Lanseloet van Denemarken door Onbekend

Analyse Lanseloet van Denemarken
Geschreven in de 14e eeuw Korte Samenvatting Het verhaal gaat over ridder Lanseloet die hopeloos verliefd is op Sanderijn. Sanderijn is een meisje van lagere stand is en de moeder van Lanseloet moet helpen als een soort knecht. De moeder is tegen de liefde tussen de twee en verzint een plan om de twee uit elkaar te drijven. Lanseloet mag met haar één nacht doorbrengen op zijn kamer, nadat hij met haar heeft gevreeën moet hij tegen haar zeggen dat hij haar zat is en zich van haar afwenden. Lanseloet wil zo graag met Sanderijn zijn dat hij dit accepteert ook al wil hij Sanderijn eigenlijk niet kwetsen. Nadat dit ook daadwerkelijk is uitgevoerd voelt Sanderijn zich zo gekwetst dat ze vlucht naar een ander land. Daar ontmoet ze een andere ridder waarmee ze dan trouwt. Een tijd later krijgt Lanseloet toch zo'n spijt van zijn daad dat hij zijn knecht (of kamerheer zoals het boek hem noemt) Reinout op pad stuurt om Sanderijn te gaan zoeken. Als Reinout in het verre land op een boswachter stuit weet deze hem naar Sanderijn te brengen waar hij namens Lanseloet aan haar vraagt mee te gaan en te trouwen met Lanseloet. Ze weigert dit en vertelt hem een beschrijving van een boom die wordt geschonden doordat er een bloem vanaf wordt genomen. Reinout keert terug naar 'huis' en als hij Lanseloet spreekt vertelt hij hem dat Sanderijn dood is omdat hij Lanseloet niet meer spijt wil bezorgen. Lanseloet gelooft eerst niet dat ze dood is maar gelooft het na de beschrijving die Reinout van de boom wel. Daarna wordt hij zo spijtig en verdrietig dat hij sterft. Thema Het verhaal kun met twee thema's bestempelen. De eerste is liefde, de liefde van Lanseloet voor Sanderijn en andersom. Deze liefde wordt ook nog eens bemoeilijkt door de moeder van Lanseloet. Zij is het er niet mee eens dat Lanseloet verliefd is op iemand van lagere stand. Het tweede thema is trouw. Dit is een veel voorkomend thema in de verhalen van deze periode. Het wordt uitgedrukt in de trouw van Lanseloet aan zijn vrouw. Sanderijn voelt zich zo gekwetst nadat Lanseloet zich van haar afkeert dat ze weg gaat en vlucht naar een ander land.
Idee Waarschijnlijk heeft de schrijver (of de schrijvers?) met dit verhaal de mensen duidelijk willen maken dat men de liefde en de vrouw moet respecteren en eervol behandelen. Aan het eind van het verhaal wordt dit moraal nog een keer toegelicht Titelverklaring De titel spreekt voor zich Tijdsopbouw Het verhaal is gewoon in chronologische volgorde vertelt. Het bevat geen flash-backs of -forwards. Perspectief Het verhaal is als een toneelstuk. Ieder karakter praat dus gewoon voor zichzelf maar soms richten ze zich naar het publiek om iets toe te lichten of een gedachte te delen. Personen De personen die in het verhaal voorkomen zijn: Lanseloet. Dit is een ridder die wel vaker in middeleeuwse verhalen voorkomt. In dit verhaal is hij verliefd op Sanderijn. Hij wordt niet verder beschreven maar hij is de stereotype stoere ridder en held. Sanderijn. Zij is de knecht van de moeder van Lanseloet. Ze is van lagere stand dan Lanseloet en daarom is Lanseloets moeders ook tegen de liefde tussen deze twee.
De moeder van Lanseloet. Wordt niet bij naam genoemd. Ze wordt afgeschilderd als een gemeen mens dat er alleen maar op uit is de liefde tussen Lanseloet en Sanderijn te laten mislukken. Reinout. Dit is de bode of kamerheer van Lanseloet. Hij wordt op pad gestuurd om Sanderijn te zoeken. De boswachter. Deze komt Reinout tegen en leidt hem naar Sanderijn Een andere ridder. Deze komt (naar eigen zeggen met hulp van God) Sanderijn tegen als ze net gevlucht is. Hij valt meteen voor haar en trouwt met haar. Sanderijn blijft bij hem. De karakters worden niet diepgaand beschreven dus verdere toelichting is niet mogelijk. Ruimte Het speelt zich in het begin steeds af rond het kasteel van Lanseloet. Eerst in het bos waar hij Sanderijn in het geheim ontmoet en later in het kasteel zelf. Daarna vlucht Sanderijn naar een ander land dat alleen maar als 'ver land' wordt genoemd. Symboliek Het verhaal bevat wel enige symboliek. Het duidelijkst is de beschrijving die Sanderijn aan Reinout meegeeft. Het beschrijft een boom die in bloei staat tot een valk van een hogere plek op haar neerdaalt en één bloem er af plukt. Dit staat symbool voor Sanderijn (boom) waarvan één ding wordt afgepakt (haar maagdelijkheid) door iemand van hogere stand (Lanseloet: de valk).
Bespreking Cultuurhistorische context Het verhaal is zoals de toelichting in deze druk/vertaling ook uitlegt, een abel spel. Het komt uit ongeveer de 14e eeuw. Dit verhaal is opgenomen in een grote verzameling van verhalen en teksten zoals deze. Zover mijn kennis reikt, weet ik van de abele spelen dat de kernen redelijk hetzelfde waren. Verhalen zoals deze in die tijd gingen voornamelijk over trouw. Trouw blijven aan bijvoorbeeld God, je heer, je vrouw etc. Dat zie je ook in dit verhaal terug zoals ik ook al heb besproken bij het thema. Lanseloet moet (danwel onder dwang) afzien van zijn trouw aan Sanderijn. Dit is ook zo'n erge 'misdaad' dat Sanderijn gekwetst en beledigd is en weggaat van Lanseloet en Lanseloets moeder. De verhalen in die tijd hadden natuurlijk een groot moraal. In verhaal deden de personages alleen maar goede dingen en het kwaad werd verworpen. Dit kun je ook zien aan het eind van het verhaal. Nadat Lanseloet is gestorven keert het personage van Reinout zich naar het publiek en legt hen uit dat je uit dit verhaal kunt concluderen dat de man trouw moet blijven aan zijn vrouw en om de vrouw trouw te laten moet je haar met respect en liefde behandelen. Dit moraal is dus goed te vergelijken met andere verhalen uit die tijd en de tijdgeest. De boeken, verhalen, teksten etc. werden natuurlijk in die tijd geschreven door monniken en geestelijken. Deze zouden natuurlijk nooit toestaan dat men dingen schreef die mensen op verkeerde ideeën zou brengen. De verhalen die ze schreven moesten vanzelfsprekend gaan over al het goede en vrome in de wereld.