Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2016
• 459 pagina's
• Uitgeverij: House of Books

Flaptekst

Eerste zin

De donkere kier naast de half openstaande deur heeft iets onachtzaams, onheilspellends bijna. Het is ondenkbaar dat Ab en Bep de voordeur zomaar laten open staan. Daarvoor zijn ze veel te secuur. Argwanend zou je hen zelfs kunnen noemen.

Samenvatting

Deel IV  is een heel dikke thriller. Er gebeuren heel veel dingen die onmogelijk allemaal in een samenvatting kunnen worden opgenomen. Daarom een samenvatting op hoofdlijnen.

De moord op een bejaard stel in Amsterdam
De hoofdlijn van de serie van Isa Maron  is natuurlijk het zoeken naar de verdwenen zus van Kyra Slagter, Sarina. Maar in elk van de delen worden ook op zichzelf staand moorden gepleegd. In deel IV is dat een gruwelijke roofmoord op een bejaard stel dat thuis in Amsterdam  overvallen wordt. Na DNA-onderzoek en tips van een getuige komt de recherche erachter dat de daders twee jongens zijn die in de buurt van het bejaarde stel wonen. Die hadden per toeval een sleutelbos gevonden en daarvan gebruik gemaakt. Deze moord heeft niets met de hoofdlijn te maken en zou eventueel geheel weggelaten kunnen worden. 

Kyra Slagter en Vincent Demsterwold 
Kyra is de jonge vrijwillige rechercheur die criminologie studeert maar af en toe al kan meewerken aan een zaak in het bijzonder die van haar verdwenen zusje Sarina. Ze heeft Vincent Demsterwold in een eerder deel ontmoet toen die zich als arts voordeed in een Londense kliniek waar ze Sarah, een misbruikt meisje (die in een ander deel Beatrice heette), wilde bezoeken. Deze Vincent heeft aangegeven dat hij alleen maar met Kyra Slagter wil spreken. Ze moet daarom naar Londen afreizen en natuurlijk toestemming krijgen van de terughoudende Engelse politie. Ze bezoekt hem en uit alles blijkt dat hij Kyra wel sympathiek vindt. Ze moet voor hem een boek kopen over serial killers  en hij geeft haar subtiele aanwijzingen over een safe house dat hij en zijn partner in crime Ed Killroy in Londen hebben aangeschaft. Zo krijgt ze van hem tips over hoe ze binnen kan komen met verstopte sleutels en ook laat hij een bankpas met een pincode slingeren waardoor ze geld kan opnemen van zijn bankrekening waarop een groot bedrag staat. Intussen hebben de rechercheurs Maud Mertens en Niels een Engels slachtoffer verhoord (Richard Malony) dat vertelt over hoe hij als weeskind door vooraanstaande politici en andere notabelen misbruikt is. Die notabelen houden elkaar de hand boven het hoofd en er is een verband met de Nederlandse tak  van de Demsterwolds waarin de ouders van Vincent een grote rol spelen.

Sarah en Ed 
Sarah is door Ed opnieuw opgepakt en opgesloten in een Schots huis dat door hem helemaal geschikt zal worden gemaakt om heel wat jonge meisjes in op te sluiten en die te misbruiken. Vanuit haar perspectief  zien we dat ze over de verdwenen zus van Kyra, Sarina, praat met wie ze via een gat in de muur communiceerde. Ze geeft aan de lezer steeds meer informatie prijs over de  tijd dat ze tegelijkertijd gevangen werden gehouden. Sarina was na een tijdje murw geworden en deed alles wat Vincent en Ed van haar verlangden, vooral seksuele handelingen. Maar nieuws is ook het feit dat Sarah vertelt dat Sarina op een zeker moment zwanger was en een kind had gebaard. Dat kind werd bij haar weggehaald waarna ze niet langer wilde leven. Aan het einde blijkt dat Sarina een gruwelijke dood is gestorven en opgesloten is geweest in een silo die naast het huis staat waarin Sarah en zij opgesloten waren. Ed Killroy die door zijn machtige vader wordt beschermd, heeft vele elektronische  snufjes in het huis aangebracht (monitoren, camera's, elektrische afschrikmethoden) waardoor het moeilijk is om te ontsnappen. Toch lukt het Sarah uit de cel te komen doordat ze stenen wegbreekt, maar buiten het sterk beveiligde huis met afsluitbare hekken kan ze niet komen.

Maud Mertens en Carla
Maud (van wie de relatie met haar man Edwin al een tijd niet lekker loopt en ook de relatie met haar dochter Roos niet als ideaal kan beschouwen) bezoekt in een klein dorpje in Zweden Carla Demsterwold die haar wel wil details vertellen over het seksueel misbruik in haar familie. Haar ouders maakten beide kinderen seksueel rijp voor het misbruik door volwassenen. Ze is er erg door getekend, maar wil wel getuigen in een zaak tegen het pedofiele netwerk. Mede door het feit dat haar relatie met Edwin niet goed gaat en het medelijden dat Maud met Carla heeft, hebben ze orale seks met elkaar. Ze beseffen dat dit te ver gaat en dat het maar eenmalig mag zijn. Maud gaat terug naar Nederland, maar hoort daar een tijdje niets meer van Carla. Dan besluit ze weer terug te gaan naar Zweden en ze ziet dat Carla dood in het meertje drijft. Ze is uit de weg geruimd door mensen die niet willen dat ze getuigt over het seksueel pedofielennetwerk. Op dat moment is haar man met dochter al op vakantie naar Zeeland. Via Facebook heeft Ed Killroy, die nu met zijn familie verdacht wordt van het seksueel misbruik, daar lucht van gekregen en hij gaat met zijn zeilboot (Freedom4all) naar Nederland om daar Roos en nog twee andere meisjes te bedwelmen en daarna te ontvoeren naar Schotland. Hij bergt hen daar op in het speciaal voor meisjes gemaakte huis van plezier.
Sarah ziet de meisjes binnen gebracht worden.

Slot
Kyra is met haar vriend Tom naar Londen gegaan en heeft daar na een laatste bezoek aan Vincent Demsterwold  ook een bezoek gebracht aan de Killroys. Eds zus Mia heeft een ketting om die aan Sarina heeft toebehoord. Ze herkent die en vertelt dit aan de Engelse recherche. Die is niet erg attent en dat lijkt er dan ook op alsof ze in de tang zitten van de machthebbers in het netwerk. Dan besluit Kyra met Tom zelf naar Schotland te reizen waar ze weet dat daar  een huis van Vincent en Ed staat.  Het is het huis waarin Sarah opgesloten had, maar die intussen heeft haar cel ontvlucht. Er zijn veel ontwikkelingen die elkaar snel opvolgen. Ed ziet de indringers via de camera's op zijn huis afkomen. Hij ziet ook da Kyra er bij is en die wil hij graag aan zijn lijst met meisjes toevoegen.  Ed schiet op Tom, en later ook op Maud die ook ter plekke is gekomen, omdat ze vermoedt dat Roos in het huis is ondergebracht. Kyra wordt door Ed Killroy gegijzeld, maar laat zich in een kelder tegen hem aan vallen, waardoor Sarah de gelegenheid krijgt een bezemsteel in het oog van Ed Killroy te planten. Die is gevaarlijk gewond en wordt door de politie opgepakt.
Het is het einde van een gruwelijke queeste, want wanneer Kyra de toegang krijgt tot de silo die op het terrein van het safe house staat, ziet ze twee verschrompelde lijken in die ruimte. Een van haar zal haar zus zijn, wat later bevestigd wordt door DNA-onderzoek. Wie van de twee het was, wil ze niet meer weten. Ze zal alleen nog op zoek gaan naar de baby van haar zus die door Mia Killroy  als kind is aangenomen. Dat meisje van haar zus heet Eve.
 

Personages

Kyra

Kyra Slagter is een slimme studente criminologie, een interesse die waarschijnlijk is veroorzaakt doordat haar zusje Sarina vijf jaar geleden spoorloos is verdwenen. Haar ouders vonden het destijds niet goed dat ze ging mee zoeken. Ze is vast van plan haar zusje Sarina ooit op te sporen.Intussen is ze weer een jaartje ouder en ze heeft haar studie nog niet voltooid. In dit vierde deel heeft ze contact met de dader Vincent Demsterwold die alleen met haar wil communiceren. Ze houdt zich tegenover hem stevig staande. Ze durft de confrontatie aan met Vincent en ze beseft dat die meer weet van Sarina. Hij geeft haar ook wart aanwijzingen waardoor ze o.a. over een grote som geld kan beschikken. In dit deel komt ze bij de voor haar verschrikkelijke waarheid omtrent haar zus.

Maud Mertens

Maud is een ervaren rechercheur bij de Amsterdamse politie. Ze is eigenzinnig en kan inmenging in haar ideeën moeilijk hebben. Ze is een workaholic en dat houdt in dat haar puberdochter Roos geen goede band meer met haar heeft. Ze eist veel van haar collega's, gaat ook haar eigen gang naar Zweden om Carla te spreken. De eerste keer dat ze dit doet, is Carla in leven en die heeft een schuldcomplex aan wat haar overkomen is, overgehouden. Mauds relatie is op dat moment niet slecht en ze heeft met Carla een seksuele ervaring, waarvan ze later toch wat spijt krijgt omdat dit eigenlijk niet mag voorvallen tussen een agente en een getuige. De tweede keer dat ze Carla opzoekt, treft ze haar dood aan. Daarna wordt ook nog haar dochter Roos ontvoerd door Ed Killroy en begint ze meer en meer te beseffen dat een familieband en ook de liefde voor haar partner toch belangrijk is. Aan het einde wordt ze door Ed Killroy neergeschoten, maar de wond in haar been is niet dodelijk.

Vincent Demsterwold

Vincent Demsterwold is een voorbeeld van slachtoffer en dader. Hij werd door zijn in Nederland invloedrijke ouders opgevoed om seksueel slachtoffer te zijn. Vooral zijn moeder heeft hem daarbij vernederd, wat ook heeft betekent dat hij wraak heeft genomen door meisjes te vermoorden (deel III). In de cel wil hij alleen met Kyra spreken en tussen de regels kun je toch wel lezen dat deze psychopaat op de een of andere manier een zwak heeft voor Kyra. Hij laat haar een vette bankrekening na door zijn pas en zijn code aan haar door te spelen. Op de een of andere manier komt hij toch sympathieker over dan Ed Killroy.

Sarah

Sarah(in een eerder deel Beatrice) krijgt in dit laatste deel ook steeds meer contouren. Ze kan zich meer dingen herinneren en ze vertelt o.a. over d e periode dat ze gelijktijdig met Sarina in Schotland werd vastgehouden door Vincent en Ed. Ze is wel paranoïde en bang dat ze gestalkt wordt. Ook kan ze zich steeds meer dingen herinneren. Ze is zwaar seksueel misbruikt, liep destijds naakt rond in Schotland. In het laatste deel van deel IV weet ze uit het huis te ontsnappen door steeds stenen uit haar cel weg te drukken, maar ze kan door de beveiliging net buiten komen. Ze is heldhaftig geworden en ze helpt Kyra Slagter tenslotte. Ze plant een bezemsteel in het oog van Ed Killroy die daarmee uitgeschakeld wordt.

Quotes

"Jaren zijn ze bezig geweest- of eigenlijk is Vincent bezig geweest- met het vinden van de perfecte plek. In de buurt van een haven. In de buurt van een stadje. Toch afgelegen genoeg. Een plek waar je ongestoord je werk kan doen zonder dat je buurman je in de gaten houdt. Een plek ook waar je genoeg ruimte hebt om de dames binnen te houden. (verteller Ed Killroy)" Bladzijde 53

""Waarom wil je me spreken?" Ineens houdt ze het niet meer vol. Hij heeft om haar gevraagd. Dan moet hij ook over de brug komen. Klootzak.[...] "Ik zou graag een boek willen", zegt Vincent ineens. "Kun je me dat bezorgen. Gewoon een boek. Ter lering en vermaak. The Serial Killer Files bijvoorbeeld. Van Schechter, Dat zag ik laatst ergens liggen. Bij iemand thuis. Leek me heel interessant." (vertelster Kyra Slagter)" Bladzijde 62

""Ze is er niet meer", zegt Kyra. "Ik heb haar gevonden. Ik weet dat ze hier naar toe is gebracht, hoe ze hier geleefd heet, met jou, met de anderen. Hoe ze is gestorven moet ik niet willen weten. Ik weet al te veel.". "Ze was al eerder dood?" zegt Sarah,' 'Wat?" "Toen hij haar de baby had afgenomen wilde ze niet meer. Ze was al eerder dood. Al maanden." (vertelster Sarah)" Bladzijde 435

"Op de grond tegen de wand, zit nog een lichaam. Ook dit slachtoffer is naakt, ontbonden, verdroogd. De huid ligt strak om de magere botten. het hoofd is opzij geknakt en de handen liggen in de schoot. Aan de muur zijn verschillende ijzeren kettingen bevestigd die als dode slangen op de grond liggen. Kyra rent naar buiten en geeft over. (vertelster Kyra) " Bladzijde 430

"Niels legt een foto van Demsterwold op tafel. "Ja", zegt Richard. Hij pakt de foto op. En we kregen veel drugs toegediend. Maar ik herken hem, en als hij die wijnvlek op zijn rug heeft dan is het hem zeker. Dat weet ik nog goed." (vertelster Maud Mertens)" Bladzijde 70

Thematiek

Misdaad: algemeen

Seksueel misbruik is het thema van de reeks over de Noordzeemoorden. Er bestaat een wereldwijd netwerk dat kinderen seksueel misbruikt. In Engeland houdt de familie Killroy zich daar o.a. mee bezig en in Nederland draait veel om de vooraanstaande familie Demsterwold. Clara en Vincent zijn slachtoffers van hun eigen ouders, die de kinderen gewillig maakten voor seksueel gedrag met anderen. Vincent is van dader door haatgevoelens tegenover zijn moeder zelf ook gaan misbruiken. Hij heeft Sarina ontvoerd en daarna nog talloze andere meisjes. Ze zijn van plan in Schotland een huis zo in te richten dat ze daar ongestuurd hun gang kunnen gaan. Er wordt in Londen ook een getuigenis opgevoerd van de jongen Richard Malony die verhaal doet hoe hij als weeskind door een kring van vooraanstaande politici misbruikt werd. Die getuigenis berust op feitenmateriaal dat Isa Maron gebruikt heeft voor haar thrillers. Ze beschrijft zonder een blad voor haar mond te nemen welke praktijken er door de plegers werden gehanteerd. dat is schokkend om te lezen. De meisjes die in de cel van Ed en Vincent werden gevangen gehouden werden ook onderworpen aan seksuele handelingen die rus en vernederend waren.

Motieven

Moeizame liefdesrelaties

Maud en haar man Edwin hebben op den duur een moeizame liefdesrelatie gekregen. Dat komt vooral door de houding van Maud. Ze vindt dat haar man te weinig energiek is , maar zij gooit zich helemaal op haar werk, ook nog versterkt met een schudgevoel over een door haar verknalde kindermishandelingszaak in het verleden. Bizar is ook haar plotselinge seksuele toenadering tot Carla wanneer ze die in Zweden bezoekt. Eenzaamheid, verlangen naar getroost worden, het zijn factoren die bijdragen aan haar seksuele uitstapje naar een vrouw. Aan het einde van de serie lijkt ze wat meer toenadering te zoeken bij haar eigen man Edwin, alsof ze beseft dat de relatie heeft laten versloffen door de focus op haar werk.

Wraak

Kyra en Sarah nemen in het einde van deze aflevering wraak op de seksuele psychopaat Ed Killroy. Kyra laat zich in de kelder vallen tegen de misdadiger en Sarah maakt het af door een bezemsteel in zijn oog te planten.

Moord

In elke aflevering worden moorden gepleegd. In dit deel wordt een bejaard stel om het leven gebracht door twee buurtjongens die hen wilden beroven. het is een zijdelingse verhaaldraad in de grote vertellijn van de zoektocht naar de daders van het seksueel netwerk. Er is ook sprake van een whodunit-motief want je weet eerst niet wie deze moorden heeft gepleegd.

Queestemotief

Kyra Slagter is al vier delen lang op zoek naar wat er met haar zus is gebeurd. Ze snapt eigenlijk wel dat haar zus het avontuur niet heeft overleefd. In deel IV komt ze achter de gruwelijke waarheid.

Haat

De slachtoffers vooral Sarah koesteren haatgevoelens tegenover hun misbruikers. Vincent en Clara voelen haart tegenover hun ouders die deel uitmaakten van een mondiaal seksueel netwerk dat hij eigen kinderen opvoedde als slachtoffers van seksueel misbruik.

Relatie tussen zussen

Kyra wil al een hele tijd te weten komen wat er met haar zus gebeurd is. Kyra is vier jaar ervoor haar zusje kwijtgeraakt. Ze was na haar eindexamen naar Texel afgereisd, maar is daar niet bij haar vriendinnen aangekomen en verdwenen. Kyra probeert alles in het werk te stellen om haar terug te vinden, want ze gelooft nog niet dat ze dood is.

Psychische afwijking

Vincent is natuurlijk een psychopaat. Het was vroeger op school al een ettertje, maar door de ruzie met zijn moeder en de opmerkingen die ze heeft gemaakt over zijn relatie met meisjes,. raakt hij in een stemming om ritueel te moorden. Hij is een echte psychopaat, die zijn slachtoffers uitzoekt en hen daarna ritueel slacht en begraaft in de nabijheid van zijn moeder. Hij heeft later een Engelse kostschool bezocht en daar zijn partner in crime Ed Killroy ontmoet. Met hem beraamt hij een plan om een huis in Schotland in te richten waarbij ze volledig hun gang kunnen gaan met het seksueel misbruiken van meisjes. Zijn afwijking kun je in de vorige delen zien, maar ook in dit deel waarin wordt aangetoond dat hij een geheime kelder met een altaar in het huis in Ransdorp heeft gemaakt, waarin overblijfselen van de lichamen van de door hem vermoorde meisjes worden aangetroffen.

Motto

Geen motto en geen opdracht

Trivia

Eindspel is het vierde en laatste deel van de thrillerserie De Noordzeemoorden.

Titelverklaring

"Eindspel" is het vierde en laatste en laatste deel van een serie thrillers De Noordzeemoorden. Daarmee is meteen de titel verklaard. Het is het laatste deel van de zoektocht van Kyra en Maud naar de verdwenen zus van Kyra.

Structuur & perspectief

Deze vuistdikke thriller is onderverdeeld in 126 relatief korte hoofdstukken zonder titel. Die zijn in deel IV  vrijwel chronologisch gerangschikt. Af en toe wordt er naar het verleden gewezen. De geschiedenis  die vooraf gaat komt nu eenmaal voor in de drie andere delen van de serie.  
Omdat er vier vertellers in dit dit deel zijn, worden sommige passages parallel verteld. Je ziet dan als lezer dezelfde gebeurtenis verteld vanuit een ander perspectief.
Een van de vier vertellers (Sarah) vertelt in teksten die cursief gedrukt zijn. 
Er zijn vier vertellers:
Kyra Slagter, de jonge studente criminologie
Maud Mertens, de rechercheur
Sarah (slachtoffer)
Ed Killroy (dader)
De vertellers vertellen in de hij/zijvorm en zijn  dus personale vertellers.
Het grootste deel vertellen ze in de o.t.t 

 

 

Decor

Het is een moderne en actuele thrillers die zich afspeelt in 2015. Kyra zegt dat het ongeveer een jaar geleden is dat het lijk van de leraar kunst aan een lantaarnpaal hing. Die gebeurtenis speelde zich af in 2013.(zie uittreksel "Galgenveld") Maar deel III speelde zich af in november 2014.

De decors zijn natuurlijk hetzelfde als in de andere delen:
- Amsterdam waar Kyra en Maud Mertens wonen speelt een belangrijke rol.
- Kyra Slagter  en Maud gaan enkele keren naar Londen om de psychopaat Vincent te verhoren.
- Maud Mertens bezoekt ook Clara, de zus van Vincent, die ook slachtoffer is van seksueel misbruik in jaar jeugd. Die heeft zich afgezonderd in een Zweeds kustplaatsje.
- Schotland: in een klein Schots dorpje hebben Vincent en Ed een huis ingericht om meisjes seksueel te misbruiken. In dat huis vindt de apotheose plaats. Sarah en eerder Sarina hebben daarin gevangen gezeten en zijn het slachtoffer geworden van seksueel misbruik.

Stijl

Isa Maron schrijft in een heel toegankelijke stijl met veel natuurlijk aandoende  dialogen en puntige, korte zinnen. Ze overlaadt haar zinnen zeker niet met al te veel beeldspraak. De gebruikte metaforen zijn over het algemeen wel goed gevonden en zeker niet overdreven. 
Er zit een enorme vaart in het verhaal, wat mede te danken is aan de structuur met korte sterk wisselende hoofdstukken.
Een lezer wordt bijna gedwongen om steeds door te lezen naar het einde. 
Voor een vrouwelijke thrillerschrijfster geeft  Isa Maron heel veel gruwelijke details over seksueel misbruik van kinderen prijs. Die zijn niet altijd even fris om te lezen.  Dat betekent dat niet al te jeugdige lezers aan deze thrillers moeten beginnen.

Slotzin

Openmaken? Of dicht laten? De wetenschap. De details. Of de herinnering? Ze is er niet meer. Wat ze ook te weten zal komen over de laatste uren van háar zus, het verandert niets aan het feit dat ze er niet meer is. Eve Eve vasthouden is de eerste stap.

Beoordeling

Ook "Eindspel" is een heel spannende thriller. Hij besluit de reeks van vier delen over de Noordzeemoorden. Isa Maron kan een plot goed opbouwen en ze heeft het ook op een goede manier naar een afgehecht einde kunnen brengen. Alles draait natuurlijk om het aan de kaak stellen van het seksuele pedofielennetwerk van vooraanstaande politici en notabelen in Europa. In haar nawoord zegt ze dat de thriller gebaseerd zijn op waargebeurde verhalen. Dat is heel goed voorstelbaar.

Toch zijn er wel een paar opmerkingen.  Ik merkte bij dit vierde deel als lezer dat ik moeite had om weer in het verhaal van de vorige drie delen te komen. Dat is bij zo'n serie natuurlijk altijd een nadeel. Ook vind ik dat de ook in die deel de op zichzelf staande moord op een bejaard stel weinig importantie heeft en wat mij betreft net zo goed achterwege had kunnen blijven. Het voegt eigenlijk weinig toe. Moest het laatste verhaal wat dikker worden? Zo vind ik ook het uitstapje naar Zeeland dat Ed Killroy maakt om de dochter van Maud Mertens  te ontvoeren ook niet zo'n gelukkige vondst. Het verhaal had m.i. heel goed zonder die ontvoering gekund.
Maar de bewondering blijft. Het is een knap geschreven serie waarbij Isa Maron aantoont dat ze tot de beste thrillerschrijfster van Nederland behoort.

Hierbij de verwijzing naar de boekverslagen naar de vorige drie delen:
Galgenveld 
IJskoud
Ritueel 

 

Recensies

"De schrijfster breekt een lans voor vrouwen die door mannen worden behandeld/mishandeld als slavinnen, misbruikt, of zelfs worden gedood. De auteur schuwt geen enkele gruwel om de keiharde realiteit – die onbegrip oproept - fraaier in te kleuren. Als lezer voel je empathie voor personages zoals Kyra en Maud, Niels en Jan Anne. Uiteraard ook voor Sarah en Kyra’s oude buurvrouwen. Nemen we vanaf nu definitief afscheid van iedereen? " https://www.hebban.nl/rec...r-eindspel

" Isa Maron spaart de lezer niet wat betreft de gruwelijke zaken die gebaseerd zijn op echte feiten: kindermisbruik, seksfeesten en moord. Ze beschrijft dit op een rauwe manier, die soms net over het randje gaat. De personages die we kennen uit de voorgaande delen worden in het laatste deel nog verder uitgediept. De sympathieke Maud en Kyra hebben beiden een groei doorgemaakt. Het heeft de voorkeur om de boeken in volgorde te lezen ondanks dat in dit deel informatie is verwerkt uit de voorgaande delen. De verschillende verhaallijnen komen aan het einde bij elkaar en zorgen voor een gruwelijk spannende plot. In het nawoord vertelt Isa Maron over de keiharde realiteit en de waargebeurde zaken die ze heeft verwerkt in deze serie. Eindspel is een gruwelijk goede thriller waarmee Isa Maron zich tussen de grotere thrillerschrijvers schaart." http://www.vrouwenthrille...9044348583