Leeservaringsverslag
Auteur : Jan Wolkers
Titel : Turks fruit
Verschenen in : 1969
Uitgeverij : Meulenhoff , Amsterdam
Aantal bladzijden : 214
Samenvatting : Het boek gaat over de ik-figuur en de relatie met zijn vrouw Olga. Olga heeft hem verlaten nadat zij samengewoond hebben en getrouwd zijn geweest. Hij blikt terug op de hoogtepunten van hun relatie. Het verhaal is dus niet chronologisch verteld. Het begint met de ontmoeting en eindigt met het afscheid. Ook beschrijft hij wat er in Olga’s leven nog meer gebeurd. Ze trouwt tweemaal met een andere man, maar die huwelijken worden alle twee verbroken. In de eerste hoofdstukken van het boek beschrijft de ik-figuur de ontmoeting met Olga. Als hij staat te liften langs de snelweg en Olga hem mee neemt. Zij bedrijven in haar auto voor het eerst de liefde met elkaar. De ik-figuur vertelt hoe het leven bij Olga thuis was. Haar vader die vaak in zijn neus zat te peuteren en van het opgedroogde snot draaide hij bolletjes om ze vervolgens onder zijn stoel te plakken. Haar vader vertelde ook altijd dezelfde mop, van die twee jongens die naar Parijs gingen, die gingen niet. Olga’s moeder die de
ik-figuur nooit heeft gemogen, die altijd vreemdging met klanten en vrienden, maar thuis de goede huisvrouw uithing. Ook worden de hoogtepunten nauwkeurig beschreven wanneer zij op seksueel gebied bezig zijn. Of de geweldige vakantie op Ameland. De vele keren dat Olga model staat , en hun bijna niets kostende trouwdag, wanneer Olga achter op de fiets moet om naar het stadhuis te komen. Er wordt langzaam naar een hoogtepunt (climax) toegewerkt. Als Olga tijdens een zakendiner zit te flirten met een zakenrelatie . De ik-figuur weet niet wat hij moet doen. Opstaan en weglopen of blijven zitten ? Dan wordt hij er zo misselijk van dat hij de tafel onder kotst . Olga neemt dit niet en trekt weer bij haar moeder in , die eindelijk haar zin heeft dat ze uit elkaar zijn . Niet kort daarna volgt een echtscheiding . Nadat Olga hem verlaten heeft loopt de spanning weer af . Het verhaal gaat verder me het leven van de ik-figuur en soms wat fragmenten uit Olga’s leven . De ik-figuur vergooit zich aan alle meisjes die hij tegen komt . Maar hij blijft ze altijd vergelijken met Olga . En niemand komt volgens hem ook maar iets in de buurt . Ze zien elkaar alleen bij toeval soms in de stad , maar alleen nutteloze gesprekken volgen . Elke keer als ze elkaar weer ontmoeten voelt de ik-figuur zich weer enkele dagen heel eenzaam . Olga was alles voor hem . In het laatste gedeelte van het boek komt Olga terug uit de Arabische golf , waar zij met haar derde echtgenoot jaren heeft doorgebracht . Als Olga terug in Nederland is word het huwelijk verbroken . Olga heeft regelmatig last van hoofdpijn en is vaak moe . Dan belt op een dag haar moeder op naar de ik-figuur om de situatie uit te leggen . Olga had een hersentumor zo groot als een stuk toiletzeep . Ze moest een hersenoperatie ondergaan . De doktoren hadden alles weggehaald behalve de wortels , die zaten te diep . Olga was ongeneeslijk ziek . Door de vele bestralingen die Olga moest ondergaan verloor zij haar haar . De ik-figuur komt elke dag langs en ziet Olga aftakelen . Op het laatst ziet ze bijna niets meer , toch blijft hij haar bloemen geven en op een dag koopt hij voor haar een rode pruik . Het enige wat Olga durfde te eten met haar loszittende tanden was turks fruit (tevens ook titelverklaring). Olga sterft op een vroege voorjaarsavond . De dokter vraagt of Olga de pruik moet houden . De ik-figuur antwoordde met : ,, Ja , zo had ze het zelf gewild . ” Het onderwerp : De relatie tussen de ik-figuur en Olga vind ik wel interessant . Dat komt vooral doordat het onderwerp in mijn belevingswereld kan voorkomen . Ik had er wel eens over nagedacht , omdat het nogal vaak voorkomt in het leven . In het boek kwam het onderwerp veel en globaal aanbod . Ik had wat meer gedachtes erbij beschreven . Het boek is in 1972 verfilmd . De gebeurtenissen : De gebeurtenissen en de gevoelens van de personen zijn erg belangrijk in het boek . Het aantal gebeurtenissen waren goed . Over de gebeurtenissen heb ik een verschiilende mening . Omdat de gebeurtenissen geloofwaardig en schokkend waren zette het me wel aan het denken . Personen : De personen waren levensecht omdat het een autobiografie was . Het boek is opgedragen aan Oldga Stabulas , een van de hoofdpersonen . Doordat de personen levensecht zijn kun je je goed inleven . Je kan je daardoor ook gemakkelijk verplaatsen in de problemen van de ik-figuur . Ik herken niks in de hoofdpersonen . De bouw : Het verhaal was soms wel moeilijk te begrijpen , de ik-figuur vertelde zijn gebeurtenissen . Maar helemaal door elkaar met terugblikken . De terugblikken waren meestal wel begrijpelijk , er werden gewoon wat dingen beter en uitgebreider uitgelegd . Er zit niet echt een lijn in het boek . Elk hoofdstuk lijkt wel een apart verhaal dat terugslaat op de titel van het hoofdstuk . Toen Olga in het ziekenhuis lag was het wel spannend . Het einde was verrassend . Ik had gedacht dat het goed zou aflopen . Het taalgebruik : Ik vond Turks Fruit lekker snel lezen . Het taalgebruik was lekker makkelijk dus daarom las ik hem vlot uit terwijl het boek toch 214 bladzijden heeft . Soms komen er kleine stukjes tekst voor in het Engels of Frans en dat is dan weer wat moeilijker . Het beeld van het verhaal was erg duidelijk . Er was een fragment die ik niet snel zal vergeten en dat is het stuk over de vader van Olga . Die snotjes onder de stoel plakt en het lied : “Tieten kont tieten kont tieten kont kont kont” , zingt . Verwerkingsopdrachten

6.Titelverklaring : Op een van de laatste bladzijden van het boek , heeft Olga een hersentumor en ligt ze na een operatie in het ziekenhuis . Ze is bang dat haar tanden uitvallen en wil daarom alleen maar Turks fruit eten en vraagt daarom tijdens een bezoekuur aan Erik om een zak Turks fruit te halen . Turks fruit is verrotting veroorzakend snoepgoed ; dat komt overeen met het bederf van hun liefde . Een hersentumor kan je gedrag beïnvloeden , dus Erik denkt dat dat eventueel een oorzaak kan zijn voor hun breking , die achteraf eigenlijk niet nodig bleek te zijn . Motto : Het fragment met de discussie tussen Rastapopoulos en Carreidas , uit ' De avonturen van Kuifje : vlucht 714 ' , gaat eigenlijk over een zinloze discussie tussen twee eenzame figuren , die allebei voor hun gelijk gaan . Omdat ook zij eenzame figuren zijn is voor hen het gelijk hebben van grote waarde . Het heeft een parallel met het tweede deel van het boek , waarin de zinloze gesprekken tussen Erik en Olga plaatsvinden . Opdracht : De roman is geschreven naar aanleiding van het feit , dat Wolkers ' tweede vrouw , Olga Stabulus , hem verliet . Aan haar heeft hij zijn boek opgedragen . Hieruit blijkt dat het boek deels autobiografisch is . 7. De nadruk ligt meer op de gevoelens van de personages en niet zo zeer op de gebeurtenissen in het verhaal. Dat ook waarschijnlijk doordat het verhaal door een ik-figuur wordt verteld. Het verhaal bevat veel gebeurtenissen, dat komt gewoon omdat bijna een heel leven verteld wordt. Er komen veel dramatische gebeurtenissen in voor, bijv. het overlijden van Olga. De gebeurtenissen komen mij vrij realistisch over. Het kan zomaar in het echt gebeuren. 8. Perspectief en vertelsituatie : Het verhaal is verteld in de ik-vertelsituatie , want je ziet het verhaal gewoon door zijn ogen . Je kan doordat je het verhaal door zijn ogen ziet , je goed inleven in het verhaal . De in het verhaal naamloze beeldhouwer , probeert er , als ik-verteller , achteraf achter te komen hoe en waarom zijn verhouding met Olga is stukgelopen . De roman is een gekleurde reconstructie van het verleden waarin de beeldhouwer Olga ontmoet , met haar trouwt en enkele jaren gelukkig is . De roman begint vlak nadat Olga Erik heeft verlaten . De lezer krijgt alleen zicht op het verleden via het perspectief van de ik-verteller. Die blik is sterk subjectief en partijdig . Door de achronologische vormgeving van Turks fruit ontstaat een emotionele reconstructie . Zo wordt de vorm van het boek deel van de thematiek . Tijd : Turks fruit is een achronologisch opgebouwde ik-roman . Het begin van het verhaal is in het heden . Het midden van het verhaal is in het verleden (ook het verleden is niet chronologisch , want er worden steeds herinneringen opgehaald ) en het verhaal eindigt in het heden . De totale verhaal tijd bedraagt zo'n 15 jaar ,omdat Olga in die tijd 3 keer is getrouwd . Maar aan het eind van het verhaal is ze niet zo oud . De tijd waarin het verhaal zich afspeelt is die na de Tweede Wereldoorlog in de jaren 60 . De 19 hoofdstukken , verdeeld over zo'n 200 bladzijden , vormen elk een min of meer afgerond geheel . De titels (evenals die van de roman zelf ) zijn ontleend aan betekenisvolle details . De hoofdstukken zijn kort : 5 tot 15 pagina's . Ze zijn niet in alinea's verdeeld . Het is alsof de ik-figuur zich telkens een episode uit hun leven voor de geest haalt , maar , als hij dat doet , erdoor overstelt wordt en aan één stuk door erover vertelt . Dat blijkt ook uit de stijl , bijvoorbeeld de zinnen die niet af zijn . Ruimte : De plaats waar de meeste gebeurtenissen zich afspelen is in Amsterdam , in het atelier tevens woonruimte . Daar bedrijft hij met veel meisjes , maar met name Olga , de liefde . Daar staat Olga vaak model en maakt hij veel beelden van haar . Daar verwerkt hij ook zijn verdriet , hij beleeft er goede en slechte tijden . Ook in Alkmaar speelt het verhaal zich soms af , daar woont Olga en daar is de winkel van haar vader “ Hermes ” . moeder
Erik was getrouwd met Olga . Hij had een slechte band met zijn schoonmoeder . En hij kon goed opschieten met zijn schoonvader , dat kwam vooral door medelijden voor die vader. 10. Thema : Het hoofdthema is het bederf . In de liefdesroman luidt de scheiding van de liefde tussen Olga en de beeldhouwer Erik de lichamelijke aftakeling van Olga in . Het hele boek zit vol grote en kleine doodsverhalen . De kleine verhalen vaak handelend over stervende dieren , wijzen steevast naar het grote liefdesdrama . In de hevig begeerde liefde zit al een klein bederf : fruit is gezond , maar Turks fruit is verrotting veroorzakend snoepgoed . Motieven : -het verdriet om het verlies van een mooie vrouw -het doodsmotief houdt de dood van Olga in -Olga's angst voor het moederschap -dierenmotief
Thematiek : De liefde maar ook veel verdriet . De ik-figuur was zo verliefd en hield zoveel van Olga dat hij ook intens verdriet had toen zij hem verliet . Hij sloeg alles in het atelier aan gort en komt dagen zijn bed niet uit . Hij was verslagen . Hij heeft noot meer ‘ echt ’ van een vrouw gehouden . Olga bleef voor altijd bij hem in zijn gedachte . Steeds als hij een meisje ontmoet , wat geregeld voorkwam , vergeleek hij de meisjes met Olga . Maar geen enkel meisje is wat hij wil , alles doethem denken aan Olga . Bibliografie
www.scholieren.com
http://www.fkarsten.trilogic.nl/interesses/film/film.htm
Jan Wolkers in ‘ Grote ontmoetingen ‘ van Ed Popelier
De film ‘ Turks Fruit’ Eigen verslagen van vorige jaar 1998