Feitelijke gegevens

• 1e druk, 2013
• 204 pagina's
• Uitgeverij: Querido

Flaptekst

Eerste zin

Dit is India Hier wil ik beginnen. Wat ik hier deed? Eerlijk gezegd , ik wist het niet meer.

Samenvatting

Deel I (Ho 1-14)
Tijs Kalman wordt 13 jaar als hij hoort dat zijn ouders gaan scheiden. Zijn vader zegt dat hij nu de man in huis is. Als hij zich dat realiseert, beseft hij dat hij zichzelf aan het verliezen is. Hij begint dan ook in de hij-vorm te vertellen alsof hij het over een derde persoon heeft. Zijn moeder gedraagt zich niet erg volwassen (wat hij niet leuk vindt) en Tijs moet per trein zijn vader in Zwolle gaan bezoeken. Zijn vader die architect is heeft intussen alweer een nieuwe vriendin,  die mooier en vriendelijker dan zijn eigen moeder is. Maar hij behandelt haar neutraal. Van zijn vader krijgt hij na een bezoek een digitale camera en ze gaan met zijn drieën vogels kijken. In de trein terug naar Apeldoorn voelt hij zich bezwaard als hij eraan denkt of hij bij zijn vader zou willen wonen. Zijn moeder hoort hem uit over Juliëtte en Tijs vindt het allemaal niet prettig: alsof hij tussen twee vuren zit. Zijn moeder wil graag India zien en Tijs heeft een mooie voorstelling gemaakt van tijgers. Hij wil met zijn moeder naar India. Ze doet zich erg spiritueel voor en laat zich in de tussentijd laatdunkend over Tijs’ vader uit. Die heeft zijn bedenkingen tegen de reis met zijn moeder, omdat de laatste soms nog wel eens roekeloos kan zijn en bovendien stickies rookt. Hij geeft Tijs goede raad voor op reis en bovendien een paar honderd dollar voor noodgevallen.

Deel II (Ho 15-28)
Tijs ervaart India als een druk en vies land met vreemde gewoonten. Er zijn veel bedelaars, opdringerige verkopers en mensen die hen proberen te bedriegen. Het eten is niet erg lekkerm, het hotel is vies en Tijs’ moeder gedraagt zich erg irritant en  soms wat onbeschoft. Tijd wil eigenlijk maar een ding: een tijger zien. In een dierentuin zien ze een wit exemplaar dat erg vadsig is. Niet echt wat hij bedoelt. Zijn moeder kan ook ineens erg opvliegend zijn, zeker als ze over zijn vader begint. Ze is erg onvoorspelbaar in haar gedrag. Met kerst wordt ze helemaal boos, als Tijs zijn vader wil bellen. Ze ontmoet die avond een Australiër en gaat met hem daarna wat drinken. Daarbij laat ze Tijs  alleen in het hotel achter, wat niet alleen onattent is maar ook onverantwoordelijk. Als ze terugkeert, valt ze in slaap en Tijs gaat haar vertellen wat hij van haar vindt.

Deel III (Ho 29-52)
Ze maken op een van de dagen daarna een binnenlandse vlucht, omdat Tijs zoals afgesproken naar het tijgerreservaat wil gaan. Na een lange en vervelende reis komen ze daar uiteindelijk aan. Ze moeten flink voor een tijgerexcursie betalen. Onderweg zien ze wat wilde (maar gewone) dieren. Zijn moeder doet er schamper over. Tijs is aan de schijterij gegaan van het Indiase eten. Zijn moeder eet daarom alleen maar bananen. Omdat Tijs zich eenzaam voelt, belt hij zijn vader. Die spreekt hem wat moed in. Tijs voelt zich namelijk eenzaam, als ware hij op een eiland met zijn moeder. Ze gaat soms niet eens mee op zoek naar de tijgers. Op Nieuwjaarsdag laat ze hem ook alleen gaan. Als hij terugkeert, wil ze dat hij hasj voor haar gaat kopen. Hij komt terug met gewone sigaretten en daarover is ze weer woedend. Ze ontpopt zich als een egoïstisch en naar mens. Ze denkt ook dat de Indiase gids Tijs steeds in de maling neemt. Dan loopt Tijs weg en hij gaat de jungle in. Daar krijgt hij een heel ander gevoel over zich. Hij voelt zich weer “ik” worden. De zoektocht naar de tijger is ene tocht naar hem zelf geworden.  Hij keert terug naar zijn moeder en zegt haar flink de waarheid. Zijn moeder snapt het eindelijk: haar zelfmedelijden houdt op en zegt dat ze zal proberen er voor Tijs te zijn.

Personages

Tijs

Tijs een vlotte, slimme jongen die erg lijdt onder de scheiding van zijn ouders. Hij lijkt wat meer te voelen voor zijn vader, maar hij gaat met zijn moeder naar India. Daar wordt hij erg in haar teleurgesteld door haar vreemde houding en gedrag. Eigenlijk wil hij an kiezen voor zijn vader, maar een woede-uitbarsting zorgt ervoor dat zijn moeder dat gevaar beseft.

Tijs'moeder

Tijs zijn moeder kan het niet nalaten vervelende opmerkingen te maken over zijn vader. In India maakt z eook denigrerende opmerkingen over het land, de dieren, de bewoners, de kwaliteit van het eten (ze eet alleen bananen). Ook gebruikt ze wiet en ze laat Tijs een avond alleen. Ze is dus erg egoïstisch. Pas aan het einde van het boek komt ze tot het besef dat ze het verkeerd heeft gedaan.

Tijs'vader

Zijn vader is architect en lijkt ene relaxte man. Hij heeft een nieuwe vriendin, die ook erg aardig voor Tijs is. Hij geeft geld mee voor bijzondere omstandigheden. Onderweg onderhoudt Tijs telefonisch contact met zijn vader die hem af en toe moed inspreekt. Het lijkt er even op alsof Tijs voor zijn vader gaat kiezen.

Quotes

"Het ghezicht van zijn moeder wordt nog ijziger. "Zo raar lijkt ze me niet. Ze lijkt me zelfs het tegendeel van raar. Ze lijkt me precies het soort cliché dat ik verwachtte. Een wijfie waarmee hij mooi kan pronken op feesten en partijen?" Bladzijde 48

"En het lag werkelijk niet aan mij dat hij wegging. Echt niet, integendeel. Had hij dat al gezegd? Hij was juist trots op me! Zijn zoon was ik , die zo volwassen en flink was voor zijn leeftijd. En ik was nu de man in huis. "De man in huis...?, vroeg ik. Ach , ik moest dus maar een beetje lief zijn voor mijn moeder. Haar een beetje steunen als dat uitkwam. Verder niks. Hij was in ieder geval nog blij dat mijn moeder mij nog had." Bladzijde 28

"Tijs Kalman. Dertien jaar. Sluik haar en bruine ogen. Deze Tijs mocht er dan precies zo uitzien als ikzelf, hij mocht dan wonen in ons juis, hij mocht dezelfde herinneringen hebben als ik en op mijn fiets naar school fietsen, ik was het niet meer." Bladzijde 30

"Zo blijft hij op haar passen! Hij is zijn moeders hoeder. Sinds hun komst is er iets uitvergroot; lijkt het of iets tussen hen gegroeid is, wat nu op een giftige manier overaanwezig schijnt te zijn... Want ook hier heeft zij blijkbaar rechten die hij niet heeft." Bladzijde 101

"Een paar wilde zwijnen waren hard rennend overgestoken; massieve zwarte beesten, met opgeheven staarten. En ze hadden een wilde pauw zien pronken, als een opgestoken waaier om hem heen. "Leuk", had Tijs'moeder gezegd. "Die heb je ook op de kinderboerderij in Apeldoorn."" Bladzijde 143

Thematiek

Queeste

Het thema van het boek is de gueeste/ de zoektocht naar de tijger maar eigenlijk is het de zoektocht naar Tijs zijn eigen "ik." Dat kun je gerust afleiden uit het motto dat de schrijver aan zijn boek meegeeft. "Als je maar ver genoeg reist, kom je je zelf tegen." Tijs moet naar de dichte jungle van India om de tijger te zoeken. Maar net als de tijger leeft Tijs heel eenzaam. Zijn moeder laat hem eigenlijk barsten. In de jungle komt hij zichzelf tegen. Op dat moment heeft hij zichzelf gevonden en verandert de "hij-verteller"weer in een "ik-verteller." Het motto , de inhoud en het perspectief wijzen alle drie naar het thema "de zoektocht."

Motieven

Reizen

Tijs heeft zich van jongs af aan verheugd een tijger in het wild te zien. Hij beseft dat hij daarvoor moet reizen. Hij krijgt de kans als hij naar India gaat met zijn moeder.

Vader-zoonrelatie

Tijs kan goed met zijn vader opschieten en eigenlijk ook wel met diens nieuwe vriendin. Maar toen zijn vader wegging, heeft hij hem verteld dat Tijs nu de man in huis is,. Dat is een slechte opdracht. Tijs is nog een puber en kan nooit de rol van vader spelen. Dat verschijnsel heet "parentificatie."Bij overlijden of scheiding zeggen moeders vaak dat de zoon nu de man in huis is. Zo'n rol kan een kind niet aan.

Loyaliteit

Tijs zweeft tussen twee loyaliteiten, net als veel andere kinderen die de dupe worden van een scheiding. ze willen liever niet kiezen tussen vader of moeder. Maar bijna altijd worden ze wel gedwongen een keuze te maken. Bovendien maken ouders altijd "gemene"opmerkingen over de ex-partner, wat voor kinderen verschrikkelijk is.

Moeder-zoonrelatie

Tijs heeft een veel minder goede verhouding met zijn moeder dan met zijn vader. Ze doet in India ook heel vreemd, gaat terwijl ze met hem op vakantie is, wiet roken. Ook laat ze hem een avond in de steek. Ze doet ook net alsof ze erg geïnteresseerd is in spirituele zaken als reïncarnatie ed. Pas als Tijs woedend op haar wordt, biedt ze min of meer haar excuses aan en belooft ze beterschap.

Liefdesrelatie: problemen/echtscheiding

Tijs heeft problemen met de echtscheiding van zijn ouders. Zijn moeder doet vaak niet leuk tegen hem en zijn vader wel, maar daar staat tegenover dat die weer bij een nieuwe vriendin woont. Tijs zit tussen twee vuren. Hij toont aan beide ouders loyaliteit. Dat is de problematiek van een kind met gescheiden ouders.

Eenzaamheid & isolement

Omdat Tijs door zijn moeder in India in de steek wordt gelaten, voelt hij zich erg eenzaam. Hij gaat alleen de jungle in. Hij voelt zich als een tijger in de jungle of als een tijger op een eiland.

Drugs(gebruik)

Tijs' moeder gebruikt in India wiet, iets wat Tijs helemaal niet leuk vindt.

Motto

Als je maar ver genoeg reist, kom je je zelf tegen. (spreekwoord)
Het motto hangt nauw samen met het thema van het boek. Tijs maakt een zoektocht naar de jongen die hij werkelijk is. Op reis komt hij door problemen daar in de jungle achter. het motto past dus perfect bij het boek.

Trivia

Daan Remmerts de Vries won op 13 september 2014 met dit boek de Gouden Lijst 2014,

Titelverklaring

Tijs wil in zijn leven graag een tijger zien. In India bestaat daar een kans op. Hij gaat in de kerstvakantie met zijn moeder naar India. Daar blijft hij in deel III zoeken naar een tijger. Omdat zijn moeder zich egoïstisch gedraagt en hem af en toe in de steek laat, voelt hij zich alleen als op een eiland: een eiland in de jungle, een tijgereiland. Tijgers leven immers ook solitair. Hij voelt zich als de eenzame tijger en hij wordt weer “ik.”

Structuur & perspectief

Het boek begint en eindigt met 6 pentekeningen over India en de tijger van Tijs Kalman. Daar tussenin wordt het verhaal onderverdeeld in drie grote delen die weer worden onderverdeeld in 52 korte hoofdstukken zonder titel. Deel 1 en 2 tellen 14 en deel III telt 24 hoofdstukken. 
Het perspectief is een ik-verteller, de 13-jarige Tijs Kalman, maar in het verhaal verandert hij van het ik-perspectief naar het hij-perspectief. Dat is symbolisch voor de zoektocht die hij ondergaat, nl. de  zoektocht naar zichzelf. Tijs vertelt in de o.t.t. De verndering vindt plaats op blz. 31 als Tijs in de spiegel kijkt.
"Goed vanaf nu ga ik je dus vertellen over hem. Ga ik je vertellen over de Tijs die ik soms met verbazing bekeek. Van binnenuit - en van een afstand. "
De verteller wordt hier dus personaal. 
Aan het einde van het boek gebeurt het omgekeerde. Als Tijs in de jungle zichzelf teruggevonden heeft, wordt hij weer zichzelf en gaat hij verder in de ik-vorm.

Decor

In deel I verblijft Tijs afwisselend in Apeldoorn (bij zijn moeder of in Zwolle (bij zijn vader) Hij reist steeds per trein naar zijn vader.

In deel II gaat hij in de kerstvakantie met zijn moeder naar India. Ze komen aan in New Delhi, maar Tijs heeft zijn plannen om een tijger te zien in zijn achterhoofd. In New Delhi is het erg onrustig en vies. Niet een stad om je erg op je gemak te voelen.

In deel III vertrekt Tijs met zijn moeder naar de jungle om de tijger te zoeken. Maar eigenlijk is hij op zoek naar wie hij zelf is. In de jungle vindt hij zichzelf terug.

Over de tijd worden niet veel mededelingen gedaan. Je kunt uit de tekstgegevens wel opmaken dat het een modern en actueel verhaal is, maar je kunt niet  uit de tekst opmaken in welk jaar. Het belangrijkste deel van het boek (deel II en III) speelt zich af in de kerstvakantie van 20 december tot zes januari.

Stijl

Heldere stijl met veel vlotte dialogen. Goed te lezen voor leerlingen uit de middenklassen van het voortgezet onderwijs.

Slotzin

Dat was dus het tegenovergestelde van wat ik daarvoor bedacht had toen ik was weggelopen. Zo zweefde ik dus ineens tussen twee totaal verschillende meningen in. Maar het gekke was: het interesseerde me eigenlijk niet meer wat nou precies de waarheid was. Want dat zweven vulde me op. De wind veegde door mijn haar en eventjes, voor het moment, had ik het gevoel dat ik nergens meer naar hoefde te zoeken.

Beoordeling

Prachtig jeugdboek over de gevolgen van een echtscheiding voor een jongen van 13 jaar. Hij zit gevangen tussen twee loyaliteiten (zijn moeder en zijn vader). In die situatie raakt hij zichzelf kwijt en moet hij op zoek gaan naar zichzelf. De zoektocht naar de tijger is een zoektocht naar zichzelf.

Het is een heel helder geschreven jeugdboek (met literaire kwaliteiten)  in een vlotte stijl verteld en een waardige winnaar van de Gouden Lijst 2014.  Aanrader voor de leeftijdsklasse van 12-14 jaar.

Recensies

"Is de lezer in het begin nog geneigd om Tijs' vader aan te zien voor de artistieke krullenbol die zijn vrouw vervangt door een jonger exemplaar, gaandeweg blijkt hij niet alleen maar egoïstisch. En de om maar al te begrijpelijke redenen zielige moeder ontpopt zich als een verwende westerse salon-spiritueel. Allebei geven ze hun zoon te veel verantwoordelijkheid voor hun eigen gedrag. Toch staat dat nergens letterlijk. Tijs mag, samen met de lezer, zelf uitzoeken wat hij hiervan moet vinden. Heel knap heeft Remmerts de Vries dat gedaan: Tijgereiland is bijna een fenomenologie van een scheiding. Er is geen eenvoudige waarheid. Dit is geen zelfhulpboek, dit gaat over de tragiek van iedereen." http://www.volkskrant.nl/...iland.html

"Het gebruik van een speelse stijl binnen een weldoordachte, literaire vorm typeert Remmerts de Vries, die, zo vertelde hij in deze krant, vindt dat ‘de wereld voor kinderen een warrige plaats is’ en als kinderboekenschrijver daarom troost wil bieden, ‘de troost van de filosofie’. Vanuit het motto ‘als je maar ver genoeg reist, kom je jezelf tegen’ is hij daar met Tijgereiland knap in geslaagd. Het verhaal kan zich meten met zijn geprezen (magisch-)realistische kinderboeken Godje (Gouden Griffel 2003) en De Noordenwindheks (2004)." http://www.nrclux.nl/tijg...t/1135530/

"Er zijn weinig jeugdboeken die zo pijnlijk precies blootleggen wat een scheiding met een puber kan doen. Er ontstaat een discrepantie tussen buiten- en binnenkant. Tijs trekt zich terug, worstelt met loyaliteit, schuldgevoel, woede, onverschilligheid. Zijn ouders zijn met zichzelf bezig, hij is de speelbal: ‘Zijn moeder heeft Tijs weggeschoten, met een soort van grote katapult (waarvan hij het trekkende elastiek nog voelen kan); waarna zijn vader hem heeft opgevangen.'" http://www.basmaliepaard....jgereiland

"Daan Remmerts de Vries is in het hoofd van Tijs gaan zitten en komt daar het hele boek niet meer uit. Hij beschrijft uitgebreid en repeterend de gevoelens en gedachten van de jongen en dat levert dichtgetimmerd proza op met heel weinig ruimte voor verbeelding. De gebeurtenissen in India en gesprekken met zijn moeder worden steevast gevolgd door bespiegelingen en gedachten. Tijgereiland is een doorlopende zelfevualatie op een manier die niet erg past bij een jongen van 13. Het getob en gepieker irriteert steker naarmate de roman vordert. " http://www.jaapleest.nl/r...ien-worden

"Remmerts de Vries geeft Tijs een geloofwaardige vertelstem, al worden de gevoelens soms wel erg benadrukt door ze keer op keer te benoemen. Echt beklemmend wordt het waar Remmerts de Vries zich inhoudt en slechts in enkele woorden aangeeft wat er gaande is:´En aangekleed, gepoetst, gekamd, kwam ik de keuken binnen. Veerkrachtig. Opgewekt. Alert.´Hoi mam!´ Een zoon zoals je in tv-reclames ziet.´ " http://www.kinderboekenpr...rtsdevries