Joe Speedboot door Tommy Wieringa

Beoordeling 6.6
Foto van een scholier
Boekcover Joe Speedboot
Shadow
  • Boekverslag door een scholier
  • 4e klas havo | 4577 woorden
  • 8 februari 2008
  • 89 keer beoordeeld
Cijfer 6.6
89 keer beoordeeld

Boekcover Joe Speedboot
Shadow

Fransje Hermans, de verteller van het verhaal, is na een ongeluk invalide geraakt en heeft voorgoed zijn spraakvermogen verloren. Hij is de zelfbenoemde chroniqueur van het dorp Lomark. Zijn fascinatie voor de nieuweling Joe Speedboot is grenzeloos: Joe Speedboot, de jongen die zijn eigen naam gekozen heeft en op zijn vijftiende al bommenlegger, vliegtuigbouwer en bew…

Fransje Hermans, de verteller van het verhaal, is na een ongeluk invalide geraakt en heeft voorgoed zijn spraakvermogen verloren. Hij is de zelfbenoemde chroniqueur van het dorp Lo…

Fransje Hermans, de verteller van het verhaal, is na een ongeluk invalide geraakt en heeft voorgoed zijn spraakvermogen verloren. Hij is de zelfbenoemde chroniqueur van het dorp Lomark. Zijn fascinatie voor de nieuweling Joe Speedboot is grenzeloos: Joe Speedboot, de jongen die zijn eigen naam gekozen heeft en op zijn vijftiende al bommenlegger, vliegtuigbouwer en bewegingsfilosoof is. Nauwgezet observeert Fransje hoe nog een nieuwkomer de natuurlijke orde van het dorp komt verstoren: Joe’s stiefvader Papa Afrika, een zachtaardige Nubiër met gazellenogen die een kleine scheepswerf begint op de oever van de Rijn. Dan verschijnt de geheimzinnige Picolien Jane, een beeldschone Zuid-Afrikaanse, aan wie Fransje zijn kronieken opdraagt en voor wie levenslange vriendschappen op het spel worden gezet. In haar komen alle verhalen samen, met noodlottige gevolgen.

Joe Speedboot door Tommy Wieringa
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie
Korte inhoud:
Joe Speedboot is een boek dat gaat over een gehandicapte jongen, Fransje. Omdat hij door een ongeluk gehandicapt is geworden is zijn leven er heel anders uit gaan zien. Hij schrijft alles wat hij meemaakt en wat er gebeurt op in een boek. Na een tijd heeft hij er geen zin meer in en wordt hij armworstelaar om toch iets te bereiken in zijn leven.

Titel, ondertitel en motto:
Titel:
De titel is Joe Speedboot, dat is de naam van een vriend van Fransje. Fransje heeft veel bewondering voor Joe. De hoofdpersoon is dan wel Fransje maar vanuit Fransje wordt het ook het verhaal van Joe nauwkeurig verteld.

Ondertitel:

Er is geen ondertitel, wel staat er: Voor Rutger Boots. Rutger Boots is een jongen uit de jeugd van Tommy Wieringa. Hij is in coma geraakt en pas na een paar maanden ontweek hij hieruit. Het enige lichaamsdeel wat hij goed kon gebruiken was zijn rechterarm. Hier is dus duidelijk te zien dat Fransje niet verzonnen is maar op waarheid gebaseerd is.

Motto:
‘Er wordt gezegd dat de samoerai
een tweevoudige Weg heeft,
van het penseel en het zwaard

Miyamoto Musashi

Dit motto is afkomstig uit het boek Go Rin No Sho. Fransje leeft in het boek ook via twee wegen, via het penseel en via het zwaard.

Personages:
Hoofdpersonage Fransje:
De hoofdpersonage is Fransje Hermans want het gehele boek wordt ook vanuit de ik-persoon van Fransje verteld. De hoofdpersoon is een karakter omdat het heel precies wordt uitgelegd wat er met Fransje gebeurt. Fransje kan door het ongeluk niet praten dus de vrienden van hem weten maar moeilijk hoe hij zich voelt. In het boek vertelt hij echter wel veel over zichzelf en over hoe hij zich voelt. Hij wil laten zien dat een gehandicapte niet zielig is en ook dingen kan presteren, hij haat het daarom ook als mensen zich anders gaan gedragen omdat hij in een rolstoel zit. Fransje leeft ook erg naar het boek van Miyamoto Musashi (een echt bestaand persoon), want hij leeft via een tweevoudige weg: de weg van het penseel en van het zwaard. Musashi is hét grote voorbeeld voor Fransje.
Fransje is een echtbestaand persoon, Rutger Boots. In de jeugd van Tommy Wieringa is een jongen uit zijn klas maanden in coma geweest en daarna kon hij alleen zijn rechterarm nog goed bewegen.


De bijfiguren veranderen in de loop van het boek, in het begin zijn het Joe, Christof en Engel maar later in het boek, ook omdat Engel overlijdt, zijn alleen Joe en Picolien Jane de bijfiguren.

De belangrijkste bijfiguur is Joe Speedboot:
Joe Speedboot is een nieuweling in Lomark, en hij is heel anders dan de mensen die er al woonden. Hij is een expert in de techniek, hij maakt zijn eigen bommen, bouwt een echt vliegtuig wat ook kan vliegen en bouwt een shovel om tot een racewagen.
Joe is een rustige jongen die niet van vechten houdt, hij keurt het dan ook erg af als Fransje betrokken raakt bij een vechtpartij in een café. Joe is de enige, behalve de moeder van Fransje, die vanzelf snapt wat Fransje wil en hoe dat uitgevoerd moet worden. Hij is de beste vriend van Fransje.
Joe Speedboot is niet de echte naam. Hij heeft dit zelf verzonnen omdat hij zich schaamde voor zijn oude naam, Achiel Stephaan Ratzinger. Achiel is afgeleid van achilles maar daar kan ik verder geen betekenis uithalen. Wel is bekend hoe hij zijn naam bedacht heeft, zijn achternaam Speedboot had hij plotseling bedacht maar Joe kwam hij bij toeval tegen. Hij liep op een bouwsteiger waar het liedje ‘Hey Joe’ van Jimi Hendrix klonk (een echt bestaand liedje). En zo was de naam Joe geboren.
Citaat uit het boek:
‘Hey Joe, where you going with that gun in your hand / Hey Joe, I said where ya going with that gun in your hand / I’m going down to shoot my old lady now / You know I caught her messing ‘round with another man.’
Joe Speedboot is een persoon die niet verzonnen is, hij is gebaseerd op de kunstenaar Joost Conijn wiens echte achternaam Konijn was en die heeft hij dus ook veranderd. Als afstudeerproject heeft hij zelf een vliegtuig gebouwd wat opgestegen is in de woestijn van Marokko. Ook de moeder van Joe Speedboot, mevrouw Ratzinger, is op waarheid gebaseerd.
De kardinaal Ratzinger werd de nieuwe paus in de tijd dat het boek geschreven is.

Picolien Jane:
Fransje is ,al sinds PJ (afgekort van Picolien Jane) in Lomark is, verliefd op PJ. Ze is een knap, slank en slim Zuid-Afrikaans meisje. Later in het boek lees je dat ze niet van zichzelf slank is maar dat ze een tijd lang bijna niks heeft gegeten.


Engel:
Het zogenaamde ‘’pismaatje’’ van Fransje. Toen Fransje net uit het ziekenhuis was kon hij nog bijna niks bewegen. Engel hielp hem toen als hij naar de wc moest. Op de helft van het boek gaat hij een kunstopleiding in Parijs doen, daarom wordt er bijna niks meer over hem verteld. In Parijs valt er een hond van de negende etage op Engel, hierdoor overlijdt hij.

Christof:
Over deze jongen is niet veel bekend in het boek. Hij is de eerste vriend van Joe in Lomark. Christof is ook verliefd op PJ maar durft dit niet te laten merken aan PJ.

Inhoud:
Het verhaal begint wanneer Fransje ontwaakt uit zijn 220 dagen durende coma. In het ziekenhuis hoort hij geruchten over ene Joe Speedboot. Fransje wil er meer over weten. Als hij uit het ziekenhuis mag kan hij nog bijna niks. Dus alles moet voor hem gedaan worden. Engel, een klasgenoot, helpt hem als hij naar de wc moet. Hij is hem daar erg dankbaar voor maar kan dat moeilijk vertellen omdat hij niet kan praten en door spastische reacties nauwelijks kan schrijven. Tegelijkertijd schaamt hij zich dood als Engel hem steeds weer moet helpen.

Als Fransje sommige dingen weer zelf kan mag hij in het tuinhuisje gaan wonen. Er zit een keukentje, een bed en een kleine woonkamer in. Hij kookt soms zelf en soms eet hij bij zijn ouders mee. In het huisje is hij begonnen met het boek ‘de Geschiedenis van Lomark en bewoners’. Hij schrijft hierin alles wat er gebeurt en over iedereen uit Lomark staat er wat in.

Als de moeder van Fransje wil dat Dirk, de broer van Fransje, Fransje meeneemt naar de kermis doet Dirk net alsof hij daar mee instemt. Maar wat hij echt doet is Fransje in een oud verlaten huis parkeren en alleen naar de kermis gaat. Als Fransje, die zich nog niet zelf voort kan bewegen, zich een paar uur verveeld heeft komt er een jongen het huis binnen, Joe Speedboot. Dit is de eerste kennismaking tussen de twee jongens.
Fransje vraagt of Joe Speedboot zijn echte naam is, Joe zegt van niet maar wil niet vertellen wat zijn oude naam is. Wel weer Fransje dat zijn echte achternaam Ratzinger is.


Joe is nieuw in Lomark, de woonplaats van Fransje. Bij zijn aankomst is de vrachtwagen met daarin zijn moeder Regina, zijn zusje India en zijn vader uit de bocht gevlogen en heeft het huis van Christof geramd. Zijn vader overlijdt terplekke. In het huis was Christof aan het spelen, zo worden Joe en Christof door een tragisch ongeval vrienden.
De nieuwkomers zijn volkomen anders dan de ingeburgerde bewoners van Lomark. Ze zijn lichtgetint van huidskleur. Joe maakt zijn eigen bommen en die test hij vaak uit. Zo blies hij bijvoorbeeld het elektriciteitshuisje van de kermis op, hij mocht niet naar de kermis dus dan mag niemand naar de kermis. Ook op school vernielt hij dingen. Als hij op het toilet een bom aan het maken is gaat hij te vroeg af, de hand van Joe raakt ernstig gewond maar hij overleeft het.

Joe en Christof zijn nog steeds goede vrienden maar Fransje wil ook vrienden van Joe worden. Eerst komt Engels bij het groepje en dan later ook Fransje.
De moeder van Joe is op vakantie geweest naar Egypte en heeft daar een nieuwe vriend gevonden, Mahfouz Husseini. Ze stelt hem voor in Nederland en hij blijft een paar weken in het land. Dan gaat hij terug naar Egypte om daar voorgoed afscheid te nemen.
In de tijd dat Mahfouz weg is zorgt de moeder van Joe slecht voor haal zelf, ze eet nauwelijks wat en het huis wordt nauwelijks schoongemaakt. Gelukkig komt Mahfouz terug en dan gaat het weer goed. Fransje kan het goed vinden met Mahfouz, ze gaan vaak naar de rivier de Rijn omdat Mahfouz dan kan terugdenken aan de rivier de Nijl in Egypte. Ze zitten daar soms uren zwijgzaam voor zich uit te kijken.

Er komt een nieuw meisje in de klas, Picolien Jane, afgekort PJ. Christof en Fransje worden meteen verliefd op haar. Er gaan roddels de ronde dat de moeder van PJ elke morgen naakt in de tuin ligt. Dat willen ze nakijken maar er staat een metershoge muur om de tuin.
Ze bedenken een plan en gaan een vliegtuig bouwen. Maanden zijn ze er mee bezig. In een afgelegen loods van Bethlehem Asfalt. Iedereen helpt mee, Christof maakt de vleugels, Joe de berekeningen, met z’n alle de romp en ook Fransje kan wat doen, hij heeft een hele sterke arm en kan elke schroef weer recht buigen.
Er is alleen nog één probleem, de opstijgbaan. Niemand had er nog aan gedacht behalve Joe. Hij heeft gewacht tot er in januari een dikke laag ijs in het water lag. Vroeg in de morgen rijden ze het vliegtuig het ijs op en Joe stapt in. Het vliegtuig begint te rijden, steeds harder en harder. Joe probeert het maar helaas, het vliegtuig komt niet van de grond. Een paar dagen later proberen ze het nog een keer. Joe rijdt weer en gaat in volle vaart op de bomen af, als dat maar goed gaat dachten Christof, Engel en Fransje die stonden te kijken. Net op tijd trok het vliegtuig op en hij vloog. Het was ze gelukt, ze hadden een luchtwaardig vliegtuig gebouwd.

Op een dag reed Fransje langs café De Zon waar zijn broer zich wekelijks straalbezopen drinkt. Als hij zijn broertje ziet haalt hij hem naar binnen. Hij voert Fransje bier en door de alcohol worden de spasmes minder. Als er na een tijd ruzie ontstaat en ze Dirk in elkaar slaan houdt Fransje zich niet meer in, hij slaat in op de vechtende groep en bijna wurgt hij iemand.

Joe houdt niet zo van vechten en zo hebben ze een tijdje geen contact met elkaar. Fransje vindt dat maar raar want het zit nou eenmaal in de familie. Zo had een voorvader uit de 18e eeuw een visser drie uur lang gemarteld om informatie te krijgen over gestolen visnetten. Vervolgens heeft hij hem vermoord.

Fransje zat in zijn eindexamenjaar. Hij ging dan wel geen vervolgopleiding doen maar wilde wel met een 8,0 slagen.
Als hij geslaagd is voor zijn eindexamen staat er als verrassing een brikettenmachine in de tuin. Briketten is een brandstof die gemaakt wordt van oud papier en Fransje mag ze gaan maken. Hij gaat langs de deuren voor oud papier en bakt duizenden briketten.

Mahfouz Husseini is inmiddels begonnen met een schip bouwen, een feloek. Toen Mahfouz en Regina, de moeder van Joe, elkaar hebben leren kennen hebben ze ook op een feloek gevaren. Mahfouz wil er nu zelf een bouwen als cadeau aan zijn vrouw. In de vakantie helpen Joe, Christof en Engel mee.
Als het schip af is, is er een feestelijke opening. De mannen uit het dorp helpen met de boot het water in duwen, Mahfouz springt in de boot en hijst de zeilen. Er is applaus en Mahfouz is blij. Na een uur is Mahfouz nog steeds niet terug van zijn eerste zeiltocht. De politie wordt ingeschakeld en de hele Rijn en omgeving wordt afgezocht maar Mahfouz is spoorloos. Regina is vol verdriet omdat ze voor de tweede keer weduwe is geworden, maar dat weet ze niet zeker omdat Mahfouz niet is gevonden. Joe denkt dat hij met de boot terug is gevaren naar Egypte omdat hij het toch niet zo goed met zijn vrouw kan vinden.

De grote vakantie ging voorbij en de meeste leeftijdsgenoten van Fransje gingen studeren of een vervolgopleiding doen. Joe en Engel gingen naar de kunstacademie en Christof ging studeren. Fransje bleef alleen achter. Hij had inmiddels duizenden briketten gemaakt.

In november kwam Joe terug. Hij heeft een tijdje in Amsterdam bij PJ gewoond. De kunstacademie vond hij wel leuk maar hij miste Fransje en het dorpje Lomark. Joe was teruggekomen om te gaan werken bij Bethlehem Asfalt en zo was hij in dienst van Christofs vader Egon Maandag.

Er waren plannen om langs het dorpje een snelweg aan te leggen die de weg naar Duitsland verbond, de E 981. Door een geluidswal zouden ze er geen last van hebben alleen het probleem was dat er geen eigen afslag was. Stel dat de Rijn uit zijn oevers zou treden dan zouden ze ingesloten raken omdat de Dijkweg onderliep en de andere uitweg daar stond een metershoge geluidswal. Er werd een protestgroep opgericht en die had als leus: Geef Lomark lucht!

Joe kwam met het idee om iets te gaan doen met de sterke arm van Fransje, armworstelen. Joe zou de manager worden en het enorme prijzengeld zouden ze verdelen. Fransje had er simpelweg geen zin in dus dat idee was gelijk weg.


Engel was inmiddels een goede kunstenaar geworden en was gevraagd voor de Ecole des beaux-Arts in Parijs. Hij was een echt talent en had al een paar kunstwerken gemaakt.

Fransje was nog altijd briketten aan het maken en op een dag zat hij zonder T-shirt in de tuin briketten te bakken toen PJ en Joe kwamen. Fransje schrok een beetje omdat zijn grote liefde hem opeens kwam opzoeken net toen hij halfnaakt in de tuin zat. Ze maakte een praatje en sinds dien kwam PJ vaker op bezoek bij Fransje.

Een paar weken later haalde Joe in zijn zelf opgeknapte auto Fransje op voor een ritje naar de sloperij Hermans en Zn., het familie bedrijf van Fransje. Daar zagen ze Dirk, die inmiddels erg dik was geworden, zittend in zijn hijskraan en gebaarde dat de baas verderop was, de baas was de vader van Fransje. Toen Fransje en enorme berg briketten zag van misschien wel vijfduizend stuks briketten schrok hij erg. Zijn vader had altijd gezegd dat ze als warme broodjes over de toonbank gingen maar hij zat zijn werd dus die tijd voor niks te doen. Hiermee is het maken van briketten ook gestopt.

Deel twee, het zwaard:
Fransje is van gedachte veranderd en is gaan trainen voor armworstelaar. Ze trainen hard en houden oefenwedstrijdjes tegen Hennie uit het dorp. Fransje vecht met aanvallen uit het boek Go Rin No Sho.

Zijn eerste toernooi in Luik gaat erg goed, de verbaasde mannen die tegen een rolstoeler moeten worden er met gemak uitgespeeld. Tot de finale komt en hij dik verliest. Wel wint hij € 5.000,-. Hierna spelen ze nog een aantal toernooien in Europa.

PJ heeft een vriendje in Amsterdam. Het is een schrijver en een rare man. Ze mag pas s’ avonds na tien uur komen en hij is heel afstandelijk. Als PJ tot twee keer toe in elkaar geslagen thuis komt vindt ze het genoeg geweest en gaat een tijdje in Lomark wonen.
PJ gaat ook een keer mee naar een toernooi. Er werd gezegd dat Islam Mansur, de beste armworstelaar van de wereld, zou komen maar helaas was die er niet bij.
Fransje wilde nu aan PJ laten zien wat hij wel kon en dat lukte, hij won het toernooi. Tot diep in de nacht hebben ze dit gevierd tot ze eindelijk in een hotel kwamen. PJ had een eigen kamer en Joe en Fransje een andere. Als Fransje om vier uur ’s nachts wakker wordt merkt hij dat Joe weg is, hij weet meteen wat er aan de hand is, Joe heeft het met PJ gedaan. Fransje is er erg boos om maar laat niks merken. Jaloezie is teken van zwakheid.
De dag erna vertrekken ze en PJ haalt de paspoorten op. Vlug kijkt ze in het paspoort en ziet daar de echte naam: Achiel Stephaan Ratzinger. Fransje ziet het ook en voelt zich gelijk schuldig dat hij kijkt. Nu weten ze de echte naam van Joe en ze snappen gelijk waarom zijn naam veranderd is. Wie noemt zijn kind nou Achiel?


Op een toernooi in Halle, waar Fransje maar nét derde was geworden krijgen ze een telefoontje vanuit Lomark, Engel is overleden. Ze rijden gelijk terug naar huis en gaan langs het huis van Engel waar zijn vader nog is. Er blijkt een hond vanaf de negende etage op Engel te zijn gevallen, daaraan in Engel overleden. Een paar dagen later wordt Engel begraven. Iedereen is voor even weer in Lomark.

Als Fransje naar de radio zit te luisteren is er een programma over boeken. Het boek Om een vrouw van Arthur Metz wordt besproken. Fransje dacht te naam te kennen en plotseling wist hij het, dat was de ex-vriend van PJ alleen had Fransje de schrijver altijd Vriend Schrijver genoemd. Het boek gaat over relaties en vrouwen. Er is een hoofdstuk waar een meisje in voorkomt met de naam Tessel. Zij was een paar keer vreemd gegaan en Arthur heeft haar geslagen. Arthur geeft toe dat het gebaseerd is op waarheid. De interviewster vraagt waarom het boek ‘Om een vrouw’ heet, hij antwoordt dat het ook ‘Hoer van de eeuw’ had kunnen heten Fransje wist meteen dat het om PJ ging. Hij bestelde het boek en toen wist hij het zeker. Hij heeft PJ gevraagd om de waarheid maar het vreemdgaan klopt niet.

Een paar maanden later gaan we naar een toernooi in Poznan, Polen. Dit keer is de ‘Armheilige’, Islam Mansur, er wel bij. Na een moeilijk toernooi staan ze in de finale tegen elkaar, de beresterke Mansur tegen de gehandicapte Fransje. Hij komt vijftien seconde tekort voor een gelijkspel als zijn arm breekt. Hij heeft zich zo erg gegeven om te winnen maar helaas, een botbreuk houdt zijn overwinning tegen. Mansur heeft bewondering voor Fransje omdat hij erg goed was.

En zo begint Fransje weer opnieuw, zelf kan hij niks doen. Hij moet weer met alles geholpen worden, dit keer helpt Joe hem met plassen. Zo hebben ze allebei een geheim, Fransje weet de echte naam van Joe (zonder dat Joe dat weet) en Joe helpt hem met naar de wc gaan.

Als PJ een keertje langskomt hebben ze eerst een gesprek over het boek. Vervolgens zet PJ haar handtekening op Fransjes arm en gaat plotseling met haar hand de broek van Fransje in. Hier had hij zo lang op gewacht. Ze trekt hem af en hij is helemaal in de wolken.

Joe heeft inmiddels een nieuw doel om te bereiken, hij gaat een shovel van zijn werk ombouwen om een race te rijden. Het is een van de zwaarste races in de wereld, Parijs-Dakar. Elk uurtje dat hij vrij heeft werkt hij aan zijn shovel. Het wordt prachtig. Op 1 januari begint de race en Fransje volgt het elke avond op tv. Er is zelfs een speciaal item over hem, ‘Speedboot in de woestijn’. Het gaat goed totdat ze in Egypte zijn. Dan komt plotseling het bericht dat Joe spoorloos verdwenen is. Fransje weet meteen wat er gebeurd is.
Hij is Mahfouz gaan opzoeken. Na enige onrust in het dorp komt Joe weer vrolijk aanzetten, hij is inderdaad bij Mahfouz geweest.

Epiloog: En toen
Joe heeft inmiddels ook het boek Om een vrouw gelezen en was het er ook mee eens dat PJ misschien toch wel gelogen had. Tijdens de trouwerij van PJ en Christof, die plotseling een relatie kregen, heeft Joe met het vliegtuig een vluchtje er boven gemaakt. Achter het vliegtuig ging een spandoek met de tekst ‘Hoer van de Eeuw’. De hele trouwerij loopt in de soep en het is een grote chaos.
PJ krijgt een zoon maar blijft vreemdgaan, met Fransje.

De snelweg E 981 is er toch gekomen en zo is het dorpje ingesloten tussen twee transportwegen naar Duitsland, de Rijn en de E 981. Fransje is inmiddels weer begonnen met schrijven in zijn boek en gestopt met armworstelen.

Idee:
Ik denk dat de schrijver wil laten zien dat gehandicapte mensen ook mensen zijn die nadenken en gevoelens hebben. Fransje is dan wel niet vanaf zijn geboorte gehandicapt maar zijn leven is door het ongeluk wel erg verstoord. Gehandicapten zijn altijd wel ergens goed in. Als je niet kan praten moet je alles schrijven, dat doet Fransje ook. Hij praat door middel van schrijven en hij schrijft ook alles op in zijn boek.

Ik vind het goed dat het over een gehandicapte gaat in dit boek. Zo zien mensen dat gehandicapte bijna hetzelfde zijn als zijzelf, want ik denk dat er veel mensen zijn die proberen afstand te houden van gehandicapten.

Tommy Wieringa laat zich inspireren door zaken uit de werkelijkheid, zoals zijn klasgenoot Rutger Boots, en de kunstenaar die een vliegtuig zelf bouwde. Als toeval werd kardinaal Ratzinger, de echte achternaam van Joe Speedboot, de nieuwe paus.

Thema:
Fransje is een gehandicapte jongen, hij probeert er weer bovenop te komen en laat zien dat hij meer kan dan in een rolstoel zitten.

Motieven:
Externe motieven:
De functie van het verhaal is dat mensen over gehandicapten gaan nadenken en dat ze helemaal niet zielig zijn.

Tijd:
Historische tijd:
Het verhaal speelt zich rond deze tijd af, misschien iets eerder. Dat kan je zien aan bijvoorbeeld: (citaat)
‘-NSB’er, sist Christof.
Dat gaat nooit voorbij. Natuurlijk is Popie Jopie Koeksnijder geen NSB’er maar zijn grootvader was dat wel en daarom is dat het eerste waar je aan denkt als je zijn kleinzoon ziet.’

Hieraan is te zien dat het dus sowieso twee generaties na de Tweede Wereldoorlog afspeelt.

Tijdsduur:
Het begint als Fransje dertien jaar oud is en gaat zo zijn hele jeugd door in het boek. In het epiloog gaan Christof en PJ trouwen dus dan zijn ze ongeveer achtentwintig jaar oud. Zo speelt het verhaal zich gedurende vijftien jaar af.

Versnellingen of vertragingen:
Soms gaan er dagen, weken of maanden (bij de epiloog zelfs jaren) voorbij in een paar regels maar andere keren gaan er een paar bladzijdes over één uur.

Structuur:
Het verhaal is op een paar kleine flashbacks na chronologisch. Er wordt een keer verteld hoe het ongeluk van Fransje ging en hoe het ongeluk van de vader van Joe ging, dat zijn eigenlijk de enige flashbacks.

Verhaallijn:
De verhaallijn is duidelijk, het gaat over het leven van Joe Speedboot en over Fransje Hermans. Deze verhaallijnen hangen samen omdat het vrienden zijn. Fransje is door een ongeluk valide geworden en Joe verliest zijn vader bij een auto-ongeluk. Ze komen bij elkaar in de klas en Fransje heeft veel bewondering voor Joe.

Proloog of epiloog:
In het boek zit geen proloog maar wel een epiloog, wat begint met: En toen. Dat is een paar jaar later en wordt verteld in 6 pagina’s.


Begin:
Het verhaal begint als Fransje in het ziekenhuis wordt bezocht door zijn broer, vader en moeder. Hij is dan net uit zijn 220 dagenlang durende coma.

Hoofdstukken:
Het boek wordt ingedeeld in twee delen: penseel en zwaard. Dit komt uit het boek van Miyamoto Musashi. Musashi is een samoerai uit de 17e eeuw. Hij heeft het boek Go Rin No Sho geschreven en daarin staat dat je kan leven volgend het penseel en volgens het zwaard. In het eerste deel, penseel, schrijft Fransje het boek ‘geschiedenis van Lomark en bewoners’. In het tweede deel, zwaard, stopt hij met schrijven en gaat hij als armworstelaar heel Europa door en wordt een van de beste lichtgewicht armworstelaars. Tijdens de wedstrijden gebruikt hij ook steeds de technieken van Musashi.

Einde:
Het boek heeft een soort open einde. Er komen veel dingen naar boven vlak voor het einde maar bijvoorbeeld de confrontatie met Joe met zijn echte naam staat niet in het boek.

Geografische lijn:
Het verhaal speelt zich af in het plaatjes Lomark aan de rivier de Rijn. Het plaatsje Lomark bestaat in het echt niet. Maar de Rijn, de Oostzee, Nederland, het dorpje Poznan in Polen,
Halle in Duitsland etc. bestaan allemaal wel. Het is dus wel leuk dat het dorpje waar het grootste deel van het verhaal zich afspeelt niet bestaat maar alles er omheen wel.

Perspectief:

Het verhaal is personaal geschreven en wordt vanuit de ik-vorm van Fransje verteld. De ‘ik’ is een belevend persoon en er wordt niet gewisseld van de ‘ik’ verteller.
Doordat het verhaal een ik-vorm heeft kom je alles te weten wat Fransje wil, denkt, vindt, doet en weet, dat is erg handig maar van andere personen kom je zo minder te weten.

Symbolen:
‘Ut was de hoan die kroanig blef’. Dat is de tekst die steeds terugkomt in het verhaal. Een haan is het symbool van het dorpje Lomark. Die haan is overal aanwezig, op de kerktoren, in de vorm van koekjes, truien kortom de haan komt altijd terug.

Biografie:
Tommy Wieringa (geboren in 1967) heeft het grootste deel van zijn jeugd in de Antillen doorgebracht. Later studeerde hij geschiedenis aan de universiteit in Groningen en journalistiek in Utrecht. Hij schrijft columns voor dag- en weekbladen en reisverhalen voor tijdschriften. Hij wordt door veel mensen gezien als een groot talent. Hij heeft al een aantal romans geschreven.

Bibliografie:
1995 - Dormantique's manco (roman)
1997 - Amok (roman)

2002 - Alles over Tristan (roman)
2005 - Joe Speedboot (roman)
2005 - Pleidooi voor de potscherf (reisnotities)
2006 - Ik was nooit in Isfahaan (reisverhalen)
2006 - De familie onderweg (In de serie "Literaire juweeltjes"; verhalen, eerder verschenen in
Ik was nooit in Isfahaan)
2007 - De dynamica van de begeerte (roman)

Prijzen voor Tommy Wieringa:
• In 2002 werd de Halewijnprijs voor Alles over Tristan aan Tommy Wieringa uitgereikt
• Voor Joe Speedboot kreeg Wieringa de Ferdinand Bordewijkprijs voor verhalend proza. De jury van de Jan Campert Stichting omschreef het boek als 'zijn meeslepende en vitale ontwikkelingsroman'. Voor deze prijs kreeg hij ook € 5.000, die op 14 december 2006 aan de auteur werd overhandigd.
• Voor Joe Speedboot kreeg Wieringa tevens de eerste Magazijn La Vie en Rose Prijs.

• 'De knalpijpen glansden als bazuinen, de wereld leek te verschroeien in allesverzengend lawaai wanneer de jongens het gaspedaal intrapten met de koppeling in, alleen om te laten weten dat ze bestonden, zodat niemand daaraan zou twijfelen, want wat niet weerkaatst, bestaat niet.' Voor deze prijs kreeg Wieringa de Tzumprijs 2006 voor de beste zin in verhalend proza van het jaar 2006. Naast een beker kreeg hij ook een geldbedrag van hetzelfde aantal woorden.
• Joe Speedboot werd genomineerd voor de AKO Literatuurprijs, de Gouden Uil, de Libris Literatuurprijs, de Literatuurprijs Gerard Walschap, NS Publieksprijs en de Prijs voor het mooiste boekomslag.

Slot:
Het was een bijzonder boek omdat het niet over normale dingen van het leven gaan. Ik ken persoonlijk geen mensen in een rolstoel. Hun leven is totaal veranderd omdat ze in een rolstoel gekomen zijn of zo geboren zijn.
Soms is het boek een beetje saai maar vooral in het tweede deel, het zwaard, is het leuker omdat er dan meer dingen gebeuren. Ook de surrealistische dingen die in het verhaal zitten zijn wel leuk, zoals dat een paar jongens van vijftien jaar oud een luchtvaardig vliegtuig bouwen of dat een gehandicapte jongen de nummer twee van de wereld wordt met armworstelen.
Er zitten veel dingen in die op waarheid gebaseerd zijn, dat is erg knap.

REACTIES

R.

R.

In dit verslag zie ik twee grove fouten van de scrhijver
1) Joe' s naam wordt wel in het boek verteld
2) De haan is niet de symboliek waar het om draait. Volgens mij is dat de Zon en de driehoeksverhouding

13 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Joe Speedboot door Tommy Wieringa"