Ben jij 16 jaar of ouder? Doe dan mee aan dit leuke testje voor het CBR. In een paar minuten moet je steeds kiezen tussen 2 personen.

Meedoen

Hunkering door Maria Boonzaaijer

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Hunkering
Shadow
  • Boekverslag door Cees
  • Zeker Weten Goed
  • 14 augustus 2017
Zeker Weten Goed

Boekcover Hunkering
Shadow
Hunkering door Maria Boonzaaijer
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

ADVERTENTIE
Overweeg jij om Politicologie te gaan studeren? Meld je nu aan vóór 1 mei!

Misschien is de studie Politicologie wel wat voor jou! Tijdens deze bachelor ga je aan de slag met grote en kleine vraagstukken en bestudeer je politieke machtsverhoudingen. Wil jij erachter komen of deze studie bij je past? Stel al je vragen aan student Wouter. 

Meer informatie

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2077
  • 277 pagina's
  • Uitgeverij: Uitgeverij Aspekt

Flaptekst

Het huwelijk van de 52-jarige Julia Leander is gestrand en daarmee ligt haar leven overhoop. Via een arts huurt ze voor een zeer lage prijs een luxe appartement aan de Amstel, maar daarbij is inbegrepen de zorg voor een oude heer, F. Todi. Deze norse Portugees is daar echter niet gediend en doet er alles aan om Julia het huis uit te werken. Desondanks ontvouwt zich tussen deze twee gekwetste mensen een intieme relatie, die hen doet opbloeien.
Dane neemt Todi- gedreven door wroeging over zijn verleden- Julia mee naar zijn geboortestad Setúbal om zijn oude geliefde Teresa te zoeken; een reis met onvoorziene gevolgen.
"Hunkering" gaat over eenzaamheid en over een passievolle zoektocht naar menselijke warmte en waardigheid. Bovenal rekent  dit boek af met het cliché dat seks en senioren met elkaar in tegenspraak zijn.

Eerste zin

Een vrijdag. Julia Leander zal die datum nooit vergeten. Zoiets als een sterfdag. Een dag die de rest van je leven bepaalt. Patrick heeft een ander.

Samenvatting

Deel I : ho 1-13 (perspectief Julia)
Julia Leander (52) krijgt van haar man Patrick Slingerland te horen dat hij er na 25 jaar huwelijk een punt achter gaat zetten. Hij heeft een nieuwe en jongere vriendin. (ze is erin getuind: klassieke smoes van veel overwerken etc.) 
Julia gaat het huis uit. Zij trekt tijdelijk bij haar dochter Sigrid  in, maar via haar netwerk kan ze al vrij snel een appartement aan de Amstel huren. De lage huurprijs  die ze betaalt, moet gecompenseerd worden door de schoonmaakwerkzaamheden die Julia er moet uitvoeren en het ‘omkijken’ naar een 85-jarige ouwe knorrepot. Dat merkt ze ook meteen, want de ouwe man  maakt een aantal nare opmerkingen. Hij stelt helemaal geen prijs op contact. In hun beider leven is er in het verleden het een en ander gebeurd. De man heet Todi en is van Portugese afkomst . Hij  had een jeugdliefde Teresa.   Julia had voordat ze Patrick leerde kennen een heftige en vooral seksuele relatie met een Spanjaard, die haar later aan de kant schoof voor andere vriendinnen. Ze had daardoor een hekel gekregen aan die taal en aan het Portugees dat ze verplicht was erbij te studeren.
Vooral op seksgebied stond Julia haar "mannetje", maar Patrick was juist op seksgebied een ingeslapen marmot. Maar ja, nu heeft hij een andere en veel jongere vriendin.  Bovendien heeft dochter Sigrid een niet zo'n sterke band met haar moeder. Ze lijkt meer voor haar vader te kiezen, hoewel ze na een paar dagen wel de vibrator van haar moeder komt brengen. Julia gebruikt hem meteen, want ze heeft veel behoefte aan seks. Dat is er bij haar huwelijk de laatste jaren helemaal bij ingeschoten.

De moeder van Julia is aan het dementeren en zit in een verzorgingstehuis. Hoewel ze altijd weinig affectie toonde voor haar kinderen (Julia en haar oudere zus Magda) lijkt het er nu op alsof ze verliefd is op een jeugdvriend, die intussen emeritaat-dominee is in het tehuis. Met haar vader heeft Julia  een betere band gehad, maar die wilde dat ze arts werd en dat wilde Julia niet. Ze wilde juist een taal leren (Spaans) en gaat dan ook een tijdje naar Spanje waar ze een heftige liefdesrelatie had.
De  oude  bewoner van het pand is mijnheer Todi, maar hij wil helemaal geen contact met haar. Hij is knorrig en wars. Ze vindt hem onsympathiek. Er moet ook nog een derde bewoner zijn, maar deze Hugo Planc is thrillerschrijver en verkeert vaak in Parijs.

Deel II : ho 14-33 (perspectief afwisselend Julia en Todi)
Todi vertelt iets over zijn jeugdliefde in Portugal. Hij torst een geheim met zich mee. Hij lijkt op een dag wat minzamer tegen Julia. Patrick komt naar het huis van Julia en hij vraagt of hij erin mag trekken met zijn vriendin. Hij heeft financiële zorgen.  Julia voelt zich sterk tot seks met haar ex aangetrokken: hij verkracht haar min of meer en ze scheldt hem overhoop. Todi is er getuige van dat Patrick komt, hij hoort van de ruzie maar ook van de seks en "breekt een beetje." Hij zoekt daarna toenadering tot Julia. Ze ziet zijn gehandicapte hand: hij mist een paar vingers. Julia voelt zich ook eenzaam en ze geniet van de aandacht van Todi. Hij nodigt haar een keer op de borrel en voor het eten uit.

Tijdens een bezoek aan haar dementerende moeder die zich nu goed voelt omdat ze verliefd is, ontmoet ze haar jeugdvriendin Leonoor weer.  Tijdens het eten vertelt Todi aan Julia over zijn zakenleven: er was door zijn compagnon fraude gepleegd en hij had drugs gesmokkeld.  Die had later in de gevangenis zelfmoord gepleegd en Todi was daarna met diens vrouw Linda getrouwd. Een complete vergissing: ook een huwelijk zonder seks en bovendien een onaantrekkelijke vrouw.  Een paar jaar geleden was ze overleden (auto-ongeluk dat op zelfmoord leek). Als Julia bij Todi is, belt Patrick om te vertellen dat hij geen alimentatie meer wil betalen.  Todi voelt medelijden.
Op een andere avond vraagt hij haar om haar zachte borsten te mogen zien. Ze voelt zich gestreeld  (figuurlijk) en later letterlijk. De volgende dag vertelt ze dat tijdens een lunch aan Leonoor. Die onthult haar dat ze sekswerker is. Ze doet  het voor geld (maar met liefde) met oude of gehandicapte mannen die behoefte aan genegenheid hebben. Waarom mogen oudere mensen geen seks meer hebben? Hugo Planc, de thrillerschrijver, komt terug uit Parijs. Hij is een arrogante bal. Ze mag hem niet. Op weer fijne zo'n avond praat ze met Todi over zijn verleden. Teresa was z'n mooie jeugdliefde. Ze hadden seks, maar nadat hij door een scheepsongeval een paar vingers had verspeeld, wilde ze niets meer van hem weten. Daarna was zijn vader opgepakt (door verraad van Teresa's vader)  en hij was naar Brazilië gevlucht. Zeilen zat in zijn bloed. Hij had Teresa nooit meer gezien. Wel was hij een zaak gestart met Dendermonde, die dus in de gevangenis zelfmoord had gepleegd.

Todi vindt het goed dat Julia minder huur betaalt, maar ze wil onafhankelijk zijn en gaat werken in een snackbar. Ze denkt overdag tijdens het werk na over de relatie ouderdom en seks. Ze voelt geen schaamte meer daarover. Ook haar moeder heeft immers gevoelens voor de dominee. Die moeder zit  door toedoen van zus Magda (een onsympathiek mens) bijna op een gesloten afdeling. 
Stiefzoon Jan Dendermonde wil Todi uit het huis hebben om het te verkopen. Hij wil een  appartement in Scheveningen voor zijn stiefvader kopen, maar Todi is verliefd geworden op Julia en wil niet weg. Weer denkt hij terug aan het seksloze huwelijk met Linda. Sigrid vertelt dat Patrick met zijn jonge vlam gaat trouwen. Ze voelt zich enerzijds jaloers, anderzijds bevrijd. Ze gaat naar de eenzame Todi en ze hebben echte seks met elkaar. Tegenover Leonoor zegt ze dat de man het nog goed kan ook. (Hij heeft wel Viagra nodig.)  Er vindt nogmaals een ruzieachtig gesprek met Magda plaats die wil dat Julia toestemming geeft voor opname van de moeder in een gesloten inrichting.
Todi ziet in Julia een compensatie-Teresa en hij wil nu naar Portugal om zijn oude jeugdliefde te zoeken. Julia gaat mee om te helpen zoeken en hem verzorgen. Ze zegt daarom  haar baan  in de snackbar op. Hugo komt de avond voor het vertrek dronken thuis, zoekt toenadering en wil seks met haar. Ze zet hem op zijn nummer.

Deel III : ho 34-40 (perspectief afwisselend Julia en Todi)
Ze vliegen naar Lissabon, bezoeken eerst de mooie stad en vertrekken dan naar Sétubal. Ze gaan op zoek naar Teresa. Julia vindt geen aanknopingspunt en de tweede dag ook niet, maar dan komt Todi niet in het hotel terug. Midden in de nacht komt er echter een oude vrouw  met hem mee. Teresa, hij heeft haar gevonden: ze slapen met zijn drieën in een bed en Julia streelt de oude, bijna stervende vrouw.
Maar de volgende dag meldt Sigrid op haar telefoon dat de moeder van Julia een beroerte heeft gekregen en dat ze direct naar huis moet komen. Todi laat haar gaan, maar heeft daarna toch ook wel spijt. Julia is immers zijn nieuwe Teresa.
Julia vliegt terug naar Amsterdam,haar  moeder krijgt nog een beroerte en sterft. Zoon Jan Dendermonde  is boos op haar, omdat ze Todi alleen achtergelaten heeft. 

Er gebeurt nog iets grappigs: Leonoor vraagt haar om voor haar in te vallen als sekswerker: ze is ziek. Julia wil eerst kijken wat voor man die Bob is.  Hij is aardig, maar ze neemt nog geen beslissing: ze gaat eerst terug naar Sétubal.  Hij moet zijn kak (beter: zijn zaad) nog maar even ophouden. Maar Todi is niet meer in het hotel. In de haven van Sétubal lag zijn boot Liberdade  (Vrijheid) Hij had die willen verkopen, wat niet lukte. Het schip is niet meer zeewaardig. Ze hoort dat hij met Teresa aan boord is gegaan. Ze zijn weg gezeild. Ze komen niet meer terug.
Julia begrijpt het en ze zal alleen terug reizen naar Amsterdam. Ze zal het leven heel anders benaderen. 

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Personages

Julia Leander

Julia Leander is 52 jaar als haar man Patrick zegt dat hij van haar af wil. Op zich is dat niet zo erg, want Patrick komt over als een zak, die zijn zaken niet op orde heeft, geen seks wil met zijn vrouw en er dan met een jongere vriendin vandoor gaat. Zo'n man is als kiespijn. Julia gaat dan ook weg bij hem, woont een tijdje in bij haar dochter met wie ze niet heel goed kan opschieten en mag daarna een huis bewonen /bewaken en tegelijkertijd op een oudere man letten. Ze gaat daar toch heen met een geschokt zelfvertrouwen: ze is immers al twee keer aan de kant geschoven door mannen. Ook mist ze seks, haar dochter zorgt tijdelijk voor een oplossing: een roze vibrator. Ze test diezelfde dag nog of de batterijen werken. In het huis aan de Amstel ontmoet ze een knorrige oude man die niets van haar wil weten. Maar er komt een kentering. Haar ex-man komt namelijk iets brengen, wil wat van Julia gedaan krijgen en Julia heeft behoefte aan seks (zelfs met haar ex die haar vroeger nooit aanraakte en haar nu bijna verkracht). De ruzie wordt gehoord door Todi, die ineens met andere ogen naar haar kijkt en haar zelfs mooi en aantrekkelijk vindt. Dat komt vooral omdat ze op een ex-jeugdliefde Teresa lijkt. Hij zoekt toenadering en Julia wil dat wel. Ze wil begeerd worden en staat toe dat hij aan haar zachte borsten zit. Ze vertelt het tegen een vriendin van vroeger die nu sekswerker is en zich daarvoor helemaal niet schaamt. Oudere mensen hebben ook behoefte aan seks. Dat brengt Julia ertoe met Todi verder te gaan op het gebied van de lichamelijkheid en ze heeft er geen bezwaar tegen seks met Todi te hebben. Een "normaal" mens (en zeker scholieren) zou denken "gedverredemme", maar de manier waarop Boonzaaijer seks voor ouderen bespreekt, is integer. Todi die weer na seks met Julia zin in het leven heeft gekregen, wil terug naar Teresa in Portugal en Julia gaat met hem mee. Daar gaat ze met hem op zoek naar Teresa die ze uiteindelijk vinden, maar haar aanvankelijke schoonheid is vergaan. Ze is bijna terminaal. Julia wordt terug geroepen naar Nederland, omdat haar moeder aan de gevolgen van een beroerte zal sterven. Met haar moeder had ze geen goede band, omdat die nogal koel was. Later hoort ze als die als demente vrouw in een verpleeghuis zit, dat dit ook een gevolg is van het feit dat haar moeder ook niet een jeugdvriend mocht trouwen. Dat kweekt begrip. Na de dood van haar moeder vertrekt ze weer naar Setúbal, maar Todi vindt ze niet meer. Die heeft voor een mooie dood gekozen door samen met zijn jeugdliefde Teresa aan boord van zijn zeilschip Liberdade het ruime sop te kiezen (en de dood). Julia vindt het prima en weet dat ook zij bevrijd is van haar verleden: ze zal het anders gaan aanpakken in Amsterdam.

Todi

Todi is door het leven gehard. Hij had een jeugdliefde die na een ongeluk met zijn hand (hij mist door een scheepsongeval) twee vingers niets meer van hem wil weten. Je zou denken, dat is geen ware liefde, maar uiteindelijk blijkt haar verraderlijke vader - die trouw was aan het regime van dictator Salazar en de vader van Todi erbij lapte- erachter te zitten. Vol wrok vaart Todi naar Brazilië, waar hij wel los-vastrelaties met Braziliaanse schonen heeft, maar de ware liefde niet meer kan vinden. Hij wordt zakenman en trouwt later Linda, de steriele vrouw van zijn overleden compagnon Dries. Dat is een complete vergissing.Seks is er in dat huwelijk niet bij en haar dood (mogelijk zelfmoord wordt gesuggereerd) is een verlossing. Maar hij leeft wrokkig verder totdat Julia in zijn leven komt. Hij vergelijkt haar met Teresa en hij wil seks met haar. Die beloning krijgt hij al moet hij eer een blauwe pil voor slikken. Om in het reine te komen met zijn verleden wil hij in Portugal naar Teresa gaan zoeken. Uiteindelijk vindt hij haar en besluit als Julia weer even naar Nederland is om haar zieke moeder te zien sterven, ook voor een zachte dood te kiezen. Sailing away on the Liberdade.

Quotes

"Hij had er oneindig veel beter aan gedaan om Teresa voorgoed uit zijn herinnering te bannen. Hij had er bovendien beter aan gedaan Setúbal te vermijden: zijn bezeten zoektocht te staken. maar hij kon zichzelf niet meer stoppen. Eenmaal over de streep, moest hij doorgaan." Bladzijde 244
"Dat ze weer in dat jurkje=met daaronder die slanke, gespierde benen- zijn kamer binnen trippelt. Dat ze zich niet schaamt om met haar handen deze oude minnaar te strelen; noch om voor hem haar dijen te spreiden, als een baai waarin een schip met bolle zeil;en en vol vreugde binnenvaart." Bladzijde 206
"Leonoor maakt zich geen enkele illusie dat haar cliënt zich zal bekommeren om haar genot. Hij is slechts uit op zijn eigen bevrediging. Dat is goed. dat is gepast, daar komt ze voor. Om de twee maanden is ze hier bij hem in het verpleeghuis. Dan verkleedt ze zich in een kort rokje, met daaronder haar kanten jarretels en zijden string. Daar houdt hij van...." Bladzijde 152
"Weet u, ik kan me gewoon niet voorstellen dat mijn preutse moeder ooit een passionele verhouding heeft gehad, maar volgens die dominee was dat wel zo. Als hij de waarheid spreekt, werpt dat een ander licht op haar. Dan is de muur waarop ik mijn leven lang bij haar op stuitte niets anders geweest dan wrok. Wrok om een liefde die niet doorging." Bladzijde 140
""lazer op!"schreeuwt ze, "Klootzak! waag het niet hier ooit nog te komen. Ik wil je nooit meer zien. Nooit meer!: Hij loopt de kamer uit. Ze hoort zijn snelle voetstappen wegsterven. Dan slaat de voordeur dicht met een dreun. Ze barst in huilen uit." Bladzijde 102
"Het ergste is de muziek van weleer. Fado. De klanken van de Portugese gitaar. Dan balt hij zijn linker vuist met de verdwenen vingers die ooit de snaren bespeelden. Dan hoort hij weer Teresa zingen: "Uma lagrima tya" En tegen die stem is hij niet bestand. dan breekt hij." Bladzijde 103

Thematiek

Liefde (algemeen)

De roman staat in het teken van vele verschillende vormen van liefde: - de mooie jeugdliefde (Todi en Teresa, Julia en Ramon, de moeder van Julia en haar vriend) en de wrok die overblijft als die liefde niet stand kan houden; - de seksloze liefde in het huwelijk(Todi en Linda, Julia en Patrick); - de alleen op seks gebaseerde onenightstands van Todi in Brazilië; - de liefde op leeftijd (Todi en Julia, de moeder van Julia en haar dominee); - de liefde voor een al getrouwde man die daarna gescheiden is (Sigrid met haar nieuwe vriend); - de liefde als sekswerker (Leonoor voor haar klanten, weliswaar voor geld maar ook met een gevoel van liefde); - de overspelige liefde (van Patrick voor zijn jongere vriendin) - de liefde die de menselijke eenzaamheid kan oplossen; Kortom, de liefde kan als belangrijkste drijfveer voor en in het leven worden gezien. Ook oude mensen hebben niet alleen behoefte aan genegenheid, maar ook aan lichamelijke aanrakingen. Hunkering is daarmee een roman over de ware liefde.

Motieven

Eenzaamheid

De roman raakt ook het thema van de (menselijke) existentiële eenzaamheid aan. Per definitie is de mens een eenzaam wezen (Jean Paul Sartre). Maar hij blijft altijd op zoek naar het contact met, de aanraking van en de liefde (= warmte) van andere mensen. Dat kun je mooi zien aan het gedrag van Todi, die altijd een schuldgevoel heeft overgehouden aan zijn verbroken liefde voor Teresa. Zijn noodgedwongen vertrek uit Portugal heeft hem een leven lang verbitterd, totdat hij uiteindelijk Julia ontmoet in wie hij een nieuwe Teresa ziet. Dan pas ontdooit hij. Het is ook te zien aan de moeder van Julia die in haar jeugd niet met haar liefde mocht trouwen en dan in een ander huwelijk wordt gestort waarin ze haar passie niet kan terugvinden. Ze wordt dan een koele vrouw (Julia zegt dat haar moeder altijd een vreemde voor haar is gebleven) totdat ze dement wordt. Ze kan dan haar verleden herbeleven en ontmoet haar jeugdvriend die inmiddels een domineesloopbaan achter de rug heeft. Ze wordt opnieuw verliefd en beleeft dus nog een zalige- maar korte- tijd totdat ze doodgaat. Julia en haar dochter Sigrid merken dat haar moeder resp, oma veel liever is geworden. De liefde schenkt immers genot en lost de menselijke eenzaamheid op. Is dat ook niet wat Leonoor bezielt om oude, gehandicapte en in wezen eenzame mensen lichamelijk genot te geven?

Queestemotief

In Setubal wil Todi op zoek gaan naar zijn jeugdliefde. Julia gaat mee zoeken. Zij vindt de oude vrouw niet, maar Todi slaagt daar wel in. Hij neemt Teresa mee naar zijn hotel waar ze met zijn drieën in één bed slapen.

Seksualiteit

Er wordt vrij expliciet in deze roman over seks gesproken. In sommige relaties vliegen de kledingstukken en de vrijpartijen je om de oren: Julia met Ramon, Todi met Teresa. Todi heeft in Brazilië ook heel veel onenightstands gehad. In andere relaties is dat onderdeel van het huwelijk minder goed verzorgd: Linda met Todi en Julia met Patrick (vrijwel geen seks) Julia heeft juist erg veel behoefte aan lichamelijke seks.Ze gebruikt dan ook een dildo om een orgasme te bereiken. Ze heeft ook seks met de veel oudere Todi. Dat is best een taboedoorbrekende vorm van seksualiteit. Worden oudere mensen van boven de tachtig nog geacht seks te hebben. De seksualiteit zit natuurlijk ook in de sekswerkerspraktijk van Leonoor.

Verraad

De vader van Teresa heeft de vader van Todi verraden. Hij was trouw aan de Portugese dictator Salazar en liet de vader van Todi oppakken. Daarna vertrok Todi met zijn zeilboot naar Brazilië. Dat gebeurde in 1950.

Dood

Er worden enkele gevallen van dood beschreven. De vader van Julia is al in het verleden gestorven. Haar moeder sterft aan de gevolgen van een beroerte. Linda, de vrouw van Todi, heeft een auto-ongeluk gekregen, maar er wordt een zelfmoord gesuggereerd. Haar man en zakenpartner van Todi heeft in de gevangenis zelfmoord gepleegd. Uiteindelijk zeilen Todi en Teresa naar de dood.

Prostitutie

Leonoor is sekswerker en Julia vraagt zich af of dat niet een vorm van prostitutie is. Leonoor doet het voor geld met oude en/of gehandicapte mannen. Wanneer ze een keer ziek is, vraagt ze of Julia voor haar wil invallen. In het verhaal wordt daar geen beslissing over genomen. Het is goed mogelijk dat ze aan het verzoek zal geven.

Overspel

Patrick Slingerland heeft een seksloos huwelijk, maar hij oefent wel met een jonge vriendin met wie hij zogenaamd zakelijk overleg moest voeren. Daarna stuurt hij zijn vrouw het bos in. Hij wil perse van haar scheiden. Julia voelt zich in die periode niet alleen bedrogen maar ook aan de kant geschoven.

Ouderdom

Mogen oude mensen op hogere leeftijd nog seks met elkaar hebben? Veel mensen vinden in deze tijd van niet, maar de schrijfster probeert het met deze roman als taboe te doorbreken. De oude Todi voelt nog steeds behoefte aan lichamelijke seks. Hij vraagt aan Julia of hij borsten mag zien, mag aanraken. Later hebben ze ook daadwerkelijk seks met elkaar. Datzelfde geldt voor de oudere mannen met wie Leonoor voor geld seks heeft. Ook de moeder van Julia (dementerend) voelt weer behoefte aan lichamelijkheid. Dat voelt ze o.a. voor haar oude jeugdvriend, een dominee.

Moeder-dochterrelatie

Julia ondervond weinig liefde van haar moeder. Ze was vooral met zichzelf bezig en dat betekende dat er een koele relatie tussen die twee bestaat. Toch bezoekt ze haar moeder in het tehuis en ziet dan dat haar moeder ontdooid is door een ontluikende liefde voor haar jeugdliefde die nu als dominee door het verpleeghuis loopt. dat doet haar wel goed en ze kan dat nu ook meer waarderen. Zelf heeft ze ook geen heel goede relatie met dichter Sigrid die nogal bitcherig overkomt. Ze lijkt ook een beetje de kant van haar vader te kiezen en neemt het in ieder geval een paar keer voor hem op.Het wordt later in de roman wat beter.

Dementie en geheugenverlies

Julia's moeder heeft de ziekte van Alzheimer. Ze vergeet van alles. Ze wordt tijdens haar ziekte heel anders dan dat ze in haar gewone leven was. Ze vertoont afwijkend gedrag en moet worden opgenomen in een gesloten afdeling. Haar zus Magda wil dat graag geregeld zien. Maar de moeder sterft aan de gevolgen van een beroerte.

Schuld(gevoel)

Todi kampt ten aanzien van Teresa met een schuldgevoel. Doordat hij vertrokken is naar Brazilië, heeft ze een heel slecht leven gehad. Hij had gehoopt dat ze ooit een beroemde fado-zangeres zou worden, maar dat is niet gebeurd. Ze heeft heel lang in armoede geleefd, terwijl hij door zijn zakendoen een rijk en luxe leven kon leiden in Nederland.

Motto

"Liefde is niet compleet als ze niet weet van dingen die slechts liefde kan verzinnen".
Carlos Drummond de Andrade

Daarnaast hebben alle drie de delen een motto dat een versregel omvat van een Portugese fado van Amalia Rodriques. De regel staat eerst in het Portugees afgedrukt, maar de vertaling staat er in het Nederlands onder.
Deel I
Vol verdriet, vol verdriet ga ik slapen en met nog meer verdriet sta ik op…”
Uit “Lágrima” (Traan) Fado van Amalia Rodrigues.

Deel II 
"En 's nachts, 's nachts droom ik van je."
Uit “Lágrima” (Traan) Fado van Amalia Rodrigues.

Deel III
"Deze vreugde, de vreugde om zoveel van je te houden.
Uit “Lágrima” (Traan) Fado van Amalia Rodrigues.

Opdracht

Aan alle mensen bij wie de hunkering nog leeft.

Titelverklaring

Mensen hunkeren naar gezelschap, mensen hunkeren naar liefde. Het woord geeft aan dat er een heel sterk verlangen is. Mensen verlangen ernaar om aangeraakt te worden. Er is zelfs sprake van een verlangen naar seks bij mensen die al behoorlijk oud zijn. De titel komt maar  één keer in de tekst voor en wel op blz. 146  wanneer Julia aan haar jeugdvriendin Leonoor vertelt wat mijnheer Todi  de vorige avond bij haar heeft gedaan. " Door zijn blik die steeds naar mijn borsten ging. Vroeger zou ik het gênant hebben gevonden , zoveel hunkering." 

 

Structuur & perspectief

Er zijn drie delen die worden onderverdeeld in kleinere hoofdstukken:
deel I : ho 1-13 
deel II : ho 14-33
deel III : ho 34-40
Deze drie delen beginnen alle met een motto dat ontleend is aan een Portugese fado die over de liefde gaat. De fado is een typische Portugese muziekuiting.

In deel I is alleen Julia de personale vertelster in de o.t.t.
In deel II wisselen Julia en mijnheer Todi elkaar af als personale vertellers in de o.t.t.
In deel III wisselen Julia en mijnheer Todi elkaar ook af als personale vertellers in de o.t.t.
In alle delen dwalen de gedachten van de vertellers af naar hun verleden, waardoor de lezer een idee krijgt wat hun in het leven parten speelt.
In alle delen komen daarom passages voor die heden en verleden  (van Julia en Todi) afwisselen.

Twee keer wordt er een passage verteld die door Leonoor tijdens haar sekswerkersbaantje wordt beleefd. Die twee stukken zijn gecursiveerd. Verteltechnisch gezien  heb je eigenlijk een nieuwe verteller, maar de schrijfster suggereert alsof Leonoor die twee passages  aan Julia heeft verteld. 

Decor

Het decor in alle delen is in ieder geval Amsterdam, en wel in het grote  huis aan de Amsteldijk, waarin Julia na haar scheiding van Patrick mag wonen. In deel III gaat ze met Todi mee naar Portugal. Ze vliegen op Lissabon, maar het Portugese decor is toch meer van de kleinere plaats Setúbal, waar de geliefde van Todi, Teresa, ooit woonde. 

Tijd
Er worden nauwelijks jaartallen genoemd in de roman. Maar je kunt uit de verstrekte tekstgegevens wel het een en ander afleiden. Patrick heeft genoeg van Julia op de laatste vrijdag in juni en zij mag dan uiteindelijk gaan wonen in het huis waarin ook Todi woont.
Todi is 85 jaar en in deel III wordt onthuld dat hij 65 jaar geleden de liefdesaffaire in Setúbal had met de mooie Teresa. Als hij het verhaal over Teresa vertelt aan Julia, zegt hij erbij dat dit in de zomer van 1950 was. Dat kan wel kloppen, want hij kan op dat moment 20 jaar zijn geweest. Dan kun je uitrekenen dat het verhaalheden zich in 2015 afspeelt.
Het verhaal wordt verteld van een vrijdag eind juni tot aan de periode vlak voor Kerst, want daarover spreken de personages Sigrid en Julia.
De vertelde tijd van het verhaalheden is dan ook ongeveer een half jaar. (juni-december 2015)

Stijl

Maria Boonzaaijer heeft een prettige schrijfstijl, gebruikt daarbij mooie woorden. De zinsbouw is prima, de hoofdstukken zijn relatief kort. Boonzaaijer kan ingewikkelde situaties goed onder woorden brengen, evenals de  gevoelens en gedachten van de  twee belangrijkste personages Todi en Julia. Bij de sekspassages vliegt ze niet uit de bocht: ze worden integer beschreven en dat is nodig ook, want het verhaal heeft een taboedoorbrekend thema. 
De stijl nodigt uit tot een snelle reis door de hoofdstukken.  

Boonzaaijer gebruikt daarbij vrij veel metaforen (op elke bladzijde is er minimaal één te vinden), maar die zijn heel gewoon, herkenbaar voor de lezers  en zeker niet gezocht met de bedoeling "mooischrijverij" te plegen. 
Een paar voorbeelden van zulke beeldspraak:
(blz. 161) "De mensen kennen elkaar, maar zij is  verborgen gehouden, als een kostbaar sieraad dat men in een vitrine legt. Als een zeldzame vogel in een gouden kooi.  Toch is ze uitgebroken, op een zomerse ochtend in het jaar 1950."
(blz. 162) " Maar een loopt een jonge vrouwe, als een veulen over de kasseien, met dunne enkels, sterke kuiten, gladde blote huid."
(blz. 182) "Gebroken spiegels" staat  er op de cover. Alsof hij weet, denkt ze, hoeveel spiegels er in mijn leven aan diggelen zijn geslagen. Er zit geen briefje bij, maar het boek is wel gesigneerd."
(blz.  206) "Dat ze zich niet schaamt om met haar handen deze oude minnaar te strelen; noch om voor hem haar dijen te spreiden, als een baai waarin een schip met bolle zeilen en vol vreugde binnenvaart."
(blz 244) "Ze staart gefascineerd naar hem omhoog. Als een vorst staat hij daar, krachtig en vastberaden. Een heerser die haar zijn wil oplegt."

Slotzin

Ze draait zich langzaam om en loopt de hotelkamer binnen om haar koffer te pakken met rustige, zekere bewegingen. Ze heeft zin om terug te gaan. Daar, in Amsterdam, zal voortaan alles anders zijn.

Bijzonderheden

1. Een open of een gesloten einde?
Ik kies het meest voor een open einde. Todi is met zijn oude geliefde  Teresa in een krakkemikkige boot de zee opgegaan. De verwachting kan niet anders zijn dat ze beiden omgekomen zijn. Samen sterven zou het hogere doel van Todi kunnen zijn.

Julia gaat dan ook met een bevrijd gevoel naar Amsterdam terug. Ze zou in het huis mogen blijven wonen (heeft Todi in zijn erfenis opgeschreven). maar ook zij voelt zich bevrijd. Ze zal het leven weer anders gaan aanpakken. Maar je weet bijvoorbeeld niet zeker wat ze gaat doen met haar liefdesrelaties. Ook niet of ze gaat werken als sekswerker, zoals haar vroegere vriendin Leonoor dat doet.

2. Liberdade
Het schip waarmee Todi vanuit de haven van Setubal naar de open zee vaart, heet de Liberdade (= mooie symbolische naam voor De Vrijheid) Maar het is ook een wijk in de Braziliaanse stad Sao Paulo. Todi is immers na zijn affaire met Teresa naar Brazilië uitgeweken.

Beoordeling

Opnieuw een prachtige roman van Maria Boonzaaier. [Zie ook het verslag van "Joodse buren."]
De "Hunkering" is een intens beschreven roman over mensen die verlangen naar intimiteit om hun existentiële eenzaamheid de baas te kunnen worden. Seks tussen ouderen is daarnaast een taboe. Boonzaaijer probeert dat taboe te doorbreken en dat is haar gelukt. Hoewel ze geen blad voor  de mond neemt, beschrijft ze de seks tussen Todi en Julia op een integere manier. Stopt op het juiste moment met het beschrijven van de daad zelf. Dat hoeft niet om het beeld bij de lezer te kunnen oproepen. Goed geredigeerd, dus. Het boek heeft een mooie, romantische oplossing voor de oude Todi die op zoektocht naar zijn oude Portugese geliefde is gegaan. Zo'n oplossing is misschien een nieuwe fado waard, als die al niet geschreven is.
"Hunkering"is een ode aan de ware liefde  en Maria Boonzaaijer kan schrijven. 

Recensies

"Met "Hunkering" heeft de auteur een taboedoorbrekend verhaal neergezet over liefde en hunkering naar warmte. Ze laat de lezer beseffen dat seksuele gevoelens niet persé aan leeftijd gebonden zijn. Ze is er op een zeer integere wijze in geslaagd om dit thema neer te zetten, waarbij ze alles vertelt zoals het is, maar waar nergens iets banaals om de hoek komt kijken. De personages worden goed uitgediept. Samen met de flashbacks over de jeugd van Julia krijgt de lezer de informatie die nodig is om je helemaal in te kunnen leven. Door de gelaagdheid van het verhaal weet de auteur de hunkering van meerdere kanten te belichten, zonder aanzien des persoons. " https://www.hebban.nl/rec...-hunkering
"Het gewaagde onderwerp brengt zij voorzichtig ter sprake en laat dit later in het verhaal tot volle bloei komen, zonder details van de echte intimiteit prijs te geven. Ze doorbreekt een taboe: Ouderdom, aantrekkingskracht, liefde, leeftijdsverschil, lustgevoelens en seksualiteit en doet dit met veel respect, begrip en warmte. Een prachtig verhaal waarvan ik hoop dat het zich verder vertelt, zodat men weet dat er wat dit onderwerp betreft niks hoeft te veranderen als je ouder wordt. Hunkering, liefde en (lust)gevoelens mogen er altijd zijn en steeds beantwoord worden ongeacht leeftijd." https://www.hebban.nl/rec...-hunkering
"De dialogen zijn, zonder enige uitzondering, van hoge kwaliteit en natuurlijk. Haar personages zijn uitstekend uitgewerkt. Julia en Todi zijn uitgesproken beminnelijk en aan Patrick en Magda krijg je vrij eenvoudig een hekel. Wanneer beschreven personages sympathie danwel antipathie weten op te wekken, dan is dat een compliment voor de auteur. Tenslotte ziet Boonzaaijer kans om je over diverse issues na te laten denken, haast zonder dat je het in de gaten hebt. " https://www.hebban.nl/rec...-hunkering
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

35.416 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds  mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat.  Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor  scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.

REACTIES

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Ook geschreven door Cees