Portnoy's complaint door Philip Roth

Het thema van Portnoy’s Complaint is de identiteitscrises van een joodse man opgroeiend in Newark, New Jersey. Tijdens het lezen van het boek kom je er steeds meer achter dat er iets mis is met de hoofdpersoon, Alexander Portnoy. Het begint met zijn verborgen Oedipuscomplex. In het boek heeft hij het zelf over zijn soms wat vreemde seksueel getinte ervaringen met z’n moeder, toen hij nog een klein jongetje was. Zoals z’n moeder die over z’n ballen wrijft en dat hij z’n moeder een keer op bepaalde plekken moest aanraken en toen bedacht hoe z’n vader zou reageren als hij nu seks met z’n moeder zou hebben. Al zijn problemen komen voort uit zijn jeugd. Door zijn strenge joodse opvoeding en zijn dominante moeder, heeft hij zich altijd braaf volgens de regels moeten gedragen, hier heeft hij heel erg onder geleden. Ook werd er veel van hem verwacht qua carrière aangezien hij uitermate intelligent is. Zijn gevoelens voor z’n moeder worden duidelijker aan het einde van het boek wanneer hij in Israël een joods meisje ontmoet waar hij zich tot aangetrokken voelt, die hem qua doen op een van z’n vorige vriendinnen (The Pumpkin) doet denken. En qua uiterlijk op z’n moeder. Doordat zij op z’n moeder lijkt voelt hij onderbewust dan ook een zeer sterke aantrekkingkracht voor haar, hij is dan ook vastbesloten seks met dat meisje te hebben terwijl hij haar niet eens aardig vindt. Wanneer zij hier niet aan meewerkt probeert hij het met geweld, dit mislukt en zij maakt hem uit voor gestoorde idioot. Een belangrijke stoornis van Alexander Portnoy is zijn dwangmatige seksualiteit, al sinds zijn twaalfde moet hij zichzelf meerdere malen per dag seksueel bevredigen en kan hij daar ook niet mee stoppen noch minderen. Hij gaat tijdens het avondeten naar de wc om te masturberen, terwijl hij zegt dat hij diarree heeft waardoor zijn ouders zich bezorgd over hem maken. Want z’n moeder wil niet dat hij buiten de deur junkfood eet, want zij vindt een gezonde koosjere voeding erg belangrijk. Omdat hij opgroeit in de periode net na de tweedewereldoorlog, zijn joden erge minderheden en zonderen zij zich af van niet-joden (goym). Hij heeft veel problemen met dat hij joods is en zet zich daar dan ook tegen af. Hij voelt zich een minderheid en heeft vooral wanneer het op meisjes aankomt last van dat hij joods is en probeert zich voor te doen alsof hij niet joods is zodat hij meer kans heeft bij een meisje. Hij bedacht een naam die niet meteen zou doorschemeren dat hij joods is. Maar dit is allemaal zinloos want door zijn grote jodenneus is het toch meteen duidelijk dat hij joods is. Zijn dwangmatige seksualiteit is ook nog eens onbevredigbaar, want hij heeft de behoefte om veel perverse dingen te doen op seksueel gebied, maar wanneer hij in Italië met zijn vriendin een triootje met een hoer heeft is hij helemaal niet bevredigd en voelt hij zich vies en is hij bang dat hij een ziekte heeft opgelopen van de hoer. Uiteindelijk bedenkt hij dan ook zelf dat hij het geluk niet zal vinden door zoveel mogelijk seks te hebben, maar dat hij een gezin wil stichten, en dan ook nog het liefst met een joodse vrouw. Hij wil dus eigenlijk net zo’n soort gezin als waarin hij zelf opgegroeid is en een hekel aan heeft. Dat is dan ook een van de redenen waarom hij dat joodse meisje in Israël zo graag wilde hebben. Bovendien is dat een van de redenen waarom hij niet met een van z’n exen (The Pumpkin) wilde trouwen, ze wilde zich namelijk niet bekeren tot het joodse geloof.