1) Beschrijvingsopdracht. Het verhaal gaat over een lelijke baardloze man, die zijn ideaalbeeld tegenkomt: Dorbeck, en van deze persoon opdrachten krijgt. Het speelt zich af gedurende de Tweede Wereldoorlog. Henri Osewoudt trouwt op vroege leeftijd en heeft zijn eigen sigarenwinkel. Op een dag komt er een man binnen die precies op Henri lijkt, genaamd Dorbeck. Osewoudt is erg onder de indruk van hem en besluit Dorbecks opdrachten meteen uit te voeren. Hij moet foto’s ontwikkelen en deze opsturen. Later krijgt hij nog meer opdrachten, hij moet bijvoorbeeld met nog een ander persoon een inval doen en de bewoners van dat huis neerschieten. De SS is op zoek naar Dorbeck en hangt een foto van hem op met een beloning. Omdat Osewoudt en Dorbeck zo op elkaar lijken zien ze Osewoudt voor Dorbeck aan. Op een gegeven moment weten ze Osewoudt mee te nemen naar een kantoor waar hij op een hardhandige manier ondervraagd wordt. Hij komt weer vrij nadat hij ontvoerd wordt uit het ziekenhuis. Meteen duikt hij onder bij vroegere kennissen, waarbij hij eerst in een donker kamer foto’s moest ontwikkelen. Kort daarna wordt iedereen opgepakt. Osewoudt komt in een cel te zitten voor een lange tijd. Ze ondervragen hem telkens en proberen er zo achter te komen wie Dorbeck is. Maar Osewoudt kan niet bewijzen dat hij niet degene is die ze zoeken omdat hij anders zijn vrienden moet verraden. Ebernuss, een persoon die ervoor wilt zorgen dat hijzelf veilig wordt ondergebracht als de oorlog verloren is door de Duitsers, stelt Osewoudt voor de keus: Hij zorgt ervoor dat er met Ebernuss na de oorlog niks zal gebeuren, en in ruil daarvoor zorgt Ebernuss dat de joodse vriendin van Osewoudt niks zal overkomen. Osewoudt stemt toe en ze gaan samen naar een verblijf van verzetters, waarbij een oude vriend van Henri zit. Daar ontmoet Henri Dorbeck en weet van Ebernuss af te komen en te vluchten naar het inmiddels al bevrijde zuiden. Zodra ze erachter komen dat ze te maken hebben met Henri Osewoudt, wordt hij meteen gevangen gezet wegens landverraad. Osewoudt probeert tevergeefs te bewijzen dat hij zijn vaderland net had gediend in plaats van het te verraden. Samen met Selderhorst en Spuybroek probeert hij Dorbeck te vinden, maar deze blijft onvindbaar. Nadat Osewoudts laatste bewijsmiddel van Dorbeck (een foto van Dorbeck en hem) ook is mislukt wordt hij gek en loopt de gevangenis uit. Daar wordt hij neergeschoten. 2) Persoonlijke reactie. Het thema gaat over de gebeurtenissen in de Tweede Wereldoorlog. Hoe de mensen zich gedragen als ze tot het verzet behoren of juist de tegenpartij: de Duitsers of NSB’ers. Het verhaal laat zien dat je constant voorgelogen wordt en constant moet uitkijken met de dingen die je doet of zegt. Het onderwerp sprak me best aan, hoewel het verhaal op een begeven moment een beetje langdradig begon te worden. Bijvoorbeeld als Osewoudt in de gevangenis zit en als ze telkens maar weer proberen aan te duiden dat Dorbeck bestaat. Ik denk dat de nadruk wordt gelegd op de wijze hoe sommige informatie gewoon verdwijnt of niet meer aantoonbaar is. En dat het een zo goed mogelijk beeld laat zien van hoe de gebeurtenissen in het verzet eraan toegaan. Er wordt veel informatie achtergehouden waardoor je zelf goed moet nadenken en waardoor het verhaal een beetje raar loopt. De reacties van Henri Osewoudt worden niet echt beschreven, het laat hem koud wanneer hij mensen moet vermoorden of wanneer zijn vader zelf is overleden. Hij komt bij mij erg pessimistisch over. Hij vindt zichzelf mislukt en streeft naar het grote voorbeeld: Dorbeck. Het verhaal wordt gewoon chronologisch verteld. Er zijn wel grotere sprongen in de tijd gemaakt. Van Henri Osewoudt kreeg ik wel een duidelijk beeld. En lelijke blonde man met een hoge stem die meer op een vrouw lijkt dan op een man. Van andere personen krijg ik ook wel een beeld maar niet zo goed als bij Henri. Het taalgebruik is eenvoudig, geen moeilijke woorden of lange zinnen. Er wordt veel beschreven; alles wat Osewoudt ziet.
3) Titelverklaring. Het Zwaard van Damokles is een boek waarin Dionysios Damokles een dag koning liet zijn, hoewel er boven zijn hoofd een puntig zwaard hing dat vast zat aan een paardenhaar. Hierdoor zat Damokles de hele tijd tussen het mooie leven en de dood. Ik denk dat de foto van hem Dorbeck en Osewoudt het puntige zwaard moest voorstellen. Als de foto gevonden was, verdween het zwaard, maar als de foto niet gevonden werd, dan zou Osewoudt sterven. De donkere kamer heeft te maken met de kamer waar Osewoudt foto’s ontwikkelde. De foto’s zijn uiteindelijk het bewijsmiddel van het feit dat Dorbeck bestaat of bestaan heeft. In het hele verhaal zijn de foto’s zeer belangrijk. · Op een begeven moment hangen de Duitsers een foto met beschrijving van Osewoudt op. Ze zoeken eigenlijk Dorbeck, maar doordat Osewoudt zijn haren zwart heeft geverfd is het uiteindelijk hem die ze gevangen nemen en niet Dorbeck. · De foto’s die Dorbeck aan Osewoudt heeft gegeven om ze te ontwikkelen, waren bewijsmiddelen om mensen mee te identificeren voor Osewoudt. Zo wist Henri dat hij ze kon vertrouwen. Wat hij niet wist was dat de Duitsers ook een hele reeks van deze foto’s wist te bemachtigen. · De foto waarop Dorbeck en Osewoudt staan, diende als bewijsmiddel waarmee Osewoudt vrij kon gaan, maar nadat Henri de foto ontwikkeld had stond er niks op. Het gaat dus over de bedreiging die er voor verzetsmensen in de oorlog is. De foto’s geven een belangrijke wending aan het verhaal. 4) Verdiepingsopdracht. Voordat ik het boek gelezen had dacht ik dat het een erg moeilijk boek was om te lezen. Ik had aan iemand gevraagd wat mooie oorlogsboeken waren om te lezen, toen noemde hij “De donkere kamer van Damokles” en “De kleine blonde dood”. Ik dacht dat het ongeveer zou lijken op “Oorlogswinter” Maar dat het alleen iets uitgebreider zou zijn. “Oorlogswinter” gaat eigenlijk maar over een dorpje. Uitgekomen is de verwachting ten aanzien van het verhaal dat een beetje op “oorlogswinter” lijkt. Niet uitgekomen is de verwachting ten aanzien van het boek dat moeilijk te lezen was. Het boek week niet helemaal af van mijn verwachtingen. Soms lees je de titel van een boek en dan heb je er een beeld bij, dat later helemaal niet klopt. Bijvoorbeeld bij “Het examen”. Bij de titel “De donkere kamer van Damokles” denk ik eerder aan een gevangenis dan aan een kamer waar je foto’s ontwikkeld. Er zijn veel open plekken in het verhaal. Osewoudt komt niet veel te weten omdat dat natuurlijk riskant is in de oorlog. De lezer weet evenveel als Osewoudt, dus zijn er veel dingen die je niet komt te weten. Ik denk dat de grootste open plek wel is: Waar is Dorbeck gebleven? Waarom komt hij Osewoudt niet helpen? Waarom is Dorbeck nou het grote voorbeeld voor Osewoudt? Ook een vraag is: Wat is er met het Joodse meisje gebeurd, leeft ze nog? Waarom wordt hij uit het ziekenhuis gehaald door een paar gemaskerde mannen? Al deze open plekken worden met uitzondering van één niet ingevuld. Wel wordt ingevuld: waarom Dorbeck nu het grote voorbeeld van Osewoudt is. Osewoudt legt later aan het Joodse meisje Marianne uit dat er 2 mensen zijn waarvan er een de mislukte versie is en de andere de gelukte versie is. Osewoudt is volgens hem de mislukte en Dorbeck de gelukte. Daarom is Dorbeck het grote voorbeeld. Omdat hem alles lukt: hij is wel goedgekeurd voor het leger, hoewel hij even groot is als Osewoudt. Maar Osewoudt werd net afgekeurd omdat hij een centimeter te klein was. Ik denk dat het spannendste moment was toen Osewoudt zijn laatste hulpmiddel om te bewijzen dat hij Dorbeck niet was, namelijk de foto, liet ontwikkelen. Toen dit mislukte liep hij gewoon weg en werd hij neergeschoten. Maar het boek is eigenlijk een grote spanningsboog, je wilt namelijk steeds weten wat er met de hoofdpersoon gebeurd: Henri Osewoudt. Hij kan elk moment opgepakt worden of vermoord worden. Dit komt denk ik omdat je even veel weet als de hoofdpersoon. Het slot is duidelijk gesloten. Osewoudt wordt vermoord dus het hele verhaal stopt daarna, omdat Henri de hoofdpersoon is en hij dus de enige in het verhaal is die wordt beschreven. Ik ben best tevreden over het slot, het loopt namelijk niet zo goed af en dat is ook weer eens wat anders. Er blijven natuurlijk wel wat open plekken over, bijvoorbeeld wat er nu gebeurt met Marianne Sondaar. Het boek is een fictie verhaal, want er zijn dingen in verzonnen. Het verwijst niet rechtstreeks naar de werkelijkheid van heden en verleden. Het boek is geschreven als proza, het bestaat uit 46 hoofdstukken en het is verdeeld over alinea’s. Het boek wordt gerekend tot de literatuur. De round character in het verhaal is Henri Osewoudt, een heel onzeker persoon, die eigenlijk niets heeft om voor te leven, er niet normaal uitziet, en (bijna) geen vrienden heeft. Het enige waarmee Henri zich bezig houdt is het opvolgen van Dorbecks opdrachten. Dorbeck is de ideale versie van Henri, terwijl hij eigenlijk in geen enkel opzicht op Henri lijkt. (behalve zijn uiterlijk) Dorbeck is de viriele tegenpool van Osewoudt, en geeft Osewoudt opdrachten. Dorbeck was luitenant in het leger en werkt voor de Engelsen. Marianne Sondaar is de vriendin van Osewoudt, ze is een Joodse en krijgt een doodgeboren kindje van hem, daarna gaat ze naar Palestina en ziet Henri nooit meer terug. Ria is zijn lelijke nicht met wie hij trouwt, maar ze bedriegt hem door met een N.S.B.’er om te gaan. Henri’s moeder is een fanaat en vermoordt haar vader, daarna wordt ze vermoord door de Duitsers 5) Evaluatie. Ik vind het een best een spannend boek, dat niet veel van de werkelijkheid weg heeft, omdat ik niet weet hoe het in die tijd allemaal ging. Ik vind het best goed dat je alleen te weten komt wat Henri Osewoudt weet, al had ik het liever anders gehad. Als ik kijk naar de opbouw vind ik eigenlijk dat die nog ingewikkelder had moeten zijn, zodat op het einde van het verhaal de open plekken ingevuld worden. Nu moet je zelf goed nadenken over de open plekken. Niet dat ik dat erg vind maar het lijkt me leuker als ik op het einde zoiets heb van: O zo zat dat in elkaar! Alles volgt elkaar op zodat je niet goed moet nadenken of het nou een flash back is of het heden. Ik vind dat het verhaal op een gegeven moment een beetje langdradig wordt, dit had de schrijver kunnen voorkomen door het verhaal bij een bepaalde spanningsboog een andere wending te geven. Of door niet alleen Henri Osewoudt de hoofdpersoon te laten spelen maar ook anderen figuren die een heel ander karakter hebben bijvoorbeeld. Mijn eerste persoonlijke reactie is niet verandert nadat ik de verdiepingsopdracht had gemaakt. Ik ben best tevreden over het uitvoeren van de beschrijving al is mijn mening niet verandert daarna. Het was al duidelijk voor mij toen ik het boek uit had. Dit geldt ook voor de verdiepingsopdracht. Ik vond een makkelijk boek om te lezen. Er zijn voor mij geen verwarrende dingen aan het verhaal. Ja ik denk wel dat ik de benodigde vaardigheden en kennis in voldoende mate bezit, ik vond het namelijk helemaal niet moeilijk om de verdiepingsopdracht uit te voeren.