Opwaaiende zomerjurken door Oek de Jong

Periode: 1945- 1980
Aantal punten: 3
Eerste druk: 1979
Land van Herkomst: Nederland
Aantal bladzijde: 263 1. Samenvatting Deel 1- Oskar Vanille: Op de eerste dag van de zomervakantie vertrekt de vader van Edo Mesch voor herhalingsoefening. Zijn broer en zus gaan naar zijn tante en oom, en Edo blijft samen met zijn moeder achter. Edo heeft problemen met het omgaan met andere personen. Om zijn luie oog beter te maken moet hij een pleister over zijn goede oog dragen, waardoor hij de wereld maar door een spleetje ziet. Hij wordt er veel mee gepest. Op een dag geeft zijn buurvrouw hem een klep en een zonnebril. Nu durft Edo zich weer in de tuin te vertonen. Als de wereld hem teveel wordt trekt Edo zich terug in het labyrint, of gebruikt hij zijn schuilnaam die zijn vader hem heeft gegeven: Oskar Vanille. Edo kijkt op tegen het zoontje van de buurvrouw. Later blijkt dat die geestelijk gehandicapt is. Als hij de jongen weer eens bespioneert vanaf het dak, ervaart Edo voor het eerst het gevoel van onbeweeglijkheid. Een gevoel van rust en geluk. Door dit gevoel gaat hij nu ook buiten de tuin en het huis op pad. Zo gaat hij er opuit met zijn moeder, de buurvrouw en haar zoon. Tijdens het fietstochtje ervaart Edo weer het gelukzalige gevoel. Dit gevoel werd dit maal veroorzaakt door de opwaaiende zomerjurken van zijn moeder en de buurvrouw. Het gevoel blijft nooit lang. Op een van de laatste dagen van de vakantie heeft Edo genoeg moed verzameld om er alleen op uit te trekken. Op het strand kost het hem grote moeite om zich bij zijn oude vrienden aan te sluiten. Midden in een gezellige waterstoeipartij gaat hij ervandoor, omdat hij de oude angst en paniek weer voelt. Thuis aangekomen blijkt zijn moeder er niet te zijn. Edo raakt in paniek en gaat naar de buurvrouw. Zij vertelt Edo dat zijn moeder haar zoon weg aan het brengen is. Naar het gesticht. Ze komt heus weer terug belooft de buurvrouw hem. Maar Edo gelooft haar niet, en vind nu dat de buurvrouw zijn moeder is. Deel 2- Het systeem: Edo zit in de pubertijd. Zijn vader en moeder worden gek van hem. Hij is dwars, en treitert de hele tijd. Edo weet met zichzelf geen raad. Hij neemt zich voor om een ‘allesomvattend systeem’ op te zetten en zijn onrust te bedwingen. In de zomervakantie is hij aan de beurt om bij zijn tante Simone en zijn oom Herman te gaan logeren. Zijn vader en moeder zijn opgelucht. Met oom Herman wil het vanaf het begin af aan al niet zo klikken. Edo vindt hem zelfingenomen. Voor zijn tante koestert hij echter warme gevoelens, die uiteindelijk omslaan in hevige verliefdheid. Edo trekt erop uit. Het eiland verkennen. Op een van zijn tochten ontmoet hij een vage bekende van de vroegere vakanties. Kramer. Hij maakt zweefvluchten met hem, en die hebben een kalmerende werking. Ook geeft Kramer hem een baan. Het mag gaan kelneren. Edo vindt het goed. Er zit een systeem in deze baan, en hij kan zijn tante eens vergeten. Het wordt steeds duidelijker dat de relatie tussen Simone en Herman slecht is. Simone blijkt een minnaar te hebben. Eddy. Op een dag dumpt Simone Eddy, en ze zoekt heil bij Edo. Toch houd ze hem op afstand. Edo wordt er gek van. Er ontstaan misverstanden over de gevoelens voor elkaar, en uiteindelijk komt er niets van de relatie terecht. Op een morgen kan Edo er niet meer tegen. Hij vertelt zijn oom over het bedrog van Simone. Even later rent hij naar het strand om Simone te straffen. Maar zodra hij haar ziet laat hij zich weer inpalmen. Als ze beide naakt in zee zwemmen, wil Edo met haar vrijen maar Simone duwt hem van zich af. Edo voelt zich verschrikkelijk. Simone gaat ervandoor. Als hij later ook bij het huis aankomt verwond hij zichzelf. Hij pakt zijn koffers en verdwijnt zonder iets van de gebeurtenissen te begrijpen.
Deel 3- Scherm der reflexie: Edo bevindt zich op een cruiseschip dat van Egypte richting Italië vaart. Hij en zijn vriendin Nina, met wie hij al zes jaar een relatie heeft, zijn op vakantie. Een purser biedt hem op een avond een tweepersoonshut aan. Edo weigert beslist. Nina is verontwaardigd en teleurgesteld. Edo wil het goed maken, maar er blijft een koele sfeer tussen de twee. Tijdens een dansavond ontmoet Edo Marta. Marta is een alleenstaande moeder met twee kinderen. In gezelschap van elkaar ervaren zijn een gevoel van volledige overeenstemming en al gauw ontstaat er erotisch contact. Edo voelt zich hoe langer hoe meer verwijderd van Nina, en hij ontloopt haar. Hij wordt gekweld door herinneringen en schuldgevoelens ten opzichte van Nina. Hij besluit de tweepersoonshut alsnog te huren, maar het blijkt al te laat. Op het station in Milaan barst de bom. Edo zegt tegen Nina dat hij niet verder wil met de relatie. Nina verlaat hem. Ze is verontwaardigd, en geeft Marta de schuld. Edo reist naar Rome om te genieten van de vrijheid en de cultuur. Hij wordt echter al snel overvallen door eenzaamheid, waaraan hij probeert te ontsnappen door te schrijven. Tijdens een theatervoorstelling ontmoet hij Mario. Mario heeft een innige band met zijn moeder en heeft grootse plannen om een ‘encyclopedie van het geluk’ te gaan schrijven. Edo neemt niet lang na deze ontmoeting weer contact op met Nina. Tijdens een telefoongesprek realiseert Edo zich dat hij haar echt kwijt is. In de weken na zijn terugkomst in Amsterdam ziet hij alleen Marta. Ze ontmoeten elkaar vaak. Maar het gevoel van overeenstemming vervaagt bij elke ontmoeting meer. Op een dag heeft hij afgesproken met zijn moeder, voor een soort emotioneel afscheid. Bij Marta voelt hij zich die avond niet op zijn gemak. Hij gaat opzoek naar de wortels van zijn geestelijke ontwikkeling. Tijdens een zeiltocht valt Edo in het water, waar hij zich in eerste instantie in wil laten verdrinken. Tenslotte besluit hij toch dat hij verder wil leven. 2. Eigen mening Emotionele argumentatie: Ik vond dit absoluut geen leuk boek. Ik vond het oninteressant. Het was saai omdat alles tot in de details werd beschreven, en alles werd verteld via een omweg. Ik vind emoties in een boek altijd heel belangrijk hoor, maar er moeten ook nog dingen gebeuren. Ik heb bij dit boek niet het idee dat de hoofdpersoon zoveel verandert. Hij blijft gedurende het hele boek angstig en saai. Na het eerste deel heb je Edo al leren kennen, en je wordt niets wijzer meer van het tweede en derde deel, alleen dat hij opgroeit en zijn leven laat leiden door angst. Ik vond het echt een verschrikkelijk boek en ik moest mezelf er heel erg toe zetten om het uit te lezen. Structurele argumentatie: dit boek is heel gedetailleerd. Het is helemaal vanuit 1 persoon beschreven. Deze persoon groeit op in het boek. Op de kaft van het boek staat een fietsend meisje/ fietsende vrouw afgebeeld. Je ziet alleen haar lichaam en de opwaaiende zomerjurk. Ik vind het wel een mooie foto, er zit beweging in. Dit kan ik van het boek niet zeggen. Intentionele argumentatie: uit mijn onbegrip voor dit boek blijkt wel weer dat het een drie- punter is. Blijkbaar begrijp ik de ‘achterliggende gedachte’ niet. Ik vind mezelf niet dom. Ik denk dat ik al een aardig deel van de wereld begrijp, maar dit boek is gewoon saai en dom. De achterliggende gedachte is waarschijnlijk dat bang zijn een groot deel van een mensenleven kan beheersen. De symboliek die erin zit heeft dan te maken met het feit dat Edo op jonge leeftijd de wereld door een spleetje zag door zijn ene afgeplakte oog, en dit eigenlijk gedurende zijn hele leven zo blijft zien. Door een spleetje.