Presentaties geven of spreken voor een groep mensen: waar de ene persoon er z'n hand niet voor omdraait, wordt de ander misselijk van alleen al de gedachte. Als jij je herkent in dat laatste, ben je hier aan het goede adres. In dit artikel zetten we een aantal tips op een rijtje die jou kunnen helpen om voortaan zelfverzekerd over te komen tijdens een presentatie.

Deze tips zullen je misschien niet in één klap bevrijden van al je spreekangst, maar ze zullen er in ieder geval voor zorgen dat je publiek niet merkt dat jij giert van de zenuwen. En wat het publiek ziet en merkt, dát is natuurlijk het allerbelangrijkste!

Spreek rustig

Om simpel te beginnen: praat rustig. Alleen al je rust bewaren wanneer je spreekt voor een groep mensen kan al ontzettend veel doen voor hoe je overkomt op je publiek. Wanneer je supersnel praat, kom je gehaast en gestrest over, terwijl als je rustig spreekt, je juist kalmte uitstraalt en laat zien dat jij precies weet waar je het over hebt. Om dit te oefenen kan je jezelf opnemen terwijl je bezig bent met het leren van de tekst voor de presentatie. Op die manier kan je het verteltempo terugluisteren, en beoordelen of dat al is waar het moet zijn.

Probeer er dan ook gelijk op te letten of je niet te monotoon spreekt en of je niet te veel op één tempo praat. Het is namelijk ook belangrijk om af en toe te variëren met je intonatie of stemgebruik. Leg bijvoorbeeld tijdens het spreken de nadruk op belangrijke of onverwachte onderdelen van je presentatie. Zo zorg je ervoor dat, ondanks dat je langzaam praat, het publiek aandachtig blijft luisteren. Maar let er dus op dat je vanuit de basis rustig en beheerst spreekt.

Publiek

Laat je niet intimideren door mensen uit het publiek die heel kritisch kijken, of juist totaal geen aandacht voor je hebben. Hier had ik zelf nog weleens last van, maar ik heb echt een knop omgezet, en ik heb me gerealiseerd: mensen die heel kritisch kijken, zijn vaak gewoon heel aandachtig naar je aan het luisteren. En mensen die niet op je presentatie letten, doen dat bijna nooit omdat jíj́ niet goed aan het presenteren bent. Die hebben er überhaupt geen zin in. Ga dus niet voor jezelf invullen dat je het niet goed doet, omdat deze mensen op een bepaalde manier naar je kijken.

Probeer juist naar de mensen in het publiek te kijken die lachen of op een voor jou niet-intimiderende manier kijken. Kijk hen steeds aan en haal je energie uit hun blikken tijdens het presenteren. Op die manier raak je in een positieve en zelfverzekerde flow en krijgen faalangstige gedachten niet de controle over je tijdens een presentatie.

Lichaamstaal

Non-verbale communicatie, zoals lichaamstaal en stemgebruik, kan je presentatie echt maken of breken. Onderzoek wijst uit dat 93 procent van het overtuigen en boeien van mensen gebeurt door de manier waarop je iets vertelt, hoe je non-verbaal communiceert, en niet zozeer wát je vertelt. Dus steek voortaan niet meer je handen in je zakken en stop met het friemelen aan je haar.

Maar wat moet je dan wel doen? Het allerbelangrijkste is je lichaam 'open houden'. Dananjaya Hettiarachchi, voormalig wereldkampioen public speaking zegt het volgende: "Wanneer je nerveus bent, bedekken mensen vaak hun buik en borst met hun armen. Grote sprekers zorgen dat ze een open uitstraling hebben, zodat er geen barrière is tussen hen en het publiek." Houd je armen dus open en gespreid, dat zorgt ervoor dat jij veel meer op je gemak overkomt. Als je er dan ook nog eens voor zorgt dat je in een rechte houding staat en hard genoeg praat, engageer je mensen veel sneller om te luisteren naar de presentatie waar jij zoveel moeite in hebt gestoken.

Oefenen, oefenen, oefenen

Hoewel deze tips je echt op het goede pad zetten en in de basis heel belangrijk zijn om zelfverzekerd over te komen, is de enige manier waarop je zeker weet dat jij voortaan met vertrouwen zal spreken, door te oefenen. Dit oefenen hoeft niet per definitie voor een groep mensen, alhoewel het wel goed is om dat ook soms te doen.

Begin bijvoorbeeld door een aantal minuten tegen jezelf te praten over onderwerpen waar je al veel over weet. Let hierbij op bovenstaande tips. Neem dit, film jezelf of kijk in de spiegel, zo kan je terugzien hoe je overkomt en waar je nog aandacht aan moet besteden. Maar geef bijvoorbeeld ook eens een presentatie aan je familie of vrienden.

Ouders erbij

Wat ik zelf altijd deed, is de leerstof van biologie aan mijn ouders presenteren. Hoewel ik het minder eng vond om voor hen te presenteren dan voor een klas, is een dergelijke setting toch meer een simulatie van wat je kan verwachten als je presenteert voor een groep mensen.

Door dat te doen ben ik enorm vooruit gegaan op het gebied van zelfverzekerd presenteren. Immers, de enige manier om écht zelfverzekerder over te komen terwijl je praat, is door je rol te oefenen in vergelijkbare situaties als een presentatie. Dus als je dat doet, komt alles vast en zeker goed en wordt je presentatie niet negatief beïnvloed door de manier waarop jij je verhaal doet.

Dit wil je ook lezen:

Drie last-minute killer tips voor je volgende presentatie