1a  J. Bernlef 1b Titel: Hersenschimmen      Uitgever: Wolters-Noordhoff,Groningen, 1990      Eerste druk: 1984      Pagina's: 166 1c Genre: Psychologisch roman 2a Keuze: Het onderwerp van het verhaal sprak mij zeer aan. Juist omdat ik niet veel over het onderwerp dementie wist. Dementie is iets wat je vaak tegenkomt in de gewone wereld waar iedereen mee te maken kan krijgen. 2b Inhoud: Het onderwerp dementie waar het in het verhaal over gaat wordt zeer goed besproken, dit is goed uitgewerkt. Je volgt het verhaal volgens Maarten die aan Dementie lijd. Dit is volgens mij de beste manier om het onderwerp demntie goed uittedrukken. Het gene wat niet realistisch in dit verhaal is dat je de emoties van Vera door de ogen van Maarten ziet maar daar is niks aan te doen. Ik kan dan dus als lezer de emoties van Vera toch meebeleven wat toch wel interessant is want bij dementie heeft ook vaak de familieleden er onder te lijden of kennissen. Maarten en Vera kennen elkaar al zolang dat het best wel erg is voor Vera dat Maarten op een gegeven ogenblik zijn eigen vrouw niet meer eens erkent en niks van haar kan herinneren. Wat ook goed is in dit boek is dat  de vertaling van dementie goed naar de lezer mij nu wordt overgebracht. 3a Samenvatting: De 71- of 72-jarige Maaten Klein woont samen met zijn vrouw Vera in Gloucester, in de Verenigde staten, even ten noorden van Boston. In de jaren 50 zijn ze uit Nederland naar Amerika geemigreerd. Hun twee kinderen bleven in Nederland wonen. Maarten wekte tot zij npensionering bij de IMCO, een instituut voor visserij onderzoek in Boston. Op een winterse dag kijkt hij uit naar de schoolbus met kinderen terwijl het eigenlijk vakantie is. Hij denkt terug aan zijn vader, die griffier bij de rechtbank was en thuis temperatuurgrafieken bijhield en aantekeningen over het weer maakte. Uit de opmerkingen van zijn vrouw wordt duidelijk dat hij  een beetje dement begint te worden. Hij denkt dat het ochtend is maar het is al middag. Hij zoekt de schuld van zijn concentratieverlies bij de lange en koude winter. Maarten piekert over zijn vergeetachtigheid. Er is iets mis, maar hij weet nog niet precies wat. Als hij eens een keer terugdenkt aan een mislukt vlechtwerkje op de basisschool dat hij op de basisschool van stroken paier maakte scheurt hij onbewust een krant in stukken. De juffrouw vroeg hem destijds de potlooddoos te halen en Maarten gaat naar hem zoeken, op een plank in het washok, waar hij met een stoel bijklimt. Als Vera hem daar vindt beseft hij pas wat hij aan het doen is. Als Maarten eens een keer in het antiqueraat waar hij pas geleden het  boek The haert of the Matter van Graham Greene kocht. Maarten kan zich het boek op het moment niet herinneren, hoewel hij er thuis af en toe stukjes in leest. Maarten herinnert zivh tot in de details het verhaal bij een foto uit zijn jeugd, maar kan andere gebeurtenissen zoals het bezoek van zijn kinderen uit Nederland 3 jaar geleden, niet plaatsen. Op het bezoek van dokter Eardly reageert Maarten met een redevoering, die imponerend bedoeld is. Daarna realiseerd hij zich met machteloosheid, woede en angstdat hij niet meer helemaal meester is over de taal: hij moet zinnen soms eerst vanuit het Nederlands in het Engels vertalen voordat hij ze kan uitspreken en hij heeft moeite met het benoemen van voorwerpen. Maarten verward Vera met zijn moeder en zijn huis met dat van zijn grootouders. Wat zij nvrouw hem het enen moment zegt, kan hij dirct daarna meteen vergeten zijn. Bij een volgend bezoek van de dokter ziet Maarten hem als een tegenstander in een moeilijke onderhandeling. Hij gaat hem verbaal te lijf met een vergaderstrategie van zijn ex-collega Karl Simic als de dokter daarna een kalmerende spuit wil geven slaat hij hem de spuit uit de handen. Op dat moment waant hij zich in een  oorlog. Omdat de toestand gevaarlijk wordt komt de gezinshulp Phil Taylor inwonen om op Maarten te letten. Maarten vergeet steeds waarom ze er is en verward haar met zijn pianolerares en zijn dochter. Als hij tweemaal s'nachts door het huis loopt geeft Phil hem een injectie. Maarten wordt wakker doordat hij een bed heeft gepoept. Vera en Phil maken de riemen los waarmee hij  was vastgebondenen wassen hen in bad; daarbij krijgt hij een erectie. Als hij het aanraakt beseft hij vol schaamte dat zijn lul boven water uitsteekt.Maarten gaat nog een keer naar het strand in een tuinhuisje waar hij zij naktetas had laten staan de vuutorenwachter ziet hem en brengt hem terug naar huis  Maarten denkt dat hij een soldaat is. Later als de dokter hem een injectie wil geven dan denkt hi jdat ie verdacht wordt van collaboratie. Als hij wakker wordt maakt hij een vuur en verbrand daar al zijn albumfoto's in. Het boek eindigt met de mededeling dathij nog wel opvangt, al beseft hij niet dat die van Vera komt: zij vertelt hem dat de lente op het punt staat te beginnen. 3b 1 de Schrijfstijl: Er is maar 1 verhaallijn en dat is die van de steeds meer toenemende dementie van Maarten. 2 de Ruimte: Het verhaal speelt zich af I nen rond het huis van Maarten en Vera in Gloucester In de Verenigde Staten. De sneeuw en Ameika hebben ook een symbolische waarde namelijk isolatie en ruimte. Het verhaal is chronologisch en er zitten flash-backs in functie van het verleden. 3 de Verhaalfiguren: Maarten hfd persoon Vera  is een round-caracter en Maarten ook daarnaast nog Fred Kitty twee kinderen van Maarten, Dokter Eardly en Phil taylor dit zijn allemaal typen. 4 de Situaties:- 5 de Vertelwijze: dit is in de ik-persoon je ziet alles gebeuren door de ogen van Maarten nalange het verhaal vordert des te dementer hij wordt en daar gaat zijn persoonlijkheid onder lijden. 3c 1 Wat is het thema: Dementie; depersonalisatie 2 Welke tekst gedeelten en motieven zijn typerend voor dat thema: het begin van het verhaal en het einde. 3 Wat is het verband tussen titel en verhaal: de titel hersenschimmen is dat je niet meer precies weet wat je doet je verbeeld je dingen, en dat slaat terug op de dementie het thema in het verhaal . 4 1 Het verhaal is aangrijpend en ontroerend. Omdat het toch ontzettend is dat iemand niks meer kan herinneren, en het is ontroerend omdat hij niet eens meer zijn eigen vrouw herkent. 2 ontroerend 3 Saai soms zitten er hele saaie stukken tussen 4 Nee, ik heb nog nooit echt zo'n film of boek gezien wat je zo aan het denken zet. 5 Het heeft me aan het denken gezet dat het best wel een kriem kan zijn om oud te worden. Er zit een erkenbaar probleem in namelijk dat Maarten dement wordt. 6 het taalgebruik is niet echt makkelijk maar als je veel boeken leest is het niet moeilijk maar het taalgebruik is redelijk. 7 Een zeer goed boek maar op sommige momenten ook saai maar het is een goed boek voor op je lijst te lezen het is ook een beetje informatief. 8 Ja ik zou andere het boek aanraden zie voor uitleg bij 7.