Daniël Maandag door Yvonne Keuls

Zakelijke gegevens De Titel: Daniël Maandag
De Schrijfster: Yvonne Keuls
De Uitgever: Malmberg
Het jaar van uitgave: 1988
Aantal hoofdstukken: 14 hoofdstukken
Aantal bladzijde: 78
Foto: Jutka Rona Mening Ik vind dit boek erg goed, want het gaat over een half joodse jongen die leeft in de 2de Wereldoorlog. Dit is een onderwerp dat mij heel erg interesseert. Het is ook een boek waarin je kunt meeleven, want je krijgt een precieze beschrijving over hoe deze jongen zich voelt en wat hij denkt. Er zitten spannende momenten in, bijvoorbeeld als hij door een mijnenveld moet rennen om te bewijzen dat hij “niet joods” is en zo bij een jongensgroep mag blijven die veel op staat rondhangt. Samenvatting Het boek gaat over een jongen genaamd Daniël Maandag, Hij is een half joodse jongen die leeft in de tijd van de 2de Wereldoorlog. Daniël Maandag is een stoere jongen, tenminste, zo doet hij zich voor. Maar Daniël vindt het ook fijn om op schoot te zitten bij zijn vader terwijl deze piano aan het spelen is. Daniël is in het begin van het boek 7 jaar oud, hij heeft verder donker haar en is slank en fijn gebouwd en is klein voor zijn leeftijd. Daniël groeit op in een muzikale familie. Zijn moeder speelde viool maar ging dood aan de gevolgen van TBC. Hiervoor had zij heel lang in een sanatorium in Zwitserland gelegen. Ook de oud-tante van Daniël speelt viool Zij geeft daarin ook les. Na de dood van Daniëls moeder zorgt zij verder voor het gezin. Daniël heeft ook een zus Roos. Zij speelt ook viool en volgens haar leraar en haar oud-tante heeft ze heel veel talent. Daniël zelf heeft een hekel aan viool spelen en wil dus ook niet onder de hoede vallen van zijn oud-tante Isabel. Daniël vindt piano spelen veel fijner, vooral als zijn vader speelt. Daniël houdt ook wel van fantaseren, want hij denkt namelijk dat hij in een sprookjeswereld zit. Daniël vindt de opmars van de Duitsers eigenlijk wel leuk en erg spannend. Een paar jaar verder in de oorlog begrijpt hij er meer van en kan hij zelfs zijn oud-tante troosten. De verandering die Daniël doormaakt is dat hij van een stoer maar toch ook bang jongetje een verstandig iemand wordt die ook mee kan praten over de dingen die gebeuren. Het verhaal speelt zich af in het huis van Daniël, buiten op straat met zijn straatgroep, en op het platteland. Het verhaal speelt zich af in de 2de Wereldoorlog, In de periode van 1939 tot 1944. Het verhaal wordt verteld vanuit de ogen van Daniël, dus je komt er ook achter over hoe hij denkt.
Het verhaal in eigen woorden: Het verhaal speelt zich af in de 2de Wereldoorlog. Het gezin woont in een mooi groot huis in Den Haag. Daniëls moeder heeft TBC en is naar Zwitserland toegebracht. Daniël groeit op in de muziek. Zijn vader speelt piano en geeft daarin ook les. Zijn moeder speelde viool en gaf daarin ook les. Zijn zus Roos speelt viool en zijn oud-tante Isabel ook. Sinds de afwezigheid van de moeder zorgt tante Isabel voor het gezin. Daniël wordt door zijn oud-tante gedwongen viool te gaan spelen maar hij vertikt het om dat te doen. Zijn vader speelt niet alleen piano, hij repareert ook klokken. Eind 1940 krijgt Daniël te horen dat zijn moeder overleden is. Als de oorlog uitbreekt, zijn zijn vader en zijn tante druk bezig om alle instrumenten in te wikkelen in doeken omdat ze bang zijn dat ze zullen beschadigen door de bombardementen. Daniël zelf is ook zijn kostbaarheden aan het beschermen: messen, katapults en een ratel. Daniël zijn zus krijgt les van een ene meneer Labohm. De leraar Roos wil dat Daniël zijn zus met rust laat omdat ze veel concentratie nodig heeft om goed te kunnen spelen. Daniël heeft een beetje een hekel aan zijn zus omdat zij voor zijn gevoel wordt voorgetrokken omdat ze zoveel talent heeft, en ook omdat zijn zus hem pest en plaagt. Daniël brengt daarom veel tijd door op straat en speelt daarom ook veel met vrienden uit de buurt. Op een dag komen twee tantes van Daniël langs en die geven hem veel aandacht, maar dit keer is het anders en ze zeggen alleen maar gedag en willen dat Daniël buiten gaat spelen met zijn vrienden om dat ze zijn vader willen spreken. Als Daniël naar buiten wil gaan, hoort hij achter zijn rug zijn tantes schreeuwen tegen zijn vader. Ze vinden het heel belangrijk dat zijn vader gaat onderduiken. Zijn vader blijft er erg nuchter onder en zegt dat alles goed komt en dat hij papieren klaar heeft liggen voor als de Duitsers langs-komen om hem naar een werkkamp te sturen. Als Daniël binnenkomt vraagt hij aan zijn vader wat er aan de hand was omdat zijn tantes zo bezorgt waren om zijn vader. Zijn vader vertelt dat de tantes willen dat hij gaat onderduiken samen met zijn tantes om na de oorlog weer terug te komen zodat ze weer door kunnen gaan met hun leven. Daniël zijn vader heeft een baard en zijn tantes vinden dat die er ook af moet omdat dat er te joods uit zou zien, als Daniël de volgende ochtend beneden komt ziet hij dat zijn vader zijn baart eraf geschoren heeft. Als Daniël naar buiten gaat hoort hij van een paar jongens dat joden naar kampen worden gestuurd in Duitsland. Later in de oorlog heeft de buurman van Daniël voor zijn zoon en zijn vader een onderduikplek gemaakt in een luchtkoker. Als Daniël naar buiten komt moet hij van de bende waar hij bij is gekomen een proef doen om te bewijzen dat hij geen jood is. Hij moet van de bendeleden in het spergebied een huisnummerbordje gaan halen. Niet zo maar één, maar van een huis waar één van de tantes van een bendelid heeft gewoond. Maar om daar te komen moest Daniël door een mijnenveld. Als Daniël terug komt met het bordje geloven de bendeleden hem. Als ze een paar dagen later naar buiten gaan en een hond loopt weg van een van de jongens, wordt de hond opgeblazen door een mijn. Nu beseft Daniël pas wat voor geluk hij heeft gehad. Een jaar voor de oorlog eindigt, is er steeds minder eten te vinden. Daniël en zijn tante gaan er dus op uit om voedsel te halen bij een boer. Daarvoor moeten ze nogal wat offers brengen zoals de viool van zijn tante en haar mooie fiets met nog echte rubberen banden. Hiervoor krijgen ze weer een hoop eten terug, Als ze terug komen van het platteland, zien ze dat er in hun straat net een razzia wordt uitgevoerd. Er komt een auto langs met een toeter erop en er komt een hoop kabaal uit. Een stem verteld dat iedereen in huis moet blijven. Als ze bijna klaar zijn beginnen aan het huis van Daniël. Daniël rent snel achterom en tot zijn verbazing merkt hij dat er geen bewaking achter is. Als Daniël binnenkomt, ziet hij dat er Duitse soldaten naar boven lopen, en Daniël verstopt zich snel tussen de jassen. Tot zijn schrik ziet hij dat zijn vader gepakt is want hij zat niet in de luchtkoker. Zijn vader pakt rustig zijn jas en windt nog een keer de klok op in de hal wat hij normaal elke avond deed en zet hem gelijk. En zijn vader wordt meegenomen en afgevoerd naar Duitsland. Mijn favoriete pagina is: 36,37 omdat hier Daniël zijn proef bekend wordt gemaakt. ‘We weten een goeie proef voor je ,’ zei Groskamp( de leider). ‘Ga jij maar door het mijnenveld.’ Het was een minder heldhaftige opgave dan zo ogenschijnlijk leek, want mijnen waren zo afgesteld, dat een gering gewicht geen explosie zou veroorzaken. De jongens hadden dat vaak uitgeprobeerd door zware stenen en zakken met aarde over het prikkeldraad te gooien. Er was nooit iets gebeurd. Het was dus niet gevaarlijk. Het was alleen maar het idee dat je door een mijnenveld liep. En dat kind, met dat been en die armen en dat oog, dat was verzonnen door ouders, om hun kinderen bang te maken. Dat kind bestond helemaal niet, zei Groskamp, want dat had hij onderzocht. En voor Maandag was het een opgaafje van niks, want wat woog Maandag nou. Misschien vijfentwintig kilo? Maandag woog niet meer dan tien meeuwen bij elkaar, en die zag je wel met honderden op een kluitje in het mijnenveld zitten. ‘Maar hoe kan hij bewijzen dat hij er helemaal doorheen is geweest?’ vroeg Mos. “Van hieruit kan je het eind niet zien. Als hij halverwege terugkeert, kunnen we dat niet controleren.”Hij moet uit een van de huizen in het Sperrgebiet iets mee terugnemen.”Ja, Maar wat? Wie heeft daar gewoond? Wie kent iemand die daar gewoond heeft?’ Het was Wemeldingen die met zijn schuchtere opsteekvinger toonloos iemand wist. Zijn grootmoeder. Ze had in de Kwikstaartlaan gewoond en Wemeldingen kon het zich nog herinneren dat er een huisnummer was van roodgeverfd hout. Twee tweetjes, die zijn broer met de figuurzaag had uitgezaagd. Als Maandag zo’n tweetje mee terug nam, zou Wemeldingen dat herkennen. Wemeldingen was de held. Er werd op zijn rug geslagen. Twee jongens bukten zich en sjorden hem aan zijn benen omhoog, met de bedoeling hem rond te dragen, maar ze vielen over elkaar heen en het eindigde met gelach. Informatie over de auteur Yvonne Keuls is geboren op 17 december 1931 in Batavia, Nederlands Indië. Haar moeder Jopi Bamberg was Javaanse. Haar vader, Samuel Bamberg, was een Joodse Nederlander. Hij was inspecteur bij het kadaster. Later werd hij wiskundeleraar. Yvonne had twee oudere broers en een oudere zus. In 1938 kwam het gezin in Nederland wonen, in Den Haag. Haar vader overleefde de oorlog niet. In 1943 is hij door de Duitsers vermoord. Yvonne Keuls ging naar het Grotiuslyseum. Daar speelde ze graag en veel toneel. De directeur van de school vond dat ze naar de toneelschool moest gaan, maar haar moeder besliste dat ze, net als haar zus, onderwijzeres moest worden. Vanaf 1952 werkte ze in de zesde klas ( groep 8)van een volksschool in Den Haag. 54 leerlingen had ze. Toen ze trouwde met Rob Keuls, een stuurman bij de Holland-Amerikalijn, werd ze op staande voet ontslagen. Zo ging dat in die tijd. Getrouwde vrouwen werkten niet. Ze kregen drie dochters: Claudette (1955), Marysa(1957)en Gerdiene (1961). In die jaren begon Yvonne Keuls korte stukjes te schrijven voor haar kinderen en later ook gedichten, toneelstukken, hoorspelen en televisiebewerkingen van romans van bekende schrijvers. In dit boek heeft zij veel van haar eigen ervaringen over haar jeugd verwerkt. Daniël Maandag is eigenlijk Yvonne Keuls. Andere boeken van Yvonne Keuls zijn: - Jan Rap en z’n maat (1977) - De moeder van David S. (1980) - Het verrotte leven Floortje Bloem (1982) - Annie Berber en het verdriet van een tedere crimineel (1985) - De tocht van het kind (1990) - Meneer en mevrouw zijn gek (1992) - Lowietjes smartegeld, of het gebit van zijn moeder (1995) - Mevrouw mijn moeder (1999) In dit hoofdstuk ga ik een interview houden met Daniël Maandag. Ik: Daniël heb je ooit nog iets vernomen van je vader ? Daniël: Nee, dat heb ik jammer genoeg niet. Zover ik weet is mijn vader vermoord door de Duitsers in een kamp. Ik: Hoe gaat het met uw tante? Daniël: Mijn tante is kort na de oorlog overleden, ze was er zo kapot van dat mijn vader was overleden. Ik: heb je nog na de oorlog kontact gehouden met Groskamp of de andere jongens? Daniël: Ja, Groskamp leeft nog. Hij heeft gestudeerd en is nu gepensioneerd. Hij heeft een stichting opgezet voor kinderen die een oorlogstrauma hebben opgelopen en Mos is aan het eind van de oorlog gesneuveld. Hij kreeg een Amerikaanse kogel door zijn hoofd omdat hij in een Duits uniform eten probeerde te smokkelen voor zijn familie. Arme stakker het gebeurde recht voor mijn neus. Ik: Hoe is het afgelopen met uw zus? Daniël: Mijn zus heeft als violiste in een beroemd orkest gespeeld. Zij zit nu in een verzorgingstehuis. Ik: Wat heb je gedaan na de oorlog? Daniël: Ik heb na de oorlog mee helpen opbouwen en heb een studie gevolgd als ingenieur en heb hem met succes afgerond en heb 15 jaar in de bouw gewerkt. Ik heb ook nog een paar boeken en gedichten geschreven maar ben nooit door gedrongen als bekend schrijver. Ik: Bedankt voor uw tijd en veel sterkte. Daniël: insgelijks, het was me een genoegen. Recensie: Positieve recensie: In dit korte verhaal staat zo ongeveer alles van wat er zich in de 2de Wereldoorlog in Nederland heeft afgespeeld: de bezetting, onderduiken, het Jood zijn,de honger en de kou en de razzia’s. Het is in korte, snelle zinnen vertelt. Het is begrijpelijk voor iedereen: er zijn geen moeilijke woorden gebruikt. De alledaagse dingen waar de Nederlandse mensen tijdens de bezettingsperiode mee zaten worden op een duidelijke en eenvoudige manier weergegeven. Het feit dat het verhaal wordt verteld door een kind, maakt dat het eerlijk en geloofwaardig overkomt.
Negatieve recensie: Een kinderlijk geschreven verhaal dat veel feiten over de 2e wereldoorlog niet verteld. Het is meer een :”opa-vertel-nog-eens-iets-over-de-oorlog”verhaal, waarbij de lezer wordt gezien als een onnozele hals aan wie nog veel uitgelegd moet worden. Het is ook erg kort, waardoor het verhaal soms erg verwarrend is en je het gevoel hebt dat je gebeurtenissen mist. Ook het eind is onbevredigend: Hoe loopt het nu verder af? Komt er nog een deel 2? Leeservaring Ik vond dit boek wel aardig om te lezen en er een boekverslag van te maken. Alleen mijn probleem is: ik hou niet zo heel erg van lezen. Maar met zuchten steunen lever ik met trots mijn eerste boekverslag van het jaar in. Bij mijn volgend verslag zal het waarschijnlijk minder zuchten en steunen worden omdat het me steeds beter afgaat en ik er beetje bij beetje meer plezier in krijg. Daarbij komt, dat er bij de Boektoppers die ik heb besteld, dit jaar, titels zitten waar ik veel van verwacht. Bronnen: Alleen het boek.