TITEL: De zwarte met het witte hart AUTEUR: Arthur Japin UITGEVERIJ: ECI PLAATS EN JAAR EERSTE UITGAVE: Vianen, 1997 BIOGRAFISCHE GEGEVENS AUTEUR: Arthur Japin (Haarlem, 1956) studeerde twee jaar Nederlandse Taal- en Letterkunde en volgde daarna een opleiding aan de Amsterdamse Theaterschool. In 1987 ontdekte hij het historische, tot dan toe onbekende verhaal van twee Afrikaanse prinsjes. Dit leidde, na 10 jaar onderzoek in Afrika, Weimar en Indonesië, tot de roman "De zwarte met het witte hart". Gedurende deze tien jaar schreef hij ook vele scenario's voor hoorspelen en toneelstukken, waarvoor hij diverse literaire prijzen ontving. In 1996 debuteerde hij met de bundel "Magonische Verhalen". TITELVERKLARING: Aquasi heeft een zwarte huidskleur, maar zijn gedrag is meer het gedrag van een blanke, en zo voelt hij zich ook. Hij probeert zo snel mogelijk zijn oude cultuur te vergeten en zich aan te passen aan de Nederlandse. Zo wordt hij dus een beetje een zwarte met een wit hart.
GENRE: Roman HOOFDPERSONEN: Kwame (Quame), Kwame is niet van plan zijn cultuur los te laten of zich aan te passen. Hij is vastbesloten om terug te gaan naar Kumasi zo snel als hij kan. Kwasi (Aquasi), Kwasi is meer het type om zich te willen aan passen, en hij verdringt het verdriet en het heimwee door het weg te stoppen, zodat hij op hte laatst alleen nog vage herinneringen heeft. FABEL: Als een soort onderpand voor een handelscontract tussen de Ashanti en de Nederlandse regering, worden Kwame en Kwasi, twee prinsjes, meegegeven aan de Nederlanders om in Nederland hun opvoeding te genieten. Ze worden zomaar van huis en haard weggerukt en komen in Delft in een kostschool. Beide blijken ze erg goed te kunnen leren, en bovendien blijkt Kwame ook nog bijzonder creatief te zijn. Ze zijn een bezienswaardigheid in Holland en worden ook regelmatig uitgenodigd op het koninklijk huis. Kwasi wordt verliefd op de prinses, maar die trouwt met een groothertog. Beide jongens gaan studeren, maar na een jaar gaat Kwame in het leger, en hij wordt aan de kust van Ghana geplaatst. Hij wil naar huis terug, maar de vader van Kwasi (de koning) wil hem niet ontvangen omdat hij zijn moedertaal is verleerd. Drie jaar lang blijft Kwame in het legerkamp en hij leert zichzelf allemaal woordjes Twi aan. Één avond praat hij alleen Twi en de volgende dag schiet hij zichzelf dood. Kwasi heeft dan zijn studie Mijnbouwkunde afgemaakt en vertrekt naar Java om een baan te vinden. Hij wordt daar secretaris van iemand anders, en hoe vaak hij ook om zelfstandigheid vraagt, hij krijgt het niet. Pas als hij naar Nederland gaat om zijn zaak te bepleiten krijgt hij een stuk grond toegewezen, maar eigenlijk mag het die naam niet dragen. Als hij het na vijftig jaar toch tot iets bloeiends heeft weten te maken organiseert iemand een jubileumfeest voor hem. Waar ook de commandant is die hen heeft weggevoerd. Van hem krijgt hij te horen waarom hij altijd werd tegengewerkt. Een informant heeft Kwasi gehoord terwijl hij zijn vader verdedigde en het Nederlandse rijk beledigde. STRUCTUUR/COMPOSITIE: Het verhaal is eigenlijk één grote flash-back, het begint namelijk vlak voor het begin van het jubileumfeest. Kwasi begint dan zijn herinneringen op te schrijven en zo vertelt hij het verhaal van zijn leven. De tijdsduur is het mensenleven van Kwasi, van 1836 tot 1900. In 1836 waren de prinsjes ongeveer 12. Het boek is opgedeeld in 5 delen, sommige van deze delen spelen zich maar op een plaats en tijdsvlak af, sommige verspringen. Het is vanuit het perspectief van Kwasi geschreven, en in de ik-vorm. THEMA: In dit boek zijn er zoveel belangrijke thema's, dat ik er deze heb uitgenomen die voor mij het belangrijkste zijn. Wat er gebeurt als je moet kiezen tussen een cultuur die je eigen is, maar ver weg en een cultuur die vreemd is maar dichtbij. Kwame koos voor zijn eigen cultuur, maar hij werd door de Nederlandse cultuur toch zo veel beïnvloed dat hij zijn eigen cultuur verleerde en Kwasi koos er zelf voor om zich aan te passen, maar vergat zo de gezichten van zijn geliefden. Het is moeilijk kiezen tussen twee kwaden.
MENING: Ik vind het een prachtig boek, omdat het zo goed laat zien wat een indruk een wisseling van cultuur kan hebben op mensen en hoe het bepalend kan zijn voor de rest van hun leven. Maar ook dat een cultuur waar je eens tot behoorde je niet zomaar terugneemt, en dat je misschien wel helemaal niet meer in die cultuur past, ondanks je verwoede pogingen je cultuur trouw te blijven. Maar ook je cultuur zonder meer buiten de deur zetten heeft ook zijn nadelen, je vergeet wat je ooit lief was en dus ook je geliefden. Je hebt al je energie nodig om je in te weven in een cultuur waar je toch altijd buiten zult vallen. Kortom het is niet gezond voor een mens om gedwongen zijn of haar cultuur te moeten verlaten, en dit boek laat dit prachtig zien.