THEMA / MOTIEVEN -Foto's => zijn daden in het verzet beginnen met het ontwikkelen van foto's voor Dorbeck, ze worden gebruikt als een soort van herkenningsmiddel voor mensne van het verzet en Osewoudt werkt een poosje in een donkere kamer voor het verzet. Ook moet uiteindelijk één bepaalde foto het bestaan van Dorbeck
bewijzen, maar deze is mislukt.... - Minderwaardigheidscomplex => Odewoudt wordt gedreven door zijn minderwaardigheidscomplex en zijn wil eindelijk een volwaardig persoon te worden: altijd lijdde hij een passief, ongelukkig leven en Dorbeck geeft hem de mogelijkheid een held te worden (wat achteraf dus het tegenovergestelde lijkt) en zichzelf eindelijk gelukkig te worden. - Droom/werkelijkheid => voor Osewoudt lijkt alles dat hij doet werkelijkheid, net als dat hij niet twijfelt aan
het bestaan van Dorbeck, maar achteraf zijn er alleen maar bewijzen tegen Osewoudt en is Dorbeck onvindbaar, hierdoor wordt gesuggereereerd dat Osewoudt net als zijn moeder krankzinnig was. Zijn leven wordt een mooie droom tijden het verzet: hij vermoord mensen, vindt een mooie vriendin, wordt geholpen als hij gevangen zit bij Duitsers, maar dan ontwaakt hij hard na de oorlog als Dorbeck spoorloos is. Zijn verschillende namen tijdens het boek zorgen een beetje voor extra vaagheden omtrent

de werkelijkheid. GENRE Oorlogsroman met psychologische kenmerken. VERTELWIJZE Het is een vast perspectief in de hij/zij-vorm: je ziet alles door de ogen van Osewoudt en weet niets meer dan hij weet. TIJDSVERLOOP Leestijd: 338 blz. Verhaaltijd: Dat is van ruim voor de oorlog (heel even over zijn jeugd) tot ongeveer een jaar na de oorlog. Zo'n 15 jaar schat ik. Maar de belangrijkste tijd is vanaf 1940 t/m 1945; WO II om precies te zijn. Het is chronologisch verteld, met soms wel een tijdversnelling, zoals de tijd vóór de oorlog, of de bevrijding. TITEL & MOTTO De titel 'De donkere kamer van Damokles' bestaat uit 2 delen: 1) Damokles verwijst naar een oude sage over de tiran Dionysios die een hoveling één dag op de troon laat zitten,     omdat die denkt dat dat een mooie droom is; maar de tirna laat een zwaard aan een paardehaar boven zijn hoofd      hangen, om de voortdurende dreiging van gevaar/dood te symboliseren. 2) De donkere kamer verwijst naar de letterlijke donkere kamer waarin foto's worden ontwikkelt: dit is, in     tegenstelling tot de droom van Damokles, erg down-to-earth; foto'sontwikkelen spelen een belangrijke rol in     Osewoudt's verzetsdaden, het begint daar zelfs mee. Deze 2 tegenstelling, werkelijkheid / droom zit ook in he verhaal: oppervlakkig is het niets anders dan een (spannende!) oorlogsroman, maar er zit ook een psychologische lijn in, want alles dat Osewoudt doet is door zijn minderwaardigheidscomplex dat hij probeert te veranderen door te worden als Dorbeck die activiteit en spanning belichaamd en alles dat Osewoudt niet was, ookal lijken ze qua voorkomen sterk op elkaar. Dorbeck is als het ware Dionysios die Osewoudt, Damokles, even op de troon laat zitten (er is een moment dat Osewoudt zich gelukkig voelt over zichzelf), maar het zwaard valt en Osewoudt gaat dood, doordat Dorbeck verdwenen is. Er is niet echt een motto, maar wel een na-citaat: Ik kan hem zoeken als hij er niet is, maar hem niet ophangen als hij er niet is. Men zou kunnen willen zeggen: 'Dan moet hij er toch ook zijn als ik hem zoek.' Dan moet hij er ook zijn, als ik hem niet vind, en ook als hij helemaal niet bestaat. Dit citaat onderschrijft een beetje de gedachte aan het eind van het boek dat Dorbeck helemaal niet bestaan heeft, dat alles een hersenspinsel was van Osewoudt zelf; maar voor hém is dat werkelijkheid
PERSONEN Osewoudt is een zoon van een krankzinnige moeder die haar eigen man vermoorde. Zijn hele leven stelt hij al niet veel voor: hij is niet goed of slecht op school, heeft geen vrienden en heeft geen succes bij meisjes. Hij trouwt op jonge leeftijd met zijn zeven jaar oudere nicht, gaat niet studeren, maar neemt de sigarenhandel over van zijn vader kortom: hij kiest steeds de makkelijkste weg. Hij weet dat hij weinig voorstelt: hij is klein, daardoor mag hij het leger niet in, is lelijk, heeft dun blond haar en heeft geen baardgroei. Hij lijdt een erg passief leven: onderneemt niets, leeft samen met zijn vrouw, ongelukkig omdat hij geen keuze heeft dan passief leven. Als hij Dorbeck ontmoet voelt hij meteen een grote overeenkomst en band: Dorbeck zit in het verzet en geeft Osewoudt opdrachten: hij volgt deze allemaal op, nog steeds passief dus. Dorbeck is zijn alterego, omdat hij net zo groot is en qua gezicht erg op hem lijkt, maar hij is wél geslaagd en heeft iets van zijn eigen leven gemaakt. Nu krijgt Osewoudt het idee dat hij ook iets bereikt in zijn leven, maar eigenlijk doet Dorbeck alles: Osewoudt is gewoon een gereedschap dat alle ordes uitvoert, zonder eigen willetje. De daden die hij voor het verzet doet doet hij niet uit overtuiging voor zijn vaderland, maar alleen voor Dorbeck en indirect voor zichzelf; om na te strefen zoals hij altijd had willen zijn: Dorbeck. Als hij als collaborteur gevangen wordt genomen en hij zijn onschuld wil bewijzen, is Dorbeck de enige die hem helpen kan. Maar hij is onvindbaar  en er ontstaan dan twijfels over het bestaan van deze Dorbeck, misschien zou hij alleen in de fantasie van Osewoudt hebben bestaan. Osewoudt wordt in gevangenschap helemaal krankzinnig van deze twijfels en hij pleegt zelfmoord. RUIMTE Het speelt zich af in Nederland, en heel even in Engeland waar hij naartoe gebracht wordt na de bevrijding. Het speelt zich in verschillende plaatsen in Nederland af, Voorschoten, Amsterdam, Leiden. Maar in principe zijn de plaatsen nit erg belangrijk, het enige belangrijke is dat het zich in Nederlands afspeelt, omdat daar WO II zich (o.a.) afspeelde en sprake was van het bevrijde zuiden en het belegerde noorden aan het eind van de oorlog. OPBOUW Het boek is opgedeeld uit 46 hoofdstukken zonder naam. SAMENVATTING Henri Osewoudt is de zoon van een sigarenwinkelier in Voorschoten. Als hij nog op de lagere school zit , vemoordt zijn moeder zijn vader. Henri wordt opgevoed door zijn oom Bart Nauta in Amsterdam, en zijn moeder gaat naar een gesticht. Hij gaat naar de middelbare school maar heeft weinig vrienden en mensen waarmee hij omgaat. De enige persoon waar hij contact mee heeft is zijn nicht Ria, die zeven jaar ouder is. Hij krijgt geen baard en ziet er uit als een meisje. Als Henri 18 jaar oud is trouwt hij met Ria. Hij zet de zaak van zijn vader voort. Zijn moeder die inmiddels uit het gesticht is, komt bij hem wonen. Moorlag die staatsexamen wil doen woont bij hem op een kamer. Osewoudt wordt afgekeurd voor militaire dienst, wel is hij goedgekeurd voor de Burgerwacht. Als de oorlog uitbreekt moet hij wacht houden bij het postkantoor. Later in de sigarenwinkel geeft luitenant Dorbeck een filmrolletje aan Osewoudt. Na de capitulatie krijgt Dorbeck van Osewoudt een kostuum in plaats van zijn militaire uniform, het uniform wordt door Osewoudt in de tuin begraven. Dorbeck brengt het kostuum terug met nog een aantal nieuwe foto rolletjes om te laten ontwikkelen. De ontwikkelde foto's moeten opgestuurd worden naar E. Jagtman. Als Osewoudt de foto's probeert te ontwikkelen, mislukken ze Hij maakt zelf een aantal foto's van militaire doelen om het goed te maken. Enige tijd later komt Dorbeck hem weer opzoeken, hij krijgt de opdracht om naar Haarlem te komen. Daar ontmoet hij Dorbeck en Zewuster. Met Zewuster gaat Osewoudt naar de Kleine Houtstraat. Daar vermoorden ze twee mannen. Henri ontwikkelt de rolletjes die hij van Dorbeck heeft gekregen. Er valt een brandend vliegtuig op het huis van de familie Jagtman waardoor de hele famile omkomt. In 1944, nadat Dorbeck al 4 jaar niets van zich heeft laten horen, krijgt Osewoudt een brief van Dorbeck, met het verzoek de foto's naar Postbus 234 in Den Haag te sturen. Een paar dagen later wordt hij opgebeld door Elly Sprenkelbach Meijer, een meisje dat zegt dat ze uit Engeland is overgekomen. Ze toont hem één van de foto's die hij aan Dorbeck heeft gestuurd. Hij brengt haar naar oom Bart Nauta. Als hij in Den Haag terug komt hoort hij van Moorlag dat de Duitsers hem in zijn huis opwachten en dat Ria en zijn moeder gevangen genomen zijn. Hij gaat met Moorlag naar Leiden, waar een student persoonsbewijzen maakt voor hem en Elly. Osewoud's haar wordt zwart geverfd door Marianne Sondaar (echte naam is Mirjan Zettenbaum). Osewoudt duikt daar nog een tijdje onder. Later gaat hij weer terug naar Amsterdam, naar zijn oom Bart. Hij vertelt hem dat Ria en zijn moeder gevangen zitten. Oom Bart neemt het Osewoudt kwalijk. Henri krijgt van Dorbeck de opdracht om naar de stationswachtkamer in Amersfoort te gaan, hij zal daar een vrouw ontmoeten. Samen gaan ze naar Lunteren, waar Lagendaal, die voor de Gestapo werkt, uit de weg geruimd moet worden. De aanslag lukt. In Amsterdam ontmoet Osewoudt Marianne, ze gaan samen naar de bioscoop. Op het doek verschijnt een oproep tot aanhouding van Osewoudt. Hij loopt de zaal uit, maar wordt toch gearresteerd. Hij is er zelf van overtuigd dat ze hem voor iemand anders aanzien. In Den Haag wordt hij verhoord en zo erg gemarteld dat hij in een ziekenhuis terecht komt. Hoewel er een Duitse schildwacht voor de deur staat om wacht te houden, wordt hij toch bevrijd door een paar gemaskerde mannen, die hem naar Leiden brengen. 's Nachts worden ze door de Duitsers overvallen. Osewoudt weet te ontkomen, zwemt een singel over en rent een huis binnen. Even later wordt hij gearresteerd. Hij ontmoet dan Ebernuss, die zegt dat als er een Dorbeck bestaat hij in Amsterdam moet zijn, omdat daar een soort organisatie bestaat voor ondergrondse helden. Osewoudt komt vrij en gaat naar Amsterdam. Osewoudt vindt Dorbeck daar, ze gaan naar een leegstaand huis waar Osewoudt een foto, van hun spiegelbeeld, neemt. Osewoudt meldt zich bij het bureau van de Nederlandse strijdkrachten, waar men hem meteen arresteert, omdat men denkt dat hij een landverrader is. Hij wordt van vele dingen beschuldigd. Dorbeck, die kan aantonen dat hij een verzetsheld is, is nergens te vinden. Op Oom Bart na is er niemand die kan aantonen dat Osewoudt onschuldig is, omdat ze allemaal dood zijn. De verklaring van Oom Bart Nauta is erg vaag over Osewoudt en kan niks bewijzen. Het fototoestel dat Osewoudt verloren heeft, wordt gevonden. Het filmpje met de foto van Dorbeck zit er nog in en Osewoudt mag het ontwikkelen. Er blijkt alleen een foto van Osewoudt en Ebernuss op te staan. De foto met Dorbeck is mislukt. Osewoudt probeert te vluchten maar wordt buiten neegeschoten.