Ik was nooit in Isfahaan door Tommy Wieringa

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Ik was nooit in Isfahaan
Shadow
Zeker Weten Goed

Boekcover Ik was nooit in Isfahaan
Shadow
Ik was nooit in Isfahaan door Tommy Wieringa
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Feitelijke gegevens

  • 7e druk, 2006
  • 218 pagina's
  • Uitgeverij: De Bezige Bij

Flaptekst

Na het succes van Joe Speedboot, de roman waarmee Tommy Wieringa als een komeet zijn naam in de Nederlandse letteren vestigde, nu een bundeling literaire reisverhalen over de meest uiteenlopende plekken op de wereld. De stilist in Wieringa is op zijn best als hij onbekommerd mag verhalen van vreemde gebieden en personen, dat blijkt eens te meer uit de verhalen over de meest avontuurlijke reizen. Deze verhalen, waaruit Wieringa vaak met veel succes voorleest, liggen aan de basis van zijn schrijverschap. We vergezellen de schrijver naar bekende en onbekende gebieden in de Caribische eilanden, Azië en Afrika. Maar ook naar Frankrijk, waar de schrijver een geliefde wil vergeten. Uit alle verschillende werelden en continenten komen de verhalen als bedoeïenen af op de geboren verteller en stilist die Wieringa is. De Sodade heeft een groot, warm lichaam en knort als een Russische grootmoeder in een bedstee, het is maar een van de vele vrolijke en originele vergelijkingen die dit boek rijk is. Dat leidt tot avontuurlijk en begeesterd proza, soms met een filosofische pendant zoals in de beste reisverhalen van Cees Nooteboom, soms met de empathie van iemand als Lieve Joris, maar altijd met de kracht en het plezier van Tommy Wieringa zelf.

Eerste zin

In de morgen reed een gammele pick-uptruck voor. Er zaten twee mannen in. De een heette Johan, de ander was een oude neger, die ik niet kende. In de laadbak stond een varken, een grote schoft met vuile oogjes. Hij kon niet wachten om uit te breken en je te vermorzelen.

Samenvatting

I. Afdeling Verhalen: 9 verhalen: drie ervan worden hieronder kort samengevat.

Feest
De ik-figuur maakt melding van een feestje in Amerika, waar hij ene Johan ontmoet die een varken ter plekke slacht en aan het spit rijgt. Maar er komt een onverwachte ontwikkeling, omdat er een wervelstorm opsteekt die helemaal niet verwacht wordt. Aangezien er van alles in elkaar stort, blijkt de volgende morgen dat Johan zijn hoofd kwijt is: het is gewoon van zijn romp gescheiden en niet meer teruggevonden. Het is een macaber einde aan het feestje.

De Familie Onderweg
De ik-figuur vertelt over een oom die bij een hotelbrand in Bangkok is overleden. Hij zal uiteindelijk boven de zee worden uitgestrooid. De hele familie gaat mee, maar het blijkt niet zo gemakkelijke de as uit de urn te krijgen. De as is vochtig geworden en kleeft aan elkaar. Met een lepel moeten de asresten worden losgemaakt en daarna echt uitgelepeld in zee worden gestrooid.

Mrs. M.
Mrs. M. is met haar man aan het cruisen als hij naast haar dood zit in een stoel op het zonnedek. Ze besluit na terugkeer de hele erfenis in geld om te zetten en een levenslange cruise aan te vragen. Ze vaart steeds met hetzelfde cruiseschip Queen Elisabeth 2, net zo lang tot ze zal dood gaan. Af en toe gebeurt er iets aan boord: bijvoorbeeld dat ze een walvis zien. “Hoewel Sam tegenwoordig in een potje past (de urn) is hij zo groot als een walvis. Mijn man. Hij zwemt voor me uit en wacht op me. Dat weet ik. (blz.66)

II Afdeling Verslagen: 6 reisverslagen: drie worden hieronder samengevat
Kaas voor Jan
De eigenaresse van een Ethiopisch restaurant in Amsterdam vraagt aan Tommy Wieringa of hij een kaas mee wil nemen als hij op reis gaat naar Ethiopië voor een bevriende relatie. Tommy doet dat en koopt een kaas die hij laat in-sealen. Hij neemt de kaas overal mee naar toe, terwijl het erg warm is. Als hij uiteindelijk Jan in het stadje Axum vindt, zegt deze dat Tommy al de derde man is die een kaas aan hem komt brengen. Maar van de kaas is zelf niet veel meer overgebleven: hij is door de warmte onderweg verschrompeld tot een zielig hoopje voedsel.

De Horror
Tommy Wieringa is op reis in Cambodja en gaat daar natuurlijk net als elke toerist naar de 'killing fields' van de Rode Khmer. Hij vindt het een verschrikkelijke gedachte dat het bewind van Pol Pot zoveel mensen uit het eigen land om het leven heeft gebracht. Hij bezoekt een onderaardse kelder waar hij over de botten, beenderen en schedels van gedode Cambodjanen struikelt. De regering heeft nog maar recent besloten om de schuldigen aan deze volkerenmoord op het eigen volk (autogenocide) voor de rechtbank te slapen.

Hitler in Babylon
De ik-verteller Tommy Wieringa is in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen. In het Haus Meldemanstrasse zitten anno 2000 alcoholisten, junks en psychisch gestoorden. De verteller vindt uit dat in dit Haus honderd jaar eerder Adolf Hitler heeft gebivakkeerd en dat hij zich ergerde aan dit 'Babylon van de rassen'. Hij heeft daar zijn ideeën opgedaan over de verschillen in de rassen en de minderwaardigheid van het Joodse ras. In 1913 liet hij zich uitschrijven in Wenen en ging hij door naar Duitsland. Hij noemde later Wenen 'de treurigste tijd van zijn leven'.

III Afdeling Ansichten.
Dit zijn heel korte verhalen over de reizen die Wieringa gemaakt heeft naar allerlei continenten. Hij deed dat vaak in opdracht van het blad "Rails." Het zijn verhaaltjes van soms maar 1 of 2 bladzijde(n) en geven de indruk van een land zoals je die op een ansichtkaart ziet. Per continent wordt hieronder een impressie gegeven.

Caribisch gebied (11 verhaaltjes)
In dit gebied (Puerto Rico) vertelt Wieringa over de tic die hij heeft om in plaats van badlakens (wat veel toeristen doen) altijd het briefpapier van het hotel mee te nemen. Hij doet er vrijwel niets mee: hij heeft er meer verzameld dan hij ooit brieven zal schrijven. Hij vertelt ook over het meegaan met vissers op zee. En over de plotseling opkomende orkaan waarbij een vrouw in het water komt, wordt gered door haar vriend die haar vervolgens een pak rammel geeft omdat ze zo onvoorzichtig is geweest en in de buurt van het water is gaan zitten.

Midden-Amerika (3 verhaaltjes)
In het verhaaltje 'Wonder van twee dagen' vertelt Wieringa over het wonder van het Panamakanaal dat aan de twee uitersten van het kanaal twee totaal verschillende werelden verbindt.

Noord-Amerika (1 verhaal)
Het verhaal Pacific Princess gaat over de oude Love Boat van de televisie vroeger. Wieringa gaat met een oceanliner naar New York. Er is een Amerikaanse man die zijn vrouw steeds alleen achterlaat als hij naar bed gaat. Zij neemt het waar om met veel mensen seks te hebben (personeel en toeristen). Hij gaat uitgerust van boord, zij verzadigd. Eigenlijk is zij zelf de Pacific Princess geweest tijdens de cruise.

Noord-Afrika (10 verhaaltjes)
In het eerste verhaal Noodlot vertelt Wieringa over een busongeluk in het Marokkaanse hooggebergte. De bus is net neergestort als hij voorbijkomt. De hulpverlening uit Marrakech komt nauwelijks op gang. De dood speelt weer een rol.
Er zijn natuurlijk ook cultuurverschillen op te merken. Zo wordt water gratis verstrekt in Egypte als service aan de toeristen. In Alexandrië is er zoveel herrie dat hij graag met een koptelefoon oploopt. Dan wordt de stad veel mooier. Hij ergert zich verder aan de Russen die met een all inclusive arrangement zich in resorts te buiten gaan aan eten en zuipen, terwijl de armere Esten alleen een reis hebben geboekt en mondjesmaat eten.

Midden-Oosten (3 verhaaltjes)
In Libanon logeert Wieringa in een hotel waarin maar in 1 kamer een douche is. De receptionist regelt met zijn telefoon wie er kan douchen, wanneer het water warm is en wanneer je in die kamer wordt verwacht. In Libanon ontmoet hij ook een Japanner met wie hij een paar dagen optrekt en die altijd met eten stopt als hij 80 % van zijn maaltijd op heeft (“Hara hachi Bu").

Azië (3 verhaaltjes)
In "Hard Nieuws" vertelt Wieringa een verhaal dat indirect naar de titel verwijst. Hij reist met Turken in een bus. Er stappen later drie Turken uit de bus over in een grijze Mercedes. Als ze doorrijden zien ze dat de Mercedes verongelukt is en dat de drie mannen dood zijn.

Europa (15 verhaaltjes)
Wieringa doet verslag van eten in een Hongaars restaurant, waar hij de enige klant is, veel personeel rondloopt en het eten een rommeltje is. De rekening klopt natuurlijk ook niet.
Hij vertelt van een Nederlandse piloot in Tsjechië . Die heeft zijn vrouw in een bordeel opgedoken, maar ze hebben beiden hun vroegere leven niet verlaten. Wieringa ziet hem later in een louche café waar hij op een podium een meisje oraal bevredigt. Zijn stiefzoon zit toe te kijken. Daarover krijgen de man en zijn Tsjechische ex-hoer later een enorme ruzie.
Hij ontmoet allerlei bijzondere mensen (de vrouw die in Parijs hotel de dood afwacht nadat haar man in de geheime dienst is omgekomen).
Hij beschrijft bijzondere zaken als de slechte kwaliteit van het eten in een Frans wegrestaurant, het heffen van strandbelasting in Duitsland, de plotselinge dood van een toerist (verwijst weer naar de titel) .
In het laatste verhaal 'Koffer' geeft Wieringa aan dat je als je jong bent genoeg hebt aan een rugzak en op reis als een nomade leeft en naarmate je ouder wordt de koffer die je meeneemt op vakantie steeds groter wordt. Je gaat settelen en erbij horen, maar je bent dan ook op weg naar de dood. Dat is een heel fraaie afronding van deze bundel reisverhalen.

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Leraar worden

Alles wat je moet weten over leraar worden

Personages

Tommy Wieringa

In deze bundel is het begrip personage natuurlijk van minder belang. In deel II (reisverslagen) en deel III Ansichten is de ik-figuur steeds Tommy Wieringa. Het gaat daarnaast wel over de mensen, die hij ontmoet, maar geen karakterontwikkeling meemaken. Ze spelen als personage verder geen rol in andere verhalen. In de eerste afdeling verhalen is dat misschien wel iets meer het geval, maar ook daar zijn de verhalen nog zo kort en gaat het daarnaast om een wisselende anonieme ik-verteller dat beschrijving van personages van deze bundel niet nodig is. Grappig is wel dat in het slotverhaal "Koffer" Wieringa zelf vindt dat hij door het reizen veranderd is. Van rugzak via een koffer met wieltjes naar een koffer met flink overgewicht. Symbolisch bedoeld voor de last die je in je leven te dragen krijgt, steeds zwaarder wordt.

Quotes

"De laatste leden van de Rode Kmer legenden pas in 1998 de wapens neer. [..] De autogenocide staat in ieder geheugen geschreven. De gevangenissen ruiken nog naar bloed, er worden nog altijd nieuwe massagraven gevonden, het land is vergiftigd met mijnenvelden.[…] Nog maar kort geleden heeft het Cambodjaanse Parlement eindelijk besloten dat er een tribunaal komt om de laatst in leven zijnde schuldigen aan de moord op anderhalfmiljoen Cambodjanen te berechten. (uit: de Horror)" Bladzijde 105
"De orkaan die Johans hoofd meenam, was van een zeldzaam type. Hij was tevoren niet gemonitord door de meteorologische diensten omdat hij uit een hoek kwam waar ze hem niet verwachtten. Daarom waren er geen waarschuwingen uitgegaan en kwam hij als een totale verassing. (Uit: Het feest)" Bladzijde 15
"Mijn oom Sam kon "dankuwel" zeggen in dertien talen en "weet u waar het toilet is"in elf. Hij had beter "waar is hier de nooduitgang"kunnen leren in het Thai, zodat hij het brandende pand misschien levend verlaten had. Zijn testament was een puinhoop. (Uit: De Familie Onderweg)" Bladzijde 16
"China! Ik werd wakker als in het bed van een onbekende vrouw. Ik opende het gordijn van mijn couchette en toonde me haar gesloten gezicht. De trein had vierentwintig uur aan een stuk gereden, de bestemming was Xi’an, dat nog eens acht uur verder naar het oosten lag. Op het perron, vlak voor mijn raam, stond een geüniformeerde vrouw. Ze stond stijf in de houding en negeerde mijn groet." Bladzijde 117
"Enig rumoer ontstond vanmiddag toen er midden op het meer iemand een hartaanval kreeg op een boot. Het slachtoffer werd van boord gehaald door de reddingsbrigade, die als enige de beschikking heeft over een boot met een grote motor. Verder bleef het rustig op het water dat gestaag zakte,." Bladzijde 212

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven

In deze bundel reisverhalen staat de zin van het bestaan/van het leven centraal. Doordat Wieringa steeds andere landen bezoekt, kijk je als lezer mee hoe andere mensen in andere culturen zin aan hun bestaan proberen te geven. Dat kun je goed zijn in de kleine verhalen over andere landen (Ansichten). Hoe leven mensen in andere landen, welke andere gewoonten hebben ze. Universeel is het streven naar een gelukkig bestaan. Daarnaast is de dood een heel belangrijk motief in deze verhalen.

Motieven

Seksualiteit

Dit motief speelt in enkele verhalen een rol: - de vrouw die zich op een cruiseschip uitleeft als haar man naar de hut gaat - de Nederlandse piloot in Tsjechië die een vrouw in een café oraal bevredigt - het bezoek van Tommy in Kopenhagen aan het Deense meisje in Kamer 18

Geluk / verlangen naar geluk

De mens wordt altijd beheerst door verlangen. Dat zie je goed in reisverhalen. Bijvoorbeeld het verlangen naar het mooie land, de mooie vrouw, het verlangen terug naar huis te kunnen. De mens is altijd op reis in zijn leven naar geluk of het opheffen van zijn isolement (de vrouw die haar leven blijft meevaren op een cruiseschip). Maar daar komt soms het noodlot of de dood tussen (zie weer de titel).

Dood

De dood speelt een belangrijke rol in de verhalen van deze bundel. Ook het onverwachte en het toevallige karakter van de dood. Enkele voorbeelden: - de verwijzing naar de titel - de dood van Oom Sam in Bangkok - de onthoofding van Johan tijdens een tornado - de dood van (een andere) Sam op het cruiseschip QE-2 - de dood van de vele Cambodjanen als slachtoffer van de Rode Khmer. - de vrouw die in een Parijs hotel op de dood wacht. - de dood van een man die in Duitsland op een meer aan een hartaanval overlijdt - het busongeluk in Marokko - het ongeluk met de Mercedes in Turkije Kortom. de dood is alom in het leven aanwezig.

Cultuurverschillen

Het is natuurlijk niet vreemd dat in een bundel met reisverhalen cultuurverschillen aan het licht komen. Een paar voorbeelden - het gedrag van Amerikanen bij de barbecue in het eerste verhaal - het gedrag van Russen en Esten in Egypte - het gedrag van Noord-Afrikanen - het gedrag van de Japanner die 80% van alles wat hij krijgt, eet.

Motto

"Ik weet niet wie van de twee het was. Van Huet (geschiedenis) of Holtland (Latijn). Hij zei: "ik denk in 1952". Jullie moeten bij het Athene van Pericles niet denken aan en stralende marmeren stad, maar meer aan iets als Port-Saïd tegenwoordig vuil, vliegen- bedelaars" (A. L. Snijders)

Dit motto is treffend voor de reisverhalen. Op reis tref je soms heel onverwachte dingen aan. Maar soms bezoek je een land met een bepaalde verwachting en dat loopt dan op een teleurstelling uit. Het motto van Snijders past dus goed bij deze bundel.

Trivia

Tommy Wierenga is de schrijver van het boekenweekgeschenk 2014. Daardoor komt zijn hele oeuvre waaronder deze vroege verhalenbundel weer onder de aandacht.

Titelverklaring

De Nederlandse dichter P.N. van Eyck schreef in 1925 zijn bekendste gedicht."De tuinman en de dood"

Een Perzisch Edelman:
Van morgen ijlt mijn tuinman, wit van schrik,
Mijn woning in: ‘Heer, Heer, één ogenblik!
Ginds, in de rooshof, snoeide ik loot na loot,
Toen keek ik achter mij. Daar stond de Dood.
Ik schrok, en haastte mij langs de andere kant,
Maar zag nog juist de dreiging van zijn hand.
Meester, uw paard, en laat mij spoorslags gaan,
Voor de avond nog bereik ik Isfahaan!’
Van middag (lang reeds was hij heen gespoed)
Heb ik in 't cederpark de Dood ontmoet.
‘Waarom,’ zo vraag ik, want hij wacht en zwijgt,
Hebt gij van morgen vroeg mijn knecht gedreigd?’
Glimlachend antwoordt hij: ‘Geen dreiging was '
Waarvoor uw tuinman vlood. Ik was verrast,
Toen 'k 's morgens hier nog stil aan 't werk zag staan,
Die 'k 's avonds halen moest in Isfahaan.’ 

Dit gedicht verwijst dus naar het toeval en de dood. Die laatste kun je eigenlijk niet ontlopen. Wanneer Wieringa naar de naam van die bijzondere stad verwijst, geeft hij dus eigenlijk aan dat hij nog niet direct met de dood te maken heeft gehad, anders was hij namelijk wel in Isfahaan geweest. Dat geldt misschien voor hem zelf, maar hij vertelt wel in de verhalen over mensen die een plotselinge dood is overkomen. Ook kun je de reis door het leven zien als een reis naar de dood. In de slotzin van zijn bundel geeft Wieringa iets dergelijks aan.

Structuur & perspectief

Het boek is een bundel reisverhalen.
Het begint met een Woord Vooraf van de schrijver. Daarna volgen er drie afdelingen:
Verhalen: 9 verhalen met een titel, waaronder Feest, De familie Onderweg, Mrs M.
Verslagen: 6 wat langere reisverhalen, waaronder Kaas voor Jan. De horror, Hitler in Babylon.
Ansichten: superkorte verhalen/anekdotes/ gebeurtenissen over heel veel landen.
Deze rubriek is o
nderverdeeld in Caribisch gebied, Midden-Amerika, Noord-Amerika, Noord-Afrika, Midden-Oosten, Azië , en Europa.

In de afdeling Verhalen wordt een naamloze ik-figuur als ik-verteller gepresenteerd. Die vertelt meestal als achterafverteller in de o.v.t. Je kunt uit de verhalen niet opmaken of het fictie is of een verslag van de werkelijkheid. De ik-figuur is niet steeds dezelfde verteller.

In de afdeling Verslagen betreffen alle verhalen langere reisverslagen van de schrijver Tommy Wieringa. De ik-figuur valt gelijk aan de schrijver en je mag aannemen dat dit een beschrijving van de werkelijkheid is.

In de Ansichten is de ik-verteller ook Tommy Wieringa. Hier betreft het zijn korte impressies van zaken die de schrijver op zijn reizen heeft meegemaakt. Het zijn waarschijnlijk op de werkelijkheid gebaseerde vertellingen.

Decor

Het decor van de roman is heel divers. Aan de opsomming in Ansichten kun je al zien dat het boek over streken en landen van vrijwel alle continenten betreft.
Wat de tijd betreft geeft Tommy Wieringa aan dat hij sinds 1990 aan het reizen is. Bij de reisverslagen staat vermeld in welk jaar het verhaal geschreven is. Het laatste betreft een reisverhaal uit 2005.

Stijl

De stijlkenmerken van de schrijver zijn misschien wel belangrijker dan de inhoud van deze reisverhalenbundel. Net als in zijn succesvolle roman “Joe Speedboot” besteedt Wieringa veel aandacht aan zijn metaforen.
Enkele voorbeelden:
(blz. 13) het leek alsof de wereld in een geluiddichte trommel zat.
(blz. 25) Ze schenen met een zaklamp op de schaduw op het grasveld en zagen dat hij zat te eten. Niet zomaar eten maar eten zoals een anaconda een geitje verzwelgt.
(blz. 35) Ik zat op de uitkijk tot ik het Eiland Zout zou zien en bedacht dat jou missen een soort fijn stuifzand is dat tussen mijn tanden knerst. [ …..] De zee is het huis van de heimwee.
(blz. 62) dan is de QE2 opeens niet mee het schitterende paleis dat zwembaden over de zee draagt, maar een geparfumeerde doodskist.
(blz. 179) Wanneer de telefoon opnieuw overgaat, is het precies twintig minuten later. Zulke punctualiteit is een beetje eng in dit hotel, een sombere kijkdoos zonder licht erin.
-(blz. 182) Het was een stationwagen, helemaal achterin zaten drie identieke meisjes van een jaar of negen naar Shunzo en mij te staren. Het leek een nest schuwe katjes.
(blz. 189) Asgabat is de naar buiten gekeerde geest van een man, een infantiele machtsfantasie, tot marmer versteend narcisme. En overal dat opdringerige ruisen van de fonteinen [Stad in Turkmenistan].
(blz. 208) De vader is een gepommadeerde kolos uit wiens mond alleen maar grove aansporingen komen om door te eten. Het meisje slikt brokken voedsel als een meeuw.
(blz. 219) Eén reishandboek volstond, en misschien een onbegrijpelijk werk van Ezra Pound om langdurig, als een dorstige in de woestijn, op te zuigen als op een kiezel.

Humor
Tommy Wieringa staat in zijn oeuvre ook bekend om zijn lichte, ironische humor. Die zijn in de beschrijving van situaties en mensen ook volop in deze bundel te vinden. Weer enkele voorbeelden:
- (blz. 16) Mijn oom Sam kon "dankuwel" zeggen in dertien talen en "weet u waar het toilet is" in elf. Hij had beter "waar is hier de nooduitgang" kunnen leren in het Thai, zodat hij het brandende pand misschien levend verlaten had. Zijn testament was een puinhoop.
- (blz. 59) Sam is tot Haifa in de koeling gelegd. Op dek 8, in de catacomben van het schip. Tussen de kaviaar en serranohammen. Ik ben erg verkouden geweest.
- (blz. 65) Hierbinnen valt een enkele oude heer met open mond in slaap boven zijn boek (meestal over Titanic, het meest geleende boek in de kleine bibliotheek.). Hun vrouwen kijken met lichte weerzin naar die zachte, oude mond waaruit ze zoveel beledigingen hebben horen komen en laten zich lichte decorumverlies voortduren door hem niet te wekken, wat stille wraak is.
- (blz. 122) Er woei stof in mijn ogen en ik weerde een aanval; van wanhoop af. De enige mogelijkheid van de rivier die ik zag was een spoedige levensbeëindiging, ware het niet dat je in Volgograd niet dood gevonden wilde worden.
- (blz. 175) Op een late avond in de oude wijk Anfouchi deed ik bij wijze van experiment, oordoppen in op straat. Zonder gevaar is dat niet, in een stad waar automobilisten stoplichten als decoratie beschouwen, zonder licht rijden en hun aanwezigheid voornamelijk kenbaar maken met geluidssignalen.

In deze bundel reisverhalen komen ook vaak de volgende woorden voor: verlangen, gemis, heimwee, herinneringen. Dat zijn natuurlijk woorden die goed passen bij reizen.

Ten slotte tekent Wieringa nog voor een aantal fraaie one-liners die je bij blijven.
(blz. 63) Ouder worden is aanzitten aan een tafel die leger en leger wordt.
-(blz. 123) Een mensenleven dat voorbijflitst als een wit paard, gezien door een barst in de muur.
-(blz. 162) Goede herinneringen zijn ankers op de bodem van de ziel.
-(blz. 187) waar niemand het weet, denkt iedereen gelijk te hebben.
-(blz. 198) Dat is het verschil tussen Amerikanen en Europeanen. Europeaan zijn betekent: soms even uit de mallemolen stappen om naar de rozen te kijken.

Slotzin

De overgang van de jeugd naar volwassenheid en uiteindelijk de dood is de overgang van een rugzak naar een koffer op wieltjes. Van een draagbaar, nomadisch bestaan naar het overgewicht van de buitenwijk. De traagheid van de verdediging, niet de snelle vlucht.

Beoordeling

De bundel verhalen van Tommy Wieringa heeft een bijzondere samenstelling: fictieverhalen, reisverslagen en korte ansichten (anekdotes). In die laatste categorie zit voldoende verhaalstof voor uitgewerkte verhalen. Jammer genoeg doet Wieringa dit niet. Daardoor worden het vaak vakantiefoto’s zonder echt verhaal. Meestal ontbreekt de clou ook in het verhaal. Je kunt deze bundel dan ook het beste lezen als je open staat voor de stijl van Wieringa. Die is helder, lichtvoetig met humor doordrenkt en meestal schrijft hij herkenbare en toepasselijke metaforen. In de Nederlandstalige literatuur zijn er meer schrijvers die zich vooral bezig houden met reisverhalen, bijvoorbeeld Adriaan van Dis, Cees Nooteboom, en natuurlijk Bob den Uyl. Die zou je ook kunnen lezen om de vergelijking met Wieringa te kunnen maken. Het reisverhaal is een duidelijk apart genre dat zich vaak beweegt tussen twee polen: fictie en werkelijkheid.

Het is natuurlijk wel aardig deze bundel te combineren met romans waar het thema cultuurverschillen worden uitgewerkt. Het is moeilijk om later goed te kunnen vertellen waarover de bundel gaat. Daarom is er een duidelijk keus gemaakt door mij om in de samenvatting enkele verhalen beter te belichten.

Recensies

"De verhalenbundel Ik was nooit in Isfahaan is het resultaat van de vele reizen die Wieringa sinds 1990 gemaakt heeft. Vanaf het moment dat hij in 1998 voor Rails het traject Djibouti-Ethiopië aflegde is hij zijn ervaringen ook op papier gaan zetten. In zijn Verhalen, Verslagen en Ansichten lukt het Wieringa de grootse en overweldigende ervaring van het reizen terug te dringen tot de kleine gebeurtenissen en bijzondere ontmoetingen waar het werkelijk om gaat. Ik was nooit in Isfahaan is een must voor iedere reisliefhebber die meer voldoening haalt uit een gesprek in een theehuis in Istanbul dan uit het bezichtigen van de piramides in Egypte." http://recensieweb.nl/rec...reld-rond/
"Ik was nooit Isfahaan is een boek waarin gedetailleerde observaties afgewisseld worden met grote statements, waarin fictie en realiteit vaak door elkaar lopen. Dit wordt gecombineerd met de schitterende beeldspraak die inmiddels Wieringa's handelsmerk begint te worden. Zo zegt hij over de megalomane hoofdstad van Turkmenistan: "Asgabat is de naar buiten gekeerde geest van een man, een infantiele machtsfantasie, tot marmer versteend narcisme." De bundel zit vol met minibiografietjes van mensen die kortstondig zijn pad kruisen, korte exposé-tjes over historische gebeurtenissen, beschrijvingen van kleine voorvallen of hersenspinsels en existentiële opmerkingen." http://www.8weekly.nl/art...ouden.html
"Ik moet de neiging onderdrukken om alle mooie zinnen uit het boek over te schrijven (‘De dwergficus is de meest mishandelde kamerplant ter wereld.’), maar zelfs reisboekhaters zullen door de stilistische kwaliteiten van Wieringa willen doorlezen. De langere verhalen in de bundel zijn zeer verschillend van inhoud. Zo bezoekt Wieringa in Wenen het doorgangshuis voor mannen, dat zich alleen maar onderscheidt van andere opvanghuizen door een van de beroemdste bewoners: Adolf Hitler, die als jonge, aanstormende kunstschilder tevergeefs probeerde een carrière op te bouwen in de hoofdstad." http://www.tzum.info/2013...-isfahaan/
"'Ik was nooit in Isfahaan' is geen onmisbaar boek: daarvoor trapt de schrijver iets te vaak tegen openstaande deuren, bezigt hij vaker dan ons lief is gezwollen termen als 'verlangen' en 'gemis' en vermeit hij zich in de intussen klassiek geworden filosofieën van de traveler: 'De gedachte aan zijn leven dat op deze plaats parallel loopt aan het mijne ver van hier, vervulde me met kinderlijke verwarring over het leven op aarde.' Niettemin zijn we nu al vréselijk benieuwd naar de nieuwe roman van Wieringa." http://www.humo.be/boeken...n-isfahaan
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

35.909 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds  mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat.  Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor  scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Ook geschreven door Cees