Bloedgeld door Simone van der Vlugt

Titel: Bloedgeld Auteur: Simone van der Vlugt Uitgeverij: Lemniscaat Plaats van uitgave: Rotterdam Jaar van uitgave: 2002 Jaar van eerste uitgave: 1996 Aantal bladzijden: 233 bladzijden Genre: Historische jeugdroman Informatie over de auteur: Simone van der Vlugt is geboren op 15 december 1966 in Hoorn. Haar achternaam was toen Watertor totdat ze trouwde met een man met wie ze nu twee kinderen heeft. Op jonge leeftijd had Simone al besloten dat ze schrijver wilde worden. Op haar dertiende besloot ze om een zelf geschreven manuscript op te sturen naar een aantal uitgevers, helaas was dit zonder veel succes. Ze bleef het toch nog een tijd proberen totdat ze ging studeren voor leraar in Amsterdam. Daar leerde ze over jeugdliteratuur en nadat ze haar diploma had behaald schreef ze dan ook haar eerste historische jeugdboek. Dit was “De Amulet” in 1995. Hierna schreef ze nog vele andere jeugdboeken waaronder “Bloedgeld” en ze heeft ook een paar volwassene boeken geschreven. Keuzeverantwoording: Ik heb het boek gekozen omdat toen ik in de jeugdboekenlijst (achter in ons “Op Niveau” boek) er niet veel boeken waren waarvan de titel of schrijver mij echt aanspraken. Ik had eerst gekeken naar welke schrijver ik zou kiezen en aangezien ik al eerder een (goed) boek van Simon v/d Vlugt had gelezen koos ik voor haar. Daarna bekeek ik de titels en de titel “Bloedgeld” sprak mij wel aan. Zo ben ik bij mijn uiteindelijke keuze gekomen.
Inhoud: Ik vond het begin erg pakkend en het zorgde ervoor dat ik al snel meer van het verhaal wilde lezen. Mijn eerste indruk was ook dat er vrij veel details en gegevens over de omstandigheden in die tijd werden gegeven. Het feit dat het verhaal door de ogen van meerdere personages verteld werd sprak mij ook enigszins wel aan doordat het bepaalde vragen bij me opwekte over wat het verband tussen de twee personages was bijvoorbeeld. Samenvatting: Reinout van Veghel zit als 18 jarige al twee jaar opgesloten in het Rasphuis gelegen in het 17e eeuwse Amsterdam. Op een dag krijgt hij de kans om een jaar eerder uit het Rasphuis te komen door aan te monsteren bij de V.O.C. als zeeman. Omdat Reinout op dat moment alles beter vond dan het Rasphuis besloot hij om te tekenen. Wanneer hij eenmaal op het V.O.C. schip de “Hollandia” zit wordt hem al snel duidelijk dat het leven op zee helemaal niet zo’n pretje is als hij zich had voorgesteld. De discipline is er namelijk groot en het werk zwaar. Met behulp van Wijnant leert Reinout de taken die hij moet uitvoeren op het schip en hij raakt goed bevriend met hem. Wanneer ze al een tijdje op zee zijn krijgen ze te horen dat hun schipper heeft besloten om het dichtbijgelegen bevoorradingspunt over te slaan en meteen door te varen naar “Kaap de Goede Hoop”, veel zeemannen zijn het hier niet mee eens maar ze kunnen er niet veel aan doen. Na een aantal dagen beginnen ze de gevolgen van dit besluit al te ondervinden wanneer het voedsel bedorven raakt en het drinkwater in groene drab met wormpjes veranderd. Door het slechte voedsel en gebrek aan vers fruit breekt er niet veel later scheurbuik uit op het schip. Reinout raakt besmet met de ziekte, maar gelukkig voor hem bereikt het schip twee dagen later de Kaap. Na verse voorraden ingeslagen te hebben vertrekt het schip weer, maar op volle zee beland het schip in een verschrikkelijke orkaan waarbij de schipper en stuurman omkomen. Omdat Reinout in zijn tijd op zee had geleerd hoe hij met navigatie-instrumenten moet omgaan, neemt hij de touwtjes in handen. Doordat het schip zware schade had geleden in de orkaan is Reinout gedwongen om naar Madagscar, toentertijd hét eiland waar de piraten zich hadden gevestigd, waar hij gelukkig niet opvalt doordat zijn bemanning en hij er zelf ook uitzien als een stelletje piraten na de orkaan. Op Madagscar besluit Reinout om te gaan kapen en één goede slag te slaan zodat hij en zijn bemanning met de buit een nieuw, rijk leven kunnen lijden op één van Holland’s welvarende kolonies. Maar nadat hij zijn eerste slag geslagen had kreeg hij de smaak te pakken en hij besluit samen met zijn bemanning het kapen door te zetten. Reinout onderscheid zich echter van andere piraten doordat hij de buit die ze stelen eerlijk verdeeld onder zijn bemanning en hij probeert zo weinig mogelijk bloed te verspillen bij kapingen door de gevangen de keuze te stellen zich bij hem aan te sluiten of naar huis terug te keren. Hierdoor wint hij veel respect en wordt er door zijn vele succesvolle kapingen een flinke prijs op zijn hoofd gezet in Amsterdam. Bij één van zijn kapingen ontmoet hij echter een zeeman genaamd “Thijs” die met zijn broer David op een door Reinout gekaapt V.O.C. schip voer. Na enige tijd ontdekt de bemanning na de dood van David dat Thijs eigenlijk een meisje genaamd Lutske is. Door de vrouw aan boord ontstaat echter enige tijd onrust, hierdoor is Reinout genoodzaakt Lutske in bescherming te nemen. Maar na een paar weken vertellen Wijnant en Lutske dat ze van plan zijn naar Amsterdam terug te keren. Eenmaal in Amsterdam beginnen Wijnant en Lutske een succesvol winkeltje. Maar een aantal jaren later is de V.O.C. het zat om telkens te worden overvallen door Reinout en zijn bemanning en ze zenden een oorlogsvloot onder leiding van Michael de Ruyter naar het gebied waar Reinout zit. Na enkele succesvolle ontsnappingen wordt Reinout uiteindelijk toch gepakt en naar Amsterdam afgevoerd. In Amsterdam wordt hij ter dood veroordeeld maar doordat het Lutske lukte de bul om te kopen ontsnapt Reinout ternauwernood aan een dood aan de galg. De schrijfstijl: Het boek is vrij gedetailleerd geschreven en geeft je ook veel informatie over hoe het er in die tijd aan toeging. En die detaillering en informatie maken het verhaal erg interessant. De ruimte: Het verhaal speelt zich eigenlijk af in twee ruimtes. De eerste ruimte is het Amsterdam in de 17e eeuw rond het jaar 1655 met een stuk stad waar armoede heerst en een gedeelte van de stad waar de rijke mensen wonen. De tweede ruimte is een schip op zee met een waardevolle lading en een strenge discipline. Hoofdpersoon: Reinout van Veghel: Hij is iemand die eigenlijk zijn hele leven al problemen had met het volgen van de regels, waardoor hij op vroege leeftijd al in het Rasphuis terecht komt. Ook op zee blijkt weer dat hij moeite heeft met de regels en handelt daarom vaak op de manier die hem het beste lijkt. Hij is ook erg heldhaftig en eerlijk als het erop aankomt hij durft namelijk risico’s te nemen en is voor een eerlijke verdeling van de buit die hij binnenhaalt als hij eenmaal kapitein van een schip is. Bijpersonen: Lutske Martensdochter: Zij is ook iemand die maling heeft aan de regels. Lutske is een arm meisje die ondanks de grote armoede waarin ze leefde haar tante moest verzorgen. Haar broer David vaart op zee op een van de V.O.C.-schepen en kan Lutske en zijn tante af en toe van geld voorzien door het schenken van zijn gage. Als haar tante overlijdt en haar broer terugkeert van een reis besluit Lutske om mee te gaan op een V.O.C. schip verkleed als jongen met de naam Thijs. Maar het schip waar zij op varen wordt gekaapt door Reinout en door Lutskes avontuurlijke karakter besluit ze om zich aan te sluiten bij de bemanning van Reinout.
Wijnant: Wijnant is een jongen die met hetzelfde V.O.C. schip als Reinout vaart waardoor hij bevriend raakt met Reinout. Hij probeerde Reinout vaak te beschermen voor gevaar en hij gaf daarom ook veel om hem. Ook hij is net als de anderen erg dapper en altijd wel in voor een avontuur. Maar na een groot aantal succesvolle kapingen met Reinout besluit hij ermee op te houden en samen met Lutske een winkeltje in Amsterdam te beginnen. De situaties: De situatie van Reinout veranderd in de loop van het verhaal van een arme Amsterdamse burger opgesloten in het Rasphuis tot een zeer bekende kapitein met veel geld door de buit die hij ophaalt met het kapen van schepen. Belangrijke situaties in het verhaal zijn ook dat Reinout het schip kaapt waar hij vroeger de bemanning van was en wanneer Michael de Ruyter erin slaagde Reinout gevangen te nemen. De vertelwijze: Personaal verhaal Wat is het thema? Slechte situatie in de Gouden Eeuw Welke tekstgedeelten en motieven zijn typerend voor dat thema? Reinout aanmonstert bij de V.O.C. ondanks de slechte omstandigheden en het lage loon. Reinout een grote belangstelling heeft in het leren werken met navigatie-instrumenten. Reinout van zijn oorspronkelijke plan om één goede slag te slaan en een echte kaper wordt. Wat is het verband tussen de titel en het thema? Bloedgeld staat voor de grote moeite die de mensen in de Gouden Eeuw moesten doen om aan hun geld te komen.