The strange case of Dr. Jekyll and Mr. Hyde door Robert Louis Stevenson

1. Auteur: Robert Louis Stevenson
Titel: Dr. Jekyll and Mr. Hyde 2. Waar en wanneer? Plaats en tijd spelen geen hele belangrijke rol in dit boek en er wordt dan ook niet diep in gegaan op deze aspecten. Het verhaal speelt zich ongeveer af eind 19e eeuw in een drukke wijk in Londen1. De mannen dragen lange overjassen, hoge zwarte hoeden en gebruiken wandelstokken. Het verhaal draait vooral om mannen in een maatschappelijk hoge klasse: advocaten, dokters en scheikundigen; allemaal beroepen waarvoor een universitaire opleiding noodzakelijk is. Sommigen hebben “sir” als titel, oftewel ze zijn van adelijke afkomst. De meesten hebben huishoudelijke hulp ,zoals butlers, in dienst. De vertelde tijd is ongeveer 1 ¼ jaar. 1 Pagina 8, 2e alinea “…their way led them down a by street in a busy quarter of London.” 3. Eerste indruk Bijna iedereen kent de basis van “dr. Jekyll and mr. Hyde” wel: Een dokter ontdekt een scheikundig drankje waarmee hij in een andere (slechte) gedaante kan veranderen. De kaft geeft dit ook duidelijk weer. Er staat een man afgebeeld met een verticale lijn die zijn gezicht in twee delen opsplits. De grote verhaallijn wist ik dus al. Er zijn vele parodieën op dit verhaal gemaakt, zoals “Dr Jekyll and Mrs Hyde” en “The nutty professor”. Hierdoor verwachtte ik dat het origineel een serieus boek zou zijn, in het detective/thriller genre.
4. Samenvatting Mr. Utterson is een advocaat. Eén van zijn cliënten is dr. Jekyll, die tevens ook een goede vriend van Utterson is. Utterson ziet de laatste tijd al vrij weinig van zijn vriend. Ook heeft Jekyll zijn testament op een merkwaardig manier aangepast. Wanneer Jekyll zou overlijden of verdwijnen, dan zou zijn hele hebben en houden naar ene mr. Hyde gaan. Toevallig hoort Utterson een raar verhaal over Hyde. Ook wordt Hyde’s uiterlijk omschreven als huiveringwekkend. Utterson ondervraagt Jekyll over dit onderwerp, maar laat het verder rusten. Een jaar later vermoord Hyde iemand en verdwijnt daarna op mysterieuze wijze. Na de verdwijning van Hyde lijkt Jekyll twee maanden lang weer helemaal op te leven. Plotseling wordt Utterson niet meer binnengelaten bij Jekyll. Utterson gat langs bij dr. Lanyon, de beste vriend van Jekyll.Er is iets gebeurt tussen Jekyll en Lanyon waar Lanyon zo door aangegrepen is, dat hij een week later overlijdt. Utterson krijgt een brief van Lanyon die hij alleen mag lezen als Jekyll komt te overlijden of verdwijnt. Paar weken later komt de butler van Jekyll in paniek bij Utterson en neemt hem mee naar Jekyll’s huis. De butler, Poole, vertelt dat Jekyll al een tijdje niet meer uit zijn laboratorium komt. Hij vermoedt ook dat Hyde Jekyll heeft vermoord. Samen breken ze de deur van het laboratorium open en treffen daar een dode Hyde aan en geen spoor van Jekyll. Er ligt een brief voor Utterson en een nieuw testament waarin Jekyll al zijn bezittingen aan Utterson nalaat. Thuis leest Utterson de brief van Lanyon. Daarin wordt duidelijk dat Jekyll een scheikundig drankje had ontwikkelt waarmee hij in mr. Hyde veranderde. Daarna las hij de brief van Jekyll. Hierin geeft Jekyll zijn bekentenis over zijn verslaving van het drankje om in mr. Hyde te veranderen. Hij vertelt hoe hij in de gedaante van Hyde zijn “slechte” kant tot uiting kan laten komen, maar dat op een gegeven moment hij geen controle meer over Hyde had en ook zonder drankje in Hyde veranderde. Zijn drankje was ondertussen ook al behoorlijk in voorraad geslonken. Hij sloot zich op en zocht tevergeefs naar een tegengif. Uiteindelijk rustte hem geen andere oplossing dan zelfmoord. 5. Hoofdpersonen Mr. Utterson
Mr. Utterson is een vriendelijk en geliefd advocaat. Hij is zeer goed bevriend met dr. Jekyll. Op zondag maakt hij altijd wandelingen met mr. Enfield door de straten van zijn woonwijk. Utterson is als het ware de verteller van het verhaal. Hij pluist het verhaal van dr. Jekyll uit, waar het boek eigenlijk om gaat. Met Utterson gebeurt voor de rest niet zo heel veel. Dr. Henry Jekyll
Jekyll is een zeer gerespecteerde arts. Hij is groot en knap. Jekyll is ook erg rijk. Hij heeft zijn eigen laboratorium bij zijn huis. Hij ontdekt een drankje waarmee hij in een andere gedaante kan veranderen. Jekyll is als het ware de “goede” kant van de twee persoonlijkheden. Hij is verslaafd aan de gedaante-verandering. Na een tijdje heeft Jekyll geen controle over Hyde. Als hij in slaap valt, wordt hij wakker als Hyde. Dan pas beseft hij dat er een eind moet komen aan het leven van mr. Hyde, desnoods ten koste van zijn eigen leven. Mr. Hyde
Hyde is de andere kant van de twee persoonlijkheden van dr. Jekyll. Hyde is duidelijk de “slechte” van de twee. Hij heeft een afschrikwekkend uiterlijk. Hij is klein en lelijk. Hij straalt zijn slechtheid echt uit. Hij praat met zo min mogelijk mensen. Hij leeft in de “onderwereld” van Engeland. Hij pleegt misdaden en vermoord iemand. Jekyll opent zelfs een bankrekening voor zijn alter-ego en huurt een appartement voor hem. Het personeel van Jekyll wordt bevolen Hyde vrije toegang tot het huis te geven. Dr. Lanyon
Lanyon is de beste vriend van Jekyll. Op een dag krijgt hij een brief van Jekyll waarin hem wordt gevraagd, wat spullen uit het laboratorium van Jekyll te halen. ’s Avonds zou iemand die spullen komen ophalen. Lanyon doet wat hem gevraagd wordt en ’s avonds komt mr. Hyde de spullen ophalen. Hyde mengt ter plekke de stoffen, drinkt het drankje en verandert weer in Jekyll. Lanyon schrikt zo erg van dit dat hij ziek wordt en kort daarop overlijdt. Lanyon schrijft Utterson een brief over deze gebeurtenis, maar die mag deze brief pas openen als Jekyll is overleden of verdwenen. Poole
Poole is de belangrijkste butler in de huishouding van dr. Jekyll. Hij houdt Utterson een beetje op de hoogte van wat allemaal in huize Jekyll afspeelt. Poole is degene die Utterson erbij haalt als hij vermoedt dat er wat mis is met Jekyll.
6. Perspectief Het hele verhaal maak je mee door de ogen van mr. Utterson. Hij is de verteller. Het boek bestaat uit tien korte hoofdstukjes. De eerste acht hoofdstukjes worden in de hij-vorm vertelt. De laatste twee hoofdstukken zijn brieven aan Utterson. Ze zijn in de ik-vorm geschreven. De eerste brief is van dr. Lanyon. De tweede brief is van dr. Jekyll. Het effect van deze vertelwijze is dat tot het eind van het verhaal de mysterieuze situatie rondom Jekyll en Hyde geheim blijft. De lezer weet immers evenveel als mr. Utterson. Daardoor blijft het boek tot het einde spannend. De afsluiting van het boek met een persoonlijke brief geeft een mooie verklaring voor de hele situatie. En een afwisselende stijl van schrijven houdt de lezer ook alert. In deze laatste brief komt ook de boodschap van het boek naar voren. 7. Titelverklaring De titel van het boek “Dr. Jekyll and Mr. Hyde” vind ik een erg goede titel. Het dekt precies waar het verhaal omgaat. Het benadrukt het belang van de mysterie rondom de twee personen. Daarnaast heeft het een misleidende functie: Je gaat denken dat het verhaal om twee verschillende personen gaat, terwijl zij een en dezelfde persoon zijn. 8. Thema Het thema van het boek is de strijd van de mens tegen het kwaad, of eigenlijk de strijd tussen goed en kwaad. Dr. Jekyll staat in dit boek symbool voor deze strijd. Zijn eigen karakter is het “goede”. Het karakter van mr. Hyde is “slecht”. Het “kwade” is verleidelijk. Dr. Jekyll raakt dan ook als het ware verslaafd aan zijn gedaante verandering. Het kwaad krijgt de overhand, maar de “goede” kant weet de “slechte” kant te stoppen voor het te laat is en offert zichzelf daarvoor op. 9. Eigen Mening Ik ben erg positief over het boek. Want ik wist van te voren eigenlijk al waar het verhaal over ging. Mijn verdere verwachtingen klopten ook en toch vond ik het nog steeds een interessant boek. Het was op een mysterieuze wijze geschreven, zodat, ondanks dat ik het plot eigenlijk al wist, toch in spanning werd gehouden tot het einde. De structuur van het boek (het slot/de verklaring in de vorm van brieven), vind ik ook goed bedacht. Een ander pluspunt is dat er geen vervelende omschrijvingen worden gegeven van de omgeving. Zulke omschrijvingen zijn toch meestal van geen enkele zinvolle betekenis voor de rest van het verhaal.