Hoe kies jij een studie?

Daar zijn wij benieuwd naar. Vul onze vragenlijst in en bepaal zelf wat voor beloning je daarvoor wilt krijgen! Meedoen duurt ongeveer 7 minuten.

Meedoen

Muidhond door Inge Schilperoord

Zeker Weten Goed
Foto van Cees
Boekcover Muidhond
Shadow
  • Boekverslag door Cees
  • Zeker Weten Goed
  • 12 augustus 2015
Zeker Weten Goed

Boekcover Muidhond
Shadow
Muidhond door Inge Schilperoord
Shadow

Oefenen voor je mondelingen?

Komen je mondelingen er aan en wil je oefenen? Probeer onze Boekenquiz. We stellen je open vragen over de gelezen boeken.

Feitelijke gegevens

  • 1e druk, 2015
  • 224 pagina's
  • Uitgeverij: Podium

Flaptekst

De mensen moesten hem niet, dat was altijd zo geweest. Maar de natuur nam hem zoals hij was.' Nadat Jonathan bij gebrek aan bewijs is vrijgesproken van tbs, trekt hij weer in bij zijn oude, eenzame moeder, met het vaste voornemen een ander, beter mens te worden. Met groot inlevingsveromgen en een ijzingwekkende narratieve beheersing beschrijft Inge Schilperoord hoe Jonathan uiteindelijk in de fuik loopt die tot een even onontkoombare als verrassende afloop leidt. 

Eerste zin

Nu moet ik goed opletten, dacht Jonathan. Nu. Het begint nu. Hij legde zijn trillende handen in zijn schoot en wreef met de duim van zijn rechterhand langzaam over het kootje van zijn linker, in de hoop dat het hem kalm zou maken. Het was de laatste ochtend van zijn gevangenschap. Als altijd zat hij alleen in zijn cel.

Samenvatting

De dertigjarige Jonathan wordt aan het begin van de roman vrijgelaten uit de cel. Er is onvoldoende bewijs voor de aanklacht wegens seksueel misbruik tegen hem. Hij keert terug met de bus naar het huisje van zijn gelovige moeder. Die is wel blij dat hij terugkeert: dan kan hij weer voor haar zorgen en de hond Milk weer uitlaten. Dat is tijdens zijn afwezigheid gedaan door een buurmeisje.
Jonathan woont met zijn moeder in een vissersdorp vlak bij de zee: er is namelijk een duinlandschap waarin hij graag wandelt. Maar er is slecht nieuws: de huisjes worden afgebroken en binnen drie weken zullen ze moeten verhuizen naar een moderne wijk met lelijke huizen.

Op de dag van zijn vrijlating gaat hij de duinen in met de hond. In een poel ziet hij grote vissen die het moeilijk hebben: het is namelijk enorm heet. Er is sprake van een wekenlange hittegolf.
Thuis weet hij een leeg aquarium dat erom schreeuwt om gevuld te worden. De volgende dag zal hij kijken of hij de vissen kan redden.

Hij maakt intussen kennis met Elke: een lief, klein buurmeisje dat bij haar moeder woont. Die besteedt echter weinig aandacht aan haar: ze werkt tot laat in een bar. Haar vader is weggelopen.
(Oei, denk je als lezer, dat kan niet goed gaan). Van lieverlede onthult de verteller ook waarom hij opgesloten is geweest. Hij is in de duinen geweest met het meisje Betsy en heeft haar waarschijnlijk seksueel misbruikt.

Van de psycholoog heeft Jonathan een werkboek meegekregen. Hij moet dagelijks opdrachten doen om zijn pedofiele neiging te onderdrukken.
De eerste opdracht luidde: 'Eerste hulp bij boosheid en spanning.' Er stond een eerstehulpkaart bij met oplossingen om ‘uit een spanningsverhogende situatie te stappen.' 'Weglopen en een ontspanningsoefening doen,' las hij, 'om hulp vragen, gaan wandelen.' Hij moest er zelf ook een paar bedenken: 'Met de hond lopen,' schreef hij op. 'Het aquarium schoonmaken.' 'Koken.' Toen kon hij niks meer bedenken.
In het begin doet hij die oefeningen trouw, maar als de omstandigheden veranderen, versloft hij ze. 
De volgende dag gaat Jonathan naar de duinen en haalt de grote vis, een zeelt (ook 'muidhond') genoemd uit de poel. Hij doet hem in het aquarium . De muidhond heeft een wond: hij is gepikt door een vogel. Het zal moeilijk zijn de vis te verzorgen en te genezen. 
Intussen doet Jonathan ook huishoudelijk werk: hij maakt schoon, pakt dozen voor de verhuizing in, kookt eten en kijkt naar een televisiequiz met zijn moeder. Elke komt af en toe bij hem kijken en hij voelt verlangens voor haar die hij niet of nauwelijks kan onderdrukken. Hij mag terug komen op zijn werk en hij begint op maandag in de visverwerkingsfabriek. Hij bemoeit zich met niemand (volgens zijn psycholoog een overlevingsmechanisme) en keert na afloop weer snel terug naar zijn huisje in de duinen. Hij laat de hond uit, verzorgt zijn moeder en de vis. Elke komt hem daarbij helpen; ze is immers ook eenzaam. Ook zijn oefeningen doet hij nog. Hij legt zich ook een beperking op in het contact met Elke. Hij mag niet te dicht in haar buurt komen. Maar dat is moeilijk. Zij komt bij hem en als hij haar ruikt stimuleert dat zijn verlangens. Hij fantaseert over haar en masturbeert daarbij. Het is een naïef meisje dat ook eenzaam en geïsoleerd is. Ze mag van haar moeder niet met Jonathan omgaan. 
Zijn omgang met Elke praat hij voorlopig voor zichzelf goed door te stellen dat zij ook eenzaam is en hem nodig heeft. Haar moeder verwaarloost haar en hij gaat ook eten voor haar klaarmaken. Zijn moeder waarschuwt hem wel, maar doet dat te voorzichtig en lief. 
Hij droomt over een seksuele handeling met Betsy en masturbeert weer. Hij wil Elke op zijn kamer uitnodigen, maar ze moet wel op twee meter afstand blijven. Toch let hij op de keer dat zij een rokje aan heeft of dat hij haar onderbroekje ziet. (De lezer krijgt een onprettig gevoel) Tegelijkertijd gaat de toestand van de muidhond ook achteruit: het is te warm voor het dier dat niet bij een temperatuur van boven de 23 graden kan leven.
Omdat Jonathan zelf door heeft dat het niet de goede kant uitgaat, en zijn moeder hem een Bijbelstudieclub heeft aangeraden, gaat hij met de bus naar de stad, maar hij kan zich er niet toe zetten om naar binnen te gaan. Hij vertrekt naar zijn geliefde plek in de duinen. Hij krijgt steeds meer fantasieën over Elke en hij masturbeert steeds daarbij. Hij snapt wel dat het niet zo goed meer met hem gaat. Elke zegt dat haar moeder zo snel mogelijk weg wil. Jonathan wordt bang dat hij weer alleen zal zijn. Elke wil ook een clubje oprichten met strakke regels: zij, Milk, Jonathan en de muidhond zullen lid kunnen worden. De grenzen gaan weer vervagen. Elke verklaart dat ze Jonathan heel lief vindt.

Maar er komen nieuwe tegenslagen:
- het bericht dat Elke zal gaan verhuizen: haar vader weet waar ze zitten en haar moeder wil verdwijnen voordat hij terugkomt
- de muidhond wordt steeds zwakker, hij verliest gewicht en hij zal doodgaan
- hij krijgt een brief dat het OM toch in hoger beroep tegen zijn vrijspraak gaat.
Jonathan wordt heel erg bang: hij ziet alle houvast om hem heen verdwijnen. Al zijn oefeningen lijken voor niets te zijn geweest.
Dan sterft de muidhond. Jonathan begrijpt dat ook zijn einde nabij is.

Jonathan mist Elke en gaat haar in haar eigen huis opzoeken. Op haar kamer is ze niet, maar hij ruikt haar wel. Door een aantekening in haar dagboek beseft hij dat ze diepslakjes is gaan zoeken in de duinen. Die moet de muidhond namelijk eten. Op haar kamer krijgt hij weer een verboden seksuele fantasie waarin hij seks met haar heeft.
Hij gaat naar de duinen. Het is intussen gaan regenen (!). Hij gaat naar het duinmeer en ziet Elke drijven. Het is zijn schuld, gaat er door hem heen.
Hij haalt haar uit het water, legt haar neer en gaat naast haar liggen. Eindelijk is hij bij haar. Hij legt zijn regenjack over haar heen, maar beseft dat dat niet handig is. Ze zullen hem de schuld geven van de dood van het meisje. Dan gaat hij met Milk terug naar het huisje van zijn moeder. Maar ze zullen hem komen halen.

Dit verslag gaat verder na deze boodschap.

Verder lezen
Gids Eindexamens

Alles wat je moet weten over de eindexamens

Personages

Jonathans moeder

Moeder is zwak en ziekelijk. Ze durft het niet erg hard tegen haar zoon te zeggen wat hij heeft misdaan. Ook is ze niet hard genoeg in zijn gedrag tegen Elke. Ze is gelovig en vertelt hem dat hij zich bij een bijbelstudieclub moet aansluiten. Eigenlijk ziet ze met lede ogen toe...

Elke

De tienjarige Elke is heel onschuldig en naïef. Ze houdt van dieren en daarom voelt ze zich aangetrokken tot Jonathan. Hoewel haar moeder vindt dat ze het contact moet mijden, gaat ze vaak naar hem toe. Ze wil de hond en de vis verzorgen en wil ook een dierenvriendenclubje oprichten. Ze is ongehoorzaam tegen haar moeder, want ze blijft omgaan met Jonathan. Ze wil voor de zieke muidhond diepslakjes ophalen en dat wordt haar fataal. Voor de lezer blijft toch een beetje onduidelijk wat er precies is gebeurd. Heeft ze zelfmoord gepleegd of ze is per ongeluk in het water verdronken? Heeft Jonathan er nog op een of andere manier de hand in gehad?

Jonathan

Jonathan is een eenzame, geïsoleerde jonge man die geen meisjes heeft gehad in zijn leven. Hij is eenzaam, houdt van stilte (wat erg benadrukt wordt: hij mijdt herrie) en zijn liefde ligt vooral bij de dieren. Daarnaast heeft hij onbedwingbare verlangens waar het kleine meisjes betreft: hij zal Betsy seksueel misbruikt hebben, maar wordt wegens gebrek aan bewijs vrijgelaten. Als hij thuis komt, is hij wel van goede wil. Hij doet trouw zijn oefeningen uit het werkboek , maar ieder snapt dat daarmee zijn verlangens niet verdwenen zijn. Hij worstelt met de normen van de maatschappij die in strijd komen met zijn gevoelens voor kleine meisjes,. Hij probeert voor zichzelf grenzen te stellen, maar ook dat mislukt, als Elke te dichtbij komt en hij haar lichaamsgeur kan ruiken. In het begin zet hij zijn seksuele fantasieën om in pogingen van zelfbevrediging. Dat lijkt een mooi afreageermechanisme, maar steeds worden de grenzen vager en vager. Jonathan vergelijkt zich graag met de muidhond en wanneer die sterft, begrijpt hij dat het met hem ook afgelopen is. De fatale afloop volgt niet lang daarna. Jonathan beseft dat hij weer naar de gevangenis zal moeten.

Quotes

"Alsof het onderdeel was van een onheilspellend plan om hem klein te krijgen vond hij aan het begin van de middag de brief van Justitie waar hij al die tijd voor had gevreesd. De zaak werd heropend, las hij. Hij begreep iets over gegronde redenen om het onderzoek te hervatten, maar nog voor hij de hele tekst had gelezen, verfrommelde hij de brief in zijn rechtervuist." Bladzijde 75
"De vis was dood. Het dier was al licht opgezwollen, zag hij nu. Dit was wat hij had gevreesd, waar hij al die dagen bang voor was geweest. Nu het zover was, kon hij alleen maar kijken. Hij zag de doodse buik naar boven, richting hemel gekeerd, alsof daar nog iets van te verwachten viel, de schubben hard en puntig; op zijn rug dreef het beest aan het wateroppervlak, zijn rugvinnen flauw beschenen door het licht van de lampjes." Bladzijde 79
"Wat later zat hij aan zijn tafeltje, nam zijn werkboek op en staarde naar de krasserige lijnen die hij gisteravond onder zijn opdrachten had gezet, naar de spanningsgrafiek. Ooit had hij er een systeem in gezien. Hoe had hij kunnen geloven dat die opdrachten uit dat werkboek hem zouden helpen? Dat al die woorden, verbanden, die door iemand bedacht waren, op hem konden slaan? Het was allemaal voor niets geweest." Bladzijde 78
"Hij streelde de kaft van het schrift dat lag opengevouwen bij een pagina waar boven stond: ‘Het gehiem. De club.’ En in grote, onbeholpen blokletters had ze geschreven: ‘Wat we moeten doen om Tinca te redden.’ Daaronder volgde een opsomming: ‘Water niet meer dan 23 graden, genoeg modder, rust en: diepsslakjes, dat is wat zij het liefste eet. Die vint je in de meertjes in de duinen.’ Daar was ze. Natuurlijk. Hoe kon hij zo ongelooflijk stom zijn dat hij daar niet aan had gedacht? Natuurlijk was ze die slakjes gaan halen" Bladzijde 84
"Voorzichtig reikte hij naar haar, pakte haar schouders vast, duwde zijn beide handen stevig onder haar oksels en draaide haar lichaam huiverend zijn kant op. Met de ene hand haar rug en borstkas omklemmend, en met de andere haar kin ondersteunend, hief hij haar gezicht een stukje op. Wat plukjes haar kleefden aan haar voorhoofd, haar mond was open. Op een vreemde manier was de uitdrukking op haar gezicht niet anders dan hij gewend was. Alleen haar ogen, daar durfde hij niet goed naar te kijken." Bladzijde 87
"Hij nam plaats op het bankje, enkele meters van de schommel, een paar passen van haar vandaan. Dit is goed, dacht hij, hier kan ik rustig zitten. Hier kan ik kijken naar hoe ze leest. Haar kin ondersteund door haar vuist, zoals haar gewoonte was. Haar blik zo ver weg. Ze verdween altijd volledig in haar boek. Twee keer grinnikte ze om iets. Af en toe viel haar mond langzaam open en even traag sloot ze hem weer. Vandaag had ze een shirtje aan dat hij nog niet eerder had gezien, vaalgeel van kleur. Het zat krap; de stof spande onder haar oksels" Bladzijde 68
"En gistermiddag dan de officiële brief van het gerechtshof. Hij was in hoger beroep vrijgesproken. Toch nog. Tegen alle vrees in. Daarmee kwam alles te vervallen: de eerder opgelegde gevangenisstraf, de tbs-behandeling. Er was onvoldoende bewijs. Het shirt waar, zoals de officier van justitie het noemde, volgens de verklaringen van het slachtoffer belastende sporen op zouden zitten, was niet teruggevonden." Bladzijde 12

Thematiek

Zin van het bestaan / zin van het leven

Het meest overkoepelende motief lijkt de zin (eigenlijk de worsteling met) van het bestaan van Jonathan te zijn. Hij moet de strijd aangaan met zijn afwijkende neiging om kleine meisjes lief te hebben. Hij wordt vrijgelaten uit de gevangenis en krijgt een werkboek met opdrachten mee. Hij lijkt van goede wil, maar hij kan de worsteling met zijn gevoelens niet de baas. In feite staat hij er ook alleen voor: het is een illusie dat iemand de gevoelens de baas kan worden met schriftelijke opdrachten. Zeker in de geïsoleerde omgeving waarin hij is opgegroeid (een afwezige vader, een ziekelijke moeder, een afgesloten woonsituatie) staat hij er alleen voor. Dat geeft de schrijfster ook aan in het motto van Albert Camus. De opdracht om terug te keren naar een normale vorm van bestaan is voor Jonathan te groot. Eigenlijk is Jonathan "een mensch van goeden wil" die ten onder ondergaat aan zijn gevoelens en verlangens. In die zin kun je zelfs met een persoon die verachtelijke dingen doet (seks met kleine meisjes) meevoelen.

Motieven

Moeder-zoonrelatie

Jonathan woont alleen met zijn moeder. Zij is katholiek en ze probeert Jonathan te helpen. Er is geen vader in huis. Jonathan verzorgt zijn moeder, kookt ook eten voor haar. Er is bijna sprake van een Oedipale situatie (maar liefst vijf keer maakt Jonathan een opmerking over haar 'boezem.'). Jonathan heeft geen vriendin en omdat hij bij zijn moeder is en in een isolement verkeert, is het logisch dat hij zich aangetrokken voelt tot de andere eenzame figuur Elke. Zijn moeder is niet krachtig genoeg om te veroordelen wat Jonathan heeft gedaan met een eerder buurmeisje.

Schuld (gevoel)

Jonathan kampt wel met een schuldgevoel over wat hij het meisje heeft aangedaan. Hij is vrijgesproken wegen gebrek aan bewijs maar hij voelt zich zelf wel schuldig. Ook de omgeving vindt hem schuldig. De moeder van Elke zegt tegen haar dochter dat Jonathan niet te vertrouwen is.

Eenzaamheid & isolement

Jonathan is een heel eenzame man. Hij woont geïsoleerd, de omgeving pruimt hem niet. Hij woont met zijn oude en ziekelijke moeder in een armoedig huisje in de duinen. Niemand bemoeit zich met hem. Hij heeft oefeningen meegekregen om zijn pedofiele gevoelens de baas te worden, maar hij heeft geen contact met de psychologen. De omgeving is een isolement. Misschien is zijn 'vrijheid' bij zijn moeder thuis een grotere belemmering dan zijn periode in de gevangenis. Ook Elke is eenzaam en geïsoleerd. Haar vader is weggegaan en haar moeder werkt in een bar en laat haar in de steek. Het is niet verwonderlijk dat twee eenzame mensen zich tot elkaar aangetrokken voelen.. Jonathan kan symbolisch worden vergeleken met de in het aquarium opgesloten muidhond. Ook Jonathan zit in een dergelijk 'aquarium.' "Hij zegt: Het is een zachtaardig en verlegen dier.’ Hij liet zijn blik over de bak glijden. ‘Hij houdt van rust en stilte,’ vervolgde hij, ‘als er te veel geluiden en andere dieren in zijn buurt zijn, dan schuilt hij onder de modder. Hij wordt gauw bang. Dan moeten we hem met rust laten… " Deze opmerkingen gelden natuurlijk ook voor Jonathan: de vis is de metafoor voor hem.

Dood

De dood slaat toe. Wanneer de muidhond sterft (hij kan hem niet goed genoeg verzorgen) is dat een voorteken voor een slechte afloop. Ook het meisje Elke gaat dood. het is niet duidelijk in het verhaal wat de oorzaak is: heeft Jonathan dat gedaan, maar wordt het niet verteld. Of heeft Elke door haar uitzichtloosheid in haar bestaan: gescheiden ouders, weg van Jonathan zelfmoord gepleegd?

Dierenliefde

Jonathan heeft liefde voor dieren: hij wandelt graag in de natuur. Zijn hond Milk verzorgt hij goed en hij neemt een zieke muidhond mee naar huis. Hij probeert die goed te verzorgen, maar door de hitte is dat onmogelijk. Ook Elke is een dierenliefhebster: tijdens zijn afwezigheid heeft ze de hond uitgelaten en ook wil ze graag de muidhond zo goed mogelijk verzorgen. Het is niet gek dat mensen die slechte sociale contacten hebben zich zo goed mogelijk inspannen om dieren te verzorgen. Dat is compensatiegedrag.

Pedofilie

Jonathan is pedofiel en hij worstelt enorm met het onderdrukken van de gevoelens voor het kleine meisje Elke. Desalniettemin heeft hij seksuele fantasieën als hij bepaalde lichaamsdelen van haar zit. Hij masturbeert als hij aan haar denkt.

Motto

De mens die vraagt,
en de wereld die op een onredelijke wijze zwijgt.

Albert Camus

Het motto verwijst naar de worsteling die Jonathan met zichzelf heeft. Hij heeft pedofiele neigingen, krijgt nadat hij uit de gevangenis is gekomen een handboek mee en worstelt met zijn verlangens. De wereld kijkt toe, laat hem aan zijn lot over.

Trivia

Inge Schilperoord is forensisch psycholoog bij het Pieter Baan Centrum Tijdens haar werk kwam ze een patiënt met pedofiele neigingen tegen die de basis werd voor haar roman.

Titelverklaring

'Muidhond' verwijst naar de naam van de vis die hij in een duinpan vindt en meeneemt naar huis. De vis heet ook zeelt en er worden bijzondere krachten aan toebedeeld. De vis is aangebeten door een vogel en is zwak als hij hem in het aquarium op zijn kamer plaatst. Hij verzorgt de vis, maar het dier verliest gewicht. 
Jonathan kan symbolisch worden vergeleken met de in het aquarium opgesloten muidhond. Ook Jonathan zit in een dergelijk 'aquarium'.
Hij zegt: Het is een zachtaardig en verlegen dier.’ Hij liet zijn blik over de bak glijden. ‘Hij houdt van rust en stilte,’ vervolgde hij, ‘als er te veel geluiden en andere dieren in zijn buurt zijn, dan schuilt hij onder de modder. Hij wordt gauw bang. Dan moeten we hem met rust laten… 
Deze opmerkingen gelden natuurlijk ook voor Jonathan: de vis is de metafoor voor hem.
 

Structuur & perspectief

Er is sprake van een personale verteller Jonathan (30) die pedofiel is maar uit de gevangenis weg mag wegens gebrek aan bewijs. Hij keert terug naar het eenzame huisje in de duinen waarin hij met zijn moeder woont. We leren zijn gedachten en gevoelens kennen. Dat is belangrijk om hem te kunnen begrijpen. Jonathan vertelt in de o.v.t. Af en toe komt er een auctoriaal trekje in de vertelling n zweeft de verteller net even boven Jonathan.
Er is een chronologische verhaalopbouw. Het verhaal wordt verteld in een aantal (10) hoofdstukken die echter niet genummerd en getiteld zijn. Je kunt alleen aan een vetgedrukte hoofdletter zien dat er een nieuw hoofdstuk begint. Vaak is er dan een nieuwe dag aangebroken.

Decor

Het decor/ de plaats van handeling
Jonathan woont met zijn moeder in een armoedig huisje dat binnenkort zal worden afgebroken. Ze moeten dan naar een lelijk modern huis. Het oude huisje staat aan de rand van een vissersdorp vlak bij de duinen waar Jonathan zijn hond Milk uitlaat. Het decor is een symbool van de eenzaamheid en het isolement waarin de hoofdpersoon verkeert. Het vissersdorp ligt dus aan de kust. In een tv-interview op zondag ('Boeken') heeft Inge Schilperoort aangegeven dat ze bij het schrijven van het verhaal wel heeft gedacht aan haar eigen woonplaats Scheveningen. Maar het is een fictief dorp.
Het gaat in de roman echter meer om de symbolische ruimte of de belangenruimte (het isolement) en minder om de topografische ruimte. Aan het einde is de hitte over, en is sprake van een (ook al symbolische) regen.

Wat de tijd van het verhaal betreft, kun je niet duidelijk zeggen in welk jaar het plot zich afspeelt. Je kunt zelfs niet zeggen of het in de 21e eeuw speelt (er is wel sprake van een televisie, maar niet van sociale media als internet, Facebook of smartphones) Wel kun je uit de tekstgegevens afleiden dat het juli of augustus moet zijn, want er is sprake van een wekenlang durende hittegolf. Het woord 'hitte' wordt heel vaak in de tekst gebruikt en benadrukt. Het beïnvloedt namelijk ook het leven van Jonathan en dat van de aan hem verbonden 'muidhond.'
De vertelde tijd is enige weken. 

Stijl

De stijl van Schilperoord is helder. Ze gebruikt geen moeilijke woorden en de metaforen zijn eenvoudig en meteen duidelijk te herkennen.
Bijv.
- In de verte was de maan niet meer dan een duimnagel, een botsplintertje.
Nu keek hij neer op haar nek. Op haar rechteroorlelletje zat een klein moedervlekje als het stipje van een potlood.

Je kunt eigenlijk niet zien dat er wat de stijl betreft sprake is van een debuut. Scholieren zullen zeker geen moeite hebben om het verhaal goed te volgen. Wel moet je af en toe goed nadenken of iets wat beschreven wordt werkelijk gebeurd is of alleen in de fantasiewereld van Jonathan is voorgevallen.

Slotzin

Nu de regen was opgehouden, klonk er wat aarzelend vogelgefluit en Jonathan luisterde naar hoe de vogels de stilte verbraken met hun verre, eenzame tonen. Hij haalde zijn handen uit zijn zakken. Hij wreef met de duim van zijn rechterhand langzaam over het kootje van zijn linker en liep zonder omkijken naar wat nog even zijn huis zou zijn.

Beoordeling

Vrijwel alle recensies in de dagbladen en op internet over 'Muidhond' zijn positief en lovend. Het boek werd in 2015 ook al meteen voorgedragen voor de ECI-Literatuurprijs. Het is nota bene een debuutroman over een delicaat onderwerp. Toch krijg je als lezer een soort compassie voor Jonathan. Ik vond het een indrukwekkend boek met een grote spanningsboog hoe het zou gaan aflopen met Jonathan. Er is daarnaast een mooie symboliek met het dier uit de titel. 
Hoewel het onderwerp sociaal omstreden is, zijn er de laatste tijd toch meer boeken over pedofilie geschreven. Die zou je ook kunnen lezen.

Indrukwekkend (maar erg dik) is ook "Een honger" van Jamal Quariachi. (2015) Eerder verscheen al "Mijn meneer "van Ted van Lieshout, een verhaal dat gezien wordt vanuit het perspectief van een misbruikt jongetje. 

Advies: het boek is goed te lezen voor eindexamenkandidaten van havo en vwo. Je moet wel beseffen dat er enkele scènes in zitten die nogal confronterend kunnen zijn.

Recensies

"Het is knap hoe Schilperoord, die als romanschrijver weinig ervaring heeft, erin slaagt om de spanning zo geleidelijk op te bouwen als in Muidhond. In de eerste helft van de roman lees je alleen over Jonathans inspanningen en zijn gedachten en twijfels bij de vooruitgang die hij boekt in zijn ontwikkeling tot een ‘normaal mens’. Jonathan moet zijn voorkeur voor kinderen inruilen voor volwassen vrouwen, zegt de psycholoog." http://www.literairnederl...ilperoord/
"Als forensisch psycholoog bij het Pieter Baan Centrum is de auteur in de unieke positie haar vakkennis met haar schrijftalent te kunnen combineren. Maar de psycholoog mag dan bijgedragen hebben aan het realisme van deze geschiedenis, het is de meesterverteller in Schilperoord die hier het roer in handen heeft. Tergend langzaam bouwt ze de druk op en duidelijk wordt dat we op een rampzalige gebeurtenis afstevenen. Hoe die ramp zich voltrekt is alleen nog niet duidelijk, en zelfs na afloop ben je er niet helemaal zeker van. Maar de kracht van dit debuut is boven elke twijfel verheven." http://www.hebban.nl/rece...r-muidhond
"Schilperoord besteedt de hele roman door veel aandacht aan Jonathans gewaarwordingen. Een heel precieze, zintuiglijke manier van vertellen. Ze leeft zich even sterk in de alledaagse sensaties in – de zon op zijn huid, de geluiden in het oude huisje – als in Jonathans foute dromen en gedachten. Daardoor krijgen ook die gedachten iets feitelijks. Ze horen evenzeer bij hem als wat hij ziet, hoort, voelt en ruikt. En tegelijk raken de alledaagse sensaties steeds sterker doordrongen van Jonathans verlangens, zodat ook de meest basale observaties sterk geladen zijn. Het maakt Muidhond tot een even aangrijpend als gedurfd debuut. Een portret van een goed mens met schadelijke neigingen – veel angstaanjagender, en eindeloos veel treuriger, dan een portret van een onmens." http://www.hpdetijd.nl/20...-muidhond/
"Muidhond roept vragen op. Zolang er regelmatig krantenberichten zijn over patiënten met seksueel afwijkend gedrag die op verlof in de fout gaan of de publieke verontwaardiging blijft bestaan als een persoon met pedofiele achtergrond (Benno L.) in een woonwijk een huis krijgt toegewezen, zal half Nederland op de barricaden klimmen en hun stemmen laten horen.[....] Het lezen van Muidhond bezorgde mij een dualistisch gevoel. Medelijden met de pedofiel die worstelt en niet boven komt en kwaadheid naar de hulpverleners die het af laten weten. En dat maakt dit boek tot een beklemmend kleinood." http://postscriptum.nl/bo...dhond.html
"Een band met andere volwassenen heeft Jonathan niet. In de fabriek mijden ze hem. Contact met het buurmeisje daarentegen blijft niet uit. Zij is dol op Jonathans hond Milk en zodra ze kan, komt ze het dier knuffelen. Als Jonathan van een uitstap naar de duinmeertjes terugkeert met een enorme muidhond – een vis uit de karperfamilie – is het hek helemaal van de dam. Het meisje dringt zelfs zijn kamer binnen om de vis te komen bewonderen. Dwangmatig klampt Jonathan zich vast aan de methodes uit zijn werkboek, maar de verleiding neemt steeds grotere proporties aan. Schilperoord laat het verhaal op een noodlottige, onverwachte manier eindigen. Als je de roman sluit, kan je niets anders voelen dan tristesse en mededogen voor het personage, maar tevens een intense bewondering voor deze rasschrijfster." http://cobra.be/cm/cobra/.../1.2338132
"Inge Schilperoord schrijft over de ‘naalden van zomerlicht’ die het armoedige huis van Jonathan en zijn moeder binnenvallen en durft daarnaast ook over de ervaring van voortschrijdende tijd te schrijven zonder dat het zweverig wordt. Dit alles maakt van haar Muidhond een duizelingwekkend en diep humaan boek, geschreven door een moedige schrijfster die dóór heeft durven zoeken waar de meeste mensen zich niet durven te begeven." https://nrcwebwinkel.nl/b...n/muidhond

Bronnen

In een uitzending van VPRO Boeken interviewt Wim Brands de schrijfster over haar boek "Muidhond."
http://www.vpro.nl/boeken...4-mei.html
Je hebt nog 2 Zeker weten goed verslagen over.

Wil je onbeperkt toegang tot alle Zeker Weten Goed verslagen? Meld je dan aan bij Scholieren.com.

35.357 scholieren gingen je al voor!

Geschreven door Cees

Foto van Cees

Ik heb verreweg het grootste deel van mijn leven voor de klas gestaan. Eerst vijf jaar op een basisschool, daarna veertig jaar op diverse scholen voor voortgezet onderwijs: havo en vwo, onder- en bovenbouw. Ik vond het destijds  mijn taak om de verouderde en 'afgezaagde' literatuurlijsten voor Nederlands te vernieuwen en mijn leerlingen kennis te laten maken met nieuwe en/of jonge schrijvers. Lezen kan namelijk ook gewoon leuk zijn. Docenten kunnen je met het aanprijzen van leuke en/of spannende boeken enthousiast maken. Stukken die interessant zijn, voorlezen in de klas. Kort vertellen waarover een boek gaat.  Ik heb nu ruim 1460 verslagen gemaakt, waarvan een heleboel Zeker-Weten-Goed-verslagen. Er staan vragen over de inhoud aan het eind om je te laten zien of je het boek begrepen hebt.

Bij Scholieren.com probeer ik daarom zo veel mogelijk boeken van nieuwe schrijvers te bespreken. Ik hoop altijd dat de 'moderne leraar Nederlands' het zijn leerlingen toestaat om de wat minder bekende schrijvers ook op de leeslijst te zetten. Uittreksels maken vond ikzelf vroeger helemaal niet leuk. Ik kocht daarom ook uittrekselboeken. (Bijvoorbeeld Literama, Apercu, Der Rote Faden) Nu maak ik zelf boekverslagen voor  scholieren.com. Nog een gemeend advies: wees verstandig en lees altijd wel het boek. Dan kan een boekverslag op scholieren.com een een prima geheugensteun voor je mondeling zijn.
En geloof me, docenten kunnen vanwege tijdgebrek ook niet alle boeken lezen die jaarlijks verschijnen; zij raadplegen daarom ook wel de boekverslagen die scholieren.com levert.

REACTIES

A.

A.

Zeker weten goed??
Bij het motief de dood staat:

De dood slaat toe. Wanneer de muidhond sterft (hij kan hem niet goed genoeg verzorgen) is dat een voorteken voor een slechte afloop. Ook het meisje Elke gaat dood. het is niet duidelijk in het verhaal wat de oorzaak is: heeft Jonathan dat gedaan , maar wordt het niet verteld. Of heeft Elke door haar uitzichtloosheid in haar bestaan: gescheiden ouders, weg van Jonathan zelfmoord gepleegd?

Elke heeft geen zelfmoord gepleegd en Jonathan was niet eens in de buurt om haar te vermoorden! Ze is gewoon verdronken in het water terwijl ze slakjes zocht voor de vis. Dit is maar één van de vele fouten in dit boekverslag...

7 jaar geleden

P.

P.

Amar, het wordt echt niet duidelijk hoor, hoe Elke het leven liet. Het verslag klopt wel degelijk.

6 jaar geleden

B.

B.

Het is heel duidelijk hoe ze het leven liet, namelijk door de verdrinkingsdood. Niet zo stoer doen.

6 jaar geleden

Log in om een reactie te plaatsen of maak een profiel aan.

Andere verslagen van "Muidhond door Inge Schilperoord"

Ook geschreven door Cees