Wembley door Richard Osinga

Gebruikte editie Eerste druk: 1 juni 2006
Gebruikte druk: 1e
Aantal bladzijden: 195
Uitgever: Querido te Amsterdam Gegevens voorkant Op de voorkant staat een afbeelding van een zwarte voetballer die koppend een bal hoog houdt. Hij zal de voetballer Wembley moeten voorstellen Genre Het boek is een psychologische roman over de problematiek van een illegaal in Nederland. Osinga schrijft op zijn eigen website over zijn publicatie. “Wembley, mijn derde roman, is op 1 juni 2006 verschenen bij uitgeverij Querido. Ik had het plan opgevat om het boek in zijn geheel online te publiceren. Niet in een stuk, maar in een paar honderd korte stukjes. Elk stukje verschijnt op een ander weblog, met een link naar het volgende stukje. 206 enthousiaste webloggers doen mee, en dankzij hen is het gehele boek on line te vinden.” De roman is geschikt voor ……eindexamenkandidaten voor de drie niveaus van het voortgezet onderwijs. Het is een roman over voetbal en die zijn na de fase van de jeugdboeken niet veel in de literatuur te vinden. Osinga slaagt er in een triviaal motief (een voetballer vlucht naar Europa voor het grote geld) een diepere dimensie te geven: het leven van een allochtoon dat in een grote desillusie eindigt. Hij schrijft het boek in een dusdanige heldere stijl dat ook leerlingen van het vmbo de roman goed moeten kunnen volgen en omdat het thema dieper gaat dan alleen de voetbalsport (nl het oplopen van een desillusie ) kunnen ook havo en vwo-kandidaten de roman m.i. op hun literatuurlijst zetten. Jongens en meisjes die van voetballen houden, hebben als lezer van de roman wel een streepje voor, want Osinga geeft heel wat actuele feiten over Ajax en diens spelers. Derhalve een aanrader van in sport geïnteresseerde lezers. De waardering voor een vmbo-lijst zou ik op 2 punten willen stellen , voor een vwo-lijst op één punt.
Motto en opdracht Er is geen motto en geen opdracht. Structuur en verhaalopbouw De roman wordt verteld in 22 relatief korte getitelde hoofdstukken. De titels van de hoofdstukken zijn kort en geven meestal aan waar het hoofdstuk over gaat: “De nieuwe neger”, “Vrijdag een kraslot” “Afgelast “ , “Bijna bij Ajax”, “De toekomst” etc. De gebeurtenissen worden grotendeels chronologisch verteld, maar af en toe wordt er een flashback verteld over het Afrikaanse verleden van “Wembley”. Alle gebeurtenissen beslaan een voetbalseizoen, dat in de Nederlandse amateurcompetitie meestal van september tot juni loopt. Perspectief Alleen het eerste hoofdstuk wordt niet in de ikvorm verteld. Alle andere hoofdstukken wel. De verteller in de ikvorm is Wembley, een Afrikaanse voetballer die een grote droom heeft bij Ajax te gaan spelen en zo rijk kan worden om zijn vrouw en schoonvader in Afrika te plezieren. Hij doet dat afwisselend in de o.t.t. en in d e o.v.t. (vooral in de korte flashbacks over zijn Afrikaanse verleden) Alleen in het eerste hoofdstuk : De nieuwe neger” is sprake van een alwetende verteller die de nieuwe neger voor de voetbalclub Rap aankondigt. Vervolgens komt die in het tweede hoofdstuk aan het woord. Titelverklaring “Wembley” is de naam van de hoofdfiguur. Natuurlijk ligt er wel een relatie met het voetballen, omdat een van de bekendste voetbalstadion ter wereld zo is genoemd. De ondertitel luidt: “of een seizoen in de stad.” Wembley brengt een voetbalseizoen door in Amsterdam. Tijd en decor Het decor van de roman is Amsterdam. Via omzwervingen o.a in Italië is de Afrikaanse voetballer Wembley terecht gekomen in Amsterdam, waar hij zijn grote droom hoopt te realiseren. Hij wil namelijk voetballer bij Ajax worden, vooral om roem en geld voor zijn vrouw te vergaren. Amsterdam wordt herkenbaar beschreven tot en met de Arena van Ajaz. Het is het Amsterdam van de 21e eeuw. Wembley koopt namelijk regelmatig krasloten waarmee hij euro’s kan verdienen. De roman speelt dan in ieder geval na 2002. De roman speelt zich bovendien af in een voetbalseizoen. Ronald Koeman is nog trainer van Ajax. En Van der Vaart speelt nog wel bij Ajax, terwijl Chivu er vertrokken is. Je kunt dus als lezer daaruit herleiden dat de roman na 2003 speelt, want toen vertrok Chivu. Maar de roman speelt ook voor februari 2005, want toen vertrok Koeman bij Ajax. De ondertitel luidt een “seizoen in de stad”. Het zou m.i. betekenen dat we fictief spreken over het seizoen 2003-2004, dat dus loopt van september 2003 tot juli 2004. Grappig is wel dat de Amsterdamse voetbalclub “Rap”niet meer bestaat. De club was ooit de eerste voetbalkampioen van Nederland (1897-1898) In de roman laat Osinga de club de eerste voetbalkampioen van Nederland in het beschreven voetbalseizoen zijn. Thematiek De roman heeft het levensthema van de desillusie. Wembley heeft de grote droom een beroemde voetballer op de Europese velden te worden., Hij zal dan het grote geld gaan verdienen zoals een aantal andere grote Afrikaanse voetballers.(Weah, Eto’o) Dan heeft hij geld om de bruidsschat voor Dioudi te betalen en zijn a.s. schoonvader te vriend te houden. Hij vlucht illegaal naar Europa en komt met enige omzwervingen terecht in Nederland: bij zijn grote voetbalideaal Ajax. Het lijkt maar een kleine stap te zijn, maar in de praktijk valt dat tegen. Hij moet kost en inwoning hebben en valt in handen van een louche voetbalmakelaar. Die verkoopt hem aan een amateurclub, zorgt voor een zogenaamde legale status door hem met een vrouw te laten trouwen met wie hij overigens geen contact heeft. Tegelijkertijd moet hij als uitbener in een vleesfabriek gaan werken, wat zwaar werk is en waarmee hij weinig kan verdienen. Het gaat dan eigenlijk aan alle kanten mis: - zijn Nederlandse vrouw wil niets van hem weten en zeker geen seks met hem hebben - zijn Afrikaanse vrouw laat niets van zich horen en schrijft op het laatst brieven dat ze een andere man zoekt - hij snijdt een vinger af in de vleesfabriek en wordt daarna ontslagen omdat hij juist een legale status had - zijn club wordt kampioen maar Leolo, zijn manager, brengt hem niet bij Ajax - wanneer hij ten einde raad een brutale poging waagt om met de training van Ajax mee te doen, wordt hij door Koeman zelf verwijderd - de krasloten waarmee hij ook veel geld denkt te verdienen, leveren hem slechts een bedrag van € 50 op. Aan het einde van deze korte roman weet hij dat zijn dromen en zijn illusies niet uitgekomen zijn. Het leven is een desillusie: het is “voetballen zonder goals te scoren.” Motieven die in deze roman voorkomen: - sport (in casu ) voetbal - vluchten voor een betere toekomst - het leven van een illegale allochtoon - culktuurverschillen - list en bedrog: Leolo bedriegt hem - de zin van het bestaan
Samenvatting van de inhoud In het enige hoofdstuk dat geen ikverteller heeft, kondigen mensen van de Amsterdamse voetbalclub Rap elkaar aan dat er weer een nieuwe neger bij de vereniging zal komen spelen. Daarna wordt de ik-verteller deze 23-jarige Afrikaanse neger Wembley die uit zijn land gevlucht is. Hij was met zijn vriendin Dioudi naar bed gewest en van zijn schoonvader moest hij daarna met haar trouwen, een bruidsschat geven en daarom een ontwikkeling als voetballer meemaken in Europa waardoor hij in staat zou zijn om de bruidsschat voor Dioudi te betalen. Hij gaat op illegale wijze naar Europa. Via een bootje komt hij in Italië terecht, maar hij wil liever naar het noorden van Europa. Zijn grote droom is het immers om bij Ajax te gaan spelen. Maar daarvoor heeft hij nog een lange weg te gaan. Hij heeft zich in de armen gestort van een andere Afrikaan Leolo, die zijn zaken behartigt en die de zaken met Raps voorzitter ook heeft kort gesloten. Wembley blijkt de eerste wedstrijden al meteen heel goed te spelen en scoort aan de lopende band. Hij vraagt Leolo dan ook steeds om te komen kijken, want hij moet hem immers naar Ajax loodsen. Leolo loodst echter op een andere manier. Hij bezorgt Wembley onderdak bij andere Afrikanen in een appartement. Ze hebben wisselende diensten zodat ze elkaars bed kunnen gebruiken. Ook heeft hij Wembley laten trouwen met de lelijke Aleida. Die wil echter verder helemaal niets met hem en zeker geen seks. Leolo zorgt er ook voor dat Wembley om aan geld te komen kan gaan werken in een vleesfabriek waar hij varkensbuiken mag uitbenen. Het is smerig werkt en hij ontvangt zijn geld per stuk, waardoor hij zich uit de naad moet werken voor een klein beetje geld. Hoewel hij daardoor erg moe is, blijft hij goed spelen en scoren voor Rap. Leolo verschijnt echter niet langs de lijn om hem naar Ajax te brengen. Het leven van de allochtone Wembley gaat echt niet over rozen: hij voelt zich erg eenzaam en hij moet veel Dioudi denken. Hij wil dan ook graag dat zijn kamer-en lotgenoten (die wel kunnen lezen en schrijven) een brief van hem aan Dioudi schrijven. Maar er komt eerst helemaal geen antwoord en veel later komt er wel een brief. Leolo “vertaalt” de brief voor hem , omdat de inhoud die werkelijk in de brief staat hem niet goed uitkomt. Daarom vertelt hij aan Wembley dat Dioudi heel trots is dat hij “bijna bij Ajax zit” De werkelijkheid is echter veel slechter: met Kerst is Wembley erg eenzaam: hij heeft behoefte aan seks; hij heeft twee vrouwen en met geen van beiden kan hij seks hebben. Ook op de vleesfabriek gaat het mis. Hij is een beetje onoplettend en met het scherpe mes snijdt hij in één haal zijn vinger van af. Hij moet naar het ziekenhuis, waar zijn vinger weer aan de hand kan worden gezet. De baas van de vleesfabriek is boos en hij wordt ontslagen, juist omdat hij geen illegaal is. Hij heeft namelijk rechtsgeldige papieren, zij het dat ze onrechtmatig zijn verkregen. Nu heeft hij helemaal geen inkomsten meer. Leolo moet er toch echt voor zorgen dat hij nu bij Ajax komt. Het ziet er voor de lezer naar uit dat Leolo wel geld heeft gekregen voor zijn bemiddelingen om Wembley naar de amateurclub te krijgen, maar dat hij dat zelf in zijn zak heeft gestoken als compensatie voor de onkosten die hij heeft gemaakt. Intussen is Rap wel de eerste amateur-kampioen van Nederland en dat is zeker niet in de laatste plaats te danken aan de scoringsdrift van Wembley. Zijn huisgenoten zorgen ervoor dat hij ook bij het schoonmaakbedrijf kan komen werken: er moet daardoor wel een ander slaapschema komen. Wembley komt erachter dat liefdadigheid in zijn wereld niet bestaat. Alleen een andere werknemer van de vleesfabriek mag hij als een vriend beschouwen. Toch is Wembley een beetje bevreesd voor de man omdat deze hem heeft verteld dat hij homofiel is en dat is niet goed volgens het islamitische geloof, waartoe Wembley zich heeft bekeerd. Deze Cantona vertaalt op een bepaald moment de brief van Dioudi wat realistischer en daaruit blijkt dat zijn vriendin haar oog al op een andere man heeft laten vallen. De volgende desillusie is een feit. Wembley besluit het heft in eigen handen te nemen: hij koopt van zijn zuur verdiende centen een echt Ajax-trainingspak en gaat illegaal deelnemen aan de training van de Amsterdamse “godenzonen.” Hoewel hij lekker kan pingelen, wordt hij door Ronald Koeman letterlijk van de training verwijderd. Toch besluit hij ook niet langer voor de amateurclub Rap te willen uitkomen. Wanneer hij nog een keer verhaal wil halen bij Leolo, vertelt deze hem hoe de vork in de steel zit: hij zal twee jaar bij Rap moeten blijven spelen, zodat Leolo zijn kosten eruit heeft. Leolo heeft dus gewoon misbruik van gemaakt. Zijn desillusie is compleet: geen vrouw, geen seks, geen contract bij Ajax, geen toekomst. Hij koopt nog een laatste kraslot en voelt dat hij iets gewonnen heeft. Dat is ook zo: 50 €. Cantona legt hem uit, dat zijn leven kan gaan beginnen als de dromen voorbij zijn, want dromen zijn gevangenissen. Wembley weet het. “Leven is voetballen zonder goals te maken.” Over de schrijver Richard Osinga (Haarlem, 1971) werd in juli 1996 de jongste diplomaat in de Buitenlandse Dienst. Na een plaatsing in Den Haag en twee korte periodes op de Nederlandse ambassades in Algiers en Dakar nam hij ontslag en werd de jongste ex-diplomaat. Zijn debuutroman, Bor in Afrika, is gebaseerd op deze ervaringen. Momenteel is hij creatief directeur van Oberon Medialab. Informatie van zijn eigen website Ik ben geboren in Haarlem, heb daar mijn jeugd doorgebracht en heb het altijd naar mijn zin gehad. Na het afronden van de Middelbare School (ECL), ben in Amsterdam gaan wonen en studeren (VU). Ik heb Economie en Algemene Letteren gedaan. In die laatste studie heb ik me bezig gehouden met Franse en Arabische letterkunde. Tijdens mijn studie heb ik bijna een jaar in Marokko doorgebracht, eerst als student aan de Université Mohammed V in Rabat en later als Reisleider voor Djoser. Mijn scriptie ging over een Marokkaanse auteur die in het Frans schrijft, Tahar Ben Jelloun. Na mijn studie ben ik bijna direct in dienst gekomen bij Ministerie van Buitenlandse Zaken. Ik werd geplaatst op de Directie Midden-Oosten en Noord-Afrika (DAM), afdeling Noord-Afrika (NA). Ik heb me gedurende bijna twee jaar bezig gehouden met de problematiek rond de Westelijke Sahara, de monniksrobben in Mauritanië, de Marokkaanse politiek en het gebrek aan vooruitgang en democratie in heel Noord-Afrika. Ik vond het niet echt spannend en ik had weinig te doen. Ik wilde graag overgeplaatst worden naar een ambassade. Dat bleef zo tot ik een maand in Dakar was. Toen begreep ik dat het leven op een ambassade ook niets voor mij was. Ik ben toen bij Oberon Medialab gekomen en daar ben ik nog steeds. Ik heb tussendoor ook nog een jaar een Internet startup geleid. Bor in Afrika is mijn eerste roman, maar strikt technisch gesproken niet mijn debuut. Ik heb twee kinderboeken geschreven over Koning Oberon (uitgeverij Fourcault) en het boek "Habibi ya Hur al'ayn" van Hector Ezelhaar is ook eerder uitgekomen. Maar goed, dat zijn geen romans, een dus ben ik gewoon een debutant. Ik woon nu in Amersfoort. Ook een fijne stad en in tegenstelling tot Omsk, net niet te ver weg.