In Afrika door Adriaan van Dis

opdracht 2
Het boek dat ik voor de tweede opdracht gelezen heb is: In Afrika. Het boek is geschreven door Adriaan van Dis en werd in 1991 voor het eerst gepubliceerd. Informatie over de schrijver: Adriaan van dis werd in 1946 in Bergen geboren. Hij was enige jaren televisiepresentator bij de VPRO en redacteur van het NRC Handelsblad. Van Dis is een kenner van het Zuid-Afrikaans. Hij vertaalde werk van de dichter en schrijver Breyten Breytenbach. Het boek waarmee hij debuteerde is Nathan Sid. Het boek kan worden gezien als een autobiografische terugblik op een moeilijke jeugd in een Indisch repatriantengezin. Het gezin is in het begin van de jaren vijftig in Bergen aan Zee ondergebracht. In 1986 verscheen Casablanca, een bundel schetsen en verhalen. Een jaar later verscheen Een barbaar in China, het verslag van een reis langs een beroemde zijderoute. Zilver of Het verlies van de onschuld uit 1988 is een roman waarin seksualiteit een belangrijke rol speelt. In Het beloofde land (1990) wordt een reis door Zuid-Afrika beschreven. In Afrika (1991) is een beschrijving van de toestand in Mozambique. Van Dis staat aan de kant van de armen en de slachtoffers van het wanbeleid van de machthebbers. In 1994 verscheen zijn autobiografische roman Indische duinen. Daar oogste de schrijver veel succes mee. In het boek werkt hij in zeker zin het thema van Nathan Sid verder uit. De centrale figuur is nu de autoritaire vader. Vergelijking tussen het boek en de werkelijkheid: In het boek In Afrika beschrijft van Dis de situatie in Mozambique zoals hij dit zelf gezien heeft. Het verslag van de reis is in de ik-vorm geschreven. Daardoor voel je dat de schrijver hetgeen heeft meegemaakt. Hij geeft een beschrijving van de ontmoetingen met de mensen. In het boek wordt dus de werkelijkheid beschreven. Samenvatting van de recensie van Carel Peeters Jaar van uitgave: 1991
Bron: Vrij Nederland

Publicatiedatum: 29-06-1991
Recensent: Carel Peeters
Recensietitel: Een monster dat niemand de baas kan
Het vroeger en nu van Mozambique, waardoorheen van Dis met al zijn zintuigen reist. "Ik zou ze willen troosten en slaan tegelijk". Wat opvalt is dat Adriaan van Dis in de loop van het verslag van zijn gezochte avonturen in Mozambique geleidelijk minder woorden kwijt kan die typerend zijn voor van Dis. De voor van Dis typische versmelting van betenis, emotie en woordvorm is ongeveer alles waar het in In Afrika om gaat. Hij maakt, zonder dat hij er op voorbereid was, kennis met een van de wreedste oorlogen van de eeuw. Het was hem afgeraden door de Beiracorridor te gaan, maar hij hoopte op mooie verhalen van struikrovers en hij had echt niet verwacht daar een volk aan te treffen die elkaar uitmoordt. De reden voor van Dis om juist naar dit land te gaan is om door Mozambique te reizen en via dat land illegaal Zuid-Afrika binnen te komen. Het pakte kennelijk wat anders uit, want aan het slot heeft hij maar een paar uur illegaal in Zuid-Afrika doorgebracht. Hij ging om egoistische redenen: "Ja, ik houd van Afrika". In In Afrika weet van Dis op een gegeven moment wat hij wil zien, maar het toeval levert hem uiteindelijk het materiaal. De mensen die hij ontmoet hoort hij zo uit, dat hij een verhaal krijgt dat ergens voor staat. In de wreedheden die van Dis te horen krijgt zit zo veel systeem dat er veel van waar moet zijn. Waar hij voortdurend mee geconfronteerd wordt is dat er een vroeger en een nu in Mozambique heerst. Vroeger schreef hij alleen over de goede kanten van de landen,, toen door iemand de goede kanten van het land aangewezen werden. Hij verzweeg alles wat hij zag. Nu schrijft hij over Afrika zoals hij dat wilde, zoals hij dat zag. Het is voor hem nu niet meer moeilijk om alle kanten te durven zien, te beschrijven en ook te concluderen. In het boek wordt gezegd door een dronken reisgenoot: "Ik vraag me wel eens af of God dit continent niet vergeten is. Wat moet ik doen om deze mensen te helpen? Ik voel me hier zo wit, zo hopeloos wit." Iedereen die van Dis ziet of sprekend opvoert in In Afrika begint te leven. Hij reist met al zijn zintuigen en heeft gevoel voor de smerigheden en smaak voor de luxe, hij maakt zich niet groter of kleiner dan hij is. Hij blijft alles in de goede verhoudingen zien. In Afrika is wat het is: het precieze en scherp omlijnende verslag van gezochte avonturen van iemand die kennelijk af en toe genoeg heeft van zijn normale leven en dan terecht komt in Mozambique, een monster dat niemand de baas kan, en waar de enige bloeiende industrie die van de buitenlandse hulp is. Samenvatting van de recensie van Doeschka Meijsing Jaar van uitgave: 1991
Bron: Elsevier
Publicatiedatum: 01-06-1991
Recensent: Doeschka Meijsing
Recensietitel: Van Bergen naar Beira: "In Afrika" van Adriaan van Dis
Het is opvallend dat een schrijver eerst begint op een vierkante centimeter en vervolgens terecht komt in alle uithoeken van de wereld. Adriaan van Dis debuteerde met Nathan Sid, een verhaal over een kleine jongen in Bergen, Noord-Holland. Het is bekend dat van Dis altijd een passie heeft gehad voor Zuid-Afrika. Hij spreekt Zuid-Afrikaans en hij kent de cultuur van het land. In In Afrika doet hij een poging illegaal Zuid-Afrika binnen te komen, omdat hij al tien jaar geen visum krijgt van de Zuid-Afrikaanse regering. Alleen heeft hij Mozambique over het hoofd gezien. In Afrika is een verslag van een reis door Mozambique, waar een burgeroorlog uitbrak na de onafhankelijkheid van het land in 1976. Het land werd verdeeld in twee groepen: de Frelimo en de Renamo. In Afrika is een onthutsend en prachtig reisverhaal. Onthutsend omdat de oorlog ondanks alles zo onvoorstelbaar anders is. Het verhaal begint in Zimbabwe, waar hij leert om in Afrika te wachten om iets voor elkaar te krijgen. De reis gaat door naar Mozambique, een wreede gevarenzone. Van Dis zegt: oorlog is luisteren en zien. Hij reist van het midden van Mozambique naar het zuiden en van het zuiden naar het noorden. "Door te doen wat niet mag, laat dit land zich beter zien". Hij loopt daardoor reeel gevaar. "Vroeger zweeg ik over alle slechte dingen in een land die ik zag, Ik was bang om de racisten thuis in de kaart te spelen, zonder te weten dat ik zelf ook een racist was door voorzichtig te doen en alles te prijzen wat zwart was," aldus van Dis. Van Dis is in In Afrika zo overtuigend, omdat hij alles en iedereen ongegeneerd en intelligent waarneemt. Hij is gebiologeerd door Afrika en dan wordt de lezer dat ook. Zijn stijl is zorgvuldig en terughoudend en werkt lyrisch. Mijn mening over het boek en schrijver: Het boek sprak mij erg aan, omdat Van Dis precies beschrijft wat hij doet, wie hij ontmoet en wat hij denkt. De lezer kan zich daardoor goed in het verhaal inleven. Ik vind het ook een mooi, maar ook wreed verhaal. Wreed hoe die oorlog daar is en hoe het zijn sporen van vernielingen, verdriet etc, daar heeft achtergelaten. Sommige gebeurtenissen beschrijft Van Dis ook heel erg komisch. Een voorbeeld hiervan is de obers van hotel Cardoso die samen maar een paar schoenen hebben en dat ze om de beurt dat ene paar schoenen aan trekken om de mensen te bedienen. Spannend was het boek ook, als Van Dis bijvoorbeeld in de trein zit en de trein wordt beschoten. Vergelijking tussen mijn mening over het verhaal en de schrijver en tussen de twee recensies: Mijn mening is globaal wel dezelfde als de mening van de schrijvers van de recensies. Waar ik het bijvoorbeeld erg mee eens ben is dat In Afrika een prachtig, overtuigend reisverhaal is. Waar ik het ook mee eens ben is dat In Afrika het precieze en scherp omlijnende verslag is van avonturen die de schrijver zelf opzocht. Wat mij in het boek niet opgevallen is, is dat Adriaan van Dis in de loop van het verslag geleidelijk minder woorden gebruikt die typerend voor hem zijn. In de recensies wordt veel aandacht besteed aan de schrijver en minder aan het boek. Ik weet niet zo heel veel over de schrijver te vertellen. Ik heb meer een mening over het boek gegeven en die mening was heel erg positief. Korte analyse van het boek: * De hoofdpersoon is Adriaan van Dis. Hij heeft het boek geschreven in de ik-vorm. Hij is ongeveer 44 jaar in het verhaal. Hij probeert illegaal Zuid-Afrika binnen te komen, maar hij blijft eigenlijk hangen in Mozambique. Hij is erg verbaasd over de situatie in het land, omdat hij iets heel anders verwacht had. Hij leeft met de mensen daar mee, maar hij begrijpt sommige mensen echt niet. Er zijn veel bijpersonen doordat Van Dis alleen maar reist, zo leert hij veel verschillende mensen kennen. Enkele belangrijke van hen zijn: -Alfredo: een man die is ontvoerd en vreselijk toegetakeld door het Renamo. Eens was hij een boer
en had hij een vrouw en drie kinderen. Nu heeft hij geen lippen meer, zijn neus en oren zijn eraf. Hij mist ook zijn rechterhand. Van zijn vrouw en kinderen heeft hij nooit meer iets gehoord. -Peter Gough: man die van een verschrikkelijke racist een vriend van de zwarten geworden is. Er wordt voor hem gewaarschuwd dat hij een spion is en voor de Zuid-Afrikaanse veiligheidspolitie werkt. -Noemia: een lerares op een middelbare school. Ze is getrouwd met een zwarte man die Mozambique heet. Ze heeft een zoontje van vijf jaar: Gabriel. Ze kan niet lezen en schrijven en spreekt alleen Shangaan. Enkele minder belangrijke personen: Pater Simon, Jose, een Zuid-Afrikaanse zakenman, een bestuurder van de Mozambikaanse schrijversbond, een Italiaanse non en twee Nederlandse paters: Dik en Hans. Tijd waarin het verhaal zich afspeelt: ongeveer 1988-1990

Plaats waar het verhaal zich afspeelt: Het grootste gedeelte in Mozambique en enkele uren in Zuid-Afrika. Ruimte waarin het verhaal zich afspeelt: De ruimte is telkens anders, dat komt omdat de hoofdpersoon veel reist en zo heel veel verschillende dingen ziet en met heel ver verschillende soorten mensen in contact komt. De meest voorkomende ruimte is in de buitenlucht van Mozambique, om te reizen, of om in contact te komen met mensen uit de omgeving.