Waarom 'begrijpend lezen' ons slechte lezers maakt
Saaie artikelen lezen, 100 minuten stil zijn en oersaaie vragen beantwoorden: begrijpend lezen is de nachtmerrie van bijna elke middelbare scholier. Bij het vak Nederlands ligt veel nadruk op dit onderdeel, maar het heeft er niet toe geleid dat wij beter zijn gaan lezen. Het is zelfs bar slecht gesteld met het leesniveau van jongeren...
Een paar weken geleden zag ik een item van Zondag met Lubach waarin kritiek werd geuit op het onderdeel begrijpend lezen. Lubach beweert dat Nederlandse kinderen niet van lezen houden ómdat we begrijpend lezen krijgen. Nederland en België zijn de enige twee landen waar begrijpend lezen 'zo belangrijk' is en toevalligerwijs zijn dat ook de twee landen die letterlijk helemaal onderaan de lijst bungelen van het leesplezier onder jongeren. En ik kan die jongeren best begrijpen, tekstverklaren is ook kut.
Wat is begrijpend lezen
Je zou denken dat het doel van begrijpend lezen is dat je leert hoe je een tekst begrijpt. En daar snap ik ook volledig het nut van. Het is namelijk best handig als je weet waar een tekst over gaat, duh logisch... En ik snap ook dat het goed is leerlingen te leren hoe je efficiënt een lange tekst doorspit en de kern ervan oppikt.
Maar als dat het doel is, vind ik de vragen die gesteld worden bij toetsen buitengewoon slecht. Want als ik die tekst begrijp en precies kan navertellen waar hij over gaat, waarom haal ik dan geen mooie cijfers?
Kutvraagstelling
De manier waarop de vragen worden gesteld is gewoon kut. Het zijn allemaal detailvraagjes die je verkeerd beantwoordt als je over één - schijnbaar wél belangrijk - woordje leest. Of je moet weten welk signaalwoord aangeeft dat deze argumentatie nevenschikkend is en kunnen aangeven of het afhankelijke of onafhankelijke argumenten bevat. En naar mijn mening het verschrikkelijkste: een weggelaten woord invullen en kiezen uit vier woorden die in feite exact hetzelfde betekenen maar afhankelijk van je interpretatie een andere nadruk in de zin leggen. Oprecht… Wanneer de fuck ga ik dat ooit nodig hebben?
Falende Neerlandici
Zelfs neerlandici, zeg maar de über-grammarnazi's van Nederland, maken niet eens het eindexamen foutloos. Dat vind ik best raar. Mensen die van een taal hun vak maken, slagen er dus niet in een toets die bedoeld is voor 16-, 17- of 18-jarigen goed te maken. In 2018 probeerden een aantal (hoog)leraren, journalisten en schrijvers een vwo-eindexamen te maken en scoorden gemiddeld tussen de 6 en de 7,5. Ja, het is een voldoende, dus ik zou er ook gewoon tevreden mee zijn, maar deze mensen hebben hier voor gestudeerd. Het zou ook een beetje apart voelen als ik geopereerd zou worden door een chirurg die een zesje haalde voor zijn biologietoets.
En nu?
Ik weet natuurlijk niet zeker of Lubachs verband klopt. Voor mijzelf geldt dit namelijk niet helemaal. Op de basisschool was ik erg goed in begrijpend lezen en haalde ook mooie cijfers. Toen las ik ook erg veel. Pas op de middelbare school vond ik tekstverklaren stom. Toen kwamen ook die onzinnige dingen erbij als alineaverbanden en signaalwoorden herkennen.
Ik snap wel waarom je hierdoor het leesplezier verliest. En zelfs als dit niet zo zou zijn, lijkt het me alsnog een prachtplan het tekstverklaren op (middelbare) scholen aan te passen. Djeez, leer ons gewoon die die tekst te snappen. De rest boeit me vrij weinig.
Bij de bachelor Biologie bestudeer je mensen, dieren, planten en micro-organismen op alle niveaus, van molecuul tot ecosysteem, en hoe het met elkaar samenhangt. Wil je alles over de veelzijdige opleiding Biologie weten en ervaren hoe het is om dat bij de UvA te studeren? Kom dan op 4 april proefstuderen!
:name
:name
:comment
1 seconde geleden