Een barbaar in China door Adriaan van Dis

Zakelijke gegevens: Auteur: Adriaan van Dis
Titel: Een barbaar in China
Uitgever: Meulenhoff Amsterdam
Jaar van eerste druk: 1987 A. Samenvatting: Dit verhaal gaat over een reis naar China die Adriaan van Dis maakt. Het begint in de Shanghai Noodle, een restaurant in Amsterdam. Daar vraagt hij een Chinese serveerster over China, waarheen hij zijn reis al geregeld heeft. Van Dis gaat met een koffer vol zomerkleding naar China, waar het helaas ook erg koud kan zijn. Hij zit nu in de Taklamakan woestijn, op de reisetappe Turpan – Kashgar. Hier beschrijft hij een aantal van de minder smakelijke Chinese gebruiken, zoals overal spugen en winden laten. Vervolgens gaat het verhaal terug naar de etappe Xian – Lanzhou. Hier wordt Van Dis geconfronteerd met de botte manier waarop sommige Chinesen toeristen behandelen. Hij wil zijderupsen zien, maar de autoriteiten verzinnen steeds uitvluchten. De uitvluchten worden steeds vreemder en op een gegeven moment beweert iemand zelfs dat er geen zijderupsen meer in China zijn en alles nu mechanisch gebeurd. Uiteindelijk krijgt hij ze wel te zien, met hulp van kapitalistische winkelier. Op deze reisetappe ontmoet hij ook een groep Engels sprekende studenten en bezoekt hij een Tibetaans klooster. De volgende etappe is Lanzhou - Turpan. Hierop neemt hij de trein, maar komt bij een verkeerd station terecht en krijgt bovendien zijn kaartje niet terug van een treinbediende, waarvoor hij later gestraft wordt. De volgende beschreven etappe is Kashgar – Khunjerab. Hierin rijdt hij mee met een homoseksueel geaarde vrachtwagenchauffeur, maar weet hem van zich af te houden. Hier doen ze ook aan bij verschillende families die beweren af te stammen van Alexander de Grote. De laatste beschreven etappe is Khunjerab – Karimabad. Deze legt hij grotendeels af in een jeep, maar hij stapt over naar een vrachtwagen om van het gezeur van zijn Duitse medepassagier Silbermann af te komen. Hier eindigt het verhaal. B. Verhaalanalyse: 1. Titel: De titel slaat op de hoofdpersoon, Adriaan van Dis, die zich een barbaar voelt in het land met een millennia oude cultuur, China.
2. Motto: Er is geen motto aanwezig in dit boek. 3. Soort boek: Een roman, met het karakter van een reisverhaal. 4. Thema en Motieven: Thema: Het China van toen en dan vooral de gewoontes en levensstijl van de Chinezen. Motieven: Het smerige gedrag van de Chinezen, hierover laat Van Dis zich regelmatig uit, bijvoorbeeld als Chinezen in een bus hun neuzen legen. Het ontbreken van informatie, vaak wordt uit een bepaalde passage informatie weggelaten, waardoor het incompleet aanvoelt, bijvoorbeeld wanneer Van Dis en Li Qin bij elkaar zijn, er wordt dan verliefdheid gesuggereerd, maar de rest moet je met je fantasie invullen, waarschijnlijk is dit bewust door de schrijver gedaan en het verklaart de geringe dikte van het boek. 5. Personages: Adriaan van Dis: Leeftijd: rond de veertig jaar. Uiterlijk: vrij normale Nederlandse man, verder in het boek steeds viezer en ongeschoren. Gedrag: denkt veel na over de oorzaken van bepaalde handelingen van mensen, kan omgaan met vreemde situaties (al springt hij enkele malen uit zijn vel) en probeert zich aan te passen, maar is hier niet erg succesvol in. Karakter: wil de wereld verkennen, kan lang objectief blijven, maar gaat feiten niet uit de weg. Milieu: Nederlands, omdat verder niets in het boek stond vermeld ik de rest bij de informatie over de schrijver. Li Qin: Leeftijd: negenentwintig jaar. Uiterlijk: mooi volgens Van Dis’ schoonheidsideaal, platte neus (Chinees), spleetogen (Chinees), donker haar (Chinees), Aziatische huidskleur. Gedrag: helpt Van Dis uit een moeilijke situatie (treinkaartje kwijt), heeft een (korte) relatie
met Van Dis en leidt Van Dis rond door een deel van China (Lanzhou – Turpan). Karakter: hulpvaardig, aardig, goede omgang met westerlingen, Van Dis noemt haar een engel. Milieu: geboren in New York, had een geletterde familie, deze familie heeft de culturele revolutie niet overleefd, gezien er toen werd afgegeven op intellectuelen die niks toevoegden aan de grotere maatschappij.
6. Tijd: Het verhaal begint in oktober 1986, met de inleiding die zich plaatsvindt in Nederland. Vervolgens slaat het verhaal een paar stappen over en bereikt het hoofdstuk “Van Turpan naar Kashgar”, waarna het verhaal teruggaat naar de eerste etappe “Van Xian naar Lanzhou”. Daarna verloopt het verhaal chronologisch, maar slaat de reeds besproken etappe over. Het verhaal eindigt vijftig dagen na het begin van de reis. 7. Vertelsituatie: “Ik situatie”, gedurende het gehele verhaal, vanuit het oogpunt van Van Dis. 8. Ruimte: Het grote verhaal speelt zich af in China, verspreid over de vijf eerder genoemde etappes. De inleiding is in Nederland. 9. Overige relevante zaken: - 10. Informatie over Adriaan van Dis: Adriaan van Dis werd in 1946 geboren in Bergen. Hij groeide op temidden van halfzussen en ouders met een Indische geschiedenis. Zijn vader, die door zijn (Japanse) oorlogservaringen en zijn fysieke conditie arbeidsongeschikt was geworden, voedde Adriaan op met harde hand. Van Dis studeerde Nederlands en Zuid-Afrikaans aan de Universiteit van Amsterdam. Hij publiceerde tijdens zijn studie bij het NRC handelsblad en werd daar later redacteur van. Tegenwoordig is hij een door velen gerespecteerd schrijver en man. Hij heeft al veel prijzen gekregen voor zijn literaire werken. C. Mening Ik vond dit boek leuk om te lezen. Het was voor mij een interessant verhaal, gezien ik erg geïnteresseerd ben in China en de Chinese cultuur (en de economie). Bovendien denk ik er zelf over na om eens zo’n reis te maken en daardoor is een dergelijk boek extra interessant. De schrijfstijl van Van Dis in dit boekje was ook iets waar ik me in kon vinden, hij schrijft op een manier die erg ondubbelzinnig is, maar ook veel ruimte openlaat voor fantasie. Het verhaal was vlot verteld, maar heeft een grote inhoud, iets wat naar mijn mening bij veel andere verhalen ontbreekt en een groot pluspunt is voor dit boek. Verder vond ik dat dit boek een goede balans heeft tussen humor en serieuze zaken, dit geeft het boek een realistische uitstraling. Als je een boek met humor wil lezen is het niet direct aan te raden, maar als je zo nu en dan wel eens een grapje kunt waarderen is dit een boek om te lezen. Een negatief punt is de niet chronologische volgorde van het boek. Dit vond ik erg jammer, want het maakt het boek ingewikkelder, zonder iets interessants toe te voegen. Mijn eindoordeel: het was een aardig boek om te lezen, er hadden wat mij betreft nog wat pagina’s bij gekund.