Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2017
• 77 pagina's
• Uitgeverij: Querido

Flaptekst

Eerste zin

De kinderen van wisselwachter Tienverloren waren grootgebracht met ontzag voor de waterput achter hun huis.

Samenvatting

Stella  Tienverloren is een meisje dat zich op achttienjarige leeftijd stort in de put die bij de woning van haar ouders stond. de put had haar altijd al aangetrokken. Er wordt een aantal dagen naar haar gezocht, maar ze wordt niet gevonden. De jongen met wie ze het laatst contact onderhield Pirre (een stille student astronomie in Utrecht) laat zich later in de put zakken, omdat hij op zoek is naar zijn (overleden/) geliefde. hij wordt daarmee een moderne Orpheus.  Hij valt en komt terecht in een onderwaterwereld. Alles is er heel stil.
Als hij om zich heen kijkt, ziet hij een huisje waarin een stokoude vrouw woont. Hij krijgt te eten maar de volgende dag moet hij aan het werk: houthakken. Hij wordt gezelschap gehouden door een papegaai. Die zwemt op een dag van hem weg en Pirre zwemt hem achterna. Hij komt op een plek waar een blauwe bal; heen en weer gegooid wordt. Als hij weer in het huisje van de oude vrouw is teruggekeerd, ziet hij een oude Remington op een bureau staan op het vel papier tikt hij : "Waar is Stella?"  De volgende morgen leest hij een antwoord: "Zoek haar niet."
Hij gaat terug naar de plek waar het balspel was en ziet nu ook een aantal meisjes. Het zevende meisje is Stella. Hij kijkt haar aan en er lijkt ene blik van herkenning in haar ogen.  Opnieuw keert hij terug naar het huisje en tikt op de Remington: "Ik wil Stella terug." De volgende morgen vindt hij het antwoord: 'Geef haar op." maar hij gaat weer naar het meisje terug. Hij ziet haar spelen met de andere meisjes. Die avond tikt hij "Zeg me hoe ik met Stella kan terug kan keren naar de bovenwereld.!"
Het nieuwe antwoord wordt: "Zwem met haar naar de overkant van de vijver. Maar laat haar niet los voordat je daar bent."
Pirre gaat meteen op weg naar de plek waar de meisje spelen. Stella ziet hem. Hij neemt haar mee. Naast hem komt zijn grootvader zwemmen en Pirre begrijpt dat zijn opa gestorven is. de man steekt zijn hand uit, maar Pirre denkt alleen aan Stella. De meisjes proberen Stella te bevrijden, maar Pirre wil niet loslaten. Toch gebeurt dat.  Pirre ziet zijn Stella uit zijn leven verdwijnen. Hij is ten einde raad en laat zich voor overvallen in het water.

Later wordt er een oude man gevonden aan de rand van het bosmeertje. De gemeente weet niet wie hij is. Later krijgt hij een huisje toegewezen, dat hij moet delen met ene Pavel. Hij is eenzaam en speelt  soms op zijn mondharmonica. De gemeente noemt hem Johan van der lelie. Pavel treft Johan op een avond aan met een oude Remington.  Als het apparaat  gereviseerd is, wil hij maar één ding. De Remington in het  bosmeertje te gooien. De bevolking vindt het maar raar. Maar de plek heeft iets magisch gekregen. Wanneer de gemeente een zwembad wil aanleggen op die plaats, lukt dat niet. De dag dat de graafmachines begonnen waren met graven werd Pirre/ Johan dood gevonden. Hij wordt begraven maar iedereen is hem snel vergeten. 

 

Personages

Pirre

Pirre is de moderne Orpheus die in de onder(water)wereld op zoek gaat naar zijn verdwenen geliefde. Hij kan haar redden maar dat mag hij haar niet loslaten. dat gebeurt toch en Pirre moet in eenzaamheid verder leven.

Quotes

"Hoewel zij de wilde spelletjes van haar broers niet uit de weg ging, leek de put voor Stella een rustpunt, de vertrouwde spil van de wereld van waaruit zij het leven observeerde." Bladzijde 8

"De enige in wiens gezelschap ze graag vertoefde. was de kleinzoon van de horlogemaker, een vroeg wees geworden, stille jongen, die student astronomie in Utrecht scheen te wezen, maar nog vaak in het dorp uithing, vast niet alleen aan verknochtheid aan zijn grootvader." Bladzijde 15

"Kort na haar achttiende verjaardag was Stella op een ochtend verdwenen. het houten deksel en de steen lagen op de grond naast de put." Bladzijde 19

"Ten slotte glipte het laatste stukje touw hem door de vingers. Hij viel, viel.... en hield op te beseffen dat hij viel." Bladzijde 24

"Hij liet met zijn ene hand haar pols los en boog zich voorover om haar vast te grijpen en aan land te slepen. Ze sloeg de oogleden op en keek hem aan. Toen trok ze haar hand uit de zijne." Bladzijde 61

Thematiek

Dood van een geliefde

Om deze twee elementen speelt het verhaal zich af. het verhaal is een variant op het sprookje van Vrouw Holle en van de mythe met Orpheus en Eurydice. Orpheus mag terugkeren naar de onderwereld om Eurydice terug te halen naar de bovenwereld. Maar hij mag niet omkijken. Hij doet dat toch en ziet zijn geliefde voorgoed verdwijnen. Dat doet ook Pirre: hij gaat de verdronken Stella opzoeken in de onderwaterwereld. Hij mag haar terughalen, maar hij mag haar niet loslaten. Dat gebeurt echter toch. Dan verdwijnt ze weer. ze is dan definitief dood. Pirre ziet het leven niet zitten en laat zich ook vallen. Als een oude man wordt hij later terug gevonden. Hij vindt ook de oude schrijfmachine terug. Die geeft hij terug aan het bosmeertje voordat hij sterft. Een verhaal dus over liefde en de dood.

Motto

Geen motto en geen opdracht

Titelverklaring

"Waterscheerling"is de naam van het plantje dat rondom de put groeit waarin Stella zich verdrinkt.

Structuur & perspectief

Het is een verhaal dat chronologisch wordt verteld door een alwetende verteller, zoals dat in een sprookje betaamt. De verteller vertelt in de o.v.t.

Decor

De waterput bevindt zich bij een Veluws dorp. Het verhaal speelt zich voornamelijk onder water af, in het dodenrijk. De tijd doet eigenlijk niet ter zake. Eigenlijk is het verhaal tijdloos.

Stijl

Ook de stijl is die van een sprookje, met een wat poëtisch stempel. 

Slotzin

Hij werd op de nieuwe begraafplaats begraven, waar zijn voormalige hospes in de jaren daarop nog wel eens langs zijn graf wandelde, als hij toch zijn vrouw bezocht. Verder was hij door iedereen snel vergeten.

Bijzonderheden

Rascha Peper werd geïnspireerd door een interview met Alex van Warmerdam na het maken van zijn film Grimm.  Ze heeft het idee dat hij opperde, omgezet in een sprookje dat enerzijds doet denken aan het sprookje van Vrouw Holle en aan de andere kant verwijst naar de mythe van Orpheus en Eurydice.
Het verhaal werd eerder uitgebracht in een bundel verhalen die Peper in 2014 uitbracht. 

Beoordeling

Kort verhaal over liefde en dood. Mooi beschreven, maar te weinig stof voor een nummer op de literatuurlijst van havo en vwo. Misschien geschikt voor een enkele vmbo-leerling die het voor zijn boekenlijst wil lezen.
Wel mooi uitgegeven.