Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2016
• 155 pagina's
• Uitgeverij: Atlas Contact

Flaptekst

Eerste zin

Ze zegt, Ik zal je waarschijnlijk niet meer terugzien voor het ontbijt?, en jij antwoordt dat je het niet ziet gebeuren dat het laat zal worden deze keer, want je bent moe, hetgeen de waarheid is, en je hebt zo’n voorgevoel dat je niet veel bekenden tegen het lijf zal lopen, dat het het einde van de maand is en de meeste mensen krap bij kas zitten waardoor ze gaan beknibbelen op het vertier

Samenvatting

De hoofdfiguur is een Vlaamse veertiger. Zijn vrienden Dirk en Lee hebben hem uitgenodigd om wat te komen drinken in het café The Marree Man: het is vrijdag de 13e. Hij zegt tegen zijn mooie partner dat hij het niet al te laat zal maken. Ja ja, denkt ze, wijs geworden door het verleden. Hij  vindt dat hij wel een mooie, lieve vrouw heeft en dat hij haar soms wat beter kan behandelen.

Onderweg begint hij in een nachtwinkel drie pakjes sigaretten te kopen, merk Davidoff. Daarna wordt hij aangesproken door twee jonge Zwitserse dames die vragen of hij een foto van hen wil nemen. Ook vragen ze hem naar bezienswaardigheden. Het is dat hij naar zijn vrienden moet, anders had hij hun graag de weg gewezen. Hij is nog wat vroeg voor zijn vrienden en hij bezoekt eerst café De Kleine Rokade, een schaakcafé, waar hij koffie drinkt. Hij beschrijft daarna wat winkels en een straatactivist die hem van iets wil overtuigen. Hij heeft er geen zin.
Dan bereikt hij het café The Marree Man, waar Dirk zit. Hij wordt daar ook aangeroepen bij zijn naam  Vannolle. Het is iemand uit zijn studententijd die hem herinnert aan een reünie die op stapel staat. Vannolle heeft er weinig trek in: dat gekeuvel over wie wat geworden is. Vannolle wil trappistenbier drinken en dat is momenteel maar schaars te krijgen: er gaan te weinig mensen het klooster in om de Heer te dienen maar ook om bier te brouwen. Maar van bier moet je vaak pissen en denkt dan aan een meisje dat hij een jaar geleden heeft ontmoet en dat veel met pis in een laboratorium deed. Hij zou haar met zijn lading pis een plezier mee kunnen doen.
Van lieverlede wordt het later en wisselt de klantensamenstelling. De mensen die uit hun werk wat gedronken hebben met collega's gaan naar huis en maken plaats voor de echte stappers. Hij ontmoet een vrouwtje Mumu dat gaan stappen is zonder condooms bij zich te hebben. Ze vraagt of hij meegaat naar een nachtwinkel  om condooms te kopen. In die nachtwinkel ziet hij televisiebeelden van een terroristische aanslag op Schiphol. Het aantal doden begint al behoorlijk op te lopen. Zijn vrienden Dirk en Lee houden het voor gezien evenals Mumu. Vannolle gaat verder met stappen, Van bier waarvan hij zo moest pissen, gaat hij over op gin-tonic, de vloeibare cocaïne. Vrouwen dringen zich aan hem op: een dik wijf laat op haar borsten getatoeëerde afbeeldingen zien. In weer andere cafés ontmoet hij weer andere vrouwen die lekker kunnen muilen(tongzoenen) o.a. zijn kapster. Hij blijft gin-tonic drinken. Er is ook een vrouw (Olivia Niet Newton John) die een lijntje coke heeft weten te scoren en met hem dat wel op het toilet wil nuttigen. Er zijn dronken mensen genoeg, stoned en geil. En op de achtergrond stijgt het aantal doden op Schiphol. Blijkbaar is de remedie van de mensen tegen dit soort aanslagen: haat moet je niet met haat maar met passie en liefde bestrijden. Vergeet je angsten voor terreur door te zuipen en te naaien.

Dan gaat het licht uit bij Vannolle. Hij wordt de volgende dag wakker naast een vreemde vrouw: een emmer vol gekotst, een condoom om zijn fluit. Hij vertrekt stilletjes  uit het fraaie huis. Dan komt hij tegen de middag op zaterdag thuis bij zijn mooie vrouw. Ze is wel wat teleurgesteld, maar vraagt hem hoe de nacht is geweest.  "Ca va" , zegt hij (Het ging) .

Personages

Vannolle

Het enige personage dat van belang is, is de verteller. Van een ex-studiegenoot horen we dat hij Vannolle heet. Zijn voornaam kennen we niet. Hij is iemand die zich niet aan afspraken houdt. Hij belooft dat hij het niet laat maakt, maar hij brengt een gedeelte van de avond zonder zijn vrienden door in cafés en nuttigt grote hoeveelheden gin-tonic. Hij is kritisch en cynisch naar alles en iedereen: een activist, zijn oud-studiegenoten, gelovigen zoals moslims en terroristen, politici. Zelf eigen karakter is minstens slap te noemen, want hij "muilt"met andere vrouwen, terwijl hij een mooie en leive vrouw thuis laat wachten. Hij wordt wakker na veel drank-en drugsgebruik in het bed bij een vreemde vrouw met een condoom om zijn fluit. Pas de volgende dag tegen de middag keert hij huiswaarts. Hij lijkt niet gebukt te gaan onder schuldgevoelens.

Quotes

"Ik zal je waarschijnlijk niet meer terugzien voor het ontbijt, zegt ze, ze zegt het meer dan dat ze het vraagt, en jij antwoordt wat je dan al zo vaak in alle eerlijkheid hebt geantwoord. Waarom moet jij nu weer zo wanderlustig weg? Zeg niet dat er vele sferen zijn en dat je ze allemaal wil opgesnoven hebben. Het gros van het mensdom is het snot in de kop niet waard, je hebt er zelden lol aan je onder de specimens van je eigen soort te moeten begeven. Honden, daar kan je nog mee overweg. En katten eigenlijk ook wel. Zonder drank zijn de meeste medemensen echter niet te verdragen, geheelonthouders weten daar alles van, zij stralen hun verveling met overtuiging uit." Bladzijde 14

" Je bestelt drie pakjes Davidoff. Dat is pas een positieve instelling in het leven: meteen met drie pakjes fliederfladderend de avond in. Voorzienigheid: een goddelijke trek, bestaande in de beschikkingen waardoor het Opperwezen met wijsheid en liefde al de schepselen naar hun uiteindelijke doel leidt. Amen. Uiteraard zal je dit allemaal zelf niet oproken, en al helemaal niet vandaag, ook al ben je een turbosmoker, maar drie pakjes per dag krijg je niet geïnhaleerd, sorry. Je vindt het gewoon, en waarschijnlijk ben je daarin de enige in dit niet over de gehele lijn onaardige melkwegstelsel, prettig om sigaretten uit te delen. Niet aan de ordinaire schooiers, maar aan de gelegenheidsrokers die nooit een pakje kopen omdat ze karakterieel niet opgewassen zijn tegen de onmiddellijke nabijheid van de kankerstok." Bladzijde 22

"Het is vrijdag, de dertiende nog wel, een dag die ongeluk zou moeten brengen omdat men ooit een godenzoon tegen enkele planken genageld heeft toen de almanakken leken op deze van vandaag, maar de jongeren die je voor je uit ziet lopen, vrolijk, hun boekentassen lijken hun gewicht te hebben verloren, hebben het bijgeloof zeer zeker afgezworen. Vrijdag, vrijheid. Zopas nog hebben ze hun liefjes gezoend, de onoverwinnelijken, en nu sporen ze huiswaarts, een weekend zonder wiskunde in. Ze hebben haast, over enkele uren is er de finale van een liedjeswedstrijd op teevee, het hele land leeft met de kwelers mee, de zakken chips en flessen cola zijn ingeslagen, het wordt ongetwijfeld een onvergetelijke televisieavond." Bladzijde 43

"Het kan leuk zijn. Er zou een verbod moeten komen op het gebruik van het woord leuk. Lijfstraffen voor wie het uitspreekt of neerschrijft, waterboarding, zweepslagen, stroomstoten en tortuurstoelen, want leuk bestaat niet. Aan de wipgalg, die leukerds, allemaal. Het idee staat je tegen om met die oude spoken van vroeger weer samen te zitten. Om wat? Om jullie levens met elkaar te vergelijken, te zien wie successen heeft geboekt en wie faalde. Want tja, jullie zijn uit hetzelfde startblok geschoten, en zijn elk een andere richting uitgegaan." Bladzijde 65

"Er waggelt een vrouw op jullie af, boers, vulgair, ze heeft al veel gedanst en ruikt naar een nationale inzameling van gebruikte pantoffels. In haar hoofd is het zo leeg als het soms in een Chinees restaurant kan zijn, dat is tenminste toch haar uitstraling, er zal nog moeten blijken of ze die eerste indruk overstijgt. Ze zegt, familiair, alsof ze jullie al eeuwen kent, Wat drink je?, en jij denkt aan het roemloze einde van de wolharige mammoet en honoreert haar gastvrijheid met de bestelling van een gin-tonic, ook al is die eerste nog niet opgeslobberd. Hij zal wel opgeslobberd zijn tegen de tijd de volgende eraan komt, waar een wil is is een weg, waar een wil is wordt de weg desnoods in zeven haasten aangelegd, ziedaar, je glas is leeg, klaar voor de volgende." Bladzijde 110

"Twee prachtige lijnen legt Olivia op het schermpje van haar smartphone, ze legt ze dik als regenwormen, de kajakker blijkt al gebeld te hebben, zeven berichtjes, Waar hang jij uit? Op jouw telefoon zal waarschijnlijk al een resem gelijkaardige berichtjes staan. Zullen jullie eraan denken dat dit spul eerst in een anus heeft gezeten, het werd overzee gesmokkeld in een smerig en harig hol, dat er voor elke kilo die je snuift een mens werd gemarteld? Het Colombiaanse syndicaat investeert per maand tweeduizend vijfhonderd dollar per maand in elastiekjes, om het papiergeld bij elkaar te binden." Bladzijde 146

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven

Wat kun je doen tegen aanslagen die door extremisten worden gepleegd? Je bent gewoon op het verkeerde moment op de verkeerde plek en je kunt slachtoffer worden van een aanslag door extremisten. Als je erdoor in de ban van de dood en van de angst komt, heb je geen leven meer, lijkt de boodschap van Dimitri Verhulst te zijn. Het is een bekend menselijk fenomeen om met drank, drugs, seks , muziek en dansen moeilijkheden te overwinnen. In veel oorlogsgebieden en in tijden van oorlog kunnen mensen op die manier overleven. Dat lijkt toch wel de boodschap te zijn die Verhulst heel actueel aan zijn lezers wil meegeven. Laat je niet leiden door angst. Schrijvers: schrijf erover: de kunst, o.a. de literatuur, moet niet toestaan dat ze aan onze westerse waarden en normen gaan knabbelen.

Motieven

Drugs

Ook een lijntje cocaïne gaat er best in. De de drie middelen zijn derhalve: drank, drugs en seks. Maar ook muziek en dansen. EN MET LITERATUUR: namelijk door er zoveel mogelijk over te schrijven. Mensen die de aanslagen plegen moeten niet denken dat ze onze Westerse cultuur daarmee kunnen doden.

Queestemotief

De kroegentocht van Vannolle is eigenlijk een queeste. Hij vertrekt van huis en komt er een dag later weer in terug. Intussen beleeft hij avonturen op vreemd en gevaarlijk terrein. Hij moet alcohol, drugs en seks verstouwen.

Seksualiteit

Datzelfde is het geval met seks. Seks tegenover haat is een middel om de angst voor de dood te verdrijven.

Ontrouw

Vannolle gedraagt zich niet zo trouw tegenover zijn mooie vriendin. Hij tongzoent met diverse vrouwen en hij wordt wakker naast een vreemde vrouw met een condoom om zijn fluit.

Angst voor de dood

Door de aanslagen die op Schiphol worden gepleegd op vrijdag de 13e komt er natuurlijk een moment dat je bang wordt voor de dood. Verhulst stelt daar dus tegenover dat je daar niet aan moet toegeven. Dat je moet blijven feestvieren, drinken, seks moet hebben.

Alcohol

Vannolle gaat in de loop van de avond steeds meer drank vooral gin-tonic nuttigen. Het is zijn manier om de ellende van Schiphol en de angst voor de dood te verdrijven.

Motto

Er is geen motto en geen opdracht.

Trivia

De nieuwe roman van Dimitri Verhulst verscheen drie weken na zijn vorige. Het is een internationale roman die in vier talen verschijnt (Nederlands, Frans, Duits en Engels) Het manuscript was enkele weken ervoor ingeleverd, maar de uitgever was van mening dat het een zeer actuele kwestie betrof. Hij wilde het boek zo snel mogelijk op de markt brengen.

Hij werd gratis ter beschikking gesteld op de website van "We Transfer". Je kon het via die website boek gratis downloaden. Er is ook een een mooi gebonden papieren versie in omloop, waarvoor je wel moet betalen. Het is een uniek experiment in de uitgeverswereld.

Verhulst begon aan de roman na de aanslagen in Parijs, de urgentie kwam er na de aanslagen in Brussel. 'Terreur is niet blind, sterker nog, hij heeft het gemunt op onze westerse verworvenheden', zegt Verhulst. 'De urgentie aan antwoorden en oplossingen kan niet worden ingelost, wel kunnen wij de aanslagen van gruwel beantwoorden met aanslagen van schoonheid, aanslagen van literatuur. De inkt moet vloeien, omdat ook hem de droogte dreigt te worden opgelegd.'

Titelverklaring

De titel van de roman komt drie keer letterlijk in de tekst voor. Het is de titel van een song gemaakt door Archie Shepp.  Zingen, zoenen, drinken en neuken zijn middelen om je als mens tegen de angst (voor de aanslagen en dus de dood) te wapenen.

- "Maar Sofie, zo het niet Sophie was, met ph, de Hagia Sophia, was simpelweg gefascineerd door pis. Voor het vak in de wieg gelegd. Ze hield over het onderwerp niet op, ook al was er muziek van Archie Shepp. ‘Spoo Pee Doo’.

 - "Spoo Pee Doo, lucht dat even en in alle voorlopigheid op. Oop Pop A Dah. De uitbater van de nachtwinkel lijkt geen interesse te hebben in jullie aanwezigheid, hij staart naar het televisiescherm in de hoek van zijn winkeltje, de condooms bevinden zich achter de toonbank, naast de sigaretten.

" Je hebt gezongen, Spoo Pee Doo, toen je afrekende, de kassierster haatte je, ze had misschien zelf jaren met een dronkaard geleefd, haar vader was er mogelijks één geweest. Wie is die vrouw, het kan toch niet zijn dat je dit niet meer weet" 

Structuur & perspectief

Het verhaal is een 21 hoofdstukken durende monoloog interieur van een Vlaamse veertiger die op een vrijdagavond de 13 e gaat stappen. De hoofdstukken hebben geen titel. Ze staan in chronologische volgorde. Het verhaal  begint bij het vertrek van huis en het eindigt uren later op de volgende dag bij de aankomst thuis. Aangezien er onderweg ook diverse avonturen zijn beleefd en moeilijkheden zijn overwonnen heeft het verhaal eigenlijk alle kenmerken van de middeleeuwse queeste.  Een queeste naar de zin van het bestaan wanneer er ergens weer een aanslag door terroristen wordt gepleegd.

De verteller Vannolle is de Vlaamse veertiger die in de "je-vorm" vertelt en dat is dus eigenlijk een verkapte ik-verteller. Vrijwel alles vertelt hij in de o.t.t.

Decor

Het decor van de roman is een Antwerpse kroegentocht op een vrijdagavond. De verteller wil wat met twee vrienden gaan drinken, maar het loopt allemaal anders omdat er op Schiphol een aanslag is gepleegd. De reactie van de hoofdfiguur wordt er dan één van zoveel mogelijk zuipen van gin-tonic, het tot zich nemen van drugs en hij eindigt in bed bij een onbekende vrouw (hedonisme ten top). In de nacht loopt hij diverse Antwerpse kroegen af.

De tijd speelt zich af binnen een etmaal en het avontuur begint op een vrijdag de 13e in het najaar. De aanslagen in Parijs speelden zich af op vrijdag 13 november 2015. Laat in de vrijdagmiddag vertrekt hij naar een afspraak met twee vrienden (Dirk en Lee) en hij keert pas midden op de zaterdag bij zijn partner terug. Er heeft dan een aanslag op Schiphol plaatsgevonden, waarbij heel wat doden zijn gevallen.

Stijl

De stijl is typisch die van Verhulst. Hij scheldt en tettert wat af, neem alles en iedereen op de korrel. Naarmate hij meer drinkt worden het ook dronkemanstranen en dronkemanspraat. Er zit veel cynisme en zwarte humor in zijn woorden. Sommige zinnen zijn heel erg lang: de woorden rollen als het ware uit zijn mond en door de drank zit er geen rem meer op.

Een voorbeeld van zo'n lange zin onder invloed van drank:
(blz. 116-117) Waarlijk een onbedaarlijke goesting om je te muilen heeft ze, als ze het tien seconden volhoudt worden er tachtig miljoen bacteriën verruild, daar mag je ook niet te diep over nadenken, maar het moet, vanavond meer dan ooit, je hebt het ongetwijfeld al gehoord, Schiphol, Shithole, tweeënzeventig doden zijn daar reeds geteld, meer dan anderhalve kilo zielen, de tegenreactie op haat zal passie moeten zijn, er is geen andere mogelijkheid dan massaal met elkaar te gaan muilen telkens wanneer de godsdienstfascisten hebben gemeend ons manu militari larie hun wetten te moeten opleggen, overal ter wereld, muilen, op Times Square, de Nevski Prospekt, op Las Ramblas, in het midden van het kruispunt Shibuya, overal, ook in de Guido Gezellestraat, wanneer er wonden zijn dient er te worden gelikt, de angst die we geacht zijn te voelen zal worden omgezet in liederlijkheid.

Verhulst blijft in de roman natuurlijk ook zijn Vlaamse woorden en zinswendingen trouw. In het bovenstaande stukje staan er al een paar. ( goesting = zin; muilen= tongzoenen) Ook geeft hij weer heel heldere metaforen, zij het soms grof of ruw. ["Want je stinkt uit je bek, het is daar een kerkhof van dode wormen, je muil smaakt naar natte vodden en nog nattere modder, een cadeau is het niet jou te moeten zoenen."]
Het is met Verhulsts taalgebruik wel zo: óf je houdt er van óf je vindt het allemaal te vulgair of te grof.

Slotzin

Wel, had jij niet gezegd dat je het niet laat ging maken, Weet jij wel hoe laat het is, Het is middag verdomme, Ik wil het zelfs niet eens weten waar jij hebt gezeten maar op café alleen kan dat niet zijn geweest. Je weet eigenlijk ook niet zo goed waar je hebt gezeten, maar hoe leg je dat uit. Ze zegt, Het moet wel een buitengewoon fantastische nacht zijn geweest als je zoveel moeite had om naar huis te komen. Wel, zeg het mij: hoe is het geweest? Ça va, zeg je. Ça va.

Beoordeling

Kleine, maar zeer actuele roman van Dimitri Verhulst naar aanleiding van de recente aanslagen door IS-leden in Parijs en op Zaventem. Hij verplaatst het decor naar Schiphol. De roman werd meteen in vier talen uitgebracht en gratis verstrekt als epubversie op internet via We Transfer. Twee weken ervoor heeft Verhulst net een andere roman uitgebracht. ("Het leven gezien van beneden ") 

Het verhaal werd geschreven in de kenmerkende cynische stijl van Verhulst, zoals die ook gebruikt werd in "Godversdomse dagen...."  Daar hou je van of je verwerpt het. Het zal geen geheim zijn dat ik een fan ben van Verhulst, vanaf zijn eerste roman al. ( "De helaasheid der dingen.")

Lezen die man!

Recensies

"Verhulst leest op 5 oktober een gedeelte van een hoofdstuk voor tijdens een uitzending van DWDD." https://dewerelddraaitdoo...oo-pee-doo

"Bericht over We Transfer: dat medium wil het boek niet promoten." http://www.ad.nl/show/wet...~a677c92a/

"Luister hier naar het lied Spoo Pee Doo uit 1974" http://www.shazam.com/nl/...oo-pee-doo

"aten we de vrijheid blijven vieren, dat zou het thema van dit boek kunnen zijn. Verhulst zegt hierzelf over: “Wij kunnen de aanslagen van gruwel beantwoorden met aanslagen van schoonheid, aanslagen van literatuur. De inkt moet vloeien, omdat ook hem de droogte dreigt te worden opgelegd.” Helaas zal pas over heel veel jaren blijken welke aanslagen de meeste impact hebben gehad. Laten we hopen op de schoonheid, de liefde en de vrijheid." http://www.mixedgrill.nl/...o-pee-doo/