Titel Oorlogswinter Uitgever Lemniscaat, Rotterdam Het boek is uitgegeven in 1972 Druk Dit boek is een uitgave van De Jonge Lijsters, uit 1991 Aantal bladzijden 162 Motto Dat oorlog slecht is en dat je nooit meer in een oorlog moet vechten, alleen nog tegen oorlog. Genre Oorlogsverhaal Aantal hoofdstukken 17 Titelverklaring De titel Oorlogswinter is gekozen omdat het verhaal zich afspeelt in de winter van 1944/'45 toen het oorlog was. Informatie over de Auteur Jan Terlouw werd geboren in Kamperveen, in Overijssel, op 15 november 1931. Doordat zijn vader dominee was verhuisde hij veel. In zijn jeugd woonde Jan Terlouw in onder andere Wezep en Otterlo. Hij heeft in Ede en Zwolle op school gezeten. Daarna ging hij Wiskunde studeren aan de Rijksuniversiteit, te Utrecht. Op school was hij vrij goed in de meeste vakken, maar in Nederlands was hij heel slecht. Nadat hij op zijn vierentwintgste afgestudeerd was in Natuurkunde en Wiskunde, moest hij in militaire dienst. Hij heeft 3 dochters en een zoon. Hij vertelde zijn kinderen altijd zelf verzonnen verhalen en zijn vrouw, Alexandra van Hulst kwam een keer op het idee om ze te gaan publiceren. Zo verscheen in 1970 "Pjotr", in 1971 "Koning van Katoren" en in 1972 "Oorlogswinter". "Koning van Katoren" en "Oorlogswinter" werden zelfs bekroond met een GOUDEN GRIFFEL. Vele jaren heeft Jan Terlouw natuurkundig onderzoek gedaan, hiervoor moest hij ook nog al eens naar het buitenland. In 1964 promoveerde hij op een onderzoek uit de kernfysica. In 1966 sloot hij zich aan bij de partij D'66, hiervoor werd hij zelfs gemeenteraadslid in Utrecht. Tot 1982 bleef Jan Terlouw zich bezig houden met de politiek, eerst als Tweede Kamerlid en later zelfs als minister (van economische zaken). Nu woont hij sinds 1982 in Parijs waar hij iets heel anders doet dan boeken schrijven, hij is namelijk secretaris-generaal van de Europese Conferentie van Ministers van Transport te Parijs. Jan Terlouws boeken zijn zelfs vertaald in het Engels, Fins, Amerikaans, Iers, Welsh, Duits, IJslands, Pools, Italiaans en Fries. Ander werk van Jan Terlouw: •Briefgeheim •Koning van Katoren •Oorlogswinter •Wersterschelde windkracht 10 •Pjotr •Oom Willibrord •De kloof •Gevangenis met een open deur •De kunstrijder Al deze titels worden uitgegeven door uitgeverij Lemniscaat, Rotterdam
Hoofdpersonen/Bijpersonen Hoofdpersoon Michiel van Beusekom: Deze jongen is 15 jaar en is zoon van de burgemeester van het dorpje Vlank aan de noordrand van de Veluwe. Hij is een aardige jongen en is spaarzaam in het verstrekken van informatie aan anderen. Hij verzorgt Jack (een ondergedoken Engelse piloot) in de winter van 1944/'45. Hij gaat alle boeren in de buurt langs om voedsel te verzamelen voor Jack, ook helpt hij vaak voorbijtrekkende mensen die in het noorden van het land voedsel proberen te krijgen. Bijpersonen •Dirk Knopper: Hij is de buurjongen van Michiel die Jack in het bos heeft gevonden en verzorgt totdat hij opgepakt wordt bij een overval op een distributiekantoor. Hij is 21 jaar en is een goede vriend van Michiel. •Jack: Hij is een Engelse piloot die neergestort is en verzorging nodig heeft omdat zijn been gebroken is en zijn schouder gekneusd is. Hij leert snel Nederlands omdat Michiel enkele boeken van zijn vader meeneemt naar de schuilplaats van Jack •Erica van Beusekom: Dit is de zus van Michiel, zij is een mooie jonge vrouw. Zij is verpleegster en helpt mee Jack te verzorgen, zij krijgt daardoor een relatie met Jack. •Oom Ben: Hij doet zich eerst voor als een man die in het verzet zit en mensen helpt die in nood zitten. Maar later blijkt hij een verrader te zijn. Hij komt vaak bij de familie van Beusekom thuis, daarom wordt hij oom genoemd. •Meester Postma: Deze man heeft vroeger les gegeven aan Michiel. Tijdens de oorlog zit hij bij de ondergrondse verzetsbeweging waar hij de leiding heeft. •Schafter: Van deze man denkt iedereen in het dorp dat hij een verrader is, omdat hij de Duitsers de weg wel eens wijst en ze te vriend is gebleven. Hij doet dit om de schijn te wekken maar hij heeft zelf vier joden in huis. Motieven •angst: Michiel heeft angst omdat hij niet door de Duitsers opgepakt wil worden. Voorbeeld: Michiel sprong van de bok. Hij bond het paard aan een boom en vluchtte het lage hout in. Als ze hem nu te pakken kregen, zag het er niet best voor hem uit. Hij volgde een klein paadje. Hoorde hij daar stemmen? •Verdriet: Michiel heeft verdriet omdat zijn vader door de Duitsers is vermoord. Voorbeeld: "Ze hebben hem doodgeschoten, nog geen uur geleden. Wij mochten met z'n vijven naar huis, maar hem schoten ze dood, de moordenaars." Michiel liet de arm van Schiltman los. Zwijgend draaide hij zich om en liep naar huis. Daar waren zijn moeder en Erica. Ze hadden zijn geschreeuw gehoord en kwamen hem met bange ogen tegemoet. •Wraak: Michiel heeft wraakgevoelens tegenover de Duitsers omdat de Duitsers zijn vader vermoord hebben. Voorbeeld: Hij was vastbesloten om alles te doen wat in zijn vermogen lag om deze vreselijke oorlog in het nadeel van de Duitsers te helpen beëindigen, zolang hij daar geen mensenlevens mee op het spel zette. •Vriendschap: Michiel bouwt door de omstandigheden met Jack een goede vriendschap met hem op. Voorbeeld: "Geloof hem niet ," zei oom Ben tegen Jack, die de verdachte met het pistool tot grotere spoed maande. "Als ik een persoon op deze wereld vertrouw dan is het Michiel," zei Jack. •Wantrouwen: Michiel vertrouwt Schafter niet, hij denkt dat Schafter een verrader is. Voorbeeld:
"Luister eens," zei Schafter, "je kunt mij gerust in vertrouwen nemen. Ze zeggen wel van me dat ik fout ben, maar daar is niks van waar. Ik moet ook een paar mensen over de IJssel zien te krijgen. Als jij een manier weet, zeg het me dan. Ik zweer het je, dat ik er geen misbruik van zal maken." De rillingen liepen Michiel over de rug. Hij vertrouwde die Schafter voor geen cent. Thema Het thema van het boek is dat oorlog een zware tijd is en dat je eigenlijk niemand kan vertrouwen Perspectief Het boek heeft een personaal hij/zij-perspectief Ruimte Het verhaal speelt zich af in de werkelijkheid. Het speelt zich af in en rond het dorp de Vlank en dan vooral in de schuilplaats van Jack waar het koud en ongezellig is Tijd Het verhaal speelt zich af in de geschiedenis. In de winter van 1944/'45 in de Tweede Wereldoorlog. Het verhaal duurt een winter. Het wordt chronologisch verteld. Er zitten geen tijdvertragingen, tijdversnellingen of tijdverdichting in het verhaal, het is een lang verhaal. Het begin In het begin van het boek zit je aan het begin van opeenvolgende gebeurtenissen. Er is geen introductie het is een opening midden in een gebeurtenis. De eerste 10 regels Wat was het allemachtig donker. Voetje voor voetje, met een hand tastend voor zich uit, zocht Michiel

zijn weg over het verharde fietspad, dat naast het karrepad liep. In
zijn andere hand droeg hij een katoenen tas, met twee flessen melk
erin. "Nieuwe maan en zwaar bewolkt," mompelde hij. "Hier moet
de boerderij van Van Ommen." Hij tuurde naar rechts, maar
hoe hij zich ook inspande, hij zag niets. De volgende keer ga ik niet
meer als ik de knijpkat niet mee krijg, dacht hij. Dan zorgt Erica
maar, dat ze om halfacht thuis is. 't Is geen doen zo. Het eind Het boek heeft een gesloten eind. Er is een eind gekomen aan een lange gebeurtenis. De oorlog is ten einde. De laatste 10 regels "Weet ik wat?" "Och, niks eigenlijk. Kom we gaan weer 's verder. G'n-avond, Gert." "Moi." Als ze verder slenteren, zegt Dirk verontschuldigend tegen Michiel: "Het heeft immers geen zin om er over te praten." "Nee," zegt Michiel, "het heeft geen zin. Een ding heeft maar zin." "Wat dan?" "Nooit meer in een oorlog vechten, alleen nog maar tegen oorlog." "Zo is het," zegt Dirk. Mening Ik vond het een leuk en spannend boek. Het boek komt geloofwaardig over en ik vond het vrij leerzaam want doordat het vrij realistisch is besef je dat oorlog eigenlijk nooit meer mag voorkomen. De hoofdpersoon is een aardige jongen en helpt andere mensen wanneer het nodig is. Zo heeft Michiel bijvoorbeeld de Engelse piloot Jack geholpen toen hij met een gebroken been in een ondergronds hol ondergedoken zat. Ik kan iedereen het boek aanraden omdat het spannend is en je leest het daarom snel uit.