Het lijkt er op dat je browser advertenties blokkeert. Scholieren.com kan alleen bestaan door inkomsten van advertenties. We
zouden het lief vinden als je de blokkade voor onze site uit zet. Dankjewel!
Het perpetuum mobile van de liefde door Renate Dorrestein
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!
Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter.
Meer informatie
Feitelijke gegevens
9e druk,
1993
156 pagina's
Uitgeverij: Uitgeverij Contact
Flaptekst
Het perpetuum mobile van de liefde is een van de meest persoonlijke boeken van Renate Dorrestein. Het is een autobiografisch verhaal over twee zusters die allebei schrijfster willen worden, totdat de jongste een einde aan haar leven maakte. Ze leed jarenlang aan eetstoornissen. Zeven jaar daarna voelt de oudste zich nog altijd achtervolgd door deze gebeurtenis. Haar poging om ermee in het reine te komen vormt de kern van dit verhaal, dat tevens een speurtocht is naar wat het betekent een vrouw te zijn in een wereld waarin dochters worden opgevoed tot hoedsters, voedsters en diensters, en de liefde nog steeds de belangrijkste levensvervulling wordt geacht.
Eerste zin
Op muziek die alleen zij kan horen, danst gekke Lydia voor haar minnaar, die alleen zij kan zien.
Samenvatting
Als Renate Dorrestein 27 is, pleegt haar zeven jaar jongere zusje zelfmoord. Omdat ze het leven niet meer ziet zitten springt ze van flatgebouw af. Renate Dorrestein komt uit een groot gezin. Naast haar jongere zusje, heeft ze nog een oudere zus en zeven broers. Iedereen heeft het erg moeilijk met de dood van hun zusje. Renate vindt het zeven jaar na de dood van haar zusje nog steeds moeilijk om met de dood van haar zusje om te gaan. Ze voelt zich schuldig en vraagt zich af of ze haar zusje al eerder had kunnen helpen. Daarnaast beseft Renate zich dat het elk moment over kan zijn met het leven. Ze besluit daarom ook om dit boek te schrijven. Voor haar gevoel is het haar memoires.
Renate heeft het altijd moeilijk gevonden dat haar zusje duidelijk psychische problemen had. Haar zusje leed voornamelijk aan een eetstoornis die haar helemaal kapot maakte. Naast de eetstoornis, leed ze ook nog aan een ernstige depressie. Renate zag dat het erg zwaar voor haar zusje was, en probeerde haar op allerlei mogelijke manieren te helpen.
Renate en haar zusje hebben één ding gemeen: ze willen allebei schrijver worden. Haar zusje is een echte doorzetter, en doet er alles aan om schrijfster te kunnen worden. Regelmatig praten ze samen over hun gedeelde ambitie.
En dan krijgt Renate ineens te horen dat haar zusje zelfmoord gepleegd heeft. De wereld stort in. Daarnaast vraagt Renate zich af hoe dit heeft kunnen gebeuren. De zelfmoord van haar zusje heeft ze nooit aan zien komen.
De jaren na de dood van haar zusje zijn erg zwaar. Ze merkt dat het leven om zich heen doorgaat. De vader van Renate is bijvoorbeeld verliefd geworden op een collega. De vrouw, die Godelieve Ochtendster genoemd wordt, laat eerst een plastische ingreep doen voordat ze het huwelijksbootje instapt. Na deze ingreep lijkt ze zo erg op een travestiet, dat ze als danseres in een travestiebar gaat werken. Als de baas van deze travestiebar er echter achter komt dat Godelieve helemaal geen travestiet is, wordt ze ontslagen en aangeklaagd. Ze krijgt vervolgens aandacht in de media, waardoor ze in één klap landelijk bekend wordt. Ineens is ze het gezicht van het feminisme.
Renate beseft dat ze door moet gaan en denkt jaren later een verklaring voor de dood van haar zusje gevonden te hebben. Renate is van mening dat er teveel druk wordt gelegd op vrouwen. Ze is bang dat haar zusje zich niet kon en/of wilde aanpassen aan de rol die vrouwen in de samenleving hebben. Ze denkt dat haar zusje de rol als goede echtgenote, huisvrouw en moeder niet op zich wilde nemen en dat ze alleen al aan die gedachten van later kapot is gegaan. Renate wil om deze redenen ook geen relatie met mannen. Ze is namelijk bang dat ze zichzelf als vrouw dan niet meer kan ontwikkelen.
Op een gegeven moment krijgt Renate ook nog de zorg van haar buurvrouw Lydia op zich. Renate en Lydia kunnen het altijd erg goed met elkaar vinden. Ze komen vaak bij elkaar over de vloer, en hebben vaak heftige discussies over mannen. Lydia is het namelijk niet eens met de feministische gedachten van Renate. De twee hebben erg veel lol in het voeren van discussies.
Na een tijdje krijgt ook Lydia te kampen met psychische problemen. Deze problemen zijn zo erg dat ze wordt opgenomen in een psychiatrische instelling. Dit is dezelfde instelling als waar het zusje van Renate ook gezeten heeft. Het is voor Renate dan ook erg confronterend om daar op bezoek te gaan.
Door het schrijven van het memoires, komt Renate tot de conclusie dat ze niks heeft kunnen doen aan de dood van haar zusje. Ze had haar zusje erg graag willen helpen, maar tegelijkertijd beseft ze zich dat ze haar zusje genoeg geholpen heeft. Omdat ze zich bij deze gedachten kan neerleggen, voelt ze zich minder schuldig en heeft ze het idee dat ze verder kan gaan met haar leven.
Renate Dorrestein is de ik-persoon in het verhaal. Ze is 34 als ze haar memoires aan het schrijven is. Haar zusje heeft op twintig jarige leeftijd zelfmoord gepleegd, en dat is iets waar Renate zich al jaren schuldig over voelt.
Renate Dorrestein is een vrouw met feministische gedachten. Ze doet heel minachtig over mannen, en wil liever geen relatie met mannen. Het enige wat ze wil is boeken schrijven. Op een gegeven moment draait ze hier zo erg in door, dat ze nog nauwelijks tijd voor haarzelf heeft.
Lydia
Lydia is de buurvrouw van Renate. Voordat ze ziek werd, konden Renate en Lydia het erg goed met elkaar vinden. Ze kwamen regelmatig over de vloer bij elkaar. Op een gegeven moment komt Lydia echter in een psychiatrische inrichting terecht.
Het zusje van Renate
Het zusje van Renate kampt met een eetstoornis en een ernstige depressie. Omdat ze het leven niet meer aan kan, besluit ze zelfmoord te plegen. Ze springt van een flat gebouwd af waarna ze op slag dood is.
Godelieve Ochtendster
Godelieve Ochtendster heeft een relatie met de vader van Renate. Ze hebben elkaar ontmoet op het werk van de vader van Renate, waar ze werkzaam is als secretaresse. De vader van Renate wil graag onder één voorwaarde met Godelieve trouwen: ze moet eerst naar de plastische chirurg om het één en ander aan haar gezicht te laten opereren.
Na de operatie heeft Godelieve Ochtendster een mooi gezicht. De rest van haar lichaam is echter nog steeds lelijk.
Quotes
"Maar nu ben ik niet klein meer. Ik ben vierendertig. En mijn zusje is voor altijd twintig. Ik suis van haar weg in de tijd. Elk jaar valt het me moeilijker haar nog te begrijpen en te doorgronden. Meisjes van haar leeftijd dromen van jongens, geloof ik. "
Bladzijde 17
"Dat verklaart misschien waarom ik nu over haar schrijf, terwijl ik mijn memoires bedoel te schrijven: de laatste cellen die me nog met haar verbinden spelen op. Of moet ik onder ogen zien dat haar dood een onvervreemdbaar onderdeel van mijn bestaan is?"
Bladzijde 49
"Ik schreef, ik rookte, ik ijsbeerde. Tegen een uur of vier ’s ochtends nam de koorts wat af en kon ik ophouden met mijn personage voort te jagen. Ik ging naar bed en sliep. En zo perpetuum mobile, nacht in nacht uit. Mijn uitgever was opgetogen over mijn werklust. "
Bladzijde 86
"Dat laatste jaar, waarin ik voorvoelde dat die zelfmoordpogingen op iets uit gingen lopen, zoals ik het laf tegenover mezelf uitdrukte, dat laatste jaar schudde ik haar niet meer door elkaar, ik stak mijn eindeloze peptalks niet meer tegen haar af, maar ik schaarde me plompverloren aan haar kant. "
Bladzijde 119
Relatie tussen zussen is het thema van het verhaal. Renate en haar zeven jaar jongere zusje kunnen het goed met elkaar vinden. Ze hebben samen één ambitie en dat is schrijver worden. Regelmatig hebben ze het er samen over, en fantaseren ze hoe het is om schrijfster te zijn.
Het zusje van Renate krijgt echter zoveel psychische problemen dat ze het leven niet meer ziet zitten en zelfmoord pleegt. Renate heeft het erg moeilijk met de dood van haar zusje. Ineens staat haar leven stil en weet ze niet meer wat ze moet doen. Ze voelt zich schuldig en kan alleen maar aan haar zusje denken.
Uiteindelijk weet Renate ermee om te gaan en besluit ze boeken te gaan schrijven. Tijdens het schrijven heeft ze een foto van haar zusje op haar bureau staan, zodat ze af en toe even naar haar kan kijken. De liefde tussen de twee zussen staat dus centraal in het verhaal.
Motieven
Psychische afwijking
Psychische afwijking is een motief in dit verhaal. Zowel het zusje van Renate als Lydia hebben een psychische afwijking.
Het zusje van Renate lijdt aan een eetstoornis en een zware depressie. Ze heeft het hier ontzettend moeilijk mee. Ook Renate vindt het moeilijk om haar zusje zo kapot te zien gaan. Uiteindelijk kan het zusje van Renate het leven niet meer aan, en pleegt ze zelfmoord.
Lydia krijgt later in het verhaal ook psychische problemen. Ze is letterlijk gestoord geworden, waardoor ze niet meer weet wat ze doet. Ze wordt vervolgens opgenomen in een psychiatrische instelling. Renate vindt het moeilijk om haar buurvrouw zo te zien.
Maatschappijkritiek
Maatschappijkritiek is een belangrijk motief in dit verhaal. De schrijfster van dit verhaal, Renate Dorrestein, is feministe en doet meerdere feministische uitspraken in dit verhaal. Ze vindt bijvoorbeeld dat vrouwen onder doen aan mannen, omdat ze zichzelf niet kunnen ontwikkelen. Van vrouwen wordt verwacht dat ze een goede echtgenote zijn, het huishouden regelen en voor de kinderen zorgen. In het verhaal wordt hier meerdere malen kritiek opgegeven.
Schrijverschap
Schrijverschap speelt een belangrijke rol in dit verhaal. In het verhaal willen de ik-persoon Renate Dorrestein en haar zusje graag schrijver worden. In het verhaal komt deze ambitie meerdere malen terug. Uiteindelijk zorgt de dood van Renate haar zusje ervoor dat ze door weet te zetten en schrijfster wordt.
Zelfdoding/zelfmoord
Zelfdoding/zelfmoord is een belangrijk motief in dit verhaal. Het zusje van Renate pleegt zelfmoord, omdat ze het leven niet meer ziet zitten. Ze heeft al allerlei therapieën gehad die niet geholpen hebben. De zelfmoord van het zusje van Renate komt voor iedereen onverwachts. Iedereen is er dan ook helemaal kapot van.
Motto
Of what has been and might have been
And who was changed and who was dead
LONGFELLOW
(Alle mannen in dit boek zijn karikaturen. Dat is historisch zo gegroeid.)
Uitleg motto: Met dit motto wordt de dood van het zusje van Renate Dorrestein bedoeld. Het zusje van Renate Dorrestein had allerlei psychische problemen, waardoor ze uiteindelijk van een flat is gesprongen. Zeven jaar na de dood van haar zusje, voelt Renate Dorrestein zich nog altijd verlaten. Haar zusje is door, terwijl haar leven door moet gaan. Ze vindt het moeilijk om met de dood van haar zusje om te gaan, en merkt dat ze veranderd is.
Opdracht
Voor mijn ouders
Trivia
In dit verhaal worden meerdere feministische uitspraken gedaan. De schrijfster van dit verhaal, Renate Dorrestein, is een verklaard feministe. Haar gedachten over feminisme wil ze in haar werk naar voren laten komen.
Titelverklaring
De betekenis van perpetuum mobile is voortdurend bewegen. De titel betekent dus het voortdurend bewegen van de liefde. Renate Dorrestein is ervan overtuigd dat de liefde voortdurend blijft bewegen. Steeds meer vrouwen zullen volgens haar zogenaamde liefde in een man vinden. Volgens Renate Dorrestein kan een vrouw echter geen echte liefde vinden, omdat vrouwen ondergeschikt zijn aan een man. Volgens haar bestaat er dus geen echte liefde tussen een man en een vrouw. Toch blijft iedereen het in de liefde proberen, waardoor de liefde zich voortdurend zal voortbewegen
Structuur & perspectief
Het verhaal wordt verteld vanuit het ik-perspectief. Dit is al gelijk aan het begin van het boek duidelijk. De verteller is de schrijfster van dit boek, Renate Dorrestein, zelf. Als lezer lees je haar gedachtes en handelingen, waardoor je je als lezer volledig in kunt leven in het leven van het meisje. Onderstaand een quote van het gebruikte perspectief.
Onderstaand een quote van het gebruikte perspectief: ‘Toen ik begon te hopen dat de rust in mijn gebit was weergekeerd, stond ik op om naar de badkamer te strompelen. Voor de spiegel opende ik bevreesd mijn mond, niet wetend wat ik kon verwachten. Maar mijn tanden en kiezen lagen er net als anders bij: hier een vulling, daar een enigszins ontblote tandhals, rechtsonder het bekende afgebroken hoekje.’ – bladzijde 91
Het verhaal is onderverdeeld in twee delen. Deze twee delen zijn allebei opgebouwd uit verschillende alinea’s.
Decor
Waar het verhaal zich precies afspeelt, is niet duidelijk. Het verhaal speelt zich voornamelijk in de flat van Renate Dorrestein af, omdat ze daar haar boek aan het schrijven is. Later in het verhaal wordt bekend dat Renate Dorrestein naar Amerika gegaan is om daar haar verhaal te schrijven.
Omdat het verhaal vrijwel uit alleen maar flashbacks bestaat, is het moeilijk om te zeggen wanneer het verhaal zich precies afspeelt. Aan het einde van het verhaal staat één jaartal. Dit jaartal is 1987. Het verhaal zal zich dus rondom deze tijd afgespeeld hebben. Omdat het verhaal over het leven van Renate Dorrestein gaat, is de verteltijd erg lang. Op het moment van schrijven is Renate Dorrestein namelijk 34 jaar oud. De verteltijd van het verhaal is dus 34 jaar.
Stijl
Het verhaal is vrijwel alleen maar opgebouwd uit flashbacks. Dit is typerend voor de schrijfstijl van Renate Dorrestein, want veel van haar boeken worden opgebouwd uit flashbacks. Hierdoor is het verhaal niet op chronologische volgorde geschreven. Daarnaast worden er ook grote tijdssprongen in het verhaal gemaakt.
Daarnaast is het verhaal op een eenvoudige manier geschreven. Er wordt geen gebruik gemaakt van moeilijke woorden en/of zinsstructuren. Hierdoor is het verhaal voor de lezer makkelijk te lezen.
Wat wel opvalt is dat er vaak gebruik gemaakt wordt van details en bijvoeglijke naamwoorden. De details en bijvoeglijke naamwoorden zorgen ervoor dat het verhaal beeldend gemaakt wordt.
Onderstaand een quote van de gebruikte schrijfstijl: ‘Achter mijn bureau zittend bekeek ik mijn rechterhand, die naast mijn zusjes foto op het tafelblad lag. Slanke vingers, goede nagels, eeltknobbel op de middelvinger, daar waar de pen tegen het vlees rust. Dit was de hand waarmee ik mijn nieuwe onderneming weer tot een goede einde zou gaan brengen, net als de twee vorige keren.’ – bladzijde 85
Slotzin
Maar kom, ik kan beter thee gaan zetten voor Lydia.
Beoordeling
Persoonlijk raak ik altijd enthousiast als ik boeken van Renate Dorrestein lees. Haar schrijfstijl grijpt mij aan, waardoor ik altijd met veel plezier haar boeken lees. Ook dit boek heb ik weer met plezier gelezen. Het boek is eenvoudig geschreven, waardoor het heel makkelijk weg leest.
Ik vind het mooi hoe Renate Dorrestein haar autobiografische verhaal heeft neergezet. Het verhaal gaat over een zwaar onderwerp, namelijk de zelfmoord van haar zusje. Renate Dorrestein heeft het daar zeven jaar na de dood nog steeds erg moeilijk mee. Het is mooi om te lezen hoe ze met de dood van haar zusje omgaat. Ik denk ook zeker dat dit boek een mooi verhaal kan zijn voor mensen die zelfmoord van dichtbij meegemaakt zullen hebben.
Al met al heeft dit boek me aangegrepen en zal ik het verhaal zeker aan anderen aanraden!
Recensies
"Dorrestein ziet dit zeven jaar na de dood van haar zusje (op het moment dat ze Het perpetuum mobile van de liefde schrijft) als het ultieme verzet tegen het lot als vrouw: het verzet van haar zusje is het ontsnappen aan de natuurlijke orde, die voorschrijft dat in de twintigste eeuw het lichaam waarmee je wordt geboren bepaalt wat voor leven je mag leiden. Haar vrouwzijn wil ze als het ware uitvlakken, door niet het leven van een meisje te leiden."
http://wapenveldonline.nl...de-liefde/
Goed boekverslag! Ik heb wel één verbetering: Godelieve Ochtendster werkt als secretaresse bij de vader van Lydia, niet de vader van Renate. Dat staat meerdere keren verkeerd in het verslag.
REACTIES
:name
:name
:comment
1 seconde geleden
M.
M.
Goed boekverslag! Ik heb wel één verbetering: Godelieve Ochtendster werkt als secretaresse bij de vader van Lydia, niet de vader van Renate. Dat staat meerdere keren verkeerd in het verslag.
7 jaar geleden
Antwoorden