maakt in het boek veel gebruik van dialogen. Hij gebruikt verder veel platte woorden, als ‘neuken’ of ‘naaien’. Er zitten verder ook veel vergelijkingen in. De moeder van Olga wordt vergeleken met de stiefmoeder van Sneeuwwitje. Soms worden dingen uitgedrukt in woorden van andere personen uit het boek. Voorbeeld (blz. 145): ‘Ik stond op, liep naar het raam en keek naar de bloeiende anturiums in de vensterbank, de haar vader altijd ‘pik op schotel’ noemde.’ Verder is het me nog opgevallen dat Jan Wolkers dagelijkse dingen steeds boeiend weet te omschrijven. Hij vertelt het zo, dat een normale dagelijkse handeling speciaal lijkt.
 Het taalgebruik past erg goed bij de personages. De woorden die ze gebruiken passen bij die generatie en bij die leeftijd. Ze praten niet te bekakt, of gebruiken te veel jongerentaal.


- Thematiek
 Het boek gaat vooral over dood en verlies, maar ook dat je je daar overheen moet zetten. Daarom denk ik dat de hoofdgedachte is: Soms is het leven mooi, maar dat kan allemaal afgepakt worden en daar moet je mee leren leven.
Het wordt uitgewerkt door verschillende personen dood te laten gaan en door dieren waar je voor gezorgd hebt te verliezen. Wat ik wel knap vind is dat Jan Wolkers dit zo brengt, dat de ik-persoon zich eroverheen moet zetten waardoor het verhaal niet te treurig wordt.
 Blz. 67. ‘Toen ze nog niet zo lang bij me woonde (…) hadden kinderen uit de buurt op vier mei een dooie mus gevonden. Vlak onder ons raam begroeven ze hem in het plantsoen.’
Blz. 117-118. ‘(…) kwam ze ineens plechtig en dramatisch naar me toe lopen met iets roodbruins in de kom van haar handen. Ik schrok me rot, want ik dacht dat haar haar uitgevallen was. Maar dat was wat eer was overgebleven van het wezeltje.’
Beide stukken gaan over de dood en hoe ze daar mee om gaan. Olga trekt zich hier veel van aan, ze bekommerd zich echt om dieren. Verder verliest de ik-persoon de vader van Olga, Olga zelf en ook nog een vogeltje dat hij had leren vliegen.
 Tussen de titel en de hoofdgedachte zit een klein verband. Olga eet alleen nog maar Turks fruit aan het einde van haar leven, de hoofdgedachte heeft te maken met het einde van levens. Dit is het verband. Verder staat in het stuk van het verhaal van Kuifje ook veel dood en verderf. Rastapopoulos en Carreidas hebben ruzie over wie het beste dood en verlies kan vergeten. Dit is de keerzijde van het verwerken van dood en verlies, hier is het de ‘foute’ kant.
 Er is een verfilming van Turks fruit, maar die heb ik niet gezien. Ik denk dat hier dezelfde hoofdgedachte in zal zitten.

IV Beoordeling
 Ik vond dit een interessant boek. De schrijver schrijft over verdriet, maar maakt dit niet te treurig. Verder vind ik dat hij leuke vergelijkingen maakt en grappige stukjes in zijn verhaal stopt. Dit houdt het verhaal wat luchtig. Daarom zou ik nog wel een boek van deze schrijver aandurven.
 Het laatste deel van het verhaal vond ik persoonlijk het mooist. Vooral hoe hij de spanning erin houdt, op het moment dat Olga en de ik-persoon elkaar weer zien. Hij weet je nieuwsgierig te maken en op die manier je te dwingen het boek uit te lezen. Want je bent benieuwd hoe het met die twee afloopt.

 Ik vind het wat onwerkelijk, dat een leven zo kan lopen. Dat alles zo tegen kan zitten. Het verhaal op zichzelf is misschien daarom wat te ver gezocht.
 Ik zou dit boek zeker aanraden, omdat hij tijdens het hele verhaal je geboeid houdt. Je sprint ergens halverwege het verhaal erin, dan wil je het begin weten. Vervolgens weet je het begin, maar dan wil je weten hoe het afloopt. Vooral naar de afloop bouwt hij spanning op, wat het boek leuk maakt.