Buiten is het maandag
Algemene informatie
Schrijver: J. Bernlef
Jaar van uitgave: 2003
Genre: psychologische roman
Verteltijd: 214 pagina’s
Eerste zin
Buiten is het maandag. Dat zegt de stem van de Canadese radio-omroeper vanuit de schemerige woonkamer.
Samenvatting
Stijn Bekkering handelt in tweedehandse spullen. Hij koopt inboedels op en slaat ze op in een enorme loods in Obdam, die tevens als verkooppunt dienstdoet. Hij houdt ervan om elk voorwerp uit een net opgekochte boedel nauwkeurig te omschrijven in een schrift. Officieel heet zijn zaak ‘Venduhuis De Oorsprong’. Op 13 mei 1999 krijgt Stijn, die dan 64 jaar is, een ernstig verkeersongeluk. Hij raakt met zijn auto van de weg en vliegt tegen een boom aan. Hij ligt tien dagen in coma. Als hij ontwaakt blijkt zijn vrouw Geesje, die naast hem in de auto zat, dood en begraven te zijn. Stijn kan zich niets van het ongeluk herinneren. De politie vermoedt dat hij ergens van geschrokken is, bijvoorbeeld van een overstekend beest, want Stijn had die avond niet gedronken. Sinds het ongeluk heeft Stijn problemen met zijn geheugen. De huisarts raadt hem aan dagboekaantekeningen in zijn agenda te maken, zodat hij meer begrip op de dagen krijgt. Het is zwaar voor Stijn geen afscheid van zijn vrouw te hebben kunnen nemen. Hij probeert krampachtig zijn herinneringen aan haar te bewaren, maar hij merkt dat die steeds vager worden. De eerste tijd na het ongeluk eet Stijn dagelijks bij Harry en Sandra, zijn zoon en schoondochter. Hij kan het goed vinden met Sandra en praat veel met haar over Geesje. Zijn kleinzoon Martijn is twaalf. Vroeger hadden zij een innige band en speelden ze samen tussen de spullen in de loods. Nu ontloopt Martijn zijn opa, omdat hij diens verdriet niet aankan. Met Harry heeft Stijn geen innige band. Harry is een gesloten type voor wie exacte cijfers belangrijker lijkt te zijn dan gevoelens. Hij is makelaar en kijkt neer op de zaak van zijn vader. Met diens verdriet kan hij niet overweg. Op 17 juli 1999, twee maanden na het ongeluk, is Harry opeens verdwenen. Hij blijkt dertigduizend gulden van zijn rekening te hebben opgenomen. Sandra en Stijn begrijpen niet wat er gebeurt kan zijn. Sandra kan niet geloven dat Harry een nieuw leven begonnen zou zijn. Zij is in paniek en heeft nu op haar beurt steun aan Stijn. Met Martijn gaat het slecht. Hij trekt zich terug en spijbelt veel. Sandra zet een signalement van Harry op een website voor vermiste personen: ”Missing Link”. Eind maart 2000 krijgt zij een e-mail uit Lenfield, Nova Scotia in Canada. De schrijver, Bruce Grady, beweert hem te kennen. Hij woont vlak bij hem in de buurt. Stijn besluit er onmiddellijk heen te vliegen. Zo belandt Stijn in Nova Scotia, bij een afgelegen huisje, waar Harry blijkt samen te wonen met een twintigjarig Nederlands meisje, Tracy Tuin. Het zien van zijn vader is een breekpunt voor Harry. Hij vertelt dat hij sinds april 1999 een verhouding met Tracy heeft. Ze waren dolverliefd en Harry had nog nooit zoiets meegemaakt. Ze besloten er samen van door te gaan en hun levens achter zich te laten. Maar nu in de verliefdheid gevlogen en beseft Harry dat hij verlangt naar zijn vrouw en kind. Halsoverkop pakt hij zijn koffers en vertrekt. Stijn besluit nog even te blijven; hij heeft net een lange reis achter de rug. Zo blijft Stijn bij Tracy wonen in het afgelegen huis, vele kilometers van het dichtstbijzijnde gehucht Lenfield. Hij mag de jonge, ondoorgrondelijke Tracy graag. Ze praten veel samen. Hij vertelt over het verlies van zijn vrouw en zijn poging zijn herinneringen aan haar vast te houden. Tracy vertelt juist geen herinneringen te willen hebben. Ze heeft een rot jeugd gehad en werd op haar vijftiende jaar het huis uitgezet, omdat ze zwanger was. Tracy biedt Stijn als vanzelfsprekend haar lichaam aan, maar daar moet hij niks van hebben. Hij had haar opa kunnen zijn. De 60-jarige Bruce Grady heeft wel een verhouding met Tracy en wordt een vriend van Stijn. Hij stookt illegaal alcohol en schenkt pittige borrels. Hij stimuleert Stijn opnieuw een zaak in tweedehandse spullen te beginnen en helpt hem op weg. Bruce snuffelt graag door de opgekochte inboedels en maakt kunstwerken van gevonden spulletjes, die hij voor grof geld verkoopt. Ook legt hij junkboeken aan. Bij elk opgekocht voorwerp verzint hij een verhaaltje over de nu verdwenen of gestorven bezitter zo geeft hij de dingen een geschiedenis. Bruce vertelt graag over het gedachtegoed van de Nieuw-Zeelandse Maori’s, van wie hij afstamt. Maori’s blijven hun dode voorvaderen koesteren en voelen zich door hen omringt. Dit idee trekt Stijn aan: zo voelt hij dat met Geesje. Af en toe schrijft Stijn met Sandra. Hij vertelt in Canada te willen blijven. Sandra schrijft dat Harry vanwege zijn verdwijning op staande voet ontslagen werd en nu de zaak van zijn vader in Obdam voortzet. Half november vertrekt Tracy opeens. Ze wil naar New York in de hoop een plek te vinden waar ze zich thuis zou voelen. Stijn blijft alleen achter en mist haar gezelschap. Om hem heen raakt het landschap zwaar besneeuwd.
De oudejaarsavond brengt Stijn bij Bruce thuis door. Ze drinken veel en als Bruce in slaap valt, besluit Stijn door de sneeuwbuien naar huis te rijden. Plotseling doemt er een op de weg staande eland voor hem op. Hij remt, de auto slipt en beland in de berm. Op dat moment schieten heldere beelden van Geesje door zijn hoofd: haar kuiten, haar rug en haar hals. Maar vooral haar gezicht met de kraaienpootjes en sproetjes. Stijn is ongedeerd. Het is 1 januari 2001.
Het boekverslag gaat verder na deze boodschap.
Verder lezen
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden