Verdiepingsopdracht
Welke verwachtingen had je voor je het boek ging lezen? Welke zijn uitgekomen, welke niet?
Toen ik dit boek in de bibliotheek in mijn handen had en hoorde dat het over de oorlog zou gaan, wilde ik het eigenlijk weer wegleggen. De oorlog is namelijk een onderwerp want niet echt bij mijn interesses hoort. Maar op aanraden van mijn moeder heb ik toch voor dit boek gekozen. Ik verwachtte dus een boek over de oorlog, waar veel verschillende personen en plaatsnamen in voor zouden komen. Ik was bang dat dit een verwarrend effect op me had. Ik zal nu eerst vertellen in welke plaatsen de hoofdpersoon, Henri Osewoudt komt. Het begint allemaal met Henri Osewoudt in Voorschoten. Na het verliezen van zijn vader, wordt hij opgevoed door een oom in Amsterdam. Op opdracht van Dorbeck (luitenant van de Landmacht) moet Henri naar Haarlem komen. Hij gaat naar Den Haag, waar hij hoort van Moorlag (goede vriend). Vervolgens gaat hij met Moorlag naar Leiden, waar een student valse persoonsbewijzen maakt. Henri krijgt van Dorbeck de opdracht om naar Amersfoort te gaan. Hier ontmoet Henri een vrouw in leidsteruniform van de Nationale Jeugdstorm. Zij gaan samen weer naar Lunteren, waar iemand uit de weg moet worden geruimd. Als een Duitse soldaat Henri meeneemt in zijn auto, dood hij in Voorschoten Ria (Henri’s nicht & vrouw) en in Dordrecht de Duitser. Met hulp van de illegaliteit en een arts komt hij in Breda aan. De personages die in dit boek voorkomen zijn eigenlijk te veel om op te noemen, maar ik schat het op zo’n 40 personages. Je ziet dus dat er ontzettend veel namen in dit boek voorkomen, deze verwachting is dus zeker uitgekomen. Alleen had dit totaal geen verwarrende werking, maar het gaf het verhaal juist iets extra’s.
Daarnaast verwachtte ik dat het boek een ouderwetse manier van taalgebruik zou hebben. Dit dacht ik omdat de omslag van het boek erg simpel en dus een ouderwetse indruk op mij gaf. Maar gelukkig viel dit alles mee. Het taalgebruik is niet erg moeilijk, waardoor je vrij makkelijk door het boek heen kunt lezen. Er worden wel moeilijke woorden gebruikt, maar meestal kon ik uit de zin wel opmaken wat de betekenis hiervan is.
Stel de thematiek vast. Ga daarbij in op alle relevante aspecten (fabel-sujet, personages, vertelsituatie, ruimte enzovoort).
De hoofdpersoon in dit boek is dus Henri Osewoudt. Hij is de zoon van een sigarenwinkelier in Voorschoten. Zijn moeder vermoordde zijn vader in een vlaag van waanzin. Later wordt hij opgevoed door zijn oom Bart Nauta in Amsterdam. Hij trouwt met zijn zeven jaar oudere nicht, Ria Nauta. Osewoudt raakt onder de indruk van Dorbeck. Het tegenbeeld van Osewoudt, zijn ‘betere’ versie. Alles wat Dorbeck Osewoudt opdraagt voert Osewoudt meteen uit. Maar het is blijft onzeker of Dorbeck wel echt bestaat, en niet gewoon een verzinsel is van Osewoudt.
Het verhaal speelt zich af in een periode van dertien jaar, het begint in 1932 tot 1945 als de Tweede Wereldoorlog eindigt. De tijd is erg belangrijk voor het verhaal, want hier is tenslotte het hele verhaal op gebaseerd. De daden van Osewoudt, bijvoorbeeld mensen vermoorden of valse identiteitsbewijzen, zouden erg vreemd zijn in deze tijd. Het belangrijkste is dus dat het verhaal zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog in het door de Duitsers bezette deel van Nederland. Dit heeft grote gevolgen voor de maatschappelijke omstandigheden.
Zoals ik al in de eerste vraag heb verteld zijn er ontzettend veel plaatsen waar het verhaal zich afspeelt. Dit zijn bijna allemaal Nederlandse plaatsen en voor een klein deel speelt het verhaal ook af in Engeland. Het milieu waarin de personages verkeren wordt wel duidelijk beschreven. Daardoor begrijp je beter in wat voor tijd ze leefden. Maar de plaatsen hebben
minder invloed op de thematiek dan de tijd, wel wekken deze plaatsen een donkere en sombere indruk bij me. Daarnaast zijn er wel een paar belangrijke ruimtes. Ten eerste het huis waar Osewoudt woont, dit is een woning met een sigarenwinkeltje erin. Hij leefde hier samen met zijn moeder en Ria, voornamelijk in de achterkamer. Ten tweede is het huis van Labare een belangrijk onderdeel in het verhaal. In het huis van Labare krijgt Osewoudt de kans om foto’s te ontwikkelen en heeft hij ook een slaapplaats. Dit was een gewoon woonhuis in Leiden, met vele kamertjes waar illegale dingen gebeurden. Ten derde was de cel waarin Osewoudt belandde belangrijk. Dit was een aardig grote ruimte onder de grond. Hij kreeg alleen maar licht door glazen tegels in het plafond.
Het boek is in de hij-vorm geschreven. Een verteller vertelt dus wat Osewoudt doet, de verteller is een alwetende verteller, je leest dus wat Osewoudt denkt. Hierdoor wordt er veel spanning opgewekt. Je weet alleen wat hij ook weet en op deze manier ben je echt betrokken bij het verhaal. Je zit met dezelfde vragen als de hoofdpersoon.
Het boek begint met een onderwijzer die een verhaal vertelt aan de hoofdpersoon, je valt dus zo het verhaal binnen. Het voordeel hiervan is dat je meteen geboeid bent door het verhaal en erachter wil komen hoe deze situatie is ontstaan. Het verhaal is helemaal chronologisch verteld, het begint met Osewoudt en eindigt met zijn dood. Het boek heeft dus een gesloten eind. Doordat het helemaal chronologisch verteld is, heb je een duidelijk beeld over hoe het verhaal in elkaar steekt.
Ik vond erg moeilijk om de thematiek van dit verhaal te bepalen, , maar uiteindelijk denk ik dat de schrijver in dit boek duidelijk wil maken dat niet alles wat de waarheid lijkt, ook de waarheid is. Oftewel de onherkenbaarheid van de werkelijkheid. Zo denk je in het begin van het verhaal nog dat alles wat Osewoudt meemaakt ook echt gebeurt, maar later ga je toch twijfelen. Vooral als hij telkens verhoord wordt en niemand kan getuigen dat echt de verzetsheld is die hij zegt dat hij is. En niemand weet of Dorbeck echt bestaan heeft of misschien dat Osewoudt hem wel heeft verzonnen. Je ziet alles door de ogen van Osewoudt, maar hij heeft een zeer levendige fantasie dus eigenlijk is hij als bron niet betrouwbaar. Je begint je dus af te vragen wát de waarheid is.
Beschrijf aan de hand van zelf gekozen secundaire literatuur de visie van de auteur op de relatie literatuur en maatschappij en geef vervolgens beargumenteerd weer hoe je die visie in verband kunt brengen met het boek.
Ik heb op internet gezocht naar Hermans en ik kwam erachter dat hij toch een man is met een duidelijk uitgesproken mening. Zijn essays zorgden ervoor dat Hermans met veel mensen in Nederland ruzie heeft gehad. In ‘Mandarijnen op zwavelzuur’, 1964, staat het volgende: “Er zijn geen goede schrijvers. Soms ontstaat in ons land een goed boek, dat op het gemiddelde peil geen invloed heeft. De goede boeken zijn meestal afkomstig van zonderlingen, liefhebbers die stiekem schrijven in het holst van de nacht en niets te maken hebben met het literaire leven, met de levende literatuur als geheel.” Hij heeft ook een bepaalde visie op het schrijven, dat staat in ‘Gard Sivik’, okt-nov 1963: ‘Het bevrijden door te schrijven. Dat was iets waar een optimist als Goethe in geloofde: het van zich af schrijven. Ik zie daar weinig in. Mijn schrijven is eerder zich erin schrijven; ik geloof dat dat desnoods de satanische roeping van de schrijver moet zijn’. Naast collega’s moesten ook linkse ideeën het ontgelden. Hij gelooft niemand die de waarheid denkt te weten over politiek of godsdienst. Hij gelooft dat de mens een wezen is dat geen greep heeft op de realiteit. Volgens hem zijn we slachtoffers van de omstandigheden en van onze verkeerde kijk op de wereld. En dit zie je ook duidelijk weer terugkomen in de ‘Donkere kamer van Damocles’. De realiteit is in het boek ingewikkeld en chaotisch beschreven. Als lezer krijg je de echte waarheid niet te weten. Hermans gelooft dat de mens niet in staat blijkt om de wereld echt te kennen, dit is dan ook een terugkerend thema in veel van zijn boeken.
Vrije wil is volgens Hermans een illusie, en dit zie je ook weer terug in het boek. Besef bijvoorbeeld dat mensen zich heel anders gedragen in de oorlog. De Tweede Wereldoorlog is tot begin jaren zeventig een belangrijk thema in zijn werk.
Ook een belangrijk kenmerk wat je terug ziet in het boek is dat alles wat er gebeurd een functie heeft in het verhaal. Bekend in dit verband is de uitspraak van Hermans dat in zijn visie in een roman nog geen mus van het dak mag vallen zonder dat het gevolgen heeft. En dit viel mij ook erg op, alles in het boek wordt beschreven en heeft een reden.
Leg beargumenteerd uit hoe je het boek in verband kunt brengen met maatschappelijke kwesties en veranderingen in de naoorlogse maatschappij (taboes, multiculturele maatschappij, feminiseringgolf enzovoort.)
Toen dit werk van Hermans verscheen was het spraakmakend, voornamelijk omdat het een heel ander beeld schetst van het Nederlandse verzet tijdens de Duitse bezetting dan normaal was. Met dit boek doorbrak Hermans een taboe in de naoorlogse maatschappij. De hoofdpersoon Osewoudt pleegt in opdracht van Dorbeck verzetsdaden. Na de oorlog wordt Osewoudt als landverrader gevangen gezet. Hij kan alleen bewijzen dat hij een held is in plaats van een landverrader, als hij het bestaan van Dorbeck aan kan tonen. Hermans beschrijft in de ‘Donkere kamer van Damocles’ het Nederlandse verzet als knullig en amateuristisch. De verzetsmensen maken kinderlijke fouten. Het is nog maar de vraag of het vaderland daarmee geholpen was. Met deze beschrijving van het verzet ging Hermans in tegen het geïdealiseerde naoorlogse beeld van het verzet.
Zoek een recensie over het gelezen boek en bepaal het waardeoordeel van de criticus. Geef vervolgens beargumenteerd aan in hoeverre je het met de criticus (on)eens bent.
Recensies
Recensie 1
Schrijver
Hermans, Willem Frederik
Titel
Donkere kamer van Damocles, De
Jaar van uitgave
1958
Bron
Trouw
Publicatiedatum
07-08-1999
Recensent
Onno Blom
Recensietitel
Zinnen als pistoolschoten
http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/archief/article/detail/2468883/1999/08/07/Zinnen-als-pistoolschoten.dhtml
Mijn mening
Ik ben het voor het grootste deel met deze criticus eens. De dilemma’s waar deze man het over heeft zijn ook mij erg bijgebleven. Vooral omdat deze manier van schrijven ik eerder niet ben tegengekomen. Hermans beschrijft alles op zo’n realistische en gedetailleerde manier dat het hele verhaal aan de binnenkant van je ogen ziet afspelen. En in dat opzicht deel ik dus de mening van de criticus. Maar waar ik het niet mee eens ben is dat deze man gefascineerd is door de onzekerheid waarin Hermans je brengt. Hij vindt het prachtig dat het boek veel vragen bij je oproept en fantasie verder zijn werk laat doen. Maar ik vind deze onzekerheid vervelend worden. Bijvoorbeeld speelt Dorbeck een zeer belangrijke rol in het verhaal en dan stoort mij het dat ik niet weet of deze man echt is of een verzinsel van Osewoudt.
Evaluatie
Je geeft een evaluatie. Let daarbij op de volgende aandachtspunten: het beargumenteerde eindoordeel, eventueel veranderd oordeel, uitvoering van de beschrijving en verdieping (zowel product- als procesevaluatie)
Ik vond dit een zeer speciaal boek en ik snap waarom mensen zeggen dat je het gelezen moet hebben. Maar toch zal dit boek niet bij mijn favorieten horen. Niet zozeer omdat ik het verhaal niet mooi geschreven vond, maar vooral omdat ik niet zo van oorlogsverhalen houd. Ik vind dat dit boek op een mooie manier wordt uitgelegd, hoe de mens de werkelijkheid niet kan begrijpen omdat het te chaotisch is. Het was erg prettig dat het een chronologisch verhaal was, als dit niet het geval was had ik er weinig van begrepen. De manier van schrijven zorgde dus voor een zeer duidelijk beeld. Zo wist ik ook precies hoe alle personages eruit zagen en wat hun eigenschappen waren.
Zoals ik al eerder zei vond ik de onzekerheid rondom Dorbeck vervelend, of het nou een verzinsel was van Osewoudt, of een echt persoon. Daardoor was het eigenlijk een teleurstelling dat toen de foto waar hij op zou staan mislukt was. Al met al was het de moeite waard om te lezen, maar ik zou toch niet snel kiezen voor een ander boek van Hermans.
Welke verwachtingen had je voor je het boek ging lezen? Welke zijn uitgekomen, welke niet?
Toen ik dit boek in de bibliotheek in mijn handen had en hoorde dat het over de oorlog zou gaan, wilde ik het eigenlijk weer wegleggen. De oorlog is namelijk een onderwerp want niet echt bij mijn interesses hoort. Maar op aanraden van mijn moeder heb ik toch voor dit boek gekozen. Ik verwachtte dus een boek over de oorlog, waar veel verschillende personen en plaatsnamen in voor zouden komen. Ik was bang dat dit een verwarrend effect op me had. Ik zal nu eerst vertellen in welke plaatsen de hoofdpersoon, Henri Osewoudt komt. Het begint allemaal met Henri Osewoudt in Voorschoten. Na het verliezen van zijn vader, wordt hij opgevoed door een oom in Amsterdam. Op opdracht van Dorbeck (luitenant van de Landmacht) moet Henri naar Haarlem komen. Hij gaat naar Den Haag, waar hij hoort van Moorlag (goede vriend). Vervolgens gaat hij met Moorlag naar Leiden, waar een student valse persoonsbewijzen maakt. Henri krijgt van Dorbeck de opdracht om naar Amersfoort te gaan. Hier ontmoet Henri een vrouw in leidsteruniform van de Nationale Jeugdstorm. Zij gaan samen weer naar Lunteren, waar iemand uit de weg moet worden geruimd. Als een Duitse soldaat Henri meeneemt in zijn auto, dood hij in Voorschoten Ria (Henri’s nicht & vrouw) en in Dordrecht de Duitser. Met hulp van de illegaliteit en een arts komt hij in Breda aan. De personages die in dit boek voorkomen zijn eigenlijk te veel om op te noemen, maar ik schat het op zo’n 40 personages. Je ziet dus dat er ontzettend veel namen in dit boek voorkomen, deze verwachting is dus zeker uitgekomen. Alleen had dit totaal geen verwarrende werking, maar het gaf het verhaal juist iets extra’s.
Daarnaast verwachtte ik dat het boek een ouderwetse manier van taalgebruik zou hebben. Dit dacht ik omdat de omslag van het boek erg simpel en dus een ouderwetse indruk op mij gaf. Maar gelukkig viel dit alles mee. Het taalgebruik is niet erg moeilijk, waardoor je vrij makkelijk door het boek heen kunt lezen. Er worden wel moeilijke woorden gebruikt, maar meestal kon ik uit de zin wel opmaken wat de betekenis hiervan is.
De hoofdpersoon in dit boek is dus Henri Osewoudt. Hij is de zoon van een sigarenwinkelier in Voorschoten. Zijn moeder vermoordde zijn vader in een vlaag van waanzin. Later wordt hij opgevoed door zijn oom Bart Nauta in Amsterdam. Hij trouwt met zijn zeven jaar oudere nicht, Ria Nauta. Osewoudt raakt onder de indruk van Dorbeck. Het tegenbeeld van Osewoudt, zijn ‘betere’ versie. Alles wat Dorbeck Osewoudt opdraagt voert Osewoudt meteen uit. Maar het is blijft onzeker of Dorbeck wel echt bestaat, en niet gewoon een verzinsel is van Osewoudt.
Het verhaal speelt zich af in een periode van dertien jaar, het begint in 1932 tot 1945 als de Tweede Wereldoorlog eindigt. De tijd is erg belangrijk voor het verhaal, want hier is tenslotte het hele verhaal op gebaseerd. De daden van Osewoudt, bijvoorbeeld mensen vermoorden of valse identiteitsbewijzen, zouden erg vreemd zijn in deze tijd. Het belangrijkste is dus dat het verhaal zich afspeelt tijdens de Tweede Wereldoorlog in het door de Duitsers bezette deel van Nederland. Dit heeft grote gevolgen voor de maatschappelijke omstandigheden.
Zoals ik al in de eerste vraag heb verteld zijn er ontzettend veel plaatsen waar het verhaal zich afspeelt. Dit zijn bijna allemaal Nederlandse plaatsen en voor een klein deel speelt het verhaal ook af in Engeland. Het milieu waarin de personages verkeren wordt wel duidelijk beschreven. Daardoor begrijp je beter in wat voor tijd ze leefden. Maar de plaatsen hebben
minder invloed op de thematiek dan de tijd, wel wekken deze plaatsen een donkere en sombere indruk bij me. Daarnaast zijn er wel een paar belangrijke ruimtes. Ten eerste het huis waar Osewoudt woont, dit is een woning met een sigarenwinkeltje erin. Hij leefde hier samen met zijn moeder en Ria, voornamelijk in de achterkamer. Ten tweede is het huis van Labare een belangrijk onderdeel in het verhaal. In het huis van Labare krijgt Osewoudt de kans om foto’s te ontwikkelen en heeft hij ook een slaapplaats. Dit was een gewoon woonhuis in Leiden, met vele kamertjes waar illegale dingen gebeurden. Ten derde was de cel waarin Osewoudt belandde belangrijk. Dit was een aardig grote ruimte onder de grond. Hij kreeg alleen maar licht door glazen tegels in het plafond.
Het boek is in de hij-vorm geschreven. Een verteller vertelt dus wat Osewoudt doet, de verteller is een alwetende verteller, je leest dus wat Osewoudt denkt. Hierdoor wordt er veel spanning opgewekt. Je weet alleen wat hij ook weet en op deze manier ben je echt betrokken bij het verhaal. Je zit met dezelfde vragen als de hoofdpersoon.
Het boek begint met een onderwijzer die een verhaal vertelt aan de hoofdpersoon, je valt dus zo het verhaal binnen. Het voordeel hiervan is dat je meteen geboeid bent door het verhaal en erachter wil komen hoe deze situatie is ontstaan. Het verhaal is helemaal chronologisch verteld, het begint met Osewoudt en eindigt met zijn dood. Het boek heeft dus een gesloten eind. Doordat het helemaal chronologisch verteld is, heb je een duidelijk beeld over hoe het verhaal in elkaar steekt.
Ik vond erg moeilijk om de thematiek van dit verhaal te bepalen, , maar uiteindelijk denk ik dat de schrijver in dit boek duidelijk wil maken dat niet alles wat de waarheid lijkt, ook de waarheid is. Oftewel de onherkenbaarheid van de werkelijkheid. Zo denk je in het begin van het verhaal nog dat alles wat Osewoudt meemaakt ook echt gebeurt, maar later ga je toch twijfelen. Vooral als hij telkens verhoord wordt en niemand kan getuigen dat echt de verzetsheld is die hij zegt dat hij is. En niemand weet of Dorbeck echt bestaan heeft of misschien dat Osewoudt hem wel heeft verzonnen. Je ziet alles door de ogen van Osewoudt, maar hij heeft een zeer levendige fantasie dus eigenlijk is hij als bron niet betrouwbaar. Je begint je dus af te vragen wát de waarheid is.
Beschrijf aan de hand van zelf gekozen secundaire literatuur de visie van de auteur op de relatie literatuur en maatschappij en geef vervolgens beargumenteerd weer hoe je die visie in verband kunt brengen met het boek.
Ik heb op internet gezocht naar Hermans en ik kwam erachter dat hij toch een man is met een duidelijk uitgesproken mening. Zijn essays zorgden ervoor dat Hermans met veel mensen in Nederland ruzie heeft gehad. In ‘Mandarijnen op zwavelzuur’, 1964, staat het volgende: “Er zijn geen goede schrijvers. Soms ontstaat in ons land een goed boek, dat op het gemiddelde peil geen invloed heeft. De goede boeken zijn meestal afkomstig van zonderlingen, liefhebbers die stiekem schrijven in het holst van de nacht en niets te maken hebben met het literaire leven, met de levende literatuur als geheel.” Hij heeft ook een bepaalde visie op het schrijven, dat staat in ‘Gard Sivik’, okt-nov 1963: ‘Het bevrijden door te schrijven. Dat was iets waar een optimist als Goethe in geloofde: het van zich af schrijven. Ik zie daar weinig in. Mijn schrijven is eerder zich erin schrijven; ik geloof dat dat desnoods de satanische roeping van de schrijver moet zijn’. Naast collega’s moesten ook linkse ideeën het ontgelden. Hij gelooft niemand die de waarheid denkt te weten over politiek of godsdienst. Hij gelooft dat de mens een wezen is dat geen greep heeft op de realiteit. Volgens hem zijn we slachtoffers van de omstandigheden en van onze verkeerde kijk op de wereld. En dit zie je ook duidelijk weer terugkomen in de ‘Donkere kamer van Damocles’. De realiteit is in het boek ingewikkeld en chaotisch beschreven. Als lezer krijg je de echte waarheid niet te weten. Hermans gelooft dat de mens niet in staat blijkt om de wereld echt te kennen, dit is dan ook een terugkerend thema in veel van zijn boeken.
Ook een belangrijk kenmerk wat je terug ziet in het boek is dat alles wat er gebeurd een functie heeft in het verhaal. Bekend in dit verband is de uitspraak van Hermans dat in zijn visie in een roman nog geen mus van het dak mag vallen zonder dat het gevolgen heeft. En dit viel mij ook erg op, alles in het boek wordt beschreven en heeft een reden.
Leg beargumenteerd uit hoe je het boek in verband kunt brengen met maatschappelijke kwesties en veranderingen in de naoorlogse maatschappij (taboes, multiculturele maatschappij, feminiseringgolf enzovoort.)
Toen dit werk van Hermans verscheen was het spraakmakend, voornamelijk omdat het een heel ander beeld schetst van het Nederlandse verzet tijdens de Duitse bezetting dan normaal was. Met dit boek doorbrak Hermans een taboe in de naoorlogse maatschappij. De hoofdpersoon Osewoudt pleegt in opdracht van Dorbeck verzetsdaden. Na de oorlog wordt Osewoudt als landverrader gevangen gezet. Hij kan alleen bewijzen dat hij een held is in plaats van een landverrader, als hij het bestaan van Dorbeck aan kan tonen. Hermans beschrijft in de ‘Donkere kamer van Damocles’ het Nederlandse verzet als knullig en amateuristisch. De verzetsmensen maken kinderlijke fouten. Het is nog maar de vraag of het vaderland daarmee geholpen was. Met deze beschrijving van het verzet ging Hermans in tegen het geïdealiseerde naoorlogse beeld van het verzet.
Zoek een recensie over het gelezen boek en bepaal het waardeoordeel van de criticus. Geef vervolgens beargumenteerd aan in hoeverre je het met de criticus (on)eens bent.
Recensies
Recensie 1
Schrijver
Hermans, Willem Frederik
Titel
Donkere kamer van Damocles, De
Jaar van uitgave
1958
Bron
Trouw
Publicatiedatum
07-08-1999
Recensent
Onno Blom
Recensietitel
Zinnen als pistoolschoten
http://www.trouw.nl/tr/nl/4512/Cultuur/archief/article/detail/2468883/1999/08/07/Zinnen-als-pistoolschoten.dhtml
Mijn mening
Ik ben het voor het grootste deel met deze criticus eens. De dilemma’s waar deze man het over heeft zijn ook mij erg bijgebleven. Vooral omdat deze manier van schrijven ik eerder niet ben tegengekomen. Hermans beschrijft alles op zo’n realistische en gedetailleerde manier dat het hele verhaal aan de binnenkant van je ogen ziet afspelen. En in dat opzicht deel ik dus de mening van de criticus. Maar waar ik het niet mee eens ben is dat deze man gefascineerd is door de onzekerheid waarin Hermans je brengt. Hij vindt het prachtig dat het boek veel vragen bij je oproept en fantasie verder zijn werk laat doen. Maar ik vind deze onzekerheid vervelend worden. Bijvoorbeeld speelt Dorbeck een zeer belangrijke rol in het verhaal en dan stoort mij het dat ik niet weet of deze man echt is of een verzinsel van Osewoudt.
Evaluatie
Je geeft een evaluatie. Let daarbij op de volgende aandachtspunten: het beargumenteerde eindoordeel, eventueel veranderd oordeel, uitvoering van de beschrijving en verdieping (zowel product- als procesevaluatie)
Ik vond dit een zeer speciaal boek en ik snap waarom mensen zeggen dat je het gelezen moet hebben. Maar toch zal dit boek niet bij mijn favorieten horen. Niet zozeer omdat ik het verhaal niet mooi geschreven vond, maar vooral omdat ik niet zo van oorlogsverhalen houd. Ik vind dat dit boek op een mooie manier wordt uitgelegd, hoe de mens de werkelijkheid niet kan begrijpen omdat het te chaotisch is. Het was erg prettig dat het een chronologisch verhaal was, als dit niet het geval was had ik er weinig van begrepen. De manier van schrijven zorgde dus voor een zeer duidelijk beeld. Zo wist ik ook precies hoe alle personages eruit zagen en wat hun eigenschappen waren.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden