Auteur: Jan Wolkers Uitgever: Meulenhoff, Amsterdam 1995, 39e druk Beschrijvingsopdracht Motivatie: Ik koos dit boek, omdat ik een klein stukje van de film had gezien en het leek me daarom heel erg leuk. Ik had ook gehoord dat er in de tijd dat het geschreven was erg veel los bracht bij de mensen. Samenvatting: De ikpersoon vertelt over Olga; zijn grote liefde. Het verhaal begint net nadat zij hem heeft verlaten. Je krijgt een hele terugblik op hun leven samen. Ze ontmoetten elkaar toen zij stond te liften. Ze kregen een ongeluk. Bijna gelijk hadden ze ook een relatie. Er wordt verteld over hoe het er bij Olga thuis aan toe ging. Over haar vader die altijd naar de Radetzkymars luisterde en daarbij de hele tijd “tieten-kont-tieten-kont” zong. Of dat hij bolletjes uit zijn neus zat te draaien en ze onder zijn stoel plakte. En over haar moeder die maar één borst had, omdat de andere was geamputeerd. Ze mocht de ikpersoon niet, omdat hij ‘maar’ een kunstenaar was. Er wordt ook (met details) verteld over de seks die ze hebben, de vele keren dat Olga model staat en hun bijna niets kostende trouwdag, wanneer Olga achter op de fiets moet naar het stadhuis. Op een dag heeft Olga een zakendiner, waar de ikpersoon ook bij is uitgenodigd. Ze zit zo erg te flirten met een zakenrelatie dat de ikpersoon ervan moet overgeven. Olga pikt dit niet, maakt het uit en gaat weer bij haar moeder wonen. De ikpersoon woont nu alleen en heeft veel meisjes gehad. Hij vergelijkt ze altijd met Olga, maar daar kunnen ze natuurlijk niet aan tippen. Soms ziet hij Olga weer en voelt zich enkele dagen weer eenzaam. Als Olga weer terug komt uit de Arabische Golf verbreekt zij het huwelijk met haar derde(!) man. Ze is vaak moe en heeft ook vaak hoofdpijn. Op een dag wordt de ikpersoon opgebeld door Olga’s moeder; Olga had een hersentumor zo groot als een stuk zeep. Alles was weggehaald behalve de wortels, want die zaten te diep. Het was ongeneeslijk en ze zou eraan overlijden. Door de vele bestralingen die Olga had ondergaan verloor zij haar haar. De ikpersoon komt iedere dag bij Olga langs en ziet haar langzaam aftakelen. Hij koopt voor haar een pruik en bijna iedere dag bloemen ook al ziet ze nik smeer. Zij kan alleen nog maar Turks fruit eten. (Vandaar die titel.) Op een vroege voorjaarsavond sterft Olga. Onderwerp: Het onderwerp is de relatie tussen de ikpersoon en Olga. Ik vind het altijd boeiend om over relaties te lezen. In dit boek is het helemaal op een leuke manier beschreven. Het is ook een onderwerp dat blijft; het boek is al best wel oud en nu boeit het onderwerp de mensen nog dagelijks.
Gebeurtenissen: Er gebeuren veel dingen in het verhaal (zoals het overlijden van Olga’s vader en Olga zelf), maar dan worden de gevoelens van de ikpersoon toch meer beschreven dan de gebeurtenis zelf. Toen Olga bijvoorbeeld merkte kwam dat ze ziek was, werd niet beschreven hoe ze erachter kwam, maar hoe de ikpersoon er op reageerde. Dat maakt het verhaal ook een stuk realistischer. Personages: Het verhaal is verteld door een ikpersoon dat vind ik leuk, anders kun je bedenken hoe het verhaal afloopt en dat maakt het minder spannend. Opbouw: Het verhaal was soms een beetje moeilijk te volgen, omdat het een beetje door elkaar was met terugblikken op weer andere gebeurtenissen. Er zit niet echt een verhaallijn in het boek. Hij vertelt over iets en valt dan weer terug op iets anders. Elk hoofdstuk is eigenlijk een apart verhaal, dat wel iedere keer over dezelfde personen gaat. Taalgebruik: Het is geschreven in gewone spreektaal. Je merkt er ook weinig van dat het eigenlijk vijfentwintig jaar geleden is geschreven. Er zijn natuurlijk wel dingen die toen gebeurden en nu niet, maar ik bedoel qua taal. Er worden ook geen moeilijke woorden gebruikt. Alleen soms komen er stukjes in het Frans of Engels waarbij je dan toch weer iets meer moet nadenken. Verdiepingsopdracht Verwachtingen: Zoals ik al eerder had gezegd had ik al een stuk van de film gezien en kon dus ongeveer wel raden waar het boek over zou gaan. Ik had er ook al best wel veel van gehoord en ook dat het best wel leuk was om te lezen. Die verwachting kwam ook uit. Ik had alleen wel verwacht dat het misschien moeilijk te lezen was, maar dat viel reuze mee. Daardoor is het leuker om te lezen en wordt je oordeel ook optimistischer. Open Plekken: In het begin is er een open plek. De vragen die daarbij horen zijn: Wat heeft hij meegemaakt dat hij zo is geworden? Wie is zij? Het hele verhaal van hun leven samen geeft daar het antwoord op. Voor de rest zijn er mij geen duidelijke open plekken opgevallen.
Spanning: Er is sprake van veel korte spanningsbogen, maar soms ook wel een paar lange. Deze lange spanningsbogen worden veroorzaakt door flashbacks zodat het langer duurt voordat sommige vragen worden beantwoord. Dat zorgt dan ook wel weer voor nieuwsgierigheid en dat maakt het boek weer leuker om te lezen. In die flashbacks zit dan ook weer het antwoord op andere vragen. Einde: Het verhaal heeft een gesloten einde, want het eindigt bij de dood van Olga dus ook het einde van hun relatie. Ik vind het altijd leuker als er een gesloten einde is, want dan weet je zeker hoe het afloopt. Fictie, Proza en Literatuur: Ik weet niet of het verhaal fictie of non-fictie is. Misschien heeft Jan Wolkers het wel verzonnen, maar hij kan het ook echt zelf hebben meegemaakt. Het is wel proza, want de volle breedte wordt gebruikt en de tekst is in alinea’s verdeeld en in hoofdstukken. Ik denk dat dit verhaal wel tot de literatuur wordt gerekend ook al kun je er weinig tot niets uit leren. Het is namelijk heel erg bekend en staat ook op de lijst. Evaluatie Ik vond het heel leuk om te lezen en het was ook gemakkelijk om te lezen. Ik ben ook niet van mening veranderd over ‘Turks Fruit’. Ik vond deze opdracht alleen niet zo leuk om te doen. Het is veel te veel. Verder vond ik het wel moeilijk lezen met terugblikken. Ik had wel voldoende kennis om deze opdracht te maken, alleen de open plekken vind ik altijd moeilijk. Ik weet wel wat het zijn, maar eigenlijk moet je dan het boek opnieuw lezen. In de eerste instantie lees je het om te lezen en dan moet je het de tweede keer lezen op zoek naar open plekken. Ik ben wel tevreden over de manier waar ik het op heb gedaan. Ik zou niet weten wat ik de volgende keer anders zou doen.