Beschrijvingsopdracht
Beschrijving
Ik heb het middeleeuwse verhaal Beatrijs gelezen met z’n allen in de klas. Daarom doe ik dit boekverslag ook over Beatrijs. Mijn verwachtingen van deze tekst waren niet hoog. Ik had nog nooit een middeleeuwse tekst gelezen. Ik dacht dat er geen vertaling bij zou staan, wat wel zo was. Dat maakte het lezen een stuk makkelijker. Ook dacht ik dat de tekst heel saai zou zijn en er niets van zou snappen, maar integendeel. Ik vond het op een hele mooie manier geschreven en absoluut niet saai. Samenvatting
1. Kennismaking

Beatrijs is een non in een klooster. Zij is bijzonder beschaafd en welgemanierd, bijzonder schoon en met een grote plichtsbetrachting. Beatrijs is van voorname afkomst, en gedraagt zich dienovereenkomstig in het rijke adellijke klooster. Dit verhoogde het aanzien van het klooster. Beatrijs is ook vroom, zoals blijkt uit haar gebeden tot God en Maria als zij in tweestrijd verkeert. Het werk dat Beatrijs verricht is het verzorgen van de eredienst, het bewaren van de sleutels (het bewaren van de kerkschatten) en toezicht houden op de ordelijke gang van zaken van de godsdienstoefeningen. Voor het schoonhouden van de kerk had ze lekenzusters ter beschikking. 2. De hoofse liefde
Beatrijs heeft een minnaar waar ze zo verliefd op is dat ze denkt dat ze zal sterven. Beatrijs bidt geregeld tot God om vertroosting. Dit is haar poging haar heftige gevoelens de baas te blijven. Ze vindt dat ze haar kloosterkleed niet langer kan dragen en ze het klooster moet verlaten. Ze stuurt een bode naar haar minnaar met een brief. In deze brief staat dat hij zo spoedig mogelijk naar haar toe moet komen. Hij gaat zo snel als hij kan naar haar toe. hij hoopt haar te zien. Als hij daar is en onder het spreekvenstertje zit zegt ze hem dat ze hopeloos verliefd is op hem. Hij vraagt of hij haar zover kan krijgen dat ze haar klooster kleed zou neer willen leggen en hoe ze haar op een veilige manier naar buiten kan krijgen. Hij zal voor kleren zorgen en vervoer. Zij antwoordt dat ze in de kloostertuin op hem zal wachten acht dagen na vandaag. Hij zegt dat ze op hem moet wachten en vertrekt. 3. Het vertrek uit het klooster
In het klooster heeft Beatrijs angst voor het hoogaltaar. In de aanwezigheid van God spreek ze haar besluit uit. Ze zegt dat haar lichaam het kloosterkleed niet langer kan verdragen. Ze wijst erop dat Maria weet wat er in haar omgaat en dat ze zo haar best heeft gedaan, maar dat het niet geholpen heeft. Nu maakt ze Maria als het ware verwijten: ze heeft dag en nacht gesmeekt, maar ze heeft er 'geen snars' aan gehad. Als het kleed heeft afgedaan verlaat ze het klooster in grote angst. Zij is zowel bevreesd voor ontdekking door een kloosterling, vooral nu zij zonder kloosterkleed is, als beangst omdat de hemel alsnog zou kunnen ingrijpen of wat nog erger zou kunnen zijn, de duivel zou haar kunnen grijpen, vooral omdat zij nu in het duister en buiten het klooster komt. Buiten gekomen in de kloos tertuin staat haar minnaar haar reeds op te wachten. Hij geeft haar kleren en zegt dat die hemelsblauwe kleren haar beter staan dan dat grauwe habijt. Als Beatrijs zo 'stralend' voor hem staat, denkt de minnaar niet dat het begint te dagen maar daardoor denkt hij wel aan de komende dag, en beseft hij dat zij dus niet langer in de boomgaarden moeten blijven. Daarom gaan ze nu haastig weg. De minnaar deelde mee, dat hij zoveel geld bij zich had, dat ze lange tijd genoeg zullen hebben, en hun kostbaarheden niet zullen behoeven te verkopen. 4. Der minne spel (Het spel der liefde) Als Beatrijs' minnaar vraagt of ze met hem 'der minne spel' wil spelen wordt Beatrijs bijzonder boos en haar woorden zijn in tegenstelling tot haar vriendelijkheid ervoor, zeer heftig. Beatrijs is zo boos door het voorstel tot het liefdesspel, omdat de plaats (buiten) het voor haar tot een vorm van bermprostitutie maakt. Hij reageert verschrikt en zegt dat hij haar niet zozeer als zijn bruid beschouwd maar hij haar als edelvrouw ziet wiens gunst hij tracht te verwerven. Hij ziet van zijn voorstel af en biedt zijn excuses aan. Beatrijs is door zijn excuus gerustgesteld, en antwoord nu ook dat zij hem niet voor de legendarisch scho ne Absalon zou willen ruilen, evenmin als hij haar voor een keizerin. 5. In de stad
Zij leefden zeven jaren in weelde: ze kregen twee kinderen. Het beviel hen echt goed in de stad. Na die zeven jaar, als het geld op is, moesten hun sieraden, kleren, paarden verkopen. Het werd een dure tijd in het hele land. Beatrijs en haar man zouden liever dood zijn dan dat ze zouden bedelen. Die armoede en ellende veroorzaakte een scheiding. Hij liet haar in groot verdriet achter. Zij zag hem nooit meer terug. Zij bleef alleen met haar twee kinderen achter. Noodgedwongen wordt ze prostitue. Zeven jaar leefde ze op deze manier. God houdt zich voor haar verborgen. 6. het vertrek uit de stad
Beatrijs gaat uiteindelijk toch nog bedelen, omdat ze liever haar hoofd laat afslaan dan nog langer prostitutie plegen. Ze vertrekt daarom uit de stad en gaat samen met de twee kinderen zwerven. Vlak bij het klooster, waar ze in het begin van het verhaal leefde, vindt ze onderdak bij een weduwe. Als Beatrijs over het klooster heeft blijkt dat ze Beatrijs in het klooster niet gemist hebben. Beatrijs is een beetje verbaasd en zegt dat, dat niet waar is. De weduwe wordt dan zo kwaad, ze zegt dat Beatrijs de zuiverste ziel heeft die een non maar kan hebben. 7. De opdracht van God
Als Beatrijs op een nacht ligt te slapen krijgt ze een visioen; ze moet weer terug gaan naar het klooster. Beatrijs vertrouwt het niet. Ze verzoekt God daarom niet allen de boodschap te herhalen, dat is niet voldoende, maar haar deze zelfs nog een derde keer te laten brengen. Het heldere licht helpt Beatrijs over alle twijfel heen: In wakende toestand heeft ze met ogen en oren de opdracht voor de derde maal vernomen. 8. Terug naar het klooster
Na de derde keer dat de opdracht wordt herhaald is Beatrijs zeker dat het God is die haar de opdracht geeft en niet de duivel. Stil verlaat ze het huis van de weduwe en laat haar kinderen achter. Bij het klooster vindt ze een geopende deur. Zonder aarzelen gaat ze naar binnen. Ze begeeft zich in de kerk en bij het Mariabeeld liggen haar kleren en de sleutels nog precies op dezelfde plaats. Die veertien jaar lang dat Beatrijs uit het klooster is geweest heeft Maria haar taak vervult. 's Morgens vroeg in het huis van de weduwe zorgen de kinderen voor een groot gejammer als ze merken dat hun moeder er niet is. 9. Het bezoek van de abt
Eenmaal per jaar komt de abt om het klooster te bezoeken. Iedereen moet dan bij de abt komen en biechten. Beatrijs dus ook; ze vertelt het hele verhaal. De abt schonk haar absolutie en vertelde haar dat hij in zijn volgende preek dit verhaal zou openbaren. Het zou verkeerd zijn dit te verzwijgen, dit heerlijke mirakel. Mensen zullen zich hierdoor ekeren en Maria eren. 10. Het einde
De abt vertelde het verhaal aan de kloosterlingen maar hield de naam van de non geheim. De kinderen van Beatrijs nam hij beiden mee en ze werden beiden twee vrome mannen. Dit heerlijke wonder bewees dat Maria haar uit alle ellende hielp. Ik heb de samenvatting van internet afgehaald uit www.scholieren.nl
De titelbeschrijving van het verhaal is: H.adema, 1992/1995

Deze editie van beatrijs is uitgegeven met een Licentie van Uitgeverij Taal en teken, Leeuwarden. Persoonlijke reactie
Het onderwerp van de tekst is het wonder dat Maria verricht. Maria neemt de plaats in van Beatrijs. Maria doet dit, omdat Beatrijs altijd een goed leven heeft geleid. Zij heeft elke dag gebeden om Maria te vergeven. Als ik het onderwerp alleen wist, zou ik dit verhaal nooit willen lezen. Ik dacht dat het een saai en ééntonig verhaal zou zijn. Achteraf niet. Ik vond het een boeiend onderwerp om er over te lezen. Het verhaal lijkt een sprookje, hierdoor beleef je het op een andere manier dan een burger uit de Middeleeuwen. Voor hen ligt het meer in de belevingswereld, voor mij niet. De belangrijkste gebeurtenissen van het verhaal zijn vrij duidelijk. Er zijn er eigenlijk twee. De ene gebeurtenis is dat Beatrijs verdwijnt uit het klooster. Ze wil weg uit het klosster voor haar liefde. De andere gebeurtenis is dat ze terug naar het klooster gaat. Ze komt terug en is bang voor de gevolgen, maar Maria heeft haar taak overgenomen en niemand heeft het in die jaren gemerkt dat ze weg was. Toch vind ik de gevoelens van beatrijs ook een erg grote betekenis in het verhaal spelen. Ze is een vriendelijke vrouw die veel voor andere over heeft. Om bij haar liefde te zijn, vlucht ze weg van haar plaats waar ze altijd is geweest. Ze krijgt kinderen en ze wordt prostituee omdat ze voor die kinderen wil zorgen. De man vind ik erg afstandelijk. Hij is wel erg romantisch, maar heeft geen beroep en vlucht weg van zijn vrouw en kinderen, omdat hij geen geld meer heeft om voor ze te zorgen. De gebeurtenissen van het verhaal zijn best realistisch. Het zou nu ook nog kunnen gebeuren, dat een persoon wegloopt, omdat degene bij haar of zijn liefde wil zijn. De andere belangrijke gebeurtenis is onwaarschijnlijker. De hoofdpersoon is Beatrijs, hoe het verhaal genaamd is. Ik vind haar een heldin, ze neemt afstand van het klooster voor haar liefde en wordt prostituee voor haar kinderen. Ook Maria is een heldin. Ze neemt de plaats in van Beatrijs, omdat Beatrijs elke dag trouw haar gebeden heeft opgezet. Niemand heeft ooit gemerkt dat Beatrijs weg was geweest. De karaktereigenschappen van Beatrijs zijn goed beschreven. Ze is een knappe, jonge, sympathieke dame die veel voor het klooster doet en deed. De jongeman is een knappe, jonge, romantische man die als het hem te moeilijk wordt vlucht voor de werkelijkheid. Hij heeft eerst veel geld om het beste te bieden aan zijn vrouw, hierna worden ze arm en vlucht hij weg. De personages zijn herkenbaar in de mensen van nu. Je kan je in denken in de gevoelens van Beatrijs en de jongeman, van Maria minder. De opbouw is vrij logisch. Het is in logische chronologische volgorde geschreven. Ik vond het verhaal niet spannend, eerder mooi. Voor mij was het meer een sprookje. Niet omdat het onwerkelijk was geschreven, maar omdat het verhaal zo ingeleid werd. Er zitten geen flashbacks in het verhaal zelf. Wel begint het met een stukje tekst van de schrijver. Het verhaal wordt dan ook in de ogen van de schrijver verteld. Hij vertelt waarom hij het verhaal vertelt en waarom het eigenlijk niet mag. Hierna gaat hij het verhaal vertellen. Het verhaal eindigt met een gebed voor Maria. Het taalgebruik is vrij moeilijk, al is het vertaald uit het Middeleeuws taalgebruik. Er zitten nog steeds lastige woorden in. Toch begrijp ik de tekst er goed. De dialogen zijn lastiger dan de verhalende delen van de tekst. Dit komt waarschijnlijk, omdat de dialogen moeilijker zijn te vertalen. Het viel me mee om het verhaal te snappen. Ik vond het niet moeilijk om het verhaal te begrijpen. Ik snap niet dat zo’n verhaal mensen uit de middeleeuwen overhaalde om nog meer te gaan bidden voor Maria. Verdiepingsopdracht
De politieke, sociaal- economische en culturele achtergrond
Beatrijs en de jongeman komen waarschijnlijk allebei uit een hoge stand. Wanneer ze in de buitenwereld komt in het begin ook nog wel, maar naarmate het aantal geld dat ze hebben afneemt des te lager ze in de maatschappij komen te staan. In het verhaal wordt verteld dat in de middeleeuwen vrouwen niet veel rechten hadden. Al helemaal niet als zij ook nog alleenstaande moeders of prostituee waren. Wanneer je als alleenstaande vrouw in een klooster woonde was dit anders. Je werd dan wel gewaardeerd. Beatrijs kreeg, niet zoals tegenwoordig, een uitkering om voor haar kinderen te zorgen, maar ze moest er hard voor werken. Ze was economisch en financieel erg afhankelijk van haar werk. Toen ze dat op een gegeven moment niet meer aankon, ging ze terug naar het klooster. Ze werd geroepen door god om terug te gaan, omdat hij zag dat het niet goed ging met haar. In het klooster werd er economisch, financieel en ook wel sociaal gezocht voor haar. Literatuur aan het hof
Ik weet niet of deze tekst aan het hof gefunctioneerd heeft. De schrijver is onbekend. Waarschijnlijk is het verhaal door een hofschrijver geschreven. Hij heeft het verhaal van een Broeder. De boodschap aan het publiek was vrij duidelijk. Wanneer je elke dag trouw aan Maria dacht en bad, stond Maria altijd klaar voor je. Dit kon je duidelijk opmerken in het verhaal van Beatrijs. Zij bad elke dag trouw. Wanneer zij terug naar het klooster kwam, heeft Maria zeven jaren lang voor haar klaar gestaan, zonder dat ze dat wist. Het publiek moest dus gehoorzamen om een goed leven te leidden. Ook moest het publiek zoveel mogelijk gaan biechten, net zoals Beatrijs deed. Geestelijke letterkunde
Het verhaal bevat veel religieuze aspecten. In het verhaal komen veel stukken tekst voor die bestaan uit beden en andere dingen over Maria en god. Het verhaal eindigt dan ook met een gebed voor het publiek. Wat ik echt niet in het verhaal vind passen is dat Beatrijs als bruid van god prostituee wordt. Dit is niet bepaald religieus. Ze was nu de bruid van vele mannen. Bestrij is een typische legende, Bij legenden draait het om een eposide uit het leven van een heilige waarin wonderlijke gebeurtenissen een belangrijke plaats innemen. Een belangrijke groep legenden is geschreven ter ere van Maria, de Marialegenden, net zoals Beatrijs. Het verhaal heeft geen les voor mij gehad, omdat ik niet Katholiek ben en dus niet in Maria geloof. Literatuur in de stad
Het verhaal is geen abel spel. Het is geschreven als literatuur en niet als toneelstuk. Het is meer een schelmenspel. Beatrijs moest op een gegeven moment alleen voor haar en haar kinder zorgen. Ze moest in haar eentje slim en handig de maatschappij in gaan. Ik vind dit niet helemaal waar, Maria heeft haar erg geholpen. De functie van het verhaal was dat als je elke dag trouw aan Maria dacht en bad, stond Maria altijd klaar voor je. Het publiek moest dus gehoorzamen om een goed leven te leidden. Ook moest het publiek zoveel mogelijk gaan biechten, net zoals Beatrijs deed. Evaluatie
Mijn eerste mening is na de verdiepingsopdracht niet veranderd. Wel is door de verdiepingsopdracht mijn mening sterker geworden. Ik snap nu wel beter waarom het verhaal zo duidelijk over godsdienst gaat, en dan vooral Maria. Eerst dacht ik dat er geen duidelijke boodschap achter zat, wat wel het geval was. Ik vond de beschrijvingsopdracht niet erg moeilijk om te schrijven. Het gaat steeds makkelijker naarmate je meer boekverslagen moet maken. De verdiepingsopdracht vond ik wel lastig, vooral omdat je dan echt helemaal in het boek opgaat. Omdat dit boek in een andere tijd is geschreven is het extra moeilijk om dit dan ook te schrijven. Uiteindelijk ben ik wel over beide opdrachten tevreden. De volgende keer zal ik het op dezelfde manier aanpakken, omdat ik het een goede manier vond.