Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2016
• 396 pagina's
• Uitgeverij: The House of Books

Flaptekst

Eerste zin

Hiep hiep hoera, Annabel 60 jaar! prijkte er met glouden glitterletters op een groot spandoek achter de band. De uitbundige viering van mijn moeders verjaardag was een succes, precies zoals ik had gepland.

Samenvatting

[ Er worden in de dikke roman veel details verstrekt aan de lezer. Die worden niet allemaal in dit verslag opgenomen.]

Proloog waarin op 28 februari 2013 door David Vogel wordt gedroomd dat zijn moeder 60 jaar wordt. Ze komt in de droom vertellen dat de mensen zeggen dat ze dood is.
Proloog geeft jammer genoeg het einde al prijs.

Februari 2012
Annabel Wismar (58) is op controle in de Daniël den Hoedkliniek (gerenommeerd kankerinstituut) in Rotterdam. Haar zoon David Vogel (34) is bij haar. De gynaecologe zegt dat er uitzaaiingen zijn gevonden en dat het nu eigenlijk over is. David is daar woest over en verwijt de arts onzorgvuldige controle. Hij legt zich niet bij de zaak neer en neemt contact op met de Universiteit van Leuven om te vragen of daar nog behandelmogelijkheden zijn. Ze worden uitgenodigd  en krijgen uitleg over de mogelijke chemotherapie. De verzekering keurt op haar verjaardag (59) de behandeling goed en Annabel laat zich alvast een pruik aanmeten. Haar zoon gaat mee. Annabel is gescheiden van haar man Ferdinand die later op een man was gevallen en nu op Menorca een hotel runt.

David (schoolfotograaf, 34)  is getrouwd met Jozefien (onderwijzeres) ; ze wonen in Amsterdam. Het huwelijk is voor hen een vlucht geweest, omdat zijn jeugdliefde Penny na  de  puberteit als au pair naar Amerika is vertrokken.Ze heeft daar een andere vriend leren kennen en het contact is gestopt.  Hij kan het leuke meisje maar niet vergeten en ze is echt obsessief bij hem in zijn gedachten. Hij ziet nog steeds een toekomst met haar.
Het huwelijk met Jozefien  is niet meer zo goed, omdat Jozefien kinderen wil en David die pertinent weigert. Hij wil hun later niet met een eventuele scheiding opzadelen. Hij blijft vaak overnachten bij zijn moeder en je voelt als lezer dat dat niet goed kan gaan als Jozefien aandacht van een andere man krijgt. Dat is haar schooldirecteur bij wie ze blijft slapen en dat blijkt later ook vrucht te dragen: ze is nu wel zwanger en wil  scheiden van David. Die wil het nieuws  nog wel een tijdje verborgen houden voor zijn zieke moeder. In zijn werk als schoolfotograaf ziet hij een meisje Yvanka dat in zijn verbeelding heel erg op jeugdliefde Penny lijkt. Later vraagt dat meisje hem om aparte foto's van haarzelf bij haar thuis  te maken. Dat kan eigenlijk niet volgens een erecode, maar hij doet het toch en tijdens die bezoeken  ontkleedt ze zich steeds meer. David kan zich maar  net beheersen. Hij vlucht soms bij haar weg maar masturbeert daarna wel. Het meisje is nog maar 12 jaar en zit op de basisschool; hij gelooft ook te gemakkelijk haar praatjes. De foto's zijn voor een 19-jarige beroepsmilitair, zegt ze, dus ze moeten wel bijna bloot.

Annabel is ook ik-verteller en via haar dagboek komen we te weten wat er in 1967 is gebeurd: ze was op zomerkamp van de RET in Voorthuizen en leerde daar een leuke jongen (Ronnie kennen) Ze voelen zich tot elkaar aangetrokken en trekken veel met elkaar op. Ze hebben hun naam met een hartje in een boom gekerfd. Toch is er iets gebeurd dat spanning veroorzaakt. Het verhaal wordt steeds onderbroken, waardoor de bladzijden uit het dagboek een soort cliffhanger worden.  

Intussen gaat het niet goed met Annabel. De chemo's slaan niet echt aan. De bloedwaarden dalen; de medewerking van de Daniël den Hoedkliniek valt David tegen. Ook zijn er mensen in haar omgeving die de behandeling van haar kanker niet zo zinvol vinden. Haar vriendin Winnie, haar broer Adriaan en haar schoondochter Jozefien zetten vraagtekens bij het maar door blijven behandelen. David daarentegen wil koste wat het kost dat zijn moeder blijft leven. Als lezer wil je eigenlijk tegen hem zeggen: "laat je moeder rustig sterven." Maar nee, in Leuven wil men haar nog zelfs aan een experiment laten deelnemen. Maar ook dat gaat niet goed: haar tumoren in lies en oksel barsten open; iedereen ziet dat ze terminaal wordt behalve David. Hij regelt zelfs nog een vakantiehuisje op de Veluwe, maar ze is uiteindelijk te ziek om er heen te gaan. Als de verpleging thuis eigenlijk niet meer kan plaatsvinden, wordt ze opgenomen in het Maasstadziekenhuis, waar ze liefdevol wordt verpleegd. Daar zit David ook het dagboek van zijn moeder waarin hij gaat lezen, maar het einde van het dagboek ontbreekt. Wat er is gebeurd, hoort hij van zijn oom Adriaan.

(verleden) Annabel en Ronnie hebben 's nachts afgesproken elkaar stiekem te ontmoeten. Ze gaan naar een zwembad en Annabel laat daar een armbandje vallen. De stoere Ronnie wil die opduiken, maar verdrinkt. Annabel had er altijd een schuldgevoel en een waterfobie voor David aan over gehouden. Het houten eekhoorntje was een symbool van liefde geworden.

Het akkefietje met Yvanka heeft ook een dramatisch verloop gekregen. Ze had hem willen chanteren door te zeggen dat ze de obscure foto's aan haar ouders zou laten zien.  Hij heeft op verzoek ook de schoolfoto's van de afscheidsmusical moeten maken. Tegelijkertijd komt hij te weten dat de moeder van Yvanka's  vriendinnetje Chantal de intussen wat uitgedijde Penny is. De moedervlek op haar hand is het bewijs. Hij is nu ook wel van zijn obsessie genezen. 

De lichamelijke situatie van Annabel wordt onhoudbaar. Ze krijgt steeds meer  morfine toebedeeld en haar naasten komen afscheid nemen. Dan sterft ze: het laatste (of het eerste?) wat ze ziet,is een eekhoorn.
Ze wordt gecremeerd en in december wordt de as door Adriaan en David uitgestrooid onder de boom waar ze ooit in 1967 het hartje van liefde in hadden gekerfd.

Personages

Annabel Wismar

Annabel is nog jong als ze te horen krijgt dat ze terminaal is geworden. Met hulp van haar zoon vecht ze nog bijna een jaar lang tegen de dodelijke ziekte. Aan het einde van haar leven wordt ze te moe om nog verder te strijden. Haar leven is niet gemakkelijk geweest: a- ze heeft een jeugdvriendje verloren en voelt zich aan zijn dood schuldig. b- dat voorval heeft haar een trauma bezorgd (angst voor de waterkant) c- haar echtgenoot verlaat haar voor een man: ze voedt de kleine David alleen op. d- Ze krijgt op relatief jonge leeftijd kanker.

Jozefien

Jozefien is een Amsterdamse onderwijzeres. Eerst had ze een leuke relatie met David met goede seks. Maar als ze blijft aandringen op een kind, terwijl David dat niet wil, gaat ze haar heil ergens anders zoeken. Dat kan gemakkelijk omdat David heel veel in de nabijheid van zijn moeder blijft. Ze stort zich in de armen van een veel oudere man die ook nog haar leidinggevende is. Daarna wil ze snel een einde maken aan de relatie met David en korte metten maken met scheiding en de verkoop van het huis. Ze blijft wel trouw de moeder van David bezoeken. Het is ondanks haar overspel geen onaangenaam personage.

Winnie

Winnie is de vriendin van Annabel. Ze is de meest realistische van de personages waar het de ziekte van Annabel betreft. Ze stelt haar vriendin steeds de vraag of het lijden het allemaal wel waard is. Accepteer je ziekte en maak nog wat van je laatste dagen, is haar advies.

Yvanka

Yvanka is en 12-jarig meisje dat volgens David veel op zijn jeugdliefde Penny lijkt. Het is een loedertje dat al heel jong weet hoe ze de hulpeloze David moet bespelen. Ze wordt heel wat minder sympathiek als ze hem ook nog eens over laat komen uit Leuven om hem te kunnen chanteren. Eigenlijk een naar en veel te vroegrijp kind.

Ronnie

Uit de dagboekverhalen blijkt dat Ronnie voor zijn leeftijd een heel aardig vriendje voor Annabel is geweest. Ze halen samen natuurlijk wel wat stiekeme dingen uit, maar dat hoort bij de leeftijd. Hij verdrinkt, omdat hij stoer op zoek gaat naar een verdwenen armbandje. Hij lijkt echt verliefd op Annabel te zijn geweest.

David Vogel

David is 34 jaar, schoolfotograaf, moederskindje en blijven hangen in het verleden. Hij is zijn jeugdvriendin Penny kwijtgeraakt en heeft nog steeds hoop dat ze terugkeert naar hem. Dat is wel naïef voor een man van die leeftijd. Wat hij ook verkeerd doet is zijn band met Yvanka aanhalen. Hij doet dingen die van een man van zijn leeftijd niet door de beugel kunnen. Ze neigen naar pedoseksualiteit. Daarnaast is zijn huwelijk met Jozefien die zo graag een kind wil, een vlucht. Maar het meest onsympathiek blijft hij in zijn strijd tegen de doktoren en de kanker van zijn moeder. In plaats van in te zien dat hij zijn moeder beter naar een acceptabel einde kan brengen, blijft hij haar dwingen de behandelingen niet te stoppen. Dat is eigenlijk een vorm van egoïsme en lijkt ingegeven te zijn door een gevoel van niet alleen ervoor komen te staan. Misschien was de behandeling en de handelwijze in de Daniël den Hoedkliniek zo slecht nog niet. Pas helemaal aan het einde geeft hij zich over en kan hij aanvaarden dat zijn moeder sterft. Het einde is mooi symbolisch. Dat heeft hij in ieder geval wel begrepen.

Adriaan

Ook in zijn jeugd was Adriaan sympathiek tegen zijn zusje en als hij in de VUT is en met zijn doodzieke zus te maken krijgt, is hij dat nog steeds. Hij is ook kritisch met betrekking tot het lange ziekteproces en de behandelingen. Ten slotte vertelt hij aan David wat er in 1967 is voorgevallen. Hij verstrooit de as samen met zijn neef, omdat hij als enige weer op welke plek Annabel en Ronnie elkaar hebben liefgehad. Aardig personage.

Quotes

""Ze zeggen..", Mijn moeders koude adem blies langs mijn wang. Haar opengesperde ogen blinken van angst. "Ze zeggen ....Dat ik dood ben!" " Bladzijde 9

""Ja, u bent verliefd". De vrouw glunderde. "Dat zie ik direct'" ik dwong mezelf te glimlachen. het had geen zin om haar uit te leggen hoezeer ze ernaast zat. Dat is sinds Penny eigenlijk nooit meer echt verliefd was geweest, zelfs niet op Jozefien." Bladzijde 41

"Ik was met haar getrouwd in een ultieme poging penny achter me te laten, maar nu gebeurde het tegenovergestelde. Hoe meer ik erover nadacht, hoe duidelijker het me werd dat de kleine Yvanka op mijn pad was gekomen als een soort voorteken. Een belofte van wat komen ging. Na al die jaren zou Penny dan toch eindelijk terugkomen. Ik wist niet waar, of wanneer, maar het zou gebeuren." Bladzijde 93

""Wat moet je in godsnaam met zo'n uitgezakte oude lul?" : Leeftijd interesseert me niet. "Jozefien inhaleerde diep en zei : "Luister, David. Ik was er niet naar op zoek. Maar ik werd steeds ongelukkiger bij het besef dat ik, als het aan jou lag, nooit moeder zou worden. Je weet dat ik altijd al van een gezin droomde."" Bladzijde 140

"Ik kneep in haar hand. Streelde haar wang. "Ik ..." klonk het weer, op die eigenaardige. uitgeholde toon, als een stem die uit een leeg lichaam kwam. "Ik zie de eekhoorns al." Haar hand werd zwaar. De wereld stond stil." Bladzijde 390

Thematiek

Ernstige ziekte

Eigenlijk is het aftakelingsproces een betere aanduiding voor het thema van dit boek. Het verhaal beschrijft het lijden van een relatief nog jonge vrouw (nog geen zestig) die door een onachtzaamheid van de controlerende geneesheren opnieuw kanker krijgt. In feite is ze terminaal, maar de zoon wil dat niet onder ogen zien en sleept zijn moeder mee naar Leuven, waar ze op de Universiteit haar nog verder willen behandelen. Dat gaat maar korte tijd goed, want de chemo slaat in feite niet goed aan en heeft veel vervelende bijwerkingen. (haarverlies, misselijkheid, moeheid, openbarstende gezwellen) Ook in Leuven kan men het proces niet stoppen: ze wordt nog onderworpen aan een experiment met pillen, maar ook dat slaat niet aan. De kanker breekt het lichaam van Annabel af en de zoon blijft tegen beter weten in geloven en beweren dat de moeder nog kan genezen. Als lezer ben je geneigd hem toe te roepen dat hij zijn moeder beter in alle rust kan laten sterven. Hij doet het waarschijnlijk uit liefde voor zijn moeder (eigen belang kan trouwens ook) maar liefde kan er ook uit bestaan dat je iemand uiteindelijk rustig kan laten sterven. Dat gebeurt pas helemaal aan het einde van de dikke roman, Dan pas heeft de zoon vrede met het sterven van zijn moeder. ('Sail on, silver girl")

Motieven

Schuldgevoel

Annabel heeft haar leven lang een schuldgevoel aan de dood van Ronnie overgehouden. Hij was verdronken in een natuurzwembad omdat zij haar armbandje had verloren en hij dat wilde opduiken. het schuldgevoel uit zich in een fobie voor water. David mag nooit alleen bij de waterkant. Ook wil ze nooit armbandjes krijgen voor een verjaardag of zo. Dat brengt de herinnering aan het ongeval terug.

Vader-zoonrelatie

Davids vader is toen hij heel jong was van zijn moeder gescheiden. Hij viel uiteindelijk voor een andere man en vestigde zich op Menorca. David had grote moeite met de scheiding van zijn ouders en hij heeft zijn vader lang niet bezocht. Later ging dat beter en ging hij regelmatig naar Spanje voor een vakantie. Zijn relatie met zijn vader is hersteld, maar is er wel de reden van dat hij zelf geen kinderen wilde. Hij wil geen problemen bij een een eventuele scheiding voor zijn kinderen.

Moeder-zoonrelatie

De relatie tussen Daniël en Annabel is heel sterk, maar neigt ook wel naar een ongezonde verhouding. Hij is een moederskindje dat alleen door zijn moeder is opgevoed, nadat zijn vader zijn moeder had verlaten. Het lijkt bijna een oedipale relatie. Hij kiest namelijk meer voor de nabijheid van zijn moeder dan die van zijn vrouw Jozefien. Dat gebeurt vooral nadat zijn moeder eigenlijk te horen heeft gekregen dat ze terminaal is en nog slechts "in seizoenen" moet denken.

Liefdesrelatie: problemen/echtscheiding

Daniël kan zijn jeugdliefde Penny niet vergeten. Zijn huwelijk met Jozefien is min of meer een vlucht. Dat kan niet goed gaan. Hij houdt niet echt van haar. Hij wil geen kinderen, omdat hij zelf een kind is van gescheiden ouders. (Zijn vader heeft voor een man gekozen) . De grote wens om wel kinderen te hebben brengt een scheiding tussen het jonge echtpaar te weeg.

Overspel

Jozefien, de echtgenoot van Daniël, pleegt overspel met haar schooldirecteur. Het is de reden voor het aanvragen van een echtscheiding. Ze wil kinderen.

Liefdesrelatie: jeugdliefde

Daniël is blijven hangen in een jeugdliefde. Deze Penny heeft in de puberteit gekozen voor een verblijf als au pair in Amerika en heeft hem in de steek gelaten. Hij heeft dat nooit goed kunnen verwerken. Van die problematiek gezien is het "verklaarbaar" dat Daniël bij het fotograferen van schoolkinderen het evenbeeld van Penny ziet. Deze Yanka verleidt hem daarna foto's te maken van haar. Het zijn compromitterende foto's. Ook zijn moeder heeft een jeugdliefde gehad. Tijdens het zomerkamp in Voorthuizen ontmoet ze het leuke jongetje Ronnie. ze hebben een puberliefde, maar die verloopt tragisch. Ronnie verdrinkt bij een stiekeme, nachtelijke zwempartij, omdat hij haar verloren armbandje wil opduiken.

Kinderwens

Het huwelijk tussen Jozefien en Daniël begint stuk te lopen door het verschil in opvatting over het krijgen van kinderen. Jozefien wil graag een kind, Daniël absoluut niet.

Hoop

David lijkt een man te zijn die vasthoudt aan het adagium "Het laatste wat sterft is de hoop." Tegen beter weten in blijft hij geloven dat zijn moeder kan genezen en hij sleept haar mee naar België. Andere personages zijn realistischer (Winnie en Adriaan). Ook de mensen in het Kankerinstituut hebben haar opgegeven, maar David wil er niets van weten. Zelfs als de tumoren openbarsten ziet hij dat als een hoopvol signaal.

Motto

Het motto is afkomstig uit de bekende hit van Simon & Garfunkel "Bridge over troubled water."

"Sail on , silver girl
Sail on by
Your time has come to shine
All your dreams are on their way"

In de Elvis-versie is dit een favoriet liedje van Annabel. Het wordt daarom ook gedraaid tijdens de crematie van haar.

Opdracht

Voor mijn moeder
die nu bij de eekhoorntjes is.

Trivia

Op 4 februari 2016 was het Wereldkankerdag. Op Twitter maakte de schrijfster bekend dat ze voor elk verkocht boek op die dag de aankoopprijs aan de koper zou terugbetalen. In het boek beschrijft ze de dood van Annabel dat gebaseerd is op de dood van haar moeder die ook aan kanker is gestorven. Je kon het bonnetje met datum opsturen en zij zou het geld op je rekening overmaken. Dat is wel een heel bijzonder gegeven.

"' In seizoenen" is de eerste roman van Judith Visser nadat ze sinds 2006 een aantal heel spannende thrillers heeft geschreven. In haar werk werd komt Rotterdam vrijwel altijd als decor voor.

Titelverklaring

De moeder van de verteller David krijgt te horen in 2012 dat een kanker uit het verleden toch uitgezaaid is. Ze heeft niet lang meer te leven. Je moet dan niet meer denken in jaren, zegt de behandelend geneesheer. "Meer in seizoenen."
De moeder leeft inderdaad nog van de winter van 2012, via de lente en de zomer naar de herfst van 2012. Ze leeft dus "in seizoenen." 

Structuur & perspectief

Visser vertelt in korte hoofdstukken die alle worden aangegeven met een datum in het jaar 2012. Het eerste hoofdstuk speelt op 28 februari 2013, de dag dat  moeder Annabel 60 jaar zou zijn geworden en heeft zowel de functie van proloog als epiloog.  

Het jaar 2012 beschrijft de seizoenen die de moeder (Annabel) nog te leven heeft. Er zijn twee vertellers die elkaar als ik-verteller afwisselen. (David, de belangrijkste verteller en zijn moeder Annabel)
Annabel gebruikt in haar verteldeel ook bladzijden uit een dagboek uit 1967, toen ze met haar familie in Voorthuizen op een camping de gezinsvakantie vierde. Ze ontmoette hier haar jeugdvriendje Ronnie. Beide vertellers vertellen in de o.v.t. Voor een ik-verteller die sterft, is dat best opmerkelijk.

Opm.
Je kunt zien dat Judith Visser een ervaren thrillerschrijfster is. Ze maakt ook gebruik van spanningwekkende technieken als vooruitwijzingen, opmerkingen die niet meteen worden ingelost en cliffhangers. Die laatste maken bij haar deel uit van de structuur. De cliffhanger als middel wordt vooral gebruikt in het met mondjesmaat prijsgeven van  het verleden in de dagboekbladzijden. De lezer gaat dan op den duur zelf  invullen wat er gebeurd kan zijn. Een oplettende lezer snapt dat het met verdrinking te maken heeft, vooral vanwege de fobie die Annabel later heeft met betrekking tot het spelen van haar kind bij de waterkant. 

Decor

De tijd wordt duidelijk aangegeven: het verhaalheden bestrijkt bijna het hele jaar 2012.  Boven de hoofdstukken staan de data aangegeven. Het verhaalheden loopt van februari 2012 tot en met woensdag 19 december 2012. Dat is de duur van de  lijdensweg die moeder Annabel moet afleggen. Een echte Via Dolorosa.

Ook wat de decors betreft worden allerlei mededelingen door de beide vertellers gedaan.
a- de moeder van Daniël leeft in Rotterdam aan de Charloisse Lagedijk. Dat is vlakbij  het ziekenhuis , de Daniël den Hoedkliniek, dat ze bezoekt voor de controles en bloedonderzoek.
b- Daniël en zijn vrouw Jozefien bewonen tot aan de scheiding een huis in Amsterdam.
c- Annabel krijgt haar behandeling tegen kanker in het Universitair Ziekenhuis in Leuven (België)
d- In het verleden van Annabel  speelt een vakantieoord in het Gelderse Voorthuizen een rol. Daar ontmoet ze haar jeugdvriendje Ronnie. Dat decor komt terug in haar dagboek en ook in het laatste hoofdstuk als de as over die plek met jeugdherinneringen wordt uitgestort.

Stijl

Judith Visser kán vertellen, en vlot en spannend ook. Dat bleek al in haar thrillers die ze tot nu toe schreef. Die vlotte schrijfstijl met korte zinnen, eenvoudig woordgebruik en natuurlijke dialogen etc. heeft ze meegenomen naar haar eerste roman. Daardoor word je in het verhaal gezogen en lees je het dikke boek binnen enkele uren uit. Dat is natuurlijk een prestatie. Ik heb al het werk van Visser gelezen en gerecenseerd voor deze website en ben gecharmeerd van haar stijl bijv. door de vaak originele en ook gedoseerde  metaforen.

Daarvan enkele voorbeelden:
- (blz. 12) Wat als de knobbel in haar lies een rugvin bleek die waarschuwend boven water uitstak, voordat de aanval begon? "
- (blz. 50) "Kwam het omdat de verstreken tijd al dagen als mist in het huis hing? De herinneringen waren als nevel uit een luchtverfrisser waar steeds even op werd gedrukt. En niet alleen de periode van Davids jeugd werd erdoor gereactiveerd.
(blz. 71) Rond middrnacht kwam David naar boven. Nog steeds ging zijn aanwezigheid gepaard met geluiden uit vervlogen jaren, als een radio die naar een frequentie uit het verleden was gedraaid.
(blz. 89) Maar mijn herinneringen cirkelden in mijn hoofd als wespen in een glas. En ze zouden me steken als ik ze vrijliet. Ik moest vergeten dat ze er waren. Vergeten.
(blz.122) het hielp niet. De roofvogels in mijn hoofd namen een duikvlucht en stortten zich op een kadaver dat ik veel te lang had laten rotten. Ze pikten erin. Trokken de voortekenen die ik maanden negeerde al;s darmen omhoog, zodat ik ze eindelijk echt zag. 
(blz. 163) Jozefiens voicemails en sms'jes waren als krassende nagels op het dikke gips van een gebroken pols, iets wat je wel hoorde maar niet voelde.
(blz. 208) Ik was fotograaf en Yvanka was mijn kunstobject. Mijn muze. Een lotusbloem  in een moeras waarin ik steeds  dieper wegzakte.

Gemeenschappelijk kenmerk van bovenvermelde metaforen is dat ze met de natuur te maken hebben. Judith Visser is een echt natuurmens, woont in Rockanje (dorpje aan zee bij Rotterdam) en maakt vaak tochten door de duinen en over het strand.

Slotzin

Sail on silver girl, klonk het zachtjes in mijn hoofd. Sail on by. Het kleine eekhoorntje wierp me nog één laatste blik toe en hupte toen weg, achter de grotere aan... Ritselend verdwenen ze tussen de bladeren.

Beoordeling

Deze eerste roman van Judith Visser  zal menigeen boeien. Het thema: de lichamelijke aftakeling van een moeder die door een zoon niet goed verwerkt wordt, zal veel mensen aanspreken.
Daarnaast is Visser een begenadigd vertelster, die door haar eenvoud en moderne stijl een verhaal goed kan neerzetten. Het is begrijpelijk dat je als schrijver op een bepaald moment het thrillergenre wilt verlaten. Deze eerste poging van de Rotterdamse schrijfster is in ieder geval geslaagd. Hoewel het een vuistdikke roman is,  vlieg je door het boek heen. Dat zullen ook scholieren van havo en vwo kunnen. Een echte aanrader dus, die je op je literatuurlijst eenvoudig kunt combineren met andere boeken over de lijdensweg die mensen met kanker moeten ondergaan. Dat geldt zowel voor klassiekers als voor actuele romans.
Om je op weg te helpen: 
Hugo Claus  - Het jaar van de kreeft
Jan Wolkers - De junival 
Nico Dijkshoorn - Nooit ziek geweest
A.H. J. Dautzenberg - Extra tijd 

 

Recensies

"Visser raakt de lezer in het hart door de onvoorwaardelijke liefde tussen moeder en kind op een vertederende wijze te beschrijven. De belangrijkste les die beide personages elkaar gedurende het verhaal proberen te leren is dat houden van vasthouden is, maar echt houden van loslaten is. Visser brengt het onderwerp op een waardige manier en laat de lezer inzien hoe heftig de keuze is tussen vasthouden en loslaten." http://sorayaschrijft.tum...isser-2016

"In Seizoenen bevat prachtige symboliek en de flashbacks naar vroegere gebeurtenissen geven je zeker naar het einde van het verhaal toe een steeds beter beeld van deze twee mensen en hoe ze geworden zijn wie ze zijn. Ik kon niet meer stoppen met lezen en las het boek dan ook in een adem uit. De laatste 20 pagina’s heb ik gelezen terwijl de tranen over mijn wangen biggelden, het verhaal is zó aangrijpend en zo prachtig tegelijk. Ik ben onder de indruk van In Seizoenen en moest echt even bijkomen na het laatste hoofdstuk. Ga dit boek lezen; je krijgt er geen spijt van. " http://www.twintigennogwa...seizoenen/

"De strijd tegen de kanker is in dit boek op een hele mooie manier beschreven. De mee- en tegenvallers komen tevoorschijn met daarin ook het gevoel van machteloosheid, verdriet en (kleine) overwinningen. Judith Visser heeft mij gegrepen met dit bijzonder verhaal over de ziekte waar ik tegenwoordig, helaas, steeds meer mee te maken krijgt. De vechtlust is beschreven op een bijzondere manier. Tijdens het lezen leef je mee, je baalt tijdens tegenslagen en krijgt hoop als je leest over meevallers. Ik raad jullie zeker aan dit boek ook te lezen en je mee te laten spelen in het leven (en verleden) van Annabel en David." http://www.leukheid.nl/20...th-visser/

"Interessant interview met Judith over deze eerste roman na een reeks van thrillers. Ze geeft in dat interview aan dat een groot deel van de roman ontleend aan het autobiografische gegeven van de dood van haar eigen moeder." https://www.hebban.nl/art...-seizoenen