Ciske de rat door Piet Bakker

Ciske de rat, de complete Ciske trilogie. Ciske Vrijmoet, alias de rat is de hoofdpersoon van de Amsterdamse journalist en schrijver Piet Bakker. De belevenissen van het straatjochie Ciske hebben vele honderdduizenden geboeid en gegrepen. Het verscheen dan ook in meer dan tien landen in vertaling en in 1984 werden Ciske’s avonturen voor de tweede keer verfilmd. CISKE DE RAT is het verhaal van het onhandelbare joch, dat alleen bij de burgerlijke stand bekend is als Ciske Vrijmoeth. Voogdijraad, kinderbescherming, de ene school na de andere-niets kan Ciske in bedwang houden, tot hij in de klas komt van meneer Bruis, de enige die Ciske weet te temmen. CSKE GROEIT OP vertelt de verdere lotgevallen van de kwajongen die door een fataal toeval zijn moeder dood. Na het ondergaan van een strafperiode volgt de moeilijke tijd van aanpassing aan de wereld buiten de tuchtschool, die hem vol onbegrip tegemoet komt. Enkelen zijn echter nog steeds bereid hem te helpen in zijn nieuwe bestaan. CIS DE MAN rondt de trilogie af. Uit de rat is nu een man gegroeid die strijdend voor zijn vaderland de dood kalm en vastberaden onder ogen ziet. Indrukwekkend en ontroerend vertelt de schrijver over koporaal Vrijmoeth die strijd levert in de Grebbelinie. Ciske maakt zijn eens begane misdaad dubbel en dwars goed. [Titel] De titel van het boek is Ciske de rat [De complete Ciske trilogie, waaronder: Ciske de rat; Ciske groeit op; Cis de man].
[Schrijver] De schrijver heet Piet Bakker. [Eerste uitgave en uitgeverij] De datum van de eerste uitgave is
1941 [Ciske de Rat]. 1943 [Ciske groeit op]. 1946 [Cis de man]. De uitgeverij is Elsevier. [Genre] Het genre is een roman [Waarom gekozen] Ik heb dit boek gekozen, omdat het mij een goed boek leek, en ik had er van gehoord dat de film mooi was, maar die had ik zelf nog nooit gezien, en aangezien we het boek thuis hadden, leek het mij leuk om er een boekverslag van te maken. [Samenvatting] [Ciske de Rat] Ciske was een onhandelbare straatjongen, tot hij bij meneer Bruis terecht kwam. Meneer Bruis werd Ciske’s meester, daardoor werd Ciske meer open. Dit veranderde zijn hele leven, en Ciske werd een gewoon jochie, dat veel vriendjes had. Later vermoorde Ciske [per ongeluk] zijn moeder, met een groot keuken mes, die hij in haar slagader gooide, en hij moest 3 maanden in een observatiehuis blijven. [Ciske groeit op] Ciske kwam na 3 maanden observatiehuis ook nog 6 maanden in een tuchtschool terecht, waar hij de eerste weken in een isoleerkamer zat. Dit gebeuren was zwaar streng, en je moest je aan duizenden regels houden. Gelukkig ontmoete Ciske een kinderliefhebber, kapelaan De Goey genaamd. Hij was christelijk en probeerde Ciske bidden te leren. Na de tuchtschool kwam Ciske bij tante Jans terecht [‘’Pa’s’’ nieuwe vriendin] en werd hij best erg gelukkig. Maar veel van zijn vrienden zagen hem toch als wat anders, of speciaals, en er waren maar weinig die hem aanzagen als was hij was. [Cis de man] Het is oorlog in Nederland en Cis moet vechten, Toevallig komt hij onder meneer Bruis commando. Jantje Verklerk, een rotjoch uit de schooltijd van Ciske, Vecht ook mee, hij is een wachtmeester, net als Bruis [wat eerst zijn leraar was] en is ook lid van de SS’ers. Tijdens de oorlog red Ciske met gevaar voor eigen leven twee mensen van de dood. Hij wordt neer geschoten maar overleeft het, en hij lost de schuld aan moord dubbel af. [Hoofdpersonen] [Ciske de rat] Ciske is een straatjochie, maar hij veranderd na loop van tijd in Bruis z’n klas tot een normaal jong met veel vrienden. Hij slaat er altijd meteen op los als hij het er ergens niet mee eens is. En zijn ogen vertellen hou hij zich voelt, b.v. ‘’Ik [Bruis] zie vuur Ciske’s ogen als hij naar jantje kijkt’’ of: ‘’Ciske’s ogen waren kompleet zwart, hetgeen meestal betekende dat Ciske met iets in de knoei zit’’ Ciske is ook best slim, en hij weet altijd precies wat de grote mensen bedoelen. [Meneer Bruis] Meneer Bruis is de verteller van dit verhaal, de ‘’ik’’ persoon. Hij beschrijft zijn en Ciske’s leven zoals hij dat ziet, en je gaat je ook echt voelen als Bruis, want als er bijvoorbeeld iets gebeurt dan weet je zijn reactie al, en dan klopt het ook meestal. Meneer Bruis is [of was] Ciske’s leraar, die heel Ciske’s leven veranderd heeft. Hij heeft een vrouw, Suus, en een zoontje, Jan-Willem. Bruis is een vriendelijk man, met respect, maar ook met foute inzichten. [Tante Jans] Tante Jans is een aardige vrouw die in de wasserette werkt. Ze werd Ciske’s nieuwe moeder toen hij zijn oude moeder vermoord had. Ze kon het heel goed met hem vinden en was vaak wel erg streng maar ze hielden toch beiden van elkaar.
[Bijpersonen] [Suus] Suus is een aardige vrouw, er wordt niet veel over haar verteld. Ze is de vrouw van Bruis. [Kapelaan De Goey] De Goey is een heel vriendelijke zwaar gelovig man. Hij heeft Ciske al vaak op het goede been gezet, en is altijd vriendelijk tegenover iedereen, Hij heeft een eigen kijk op de manier van het leven, zo moest hij bijvoorbeeld de aandacht treken van een groot publiek in het leger, en schreeuwde hij heeft hard; GODVERDOMME!!! En iedereen was meteen stil, en zaten aandachtig toe te kijken naar Kapelaan De Goey. [Jantje Verklerk] Jantje Verklerk is een ongelofelijk rotjong, hij pestte Ciske in zijn jeugd altijd, en ook in het leger deed hij onaardig tegenover Ciske, en hij werd later ook lid van de SS’ers en hij werd daarvoor opgepakt. [Betje] Betje is een heel lief maar verschrikkelijk dom meisje, ze onthoud helemaal niets, zelf niet wat de hoofdstad van Nederland is. Ze speelde altijd met de rat, zelfs nadat hij uit de tuchtschool kwam. Ze trouwt later in het boek in ‘’Cis de man’’ met Ciske, waar hij trouwens eerst niets van wilde weten. [Dorus] Dorus is een gehandicapt jongetje, dat in een rolstoel zit, hij is de beste vrienden met de rat, tot Ciske in de tuchtschool terecht kwam, daarna moest hij niets meer met Ciske te maken hebben. [Perspectief] Het perspectief, licht bij Meneer Bruis, de meester van Ciske. Hij vertelt het verhaal in de “ik” vorm. Het verhaal speelt zich af in Amsterdam
Als je Amsterdam binnenwandelt dan zie je de haven. Ciske woont in een armoedige wijk de huizen zijn niet erg dicht, de gaten zitten tussen de planken. Ciske woont in een bovenwoning aan een klein pleintje. De meubels van zijn huis zijn niet veel soeps: een paar houtenbanken één bedstee voor drie kinderen en een “wc” hokje buiten het huis. Ciske loopt langs het huis van tante Jans naar school. Tante Jans woont ook in een bovenwoning, haar huis is luxer: Houten banken, een stoofje, een open haard en twee bedsteden. Het observatiehuis is eigenlijk een soort gevangenis, met tralies en grote ijzeren deuren. De tuchtschool is een inrichting voor het temmen van kinderen, het is een groot saai wit gebouw. [Tijd] De tijd in het verhaal speelt zich af tussen 1928 tot 1948 [Opbouw] De opbouw gaat van af het moment dat Ciske ongeveer 8 was naar 10 op de tuchtschool op zijn 11e kwam hij er vanaf toen een tijdsprong naar 19, waarneer de oorlog op het punt stond uit te breken, en uiteindelijk naar 1948
Ciske en de andere mensen veranderen zowel in hun gedrag, als in hun woordenkennis in het boek. [Taalgebruik] Het taalgebruik van de schrijver is makkelijk te volgen, soms wat moeilijke woorden, maar dat viel erg mee. [Thema] Het Thema van het boek is; Het leven van Ciske de Rat.
[Motieven] De schrijver Piet Bakker heeft al meerdere boeken geschreven, wat hij waarschijnlijk leuk vind anders schrijf je ze niet, dus Piet Bakker heeft ze geschreven omdat hij zich verveelde of omdat hij er zin in had. [Motto] Geen [Titelverklaring] De titel Ciske de Rat is gekozen omdat alle drie boeken over hem gaan, [zijn hele leven] [Wie is de schrijver] Piet Bakker [Het doel van de schrijver] Amuseren [Is dit werk karakteristiek] Nee, Piet Bakker heeft dit zelf niet meegemaakt, en ook niets vergelijkbaars, hij heeft wel de oorlog meegemaakt, maar das ook alles. [Eigen mening] Ik vond het een ontzettend leuk boek, en ik heb soms erg gelachen over opmerkingen, gedachtegangen van Bruis en uitspraken van Kapelaan De Goey. Het was erg goed geschreven, net als of je zelf Bruis was die Ciske meemaakte. Het leek net of het verhaal echt gebeurd was, met de omschrijvingen, opmerkingen en antwoorden die personen tijdens het verhaal maakten. Ik heb nog nooit een beter boek gelezen, en denk dat ik de andere boeken van Piet Bakker ook ga lezen.