Feitelijke gegevens

• 11e druk, 2008
• 576 pagina's
• Uitgeverij: De Boekerij

Flaptekst

Eerste zin

De Genezer heette Doorkruist Diepe Wateren.

Samenvatting

Wandelaar, een ziel (buitenaards wezen) die al in veel verschillende lichamen op veel verschillende plekken heeft geleefd, wordt in het menselijke lichaam van Melanie Stryder geplaatst. Melanie is een jong meisje dat zich verzette tegen de sterke regering en de Zoekers naar lichamen voor zielen, en die zich aan Wandelaar weigert over te geven.  Wandelaar droomt voortdurend over Melanies herinneringen, over haar broertje Jamie en geliefde Jared.  Zij drieën horen tot de weinigen die nog echt menselijk zijn en geen zielen in hun lichaam hebben. De mensen in Wandelaars omgeving (San Diego, waar ze is gaan wonen na haar plaatsing in Chicago) zijn bezorgd over de invloed die Melanie op haar heeft en ze besluit om naar Tucson te gaan, om advies te vragen aan haar Genezer Doorkruist. Haar Zoeker (verzamelaar van gastlichamen) wil alle informatie krijgen waar Wandelaar maar aan kan komen over Jared en Jamie, en aanvankelijk wil Wandelaar wel gehoorzamen, maar de invloed van Melanie wordt steeds groter.
Ze zet de reis door en halverwege haalt Melanie haar over om op zoek te gaan naar Jared en Jamie. Ze laat Wandelaar met herinneringen zien dat ze Jared ontmoette toen ze in een huis inbrak op zoek naar voedsel, dat ze verliefd op elkaar werden en dat Melanie wegging om haar nicht Sharon te zoeken, terwijl Jared met Jamie naar de boerderij van Melanies oom Jeb zou gaan.
Wandelaar en Melanie bevinden zich in het diepst van de woestijn en komen bijna te overlijden door uitdroging en honger, maar dan worden ze gevonden door oom Jeb en de mensen die bij hem wonen. Ze weigeren te geloven dat Melanie nog steeds aanwezig is in Wandelaars hoofd. Ook Jared is er, maar hij koestert de meeste argwaan en ongeloof.   Toch wil hij haar ook beschermen, net als Jeb.
Wandelaar/Melanie wordt gevangen gehouden in het grottenstelsel waar ze wonen en continu bewaakt door Jared: omdat hij haar geliefde was, moet hij beslissen wat er met haar gebeurt. Alle anderen willen haar dood hebben, behalve Ian, wier broer Kyle er juist op gebrand is dat ze sterft. Wanneer Jared met onder andere Kyle weggaat om voorraden aan te vullen, wordt Wandelaar door Jeb en Jamie op vriendelijke wijze verhuisd naar prettigere omstandigheden; een kamer in plaats van een grot, douchen en fatsoenlijk eten. Jeb, Jamie en Ian beschouwen Wandelaar niet meer als een bedreiging en ze vertrouwt Jamie zelfs toe dat Melanie er ook nog steeds is. Zij beschermen haar tegen de andere mensen, en wanneer zij eenmaal aan Wandelaar (of Wanda, zoals ze bijgenaamd wordt) gewend zijn, wordt ze als een normaal groepslid geaccepteerd. Wanneer ze de mensen gaat lesgeven over de andere planeten en Zielen buiten de aarde, maakt ze zelfs vrienden. Maar dan komen Jared en zijn groep terug: ze zijn woedend over Wanda's nieuwe vrijheid en Jared probeert haar te vermoorden, maar Jamie houdt hem tegen. Kort daarna kust Jared Wanda, met de bedoeling contact te maken met Melanie - die jaloers is op elk fysiek contact tussen Jared en Wanda.

Wanda bouwt een hechte band op met Ian en brengt veel tijd door met Walter, een terminale kankerpatiënt die haar aanziet voor zijn overleden vrouw.  Ze overleeft op het nippertje een aanval van Kyle waarbij de vloer instort en ze voorkomt dat hij in de rivier valt.  Kyle wordt niet gestraft voor zijn moordpoging op Wanda. Walter overlijdt al snel. Ian bekent Wanda dat hij verliefd op haar is en Melanie vindt dat helemaal niks, maar Wanda weet niet wat ze ermee moet. Wanneer een groep waaronder Jared en Jamie terugkomt van een strooptocht, heeft Jamie een infectie aan een beenwond en ontdekt Wanda dat Doc - de arts - en Jeb zich bezighouden met het doden van zielen om een manier te vinden om te voorkomen dat mensen worden bezeten. Wanda is hier woedend en verdrietig over, zozeer dat ze Melanie uit haar hoofd bant. Ze beseft al snel dat de mensen zielen doden om tegen hen terug te kunnen vechten. Het duurt een paar dagen tot Wanda over die rouw heen is en het begrijpt, maar Melanie komt pas terug wanneer Wanda een intense zoenpartij met Jared beleeft.

Jamie wordt erg ziek door de infectie aan zijn been en met hulp van Jared ontsnapt Wanda uit het grottenkamp om bij de Genezers medicijnen te gaan halen, medicijnen van zielen. Ze verwondt zichzelf en slaagt erin na haar behandeling een grote hoeveelheid geneesmiddelen te stelen. Jamie wordt beter en vanaf dat moment gaat Wanda regelmatig met Jared, Ian en Kyle op pad naar de zielenbeschaving om boodschappen te doen voor de mensen in de grotten. Nadat ze terugkomen van zo'n strooptocht, blijkt dat de Zoeker die al die tijd naar Wanda op zoek is gebleven, de grotten heeft ontdekt. Ze heeft een van de mensen, Wes, vermoord en wordt nu gevangen gehouden. Wanda's menselijke kant wil haar dolgraag zien sterven, maar zijzelf als ziel wil iets anders. Ze vertelt Doc, degene die de experimenten met zielen in gastlichamen uitvoerde, dat ze weet hoe ziel en mens van elkaar gescheiden moeten worden. Ze heeft een plan: zonder dat iemand anders dan Doc dat weet, wil ze uit Melanies lichaam gehaald worden (waardoor Melanie haar leven terugkrijgt) en begraven worden in het graf van Walter en Wes. Ze wil dat Doc hetzelfde te werk gaat bij de Zoeker en bij andere zielen: ze uit het lichaam halen en vrijlaten in de kosmos, en de mensen hun lichaam en geest teruggeven. De Zoekerziel wordt weggestuurd en de vrouw van wie het lichaam is, Lacey, blijkt bijna net zo'n vervelende persoonlijkheid te zijn. Door twee Genezers te ontvoeren, waarvan eentje het gastlichaam doodt als hij doorheeft wat er gebeurt, leert Wanda Doc hoe zielen verwijderd moeten worden. De operatie van de andere Genezer slaagt perfect, maar zij heeft moeite met de reconnectie met haar eigen identiteit.

Kyle komt na een periode van afwezigheid terug met zijn geliefde die nu een ziel is, en van wie Kyle wil dat ze de operatie van Doc en Wanda ondergaat. Melanie is het beslist niet eens met Wanda's zelfmoordplan en wanneer Ian erachter komt, is hij woedend en wil hij dat de mensen in het grottenkamp beslissen of het echt moet gebeuren. Er wordt geen duidelijk besluit genomen en Wanda is vastbesloten ze gaat naar Doc om zich te laten opereren.  Ze zetten het door, maar tot haar eigen verrassing wordt Wanda gewoon weer wakker in plaats van dat ze sterft. Ze ontwaakt in een ander lichaam: het blijkt dat haar vrienden erachter kwamen wat ze aan het doen was en Doc dwongen om het ongedaan te maken. Melanie heeft haar lichaam en geest terug en Wanda zit in het lichaam van een ander meisje, wier persoonlijkheid verdwenen is omdat ze al eerder bevolkt werd door een ziel - die Doc vrijgelaten heeft. Ook ontdekt Wanda dat de operatie van Jodi - Kyles geliefde - mislukt is omdat zij er niet meer was, en dus is de ziel weer in het lichaam geïmplanteerd.

Wanda kiest ervoor om in haar nieuwe lichaam te blijven en bij haar vrienden te blijven. Ze krijgt een relatie met Ian en blijft haar identiteit als ziel inzetten om de mensen in het kamp te helpen. Ze ontmoeten zelfs een groep andere nog overlevende mensen die ook een ziel zoals Wanda bij zich hebben en ze besluiten zich te verenigen.

Personages

Melanie Stryder

Melanie is een mens van ongeveer 20 jaar oud, die heeft weten te ontsnappen aan de invasie van de zielen. Samen met haar broertje Jamie heeft ze een tijdje door het land gezworven, tot ze Jared ontmoette en verliefd op hem werd. Wanneer ze weggaat om op zoek te gaan naar een familielid, krijgen de Zoekers haar te pakken en wordt ze bezeten door een ziel. Ze heeft echter zo\\\'n fel karakter dat ze zich aan Wandelaar weigert over te geven en haar bestookt met vurige herinneringen en verlangens. Melanie staat heel stevig in haar schoenen en heeft veel zelfvertrouwen, maar laat zich desondanks af en toe teveel leiden door haar emoties. Ze kan behoorlijk egoïstisch en drammerig zijn als ze haar zin wil doordrijven en gaat heel eenvoudig met haat om wanneer iemand iets doet wat tegen haar principes indruist. Ze wil andere mensen graag de wet voorschrijven omdat ze denkt de dingen beter te weten, maar met Wandelaar als \\\'\\\'gezelschap\\\'\\\' leert Melanie verrassend veel over wat echt belangrijk is in het leven.

Wandelaar

Wandelaar is een ziel die al op veel verschillende planeten in het heelal is geweest en in veel verschillende lichamen heeft gezeten wanneer ze Melanies lichaam inneemt. Op de planeet Aarde is ze een tijdje lerares om haar ervaringen van andere planeten over te brengen en omdat ze zich graag nuttig wil maken voor anderen. Ze heeft van nature een heel zachtaardige persoonlijkheid, al kan ze vrij snel op haar teentjes getrapt zijn wanneer iets haar niet zint. Ze is vriendelijk en zorgzaam, wil mensen graag helpen en denkt altijd eerst aan de mensen om haar heen en daarna pas aan zichzelf. Ze wil doen wat het beste is voor anderen, ze wil mensen behagen en tevreden houden. Ze wordt snel overweldigd door emoties en wil het beste doen, maar vindt het lastig om te bepalen wat dat is. Haar voornaamste conflict, dat vooral dankzij Melanie wordt opgelost, is om haar plek als ziel te vinden in een wereld van mensen, om zelf een mens te worden.

Jared Howe

Jared is een belangrijk lid van de mensengroep die zich verzetten tegen de zielen. Hij heeft een hard karakter en een vrij zwart-witte kijk op de dingen, Hij is niet bang om geweld te gebruiken en kan vrij snel zijn affectie voor iets of iemand vergeten als datgene niet meer is zoals hij het zich herinnerde. Hij is heel rechtdoorzee en richt zich specifiek op zijn doel of doelen. Jared komt vaak over als een vrij emotieloze macho die net als Melanie zijn eigen zin wil doordrijven, maar de omstandigheden waarin hij gedwongen is te leven hebben hem hard gemaakt. Wanneer iemand op zijn gevoelens speelt. komt zijn zachtaardige kant tevoorschijn, die inziet wat écht het beste is en daar ook naar kan handelen, die degene is die de leiding kan nemen en die zijn volwassenheid kan gebruiken om de anderen te helpen.

Jeb

Jeb is de oom van Melanie en de leider van de mensen die zich in de grotten schuilhouden. Hij is een nuchtere man die zich doorgaans niets aantrekt van wat andere mensen doen en zeggen en heeft een natuurlijke status van autoriteit waardoor mensen hem gemakkelijk gehoorzamen en niemand ertegen in opstand komt wanneer hij Wanda helpt. Jeb kan enorm fel uit de hoek komen als de dingen niet gaan zoals hij wil en ook hij is niet bang om geweld te gebruiken. Hij laat zijn emoties vrijwel nooit echt spreken, maar vindt het juist belangrijk om juist te handelen in het belang van de personen om wie het gaat.

Quotes

"Geloven zielen niet in een leven na dit leven? We hebben al zo veel levens. Nog meer zou... te veel van het goede zijn. We sterven elke keer een beetje als we een gastlichaam achterlaten. We leven verder in een volgend lichaam. Als ik hier sterf, is dat het einde." Bladzijde 126

"'Het spijt me,' zei ik steeds opnieuw. Ik verontschuldigde me voor alles met die drie woorden. Dat we deze planeet ooit hadden ontdekt. Dat we hem hadden uitgekozen. Dat ik degene was die zijn zus had overgenomen. Dat ik haar hierheen had gebracht en hem weer pijn had gedaan. Dat ik hem aan het huilen had gemaakt met mijn onnadenkendheid." Bladzijde 228

"Ik voelde een ongewone boosheid naar haar toe. Niet zoals in het begin, toen ik bang voor haar was en wenste dat ze uit mijn geest zou verdwijnen. Nee, ik had nu een eigen gevoel van verraad. Hoe kon ze boos zijn op míj vanwege wat er was gebeurd? Dat sloeg toch nergens op? Hoe kon het mijn schuld zijn dat ik verliefd was geworden vanwege de herinneringen die zíj me had opgedrongen, en dat ik vervolgens werd overmand door dit ongehoorzame lichaam? Ik vond het erg dat zij leed, maar mijn pijn deed haar niets. Ze genoot ervan. Vals mens." Bladzijde 323

"Een mensengraf voor de mens die ik was geworden." Bladzijde 618

Thematiek

Cultuurverschillen

Dit is een belangrijk thema omdat Wanda als ziel al op veel verschillende planeten heeft geleefd in veel verschillende lichamen, maar zich flink moet aanpassen wanneer ze tussen de mensen leeft, die heel anders leven en denken dan zielen.

Motieven

Liefde

Er is sprake van een behoorlijk grote romance in het verhaal: zowel Melanie als Wanda koesteren gevoelens voor Jared, en Ian en Wanda voelen ook iets voor elkaar. Het zijn deze relaties die voornamelijk tot de conflicten én ontknopingen leiden.

Buitenaards leven

Buitenaards leven overheerst nu op de planeet Aarde en is erop uit om het menselijk leven te vernietigen.

Motto

Vraag

Lichaam mijn huis
mijn ros mijn hond
wat moet ik doen
wanneer jij bent gevallen

Waar moet ik slapen
Hoe moet ik rijden
Wat moet ik jagen

Waar kan ik gaan
zonder mijn drager
zo gretig en vlug
Hoe kan ik nagaan
of daar in 't gewas
een schat of gevaar wacht
Als Lichaam mijn goede
slimme hond dood is

Hoe zal het zijn
In de lucht vervlogen
zonder dak of deur
en de wind als ogen

met de wolken als hemel
hoe kan ik schuilen?

May Swanson

Opdracht

Voor mijn moeder Candy die me leerde dat liefde het beste onderdeel is van elk verhaal.

Trivia

Het boek is in 2013 verfilmd als The Host, met in de hoofdrollen onder andere William Hurt en Diane Kruger.

Stephenie Meyer kondigde begin 2013 aan een vervolg te gaan schrijven, dat om de Zoekers zal gaan draaien.

Titelverklaring

De verklaring van de oorspronkelijke Engelse titel, The Host, verwijst naar de gastlichamen, in het Engels de hosts. The Host is in dit geval Melanie. De Nederlandse titel is veel algemener: Zielen verwijst simpelweg naar de buitenaardse wezens die de aarde hebben overgenomen en die zo heten.

Structuur & perspectief

Het boek bestaat uit 59 hoofdstukken plus een proloog en epiloog. Er is sprake van een duidelijke structuur: in het eerste gedeelte gaat het vooral om de verschillen en vooral de conflicten tussen Wandelaar en Melanie, hoe Wandelaar probeert om te gaan met de nog zo aanwezige persoonlijkheid van de mens. In het tweede gedeelte hebben ze elkaar geaccepteerd en zijn ze in het grottenkamp van oom Jeb, waar ze moeten zien om te gaan met het conflict met de groep mensen die Wandelaar dood wil hebben. In het derde gedeelte ten slotte heeft Wandelaar haar plek in de groep mensen min of meer weten te verkrijgen en gaat het voornamelijk nog om haar persoonlijke conflict met de mensen van wie ze houdt, met Melanie én met haar verdere lot. Het perspectief ligt in het hele verhaal bij de ik-persoon van Melanie/Wanda.

Decor

Het verhaal speelt zich af in de toekomst, maar het is onduidelijk wanneer precies aangezien er geen jaartallen worden genoemd. Vermoedelijk is het ongeveer een eeuw in de toekomst. Er is dan sprake van een universum met hele andere planeten dan die wij kennen, waar bijzondere wezens in bijzondere omgevingen wonen. Er is in het verhaal geen sprake van enorm revolutionaire technologische vooruitgangen, dus op dat gebied lijkt de wereld niet veranderd te zijn. Het verhaal speelt zich af in Amerika, voor het grootste deel in het grottenstelsel van oom Jeb, midden in de woestijn in de buurt van Tucson. De periode die beschreven wordt is ongeveer een jaar, omdat Wanda in het begin van het verhaal geplaatst wordt in Melanies lichaam en vlak voor het einde van het verhaal zegt dat ze bijna een jaar oud is.

Stijl

De stijl van Stephenie Meyer is niet heel bijzonder kenmerkend voor haar, maar het valt wel te herkennen voor degenen die ook bekend zijn met de Twilight Saga van haar hand. Ze hanteert een heel rustig tempo, maar zonder dat het echt langdradig of saai wordt. Ze besteedt veel aandacht aan de beschrijving van situaties, plaatsen en personages, en de dialogen zijn levendig en realistisch doordat ze niet altijd nuttig lijken. Er is weinig actie en meer aandacht voor de onderlinge relaties van de personages.

Slotzin

'De vreemdste', beaamde hij.

Beoordeling

Ik was een beetje huiverig om aan dit boek te beginnen, want ik ben beslist geen fan van sciencefiction. Buitenaardse wezens spraken me echt totaal niet aan, dus ik dacht vrij zeker te weten dat ik dit boek helemaal niks zou vinden. Maar door de uitspraak ''dit is sciencefiction voor mensen die niet van sciencefiction houden'' die ik overal zag door de commotie rondom de verfilming, besloot ik de sprong in het diepe toch te wagen en het gewoon te proberen. Daar heb ik beslist geen spijt van gekregen en ik kan het alleen maar roerend met die uitspraak eens zijn, want ik vond dit echt een prachtig boek. Meteen vanaf de eerste bladzijde werd ik meegesleept, was ik ontzettend geboeid. De wereld die Meyer geschetst heeft, is ontzettend interessant en ik wilde er dolgraag meer over weten. De personages kwamen heel gemakkelijk tot leven, misschien mede doordat ze in zo'n aparte wereld leven. De schrijfstijl vond ik heel prettig om te lezen, een rustig tempo maar zonder dat het saai werd. Ik vond wel dat het af en toe een beetje eentonig was, en sommige gebeurtenissen had ik zelf weggelaten omdat ik het nut er niet van inzag. Ook kon ik niet altijd evenveel sympathie opbrengen voor de twee hoofdpersonen, maar daar stoorde ik me niet aan: juist het feit dat ik ze niet altijd mocht, maakte dat ze me zo levendig voor de geest kwamen. Het boek riep zelfs emoties bij me op: ik heb een paar keer moeten lachen en zat zelfs af en toe op het randje van huilen, wat me niet vaak gebeurt. De dialogen zijn enorm levendig, de personages komen heel mooi uit de verf, er is een enorm interessante sfeer en het hele verhaal is gewoon enorm interessant. Ik ben heel blij dat ik dit boek (toch) gelezen heb!

Recensies

"Ik heb zo genoten van het boek dat ik een beetje boos op mezelf ben dat ik het zo snel uit heb gelezen." http://www.cravingpages.n...nie-meyer/

"Zielen is een bijzonder, romantisch en meeslepend verhaal." http://booksandkisses.nl/...nie-meyer/