Algemene gegevens: Titel: Moederkruid
Schrijver: Carry Slee
Jaartal: 2005
Druk: Derde druk Samenvatting: Dit boek beschrijft het leven van een meisje dat opgroeit in een uit elkaar vallend gezin waar weinig liefde te vinden is en waar angst en leugens een grote rol spelen. Het gezin bestaat uit de hoofdpersoon, Carry, haar zusje, Elsje, de moeder die overal controle over moet hebben en allerlei dwangmatige trekken heeft en de vader die er wel voor zorgt dat er af en toe wat plezier in het leven van de kinderen is maar hij is toch ook verre van het perfecte vaderfiguur. Het verhaal is geschreven in ikvorm en wordt dus verteld vanuit de hoofdpersoon Carry. Je ziet vanuit haar ogen wat er gebeurt in het gezin en wat haar mening hierover is. Het boek bestaat uit drie delen. Het eerste deel is een soort inleiding op het verhaal. Hierin lees je over hoe de vader en moeder van Carry elkaar hebben ontmoet en over de jeugd van Carry’s moeder. Hierin wordt duidelijk dat het niet zo vreemd is dat de moeder van Carry zo’n raar mens is geworden omdat ze zelf ook in een liefdeloos gezin is opgegroeid. Ook lees je hier dat Carry’s moeder eigenlijk is gedwongen door haar ouders om met de vader van Carry te trouwen, zij vonden hem geschikt voor haar omdat hij zijn eigen kleermakerij had en goed was in kaarten In het tweede deel verhuist het gezin omdat de zaak van de vader failliet gaat. De moeder voelt zich niet thuis in de nieuwe wijk omdat zij vindt dat ze beneden haar stand woont. Moeder hoopt dat het maar een tijdelijke situatie is. De kinderen gaan daarom ook in een andere wijk naar school en mogen niet op straat of bij andere kinderen thuis spelen. Na een tijdje realiseert de moeder zich dat de situatie niet snel zal veranderen. Ze geeft de kinderen toestemming om op straat te gaan spelen, maar de moeder lijdt aan smetvrees en wil niet hebben dat haar kinderen bij vreemden iets aanraken en de kinderen mogen alleen buiten of bij anderen spelen als ze zich aan strikte regels houden. Langzaam verslechtert de relatie tussen de ouders. Behalve dat de moeder zich ongelukkig voelt in de nieuwe wijk komt daar nog bij dat het nieuwe bedrijf op de rand van een faillissement staat, waar moeder niets van blijkt te weten. Om kosten te besparen besluit de vader het atelier aan huis te houden. In de slaapkamer om precies te zijn. Het gevolg hiervan is dat de slaapkamer van de ouders als naaiatelier in gebruik genomen wordt waar ook nog een aantal naaisters aan het werk zijn. Als vader dan ook nog vreemdgaat met een van zijn personeelsleden en moeder dit ontdekt is de maat vol. De ouders besluiten om uit elkaar te gaan. Niettemin blijft de vader gewoon in huis wonen. Intussen speelt ook nog mee dat het meisje ontdekt dat Elsje, haar twee jaar oudere zusje, misbruikt wordt door haar vader. Carry zelf houdt veel van haar vader en kan goed met hem opschieten. De reden dat hij haar niet misbruikt is dat hij haar ziet als zijn zoon. Hij doet altijd jongensdingen met haar zoals voetballen en noemt haar zijn jongen. Eigenlijk is dit heel zielig voor Carry omdat ze niet echt zichzelf meer durft te zijn bij haar vader. Ze durft niet te laten merken dat ze heel gevoelig is omdat haar vader maar telkens zegt dat ze zijn stoere jongen is en dat ze zich ook zo moet gedragen. In het derde deel heeft Carry haar eerste seksuele ervaring met een paar jaar ouder meisje van de straat. Dit wordt door het oudere meisje niet serieus genomen en ze maakt haar tegenover anderen belachelijk en laat haar vallen. De gezondheid van de moeder gaat steeds meer achteruit. Ze kan niet tegen alle problemen waar ze mee te kampen krijgt door haar man en dus besluit ze naar een psychiater te gaan. Eerst moest de moeder over alles controle hebben en was ze overbezorgd, nu kan het haar niks meer schelen wat haar kinderen uitvreten en laat ze bijna al haar huishoudelijke taken en plichten vallen, waardoor de kinderen nu helemaal geen echte moeder meer hebben. Uiteindelijk doet de moeder een poging tot zelfmoord. Ze wordt opgenomen in het ziekenhuis en als ze hier weer uit komt weet ze het zover te krijgen dat ze van haar psychiater een urgentieverklaring krijgt. Snel hierna verhuist de familie naar een andere buurt en zo eindigt het boek. Begin,- en eindzin van het boek: Beginzin: ‘Jullie weten niet wat oorlog is,’ zei mijn moeder.’ Carry zegt deze zin omdat haar moeder die heeft gezegd. Haar moeder probeert hiermee duidelijk te maken dat ze blij mogen zijn dat ze niet weten wat oorlog is en dat ze het best goed hebben. Het is ook een aanleiding om te vertellen dat ze niet helemaal uit vrije wil met Carry’s vader is getrouwd. Deze zin is niet belangrijk voor het boek. Het boek gaat helemaal niet over de oorlog en het feit dat Carry’s moeder wel in de oorlog is opgegroeid doet er ook niet toe want het boek gaat veel meer over het leven van Carry dan over dat van haar moeder. Zonder deze zin zou je gen belangrijke informatie gemist hebben ofzo.
Eindzin: ‘Denk erom, we bemoeien ons met niemand, met helemaal niemand.’ Dit zegt de moeder van Carry tegen Carry en haar zusje als ze op het laatst zijn verhuisd naar hun nieuwe buurt. Hierin wordt duidelijk dat de moeder alweer een beetje zichzelf aan het worden is en weer begint met al haar regels en controlerende gedoe. Het begint hier eigenlijk weer van voren af aan, net zoals toen de familie verhuisde naar de vorige buurt. Deze zin is wel een beetje belangrijk voor het boek. Het laat zien hoe wantrouwig de moeder is en hoe zij is het leven staat en het typeert haar precies. Ook is deze zin een beetje triest omdat Carry nu eigenlijk weer eenzaam zal zijn. Tekstfragment: Ik wilde dat papa wel van mij hield en als ik stoer was en deed alsof ik overal maling aan had, dan hield papa van me. Toen ik het atelier inkwam, vertelde ik dat ik met handwerkles de klas was uitgestuurd. De juf was boos omdat ik mijn punnikdoosje was vergeten. Ik zei dat ik het expres thuis had laten liggen omdat ik punniken stom vond. ‘Nou,’ zei papa trots, ‘heb ik een woord teveel gezegd?’ Die hoeven ze niks op te dringen, net als d’r vader. Je bent mijn jongen.’ Papa keek me aan. En wat voor jongen? Ik wist precies wat ik moest zeggen, ‘Van de gestampte pot,’ zei ik. Iedereen moest lachen. Eigenlijk was het helemaal niet zo leuk. Ik had het klosje wel expres vergeten, maar alleen omdat ik bang was. Ik kon niet punniken en daar schaamde ik me voor. Iedereen had al een lange sliert gepunnikt en onder mijn klosje kwam nog niks uit. Maar dat durfde ik niet aan papa te vertellen. Ik heb dit fragment uitgekozen omdat het goed de band laat zien tussen Carry en haar vader. Haar vader die net doet of Carry een jongen is en Carry die behoefte heeft aan genegenheid en die, omdat ze wilt dat haar vader van haar houdt, zich anders voordoet dan ze is en niet haar ware gevoelens durft te tonen. In dit fragment verteld Carry ook weer iets dat niet waar is aan de naaisters die bij haar vader werken in het atelier, alleen omdat ze weet dat haar vader wil dat ze zich stoer voordoet. Ik vind het een triest fragment. Het feit dat een jong meisje niet eens zichzelf kan zijn bij haar eigen vader en dat die vader niet eens doorheeft dat zijn dochter naar zijn liefde snakt. Naar een liefde die is bedoeld voor wie ze is en niet voor iemand die ze eigenlijk niet is. Moet je je voorstellen dat je vader gewoon doet of je een jongen bent terwijl je dat helemaal niet bent, en dat hij dingen van je verwacht die niet in jouw aard liggen. Dat lijkt me echt vreselijk. Eigen Mening: Ik vond het een heel aangrijpend boek! Ik had tot nu toe eigenlijk alleen nog maar jeugdboeken van Carry Slee gelezen dus ik had eigenlijk al een beetje dezelfde soort stijl verwacht. In de jeugdboeken van Slee zijn de hoofdpersonen altijd kinderen met problemen maar alles is altijd een beetje cliché, en dat was in dit boek juist helemaal niet het geval. Oke, het boek ging wel over een gezin met problemen maar het was niet zo dat alles eind goed al goed was en het boek was ook iets diepgaander, ik vind Carry Slee’s jeugdboeken namelijk soms een beetje oppervlakkig. Maarja dit is natuurlijk ook niet voor niets een volwassenen boek. Het boek was heel erg realistisch, en volgens mij is het ook gebaseerd op Carry’s eigen jeugd. Maar wat ook een reden is waarom het zo realistisch is is dat alle personages heel uitgebreid beschreven worden, je kunt ze je gewoon bijna voorstellen. Bovendien komen ook de gewone dagelijkse dingen aan bod in het boek, zoals naar school gaan, want in heel veel boeken lees je zulke dingen helemaal niet. Ik vond het boek best wel triest, omdat ik het zelf heel erg heb getroffen met mijn familie vond ik het heel erg om te lezen dat het er ook zo aan toe kan gaan in een familie. Natuurlijk wist ik dat wel maar door het te lezen in een boek ga je ook echt een beetje voelen hoe het is. Vooral het feit dat de kinderen niet echt zichzelf kunnen zijn thuis en al hun gevoelens moeten opkroppen in zichzelf vind ik erg. Gewoon het hele boek is niet echt rozengeur en maneschijn maar toch wordt het niet al te zwartgallig omdat er ook best wel veel humor in zit. Kortom een goed boek! Een aanrader. Verwerkingsopdracht: Zou je de hoofdpersoon uit het boek willen zijn? Leg uit. Ik zou absoluut de hoofdpersoon niet willen zijn!!!!! Het lijkt me vreselijk om in zo’n gezin te wonen met zo’n vader en moeder en om je niet veilig en op je gemak te kunnen voelen in je eigen huis. Bovendien zou ik het vreselijk vinden als mijn vader net deed of ik een jongen was terwijl ik een meisje ben en ik zou compleet gek worden met een moeder die alles was ik deed controleerde en voor alles regels had en me altijd bang maakte met haar bijgelovige ideeën en die altijd alles doet om voor de buitenwereld maar de schijn op te houden terwijl je gezin verre van perfect is. Ik heb het niet op mensen die dingen wel of niet doen om wat anderen van hun zullen denken en zelf iedereen te min vinden, ook al zijn die andere mensen misschien wel veel fatsoenlijker dan hun. En zo is de moeder van Carry heel erg en alleen daarom zou ik Carry al niet willen zijn. Verder heeft ze ook nog een vreselijke vader. Hij is wel grappig maar hij wil dat ze anders is dan ze is, hij is vaak weg, hij misbruikt haar zusje, gaat vreemd en zorgt ervoor dat het toch al niet zo stabiele gezin helemaal uit elkaar valt. Bovendien is Carry eenzaam en heeft ze niet veel echte vriendinnen en met haar zusje heeft ze ook geen hele goede band. Ook maakt Carry niet zo veel leuks mee. Van mijn moeder mocht ik altijd met kinderen spelen en ze nam ons mee naar leuke dingen enzovoorts toen ik zo oud was als Carry, Carry mag maar heel weinig en als ze iets mag dan is het voor haar moeders eigen bestwil. Een kind moet buiten kunnen spelen zonder bang te hoeven zijn of het vies wordt, zonder allerlei waanideeën die de moeder het kind heeft wijsgemaakt waardoor het niet eens meer normale dingen zoals bij anderen naar de wc gaan durft te doen. Een kind moet plezier maken en het moet niet worden opgescheept met de problemen tussen vader en moeder, het moet niet in angst leven en het moet zich kunnen ontwikkelen in normale omstandigheden. Hoe kun je anders als een normaal persoon opgroeien? Ik vind al die dingen heel belangrijk en daarom ben ik blij dat ik Carry niet ben! Maar eigenlijk is het natuurlijk nogal logisch dat ik haar niet wil zijn want wie wil dat wel? Misschien alleen kinderen die het nog slechter hebben…. Maar voor mij lijkt een leven zoals Carry al afschuwelijk maar misschien ook alleen omdat ik het gewoon heel erg goed heb thuis. In ieder geval is het nu wel duidelijk dat ik voor geen goud in haar schoenen zou willen staan toch?!