Feitelijke gegevens

• 3e druk, 2000
• 278 pagina's
• Uitgeverij: De Bezige Bij

Flaptekst

Eerste zin

Van onze eerste ontmoeting is het vooral haar blik die ik me herinner.

Samenvatting

Als Max met zijn familie naar het Anne Frank Huis gaat, ontmoet hij een meisje dat daar werkt. Ze heet Sabine en stapt gelijk op hem af om een praatje met hem te maken. Al snel lijkt de vonk over te slaan en nadat ze elkaar daar gezien hebben spreken ze snel af. Dan blijkt dat ze elkaar ontzettend leuk vinden en ontstaat er langzaamaan een relatie.
Omdat de relatie stroef op gang komt, komen de ouders van Max er pas later achter dat hij een relatie heeft. Als hij Sabine mee naar huis neemt blijkt ze erg veel interesse in de Jodenvervolging te hebben. Omdat Max een joodse jongen is en zijn vader erg veel over de Jodenvervolging weet te vertellen door eigen ervaringen, wordt Sabine al snel opgenomen in het gezin. Toch knaagt er iets aan Max: Sabine heeft het nooit over haar eigen ouders en heeft haar eigen ouders nog nooit laten zien.
Max zegt hier niks van en gaat gewoon verder in de relatie. Hij denkt dat alles goed zit, totdat hij thuis komt en briefje vindt waarop staat dat ze het allemaal niet meer kan. Ze kan de relatie niet meer aan en ze verzoekt hem om haar niet te gaan zoeken.

Nu is Max alleen en blijft hij met heel veel vragen zitten. Hij weet niet waar ze naartoe is, met wie ze is, waarom ze weg is gegaan en of ze überhaupt nog in leven is. Jarenlang leeft hij zonder haar maar blijft ze altijd in zijn gedachte. Daarom besluit hij met een aantal vrienden haar te gaan zoeken. Hij weet dat ze altijd interesse heeft gehad in fotografie en ontdekt dat ze nu werkzaam is in de fotografie. Samen met wat vrienden reist hij naar Amerika af om haar te gaan zoeken.

Als Max daar aankomt en hij in een auto op straat rijdt, lijkt het alsof hij haar ergens in een auto ziet rijden. Hij racet die auto achterna en komt erachter dat het echt Sabine is die in die auto zit. Hij spreekt haar aan en aan het begin reageert Sabine wat terughoudend, maar de man met wie ze is reageert enthousiast waardoor ze die avond met z’n allen uiteten gaan.
Aan het begin verloopt het allemaal nog wat stroef tussen Sabine en Max. Het is allemaal heel onwennig en ongemakkelijk en ze weten niet zo goed wat ze tegen elkaar moeten zeggen. Toch komt het na een tijdje goed en zoeken ze elkaar steeds meer op.

Langzaamaan ontstaat er weer een relatie tussen Max en Sabine. Nu zit Max weer iets dwars: Sabine trekt heel veel op met Sam, maar wil niet vertellen wat nou haar relatie met hem is. Hij weet dat Sam een vrouw en kinderen heeft, maar toch vertrouwt hij het niet helemaal.
Omdat Max toch heel veel van haar houdt en bij haar wil zijn emigreert hij uiteindelijk naar Amerika. Hij gaat bij Sabine in huis wonen en laat zijn werk in Nederland voor wat het is. De relatie wordt steeds beter, maar hij kan er maar niet achter komen waarom Sabine Sam nou zo interessant vindt. Via Sam kan hij ook niks los krijgen en dat irriteert hem mateloos. Toch blijft hij doen alsof er niks aan de hand is en onderhoudt hij de relatie.

Op een dag gebeurt er weer hetzelfde als jaren terug. Hij komt thuis en komt erachter dat Sabine niet meer met hem verder wil. Ze verdwijnt en weer weet hij niet waar ze is en wat ze allemaal aan het doen is. Ook Sam heeft ze laten vallen: hij weet niet waar ze is en ook hij hoort helemaal niks meer van haar.
Als de vrouw van Sam na een lange tijd ziek zijn overlijdt, gaat Max op bezoek bij Lisa Stern. Sam heeft een boek geschreven waar de naam van Lisa Stern in voor komt. In de tijd van de oorlog hadden Lisa en Sam een relatie, maar nadat ze beiden apart naar een concentratiekamp moesten zijn ze elkaar uit het oog verloren. In de tijd van de oorlog zaten ze ondergedoken in een Nederlands gezin, waarvan de zoon, Hans Fedders van Vliet, hen verraden heeft. Als Max een tijdje doorvraagt komt hij erachter dat Hans Fedders van Vliet de vader van Sabine is. En dan vallen alle puzzelstukjes in elkaar. Max snapt eindelijk waarom Sabine zoveel interesse in de Jodenvervolging heeft en waarom ze nooit iets over haar vader heeft verteld.

Na de begrafenis van Sam zijn vrouw gebeurt er eindelijk waar Sam en Max al die tijd op gewacht hadden. Sabine heeft Sam gebeld met de vraag of Max haar op wilde bellen. En natuurlijk wilde hij dat. Al snel hangen ze samen aan de telefoon en kunnen ze eindelijk praten terwijl alles voor Max helemaal duidelijk is.

Personages

Max Lipschitz

Max Lipschitz is de verteller van het verhaal. Het is een joodse man die niks uit de oorlog meegekregen heeft, maar die wel veel verhalen van zijn vader te horen krijgt. Hij heeft een relatie met Sabine en laat makkelijk over zich heen lopen en met zich spelen.

Sabine Edelstein

Sabine Edelstein heeft opvallend veel interesse in de Jodenvervolging uit de Tweede Wereldoorlog. Waarom is niet bekend, maar aan het einde van het verhaal blijkt dat ze de dochter van Hans Fedders van Vliet is. Ze werkt in het Anne Frank huis en is onvoorspelbaar. Zo maar uit het niks stopt ze tot twee keer toe haar relatie met Max Lipschitz waarna ze niks meer van zich laat horen. Sabine blijkt mager, smal, teer, lang haar en zware wenkbrauwen te hebben.

Sam Zaidenweber

Sam Zaidenweber: Sam woont in Amerika maar komt oorspronkelijk uit Amsterdam. Vrijwel direct na de oorlog is hij naar Amerika geëmigreerd. Het is een joodse man die getrouwd is met Anna. Samen met Anna heeft hij kinderen gekregen. Hij heeft een fijne, gebogen neus en een gewelfd voorhoofd: hij ziet eruit als een typische Joodse man. Hij had vroeger dik en verward spierwit haar. Hij gaat veel met Sabine om maar ze hebben geen liefdesrelatie: ze werken alleen met elkaar.

Lisa Stern

Lisa Stern: Lisa Stern is de oude liefde van Sam. Toen ze in de tijd van de oorlog ondergedoken zaten hadden ze een relatie. Toen ze door Hans verraden waren en naar de kampen moesten zijn ze elkaar uit het oog verloren.

Hans Fedders van Vliet

Bij Hans Fedders van Vliet hebben Lisa Stern en Sam Zaidenweber vroeger ondergedoken gezeten. Hans was een jaloerse jongen die Lisa heeft aangerand en vervolgens verraden heeft waardoor Lisa, Sam en het gezin naar verschillende concentratiekampen moesten. Het schijnt een nare man te zijn die de vader van Sabine blijkt te zijn.

Quotes

"Om kwart voor vijf zakte de zon met veel uiterlijk vertoon in de oceaan. Ik was op weg naar Sabines huis en volgde het proces ongewild van begin tot einde. Ik was niet in de stemming voor zonsondergangen. Op de een of andere manier gaven de schitterende kleuren me het ellendige gevoel dat ik een essentiële clou miste. Het universum had zich ineens verkleed in een extreem praalkostuum, de hemel vele malen groter dan in Nederland, en ik kon maar niet beslissen of er hier nu een groot feest ging beginnen of dat het juist bijna afgelopen was. Ik was in elk geval niet uitgenodigd. " Bladzijde 215

"Toen ik me wilde omdraaien om naar de uitgang te lopen voelde ik een streeltje van haar dunne hand, op mijn regenjas. Mijn hart stond even stil maar ik negeerde het handje. Ik voelde het wegglijden van mijn natte jas. Met een korte groet over mijn schouder nam ik afscheid. " Bladzijde 15

Thematiek

Liefdesrelatie: onbereikbare liefde

Het thema van het verhaal is de relatie tussen een man en vrouw waarvan de vrouw de man steeds in de steek laat. Daarnaast speelt de zoektocht naar afkomst ook een belangrijke rol. Max heeft Sabine ontmoet met een familie uitje naar het Anne Frank Huis. Als ze elkaar daarna vaker zien vinden ze elkaar leuk en beginnen ze een relatie. Op een dag is Sabine uit het niks verdwenen en blijft Max met vragen zitten waarom ze weg is. Hij weet niet waar ze naartoe is, of ze nog leeft, of ze een nieuwe vriend heeft of waarom ze überhaupt weg is. Hij kan het aan niemand vragen en ze lijkt van de aardbodem verdwenen te zijn. Als ze elkaar daarna opnieuw ontmoeten en weer een relatie beginnen gebeurt na een tijdje hetzelfde: Sabine is zomaar op een dag vertrokken en niemand weet waar ze zit.

Motieven

Jodenvervolging

Sabine heeft veel interesse in de jodenvervolging. Max\' vader kan haar er veel over vertellen.

Heden en verleden

Max is continu op zoek naar de afkomst van Sabine. Hij weet niks over haar en komt er via via achter dat haar vader altijd antisemitisch (tegen joden) is geweest.

Trivia

De schrijfster van dit boek, Jessica Durlacher, schrijft graag verhalen over de Jodenvervolging terwijl ze zelf als niet-joods wordt beschouwd. Haar vader is joods en haar moeder is niet-joods, waardoor ze oorspronkelijk wordt gezien als iemand die niet joods is.

Titelverklaring

De titel ‘De dochter’ slaat op de dochter van Hans Fedders van Vliet. Hans Fedders van Vliet was een man die voor de Jodenvervolging was en mee hielp om Joden te verraden zodat ze naar concentratiekampen moesten. Sabine Edelstein is de dochter van Hans Fedders van Vliet en wil opvallend veel weten over de Jodenvervolging. Het hele verhaal draait om Sabine, dus om de dochter van Hans Fedders van Vliet. Daarnaast speelt de Tweede Wereldoorlog een belangrijke rol in dit verhaal en is het dus opvallend dat Sabine een andere gedachtegang heeft dan haar eigen vader.

Structuur & perspectief

Voor het verhaal is een ik-persoon gebruikt. Alles wordt vanuit één persoon, de ik-verteller, geschreven. In dit verhaal wordt alles door de ogen van Max Lipschitz verteld. Je leest de gedachtes en de handelingen van Max Lipschitz, maar van de andere personen niet.

Het verhaal begint met een informatieve opening: de ruimtes en personages worden geïntroduceerd waardoor je de ruimte en personages eerst leert kennen. Er wordt een uitvoerige beschrijving van het uiterlijk gegeven en daarna begint het verhaal pas echt.
Het verhaal heeft een open einde. Je weet niet hoe het verhaal precies eindigt en of Max en Sabine nog een relatie beginnen.

Het verhaal is opgedeeld in drie delen. Deze drie delen zijn weer onderverdeeld in hoofdstukken die te herkennen zijn aan een cijfer. Dit cijfer geeft aan in welk hoofdstuk je aan het lezen bent. In dit boek zijn er in totaal 131 hoofdstukken.

Decor

Het verhaal speelt zich op verschillende plaatsen, maar vooral in Nederland en Amerika, af. Aan het begin speelt het zich in Nederland, Amsterdam, af. Hier woont Max en komt hij Sabine tegen tijdens een uitje naar het Anne Frank huis.
Als Sabine en Max elkaar na een lange tijd weer tegenkomen blijkt het dat ze in Los Angeles woont. Na lang nadenken emigreert Max uiteindelijk naar Los Angeles om daar een nieuw leven op te bouwen. Hier speelt zich ook een groot deel van het verhaal af.
Plaatsen waar het verhaal zich verder kort afspeelt zijn Jeruzalem en Frankfurt.

Er wordt in dit verhaal wel gebruik gemaakt van een belangenruimte. Een belangenruimte is een ruimte waarin de gevoelens van de personages overeen komen met de gebruikte ruimte. Er wordt een keer gebruik gemaakt van een opklaring na een zware regenbui. Nadat de lucht heel erg donker is geweest begint het weer op te klaren, waardoor de straat iets helders en nuchters krijgt. Dit is hoe Max zich op dat moment voelde: hij voelde zich helder en nuchter in de situatie en wist precies wat hij moest doen met Sabine. De gevoelens van Max en de weeromstandigheden spiegelen elkaar dus.

Het verhaal speelt zich in een lange tijd af. Het verhaal maakt ook continu tijdssprongen van soms wel jaren. Het verhaal begint als Sabine en Max nog jonge twintigers zijn, maar het eindigt als ze allebei al ouderen zijn.

Stijl

De schrijfstijl van Jessica Durlacher heeft iets kenmerkends. Het is best wel stijf geschreven waardoor het aan het begin lastig is om echt aan de schrijfstijl te wennen. Ik ken niet veel boeken die op deze manier zijn geschreven. Als je eenmaal aan de schrijfstijl gewend bent geraakt leest het verhaal vlot en begin je het verhaal steeds leuker te vinden.
Jessica Durlacher gaat ook heel erg in op de relatie van de onderlinge personages. De relaties worden heel erg uitgediept zodat het heel duidelijk is met wie je te maken hebt. Onderling hebben alle personages ook weer wat met elkaar te maken, dus dat leest heel prettig.
Er worden wel wat details gebruikt, maar het is niet zo dat er heel veel details gebruikt worden. Van sommige personages krijg je bijvoorbeeld uitvoerige omschrijvingen van het uiterlijk, maar van andere personages helemaal niet. Ook de ruimtes worden niet uitvoerig in detail uitgelegd. Je loopt dus geen leesvertraging op door de hoeveelheid details. Over één klein moment wordt niet heel lang verteld.

Verder wordt het verhaal in één flashback geschreven: het hele verhaal is eigenlijk een flashback. Het is alsof Max op zijn leven terug kijkt en dan het verhaal schrijft. Niks is in de tegenwoordige tijd en alles is al gebeurd.

Een citaat om de schrijfstijl van Jessica Durlacher te verduidelijken: ‘Judith was mijn vaders tweelingzuster. Samen hadden ze het kamp overleefd. Mijn vader had haar een paar keer in zijn eentje opgezocht in Chicago, maar dat waren avonturen geweest waar hij zwijgzaam vandaan kwam en weinig over wilde loslaten.’ – blz 15

Slotzin

En ik haal diep adem: ‘Wil je me vergeven, alsjeblieft?’ Uitleg: Nadat Max en Sabine weer een relatie zijn begonnen, is Sabine weer weggelopen en hebben ze elkaar een tijd niet gesproken. Na een hele lange tijd heeft Sabine Sam opgebeld met de vraag of Max haar wilde bellen. Als ze samen bellen vraagt Max haar of ze hem alsjeblieft wil vergeven. Hierdoor zit er wellicht weer een relatie in.

Beoordeling

Van te voren had ik niet verwacht dat ik het zo’n mooi boek zou vinden. Het gaat veel over liefde en naar liefde op zoek gaan, maar tegelijkertijd zit er een achtergrond van de Tweede Wereldoorlog in en deze achtergrond vond ik heel mooi om te zien. Het is een verhaal met een historische achtergrond, maar het is zo geschreven dat die historische achtergrond niet heel erg opvalt. Persoonlijk houd ik niet zo van oorlogsverhalen dus dit verhaal was voor mij heel fijn om te lezen.
De verhaallijnen, de tijdssprongen en de schrijfstijl zijn drie elementen die mij echt aanspraken. Het is makkelijk te lezen en doordat er van die grote tijdssprongen gemaakt worden krijg je de indruk dat je heel veel over het verhaal krijgt te weten. Ik vind het echt een aanrader!

Recensies

"De dochter is in feite een grote zoektocht, zowel voor Max, Sabine als voor de lezer. Jessica Durlacher weet deze zoektocht spannend te houden, bijna driehonderd pagina\'s lang. De goede dosering van de informatie maakt de roman geen enkele seconde voorspelbaar." http://www.8weekly.nl/art...acher.html

"De dochter laat zich prettig consumeren, omdat in alles wordt tegemoetgekomen aan de verwachtingshorizon van de lezer. Voor ieders handelen blijkt een legitieme reden, geen lijden blijft onbespied en de verlossende clou is voortdurend nabij." http://www.groene.nl/2000...de-climax