Waldemar vindt bij Rika een thuis. De eerste maanden in Nederland waren moeilijk. Zijn Surinaamse guldens blijken niks waard te zijn, en hij wordt op straat en in de tram als een boeman bekeken. In de jaren die volgen behaalt hij enkele diploma's, en in 1931 krijgt hij via David Millar een baan op de boekhoudafdeling van de Hollandsche Hypotheekbank.

In 1934 opent Rika een pension in Scheveningen en weet dat tot een populaire vakantiebestemming te maken. Pension Walda staat bekend om de warme sfeer en goede verzorging.

Na jarenlange strijd wordt in 1934 de scheiding tussen Rika en Willem officieel uitgesproken. In maart 1937 treden Rika en Waldemar in het huwelijk.

Al die jaren probeert Rika het contact met haar andere kinderen te behouden. Nu ze groter worden, brengen ze haar wel eens een bezoek. Vooral Bertha zoekt contact met haar moeder. Haar oudste zoon Willem wil echter niets van haar weten.

Dan breekt de oorlog uit. In de eerste jaren probeert Rika het pension nog draaiende te houden. In 1942 worden het strand en de duinen rond Scheveningen tot verboden gebied verklaard. Scheveningen verandert in een vesting. Het pension moet worden opgegeven, en de familie verhuist eerst naar Rijswijk, en dan weer terug naar Scheveningen.

Het verzet en de behoefte aan onderduikadressen groeit. De familie Nods is een ideale kandidaat. Ze hebben een groot huis en ervaring met het herbergen van gasten. Rika en Waldemar komen in de loop van 1943 in contact met de groep rond Kees Chardon, een jonge Delftse advocaat, die actief is in het Zuid-Hollandse verzet. Chardon zoekt vooral adressen voor joodse gezinnen. Voor Hollandse onderduikers is snel een adres te vinden, maar voor joodse lag dat moeilijk. Pension Walda wordt een doorgangshuis voor joodse onderduikers.

Rika en Waldemar beseffen dat hun activiteiten gevaarlijk zijn. Het Haagse politiekorps is gezagsgetrouw, een groot deel is lid van de NSB. Berucht is de zogenoemde 'Jodenploeg', die per gepakte onderduiker een premie van de SD krijgt. Hun leider is de Hagenaar Maarten Spaans.

Na verraad doet de 'Jodenploeg' op 18 januari 1944 een inval in het pension. Rika en Waldemar worden opgepakt, evenals de aanwezige onderduikers. Diezelfde avond wordt ook Kees Chardon in Delft opgepakt. Ze worden voor verhoor naar het Oranje Hotel (de Scheveningse Strafgevangenis) gebracht. Na hun veroordeling worden ze overgeplaatst naar Kamp Vught.

Op 19 mei 1944 wordt Waldemar op transport gesteld naar Neuengamme. Op 6 september gebeurt hetzelfde met Rika, - haar bestemming is Ravensbrück. In februari 1945 krijgt zij dysentrie, waaraan zij dat voorjaar overlijdt.

Waldemar weet zich tot het einde van de oorlog in Neuengamme in leven te houden. Omdat hij goed is in zijn talen, krijgt hij onder andere werk op de postafdeling van het kamp. Tegen het einde van de oorlog ontstaat er chaos in de kampen. De gedetineerden worden het kamp uitgejaagd en noordwaarts gedreven, naar de Oostzee. Daar zal een schip, de Cap Arcona, hen naar Denemarken of Zweden brengen. Het schip vol vluchtelingen wordt echter onder vuur genomen door de geallieerden en zinkt. Duizenden komen om.

Na de arrestatie van zijn vader en moeder in januari 1944 wordt Waldy in huis genomen door familieleden. Hij verhuist van het ene adres naar het andere. Na de bevrijding komt er maar geen bericht over het lot van Rika en Waldemar. De familie plaatst advertenties, doet navraag bij het Rode Kruis. In juli 1945 meldt zich een jonge pianiste, die bij Rika in Ravensbrück heeft gezeten. Zij vertelt dat Rika aan dysentrie gestorven is.

In oktober 1945 meldt zich iemand die Waldemar aan boord van de Cap Arcona heeft gezien. Het schip verging op 3 mei 1945. Het is waarschijnlijk dat Waldemar een van de slachtoffers was.

Waldy blijft zitten met de vraag hoe die laatste maanden van zijn ouders verlopen zijn. Pas na een persoonlijke crisis op latere leeftijd besluit hij het spoor van zijn ouders terug te volgen en brengt hij onder andere een bezoek aan Ravensbrück en Neuengamme.

3.              De analyse.

Naam roman:  Sonny Boy                                     schrijver: Annejet van de Zijl

Tijd

Wanneer

Hoe lang

Chronologie

    Flash back

    Flash Forward

        Fabel / Sujet

Tijdsprong

Tijdverdichting

Tijdvertraging

Ab ovo /

in medias res

Vertelde tijd / verteltijd

Het boek speelde zich af vanaf 1923 tot het einde van de 2de Wereldoorlog. Het begon in de tijd dat de hoofdpersonen Waldemar en Rika nog jong waren. Het verhaal begint bij Waldemar en gaat na een paar hoofdstukken naar Rika. Dan word Rika haar verleden verteld, de tijd dat ze een andere man had. Langzaam komen de verhalen van Waldemar en Rika bij elkaar, en begint het verhaal. Het verhaal wordt verteld in chronologische volgorde, met uitzondering van het vertellen van de dood van Waldemar, deze word als laatste verteld.

Ruimte/plaats

Waar

       Sfeer

       Spanning

       Bevestigend

       Tegengesteld

Symbolische ruimte

Thematische ruimte

Het speelt zich af op grijze plaatsen. Bijvoorbeeld het concentratiekamp, en de jeugd van Rika. Het boek was niet heel spannend, maar je hoopte tijdens het lezen wel dat alles goed af zou lopen. Ook de ruimte was heel bevestigend, je wist de stemming bij elke ruimte en in het boek.

Personages

 Karakter

             round

             flat

             karikatuur

             type

 hoofdpersoon

         (bijfiguren)

Identificatie (speaking names)

De hoofdpersonen Rika en Waldemar (Junior).

Rika is een doorzetter en blijft altijd vrolijk, en blijft vanaf begin tot het einde van het verhaal dezelfde persoon. Flat Character

Waldemar is een donkere man uit Suriname, de huidskleur die op veel plaatsen word gediscrimineerd. Hij is geduldig, vriendelijk en netjes. Wat hem veel heeft geholpen door zijn leven heen. Flat Character.

Daarnaast had je nog een paar vrienden en vriendinnen van Rika, zij waren bij Rika toen ze in de gevangenis zat en op het concentratiekamp. Flat Character

Willem - de ex van Rika, in het begin waren hij en Rika 2 verliefde wat is geëindigd in een vechtscheiding. Hij wilde persé niet dat Rika de kinderen mocht zien, zo’n 10 jaar. Korte tijd voor de dood van Rika draaide hij weer bij, maar toen was het al te laat. Type

Waldemar Junior, hij was een jong jochie en er was niet veel over zijn karakter te vertellen. Toen zijn ouders waren opgepakt bleef hij alleen achter bij familie, en kon lange tijd niet over de dood van zijn ouders heen komen. Flat character

Handeling

Thematiek:

         Motieven

Grondmotief/thema

         Klassiek

         Leidmotief

titelverklaring

Er is geen duidelijk grondmotief in het verhaal, alles duurt heel lang en er zijn geen momenten van actie. Het Thema is Oorlog, omdat Rika altijd in oorlog is geweest met mensen door haar koppigheid, en het verhaal zich grotendeels in de tweede wereldoorlog afspeelde.

De reden dat het boek Sonny Boy is genoemd is omdat de bijnaam van het kind Waldemar Sonny boy was. En hij is alles dat is achtergebleven van Rika en Waldemar.

Perspectief         +betrouwbaarheid

Het boek was niet heel spannend om te lezen, maar gewoon een verhaal dat verteld werd. Een verhaal dat iedereen moet lezen omdat het zo speciaal is.

Het boek is auctoriaal verteld, er was de hele tijd een persoon die het verhaal vertelde van het gezin en wat er gebeurde.

Type boek:

Soort:

Motto:

Roman,

dagboek, oorlogsliteratuur,polemiek, historische roman,

 ‘When there are grey skies, I don’t mind the grey skies. You make them blue, sonny Boy’.

 Aardig typerend. Vooral Rika, kon waarschijnlijk nog enig hoop en doorzettingsvermogen halen uit het feit dat ze iemand had om voor te strijden. Alles wat ze wou was Sonny Boy en Waldemar nog levend terugzien. Wat niet lukte.

4.              Eindoordeel en evaluatie

 Het boek is mij eigenlijk best wel tegengevallen, de reden hiervoor is omdat ik het een grillig boek vond. Ik kon mij niet echt verplaatsen in het boek omdat het van veraf werd verteld door een verteller. Het is zeker niet slecht geschreven hierom, want ik denk dat het niet beter had kunnen verwoord worden. In het begin was het wel een beetje verwarrend om te lezen, er kwam informatie wat niet echt een verhaal vormde. Later kwam alle informatie samen tot 1 geheel en bleek het goed van pas te komen verder in het verhaal.

Ik vond het ook jammer dat er weinig is verteld over de kleine Waldemar, omdat ik denk dat het in het leven van Rika en Waldemar veel heeft betekent maar hier weinig over is verteld.

Mijn mening over het boek is niet veranderd na het schrijven van het leesverslag, en ook al is het boek heel goed geschreven ik hoef niet meer te lezen van deze schrijfster.
 

5.              Zoek een recensie van een erkend recensent.

Recensie:

Bron De Morgen

Publicatiedatum 22-04-2009

Recensent Dirk Leyman

Recensietitel Parels van de Nederlandstalige literatuur

'Sonny Boy' van Annejet van der Zijl "Wie iets van een bepaalde tijd wil begrijpen, moet biografieën lezen, en dan niet die van staatslieden, maar de in aantal veel te schaarse biografieën van onbekende burgers", zo citeert schrijfster Annejet van der Zijl de Duitse historicus Sebastian Haffner in de aanloop van Sonny Boy. Van der Zijl (°1962), die furore maakte met haar biografie van Annie M.G. Schmidt, heeft zich in haar werk vaak verwonderd over de levens van kleine luiden, vermalen als ze worden door het rad van de geschiedenis.

Met Sonny Boy rakelde ze zo'n merkwaardige tranche de viel op en bewoog ze zich behendig op de scheidslijn tussen fictie en non-fictie. Het bij momenten hartverscheurende verhaal van Rika van der Lans en Waldemar Nods is door van der Zijl liefdevol en met veel consideratie opgetekend. Ze respecteerde de historische waarheid, maar plunderde daarbij naar eigen zeggen wel "de gereedschapskist van de fictieschrijver".

Wanneer Rika op haar veertigste de zeventienjarige Waldemar in de herfst van 1928 voor het eerst ontmoet, slaan de vonken over. Maar dat is problematisch. Waldemar is een zwarte student uit Suriname. Zij is blank, een moeder van vier kinderen die haar man net heeft verlaten en een pension is begonnen. Hun liaison wekt meteen schandaal, helemaal als blijkt dat Rika zwanger is van haar zwarte kostganger. Het zoontje wordt hun eigen 'Sonny Boy'. Toch slaat het paar zich met veel optimisme door alle besognes heen, terwijl het Schevenings pension een druk gefrequenteerd en geliefd vakantieverblijf wordt. Tot de oorlog uitbreekt. Wanneer ze onderduikers verschansen en het verraad woekert, worden de levens van Rika en Waldemar bruusk uit elkaar gereten.

In haar nawoord zegt Van der Zijl dat "het leven van Waldemar raakt aan twee van de zwartste, meest met taboes beladen bladzijden in de Nederlandse historie, namelijk de slavenhandel en de Jodenvervolging". Waldemars grootmoeder moest zich immers indertijd ontworstelen aan een Joodse slavenhouder. In die zin is Sonny Boy ook een bedachtzame bespiegeling over de gevolgen van raciaal en etnisch denken en krijgt het een tijdloze dimensie.

Je reactie op de recensie:

 Ik ben het eens met de recensent, er word bij geschiedenis altijd verteld over het algemeen van wat er is gebeurd. Maar niet wat er met 1 persoon/ gezin is gebeurd. Annejet van Der Zeil doet dat wel en ook heel goed. Het is een waargebeurd verhaal met hier en daar wat zelfbedachte zinnen erbij.

Het laatste citaat, over het feit dat ze ook hierbij een pijnlijk vlak raakt van de Nederlandse historie is in het boek duidelijk weergegeven. Het was niet makkelijk en is het nog steeds niet om hier als zwarte rond te lopen, al word het met de jaren beter.

Het laatste citaat, over het feit dat ze ook hierbij een pijnlijk vlak raakt van de Nederlandse historie is in het boek duidelijk weergegeven. Het was niet makkelijk en is het nog steeds niet om hier als zwarte rond te lopen, al word het met de jaren beter.

6.              Zoek informatie over de auteur.

Het werk van Annejet van der Zijl is vooral gericht op het uitpluizen van 1 specifiek verhaal. Dit kun je zien bij Sonny boy, maar ze heeft ook een biografie geschreven over Annie MG Schmidt. En ook een boek over het verleden van Prins Bernard.

Ze is afgestudeerd in kunstgeschiedenis in Utrecht en later massacommunicatie in Amsterdam. Na een Masters International Journalism in Londen kwam ze in 1990 terecht bij de toenmalige Haagse Post, daar specialiseerde ze zich in portretten en reconstructies.

Annejet heeft veel baat gehad denk ik bij deze studies, want ze schrijft nu hele goeie boeken. Met een stukje geschiedenis in ieder boek.

Alle verhalen zijn vooral gerelateerd aan de persoon waar het over gaat, en heeft niks te maken met Annejet zelf.  

Over de literaire stroming kan ik vinden dat het een literaire non-fictie is, en ik denk dat andere boeken ook ongeveer dezelfde stroming hebben.