1 Naam van de auteur Anne Frank 2 Titel van het boek Het Achterhuis, dagboekbrieven 3 Jaar van uitgave Uitgeverij Bert Bakker, Amsterdam
achttiende druk, december 1998 (eerste druk in september 1991) 4 Aantal bladzijden 301 bladzijden 5 Samenvatting van het boek Aan het eigenlijke dagboek gaat een ‘inleiding’ van mevrouw Dr. Annie Romein-Verschoor vooraf. De notities over 14, 15 en 20 juni zijn nog ‘gewone’ dagboekaantekeningen. Op 20 juni schrijft Anne ook een brief aan Kitty en de rest van het boek bestaat helemaal uit brieven, die gericht zijn aan deze denkbeeldige vriendin. De eerste maand beschrijft ze haar ervaringen op school en vertelt ze over de contacten met haar vrienden en vriendinnen. Haar oudere zus Margot gaat ook naar het Joods lyceum. Dan komt de onderduikperiode. Er wordt zoveel mogelijk meegesjouwd en iedereen stikt zowat door de hoeveelheid kleren die men aanheeft als ze ‘s morgens heel vroeg het huis verlaten. Het poesje zal een goed onderkomen krijgen bij de buren. In de brief van 9 juli wordt een uitvoerige beschrijving gegeven van het Achterhuis, die ik al eerder heb vermeld. Dit Achterhuis zit in het kantoorgebouw van vader Frank. Van het personeel zijn alleen de heren Kraler en Koophuis, en Miep en Elli Vossen op de hoogte. Iedereen draagt zijn steentje bij om het Achterhuis bewoonbaar te maken. Anne’s filmsterrenverzameling en haar prentbriefkaarten worden op de muur geplakt. Een tijdje later arriveert ook de familie Van Daan. Er ontstaan langzamerhand allerlei wrijvingen, waardoor de karakters duidelijk worden beschreven in het boek. De heer en mevrouw van Daan hebben soms ruzie, en ook mevrouw Van Daan en Annes moeder hebben af en toe ruzie over het gebruik van lakens en serviesgoed. Anne kan het niet goed met haar moeder vinden, die Margot steeds meer voortrekt. Ze ziet haar moeder meer als een van haar vriendinnen. Anne voelt zich steeds meer tot haar vader aangetrokken en ze kunnen het ook goed met elkaar vinden. Mevrouw Van Daan vindt ze ‘onuitstaanbaar’. In november 1942 komt de achtste onderduiker: de tandarts Albert Dussel. Hij is nogal op zichzelf en trekt zich vaak terug om te studeren. Anne moet met hem haar kamertje delen waar ze soms vreselijk veel moeite mee heeft. Langzamerhand worden alle Joden door de bezetters weggevoerd; ze worden naar de vernietigingskampen getransporteerd. ‘s Avonds ziet Anne vaak rijen mensen lopen tot ze er bijna bij neervallen. Het leven in het Achterhuis gaat zijn gewone gang. Men viert Chanuka (een Joods feest) en Sinterklaas. Soms worden er kleine cadeautjes gegeven aan elkaar. Margot, Peter en Anne leren en lezen, en leren zelfs stenografie. Anne heeft veel belangstelling voor de Griekse en Romeinse mythologie. Soms helpen ze Elli en Miep met kantoorwerk. Zeer belangrijk is de radio. Er wordt met verlangen uitgekeken naar de invasie. Deze komt pas op 6 juni 1944 (D-Day). Een paar keer wordt er ‘s avonds laat ingebroken in het magazijn. De bewoners worden daar steeds banger door. Anne voelt zich eenzaam en gaat eens met Peter praten. Die blijkt veel aardiger te zijn dan ze dacht. Ze sluit vriendschap met Peter, die erg eenzaam is en weinig contact heeft met zijn ouders. Samen bespreken ze hun moeilijkheden. Langzamerhand wordt Anne verliefd op Peter. En het blijkt dat het van beide kanten is. Anne is helemaal gelukkig, maar als blijkt dat Margot ook gek is op Peter, voelt ze zich erg verdrietig. Later blijkt dat Anne’s vader het ook niet echt goed vindt dat Anne en Peter zo veel op de zolder zitten te praten. Hij vindt dat ze meer afstand moeten houden. Hier trekken de twee zich niks van aan. Anne studeert hard. Ze wil later journaliste of schrijfster worden en heeft al wat verhaaltjes geschreven. Ze wil ook een boek schrijven over haar onderduiktijd. Hier kan ze haar dagboek goed bij gebruiken vindt ze, en het boek moet ‘Het Achterhuis’ gaan heten. De 6e juni 1944 is de dag van de invasie. De bewoners krijgen weer moed nu de bevrijding zo dichtbij komt. Op 20 juni van dat zelfde jaar wordt een moordaanslag op Hitler gepleegd, die helaas mislukt. Op 1 augustus 1944 schrijft Anne haar laatste brief. Drie dagen later is ze opgepakt. bron: www.scholieren.com 6 Complete verhaalanalyse - de titelverklaring De familie Frank moet tijdens de Tweede Wereldoorlog onderduiken. Dit doen ze aan de achterzijde van het kantoorpand waar Otto Frank, de vader van Anne, werkte. In dit 'achterhuis' brengt Anne haar tijd onder andere door met het schrijven in haar dagboek.
- wie zijn de belangrijkste hoofdpersonen; vertel iets over hun karakter (dus: hoe zijn ze als mens, hoe komen ze over?) - beschrijf de hoofdpersonen, hun karakter enz. De hoofdpersoon van het boek is Anne Frank, dus de schrijfster zelf. Anne Frank is een Joods meisje van 13 jaar. Ze woont in Amsterdam. Ze is in 1929 in Duitsland geboren, maar al in 1933, het jaar van Hitlers greep naar de macht, trekt de familie Frank naar Nederland. In juli 1942 duikt de familie onder in het Achterhuis van een kantoorpand aan de Prinsengracht 263, vlak bij de Westerkerk. Als de familie Frank hier ruim twee jaar heeft gezeten, doet de Grune Polizei, een onderdeel van de Duitse geheime politie, een inval. De familie Frank en Van Daan, en de heer Dussel worden gearresteerd, evenals de helpers Kraler en Koophuis. Dit gebeurt op 4 augustus 1944. Ze zijn verraden. Ze worden via het Nederlandse kamp Westerbork naar de Duitse concentratiekampen gevoerd. Anne sterft in maart 1945 in het beruchte kamp Bergen-Belsen. Alleen Annes vader overleeft de Duitse gruweldaden; ook Kraler en Koophuis brengen het er levend van af. Otto Frank: Otto Frank is de vader van Anne. Door de andere onderduikers wordt hij Pim genoemd. Hij is zorgzaam en ondernemend. In Amsterdam begint hij verschillende bedrijven, maar hij moet deze opgeven, omdat hij als jood gevaar loopt. Tijdens het onderduiken helpt hij Anne bij het studeren. Moeder Frank: Over de moeder van Anne is niet veel bekend. Anne kan niet goed met haar opschieten en heeft het idee, dat haar moeder Margot voortrekt. Margot Frank: Margot is de oudere zus van Anne. Anne wordt vaak vergeleken met haar zus, vooral wanneer ze iets fout doet. Margot is altijd de verstandigste in de ogen van haar ouders. Peter Daans: Peter is de zoon van de familie Daans. In werkelijkheid heten ze Van Pels. Peter is iets ouder dan Anne. Anne vindt hem eerst een slome slungel, maar door hun eenzaamheid en hun behoefte om met iemand te praten, groeien ze naar elkaar toe. Mevrouw Daans: Mevrouw Daans is de moeder van Peter. Anne kan absoluut niet met haar overweg. Meneer Daans: Meneer Daans is de vader van Peter. Over hem is weinig bekend. Ook met deze man kan Anne niet goed overweg. Albert Dussel: Albert Dussel is een tandarts, die door de andere onderduikers Pfeffer wordt genoemd. Anne moet haar kamer met hem delen. Hij heeft alleen maar kritiek op haar. Hij is een vlak karakter. Elli Vossen (Bep Voskuijl), Miep van Santen (Miep Gies), Kraler (Kugler) en Koophuis (Kleiman) zijn de mensen die de onderduikers van eten voorzien. Ze nemen ook lectuur mee en vertellen over de gebeurtenissen in de buitenwereld. In de loop van het verhaal hebben deze helpers steeds minder mogelijkheden om de mensen in het achterhuis van proviand te voorzien. Bij de inval worden de beide heren door de Duitsers meegenomen. - wat is het vertelperspectief? Het verhaal is geschreven vanuit een ik-perspectief. Anne beschrijft haar belevenissen in de vorm van een dagboek. - de tijd waarin het verhaal zich afspeelt De vertelde tijd van het verhaal is ruim 2 jaar, van 12 juni 1942 tot 1 augustus 1944. Op 12 juni kreeg Anne het dagboek voor haar verjaardag en op 1 augustus werd het achterhuis ontdekt en de onderduikers gearresteerd. Er volgt dan nog een nawoord van Otto Frank en Mirjam Pressler maar dat is over de, voor de meeste tragische, afloop van de personen die zolang in het achterhuis ondergedoken zaten. De volgorde van dit boek is chronologisch. Dat kan ook bijna niet anders omdat het dagboekbrieven zijn aan haar denkbeeldige ‘vriendin’ Kitty. Er zijn maar weinig flashbacks, meestal schreef Anne alleen maar op wat er in een bepaalde tijd gebeurd was. Maar soms, meestal als ze haar dagboek weer eens heeft doorgelezen, schrijft ze over dingen die ze al eerder heeft behandeld. - de verhaalruimte: waar is het verhaal gesitueerd? Het grootste deel van het verhaal speelt zich af in het achterhuis, waar Anne ondergedoken is. Het pand staat in Amsterdam. In het eerste deel is ze nog niet ondergedoken. Daarin vertelt ze onder andere over de gebeurtenissen op haar school. Dit deel speelt zich ook in Amsterdam af. - het thema met uitleg Het thema van het boek is onderduiken. Het leven van Anne is totaal veranderd door het leven in oorlog. Ook oorlog kan je een thema van het boek noemen. In het boek verteld ze van alles over de onderduikers, en haar relatie met deze onderduikers. In het boek staat de boekenkast eigenlijk centraal, doordat ze achter deze kast kunnen onderduiken. En ze heel erg lang veilig zijn geweest voor de Duitsers. - de drie belangrijkste motieven met een korte uitleg - oorlog: Dit motief is wel logisch in een dagboek over de Tweede Wereldoorlog. Anne Frank en haar familie, de familie Daans en Pfeffer zijn ondergedoken om te ontkomen aan de verschrikkelijke concentratiekampen. - hoop: Anne Frank bleef hopen op een goede afloop, dat ze weer vrij zouden kunnen rondlopen en hun studie zouden kunnen voortzetten. - liefde: Anne en Peter werden verliefd, ze hadden veel steun elkaar. Zonder hun liefde had Anne veel minder moed kunnen houden op een goede afloop. Ook de liefde van de helpers naar de onderduikers toe moest heel groot zijn anders hadden ze nooit aan genoeg voedsel kunnen komen om te overleven. - angst: Anne was bang voor een inval van de Duitsers, en wat haar dan te wachten zal staan. Ze had angst voor haar gevoelens; ze werd volwassen maar er was niemand om haar daarbij te begeleiden, iedereen had het druk met zichzelf. Ook is ze bang voor bombardementen. Ze denkt bij iedere knal of schot aan de mensen die het slachtoffer zijn geworden. Wie zal het zijn en zijn het bekenden of misschien zelfs vrienden?
7 Eindoordeel over het boek Ik vind het een erg interessant boek, want het gaat over de oorlog. Ik heb het natuurlijk zelf niet meegemaakt, maar ik heb er wel veel over gehoord, en moeten leren. Vroeger toen ik klein was hoorde ik wel eens over Anne Frank, en op de een of andere manier voelde ik me een soort van aangetrokken. Misschien wel omdat we naamgenoten zijn. Ik ben een paar jaar geleden met mijn vader in het Anne Frank Huis in Amsterdam geweest. Dit heeft erg veel indruk op mij gemaakt. Als je dan achteraf het boek leest, kan je je het nog beter voorstellen hoe dat geweest moet zijn. Ik vind het heel erg gaaf dat zo'n dagboek bewaard is gebleven. Normaal vind ik dagboeken erg lastig lezen. Dit boek heb ik ook al vaker weggelegd na een hoofdstuk, maar dit keer kwam ik er wel doorheen. En ben ik tot de conclusie gekomen dat het erg bijzonder is, zoals ze daar in het achterhuis hebben overleefd. Ik ging echt met Anne meeleven. Misschien ook wel omdat ze in haar dagboek naar een verzonnen vriendin schreef. Dit maakte het persoonlijker. Aan het eind lees je dat Anne is omgekomen. En dat vind ik nog steeds erg verdrietig. Er zijn zoveel onschuldige mensen vermoord. Daar kan geen mens bij met zijn gedachten. 8 Informatie over de auteur Anne Frank heet voluit: Annelies Marie Frank en is geboren op 12 juni 1929 in Frankfurt am main in Duitsland. In 1933 vlucht ze samen met haar joodse familie naar Amsterdam. Hitler is dan aan de macht in Duitsland. Haar vader, Otto, zet verschillende bedrijven op, maar wanneer Hitler ook in Nederland met de ‘Entjudung’ van het bedrijfsleven begint, laat hij in 1941 Frank Kleiman de zaak overnemen. In 1942 besluit het gezin onder te duiken in het kantoorpand waar Otto werkte. Ze leven daar samen met een ander gezin en een tandarts in het achterhuis. Anne schrijft, om de tijd te doden, in haar dagboek. In 1944 worden ze ontdekt en gearresteerd door de Duitsers. Ze worden weggevoerd naar Duitsland, waar alleen Otto Frank het concentratiekamp overleeft. Hij krijgt na de bevrijding het dagboek van Anne in handen. Hij past enkele dingen aan en laat het aan een vriend lezen. Via via leest Jan Romein het dagboek en schrijft er een lovend artikel over in Het Parool. Dit heeft tot gevolg dat veel mensen belangstelling voor het boek hebben en in 1947 komt de eerste druk van Het Achterhuis uit. Het wordt uiteindelijk in 60 talen vertaald en er worden in totaal bijna 16 miljoen exemplaren verkocht. Anne schrijft in haar boek dat ze journaliste en schrijfster wil worden en dat ze na de oorlog een boek wil uitbrengen met de titel ‘Het achterhuis’. Haar droom komt dus uit.