Waarom zou gij in hemelsnaam in het Vlaams gaan schrijven? Nou, waarom niet. Lil' Kleine en Ronnie Flex en Tele2 zeiden het al: "Niet omdat het moet, maar gewoon omdat het kan." In principe is het namelijk mogelijk om al je toetsen in het Vlaams te schrijven. Het kan nog best geinig zijn om het bloed onder de nagels van je docent te halen. Hij zal hoogstwaarschijnlijk met een woordenboek je toets moeten nakijken, maar jij hebt je toets nou eenmaal ook met een woordenboek moeten maken. Terugpakken dus.

Vlaams, dat verschilt toch niet zo gek veel van het Nederlands? Dat klopt, maar soms zit er toch woorden tussen die je nog nooit gehoord hebt. Probeer de volgende zinnen maar 'ns te begrijpen:

• "Ik ga echt buizen voor dit vak..."
• "De stem van mijn geschiedenisdocent is behoorlijk ambetant."
• "Mijn klas heeft nooit goesting gehad om wiskunde te doen..."
• "In de jongenskleedkamer stinkt het altijd zo erg naar hun stinkpatékes!"
• "Ik kom zo langs om te kijken of jullie je sla goed stoefen op jullie smoske en dat jullie de frigobox goed hebben schoongemaakt."

Zoals je ziet is het af en toe nadenken wat het woordje betekent, maar uiteindelijk kom je er wel uit. 

Regels

Maar mag je dus, officieel gezien, je toets in het Vlaams schrijven? Ik heb het even nagevraagd bij het College voor Toetsen en Examens. Zij verwezen mij daarna vriendelijk door naar het LAKS. Het LAKS zei schriftelijk:

"Zolang het correct Nederlands (ABN) is en begrijpelijk voor degene die het nakijkt moet dat geen probleem zijn."
- C. Janssen, beleidsmedewerker LAKS

Het zou dus in principe kunnen. Zolang je grammaticaal goed Nederlands schrijft en niet al te moeilijke woorden gebruikt. Het zou in mijn ogen immers discutabel zijn als de leraar je antwoord fout rekent als er één onbegrijpelijk woord in zit. Hij of zij kan dan makkelijk een woordenboek erbij pakken om te kijken wat dat woord betekent, net zoals dat jij een woordenboek moet pakken bij je toets. Vlaams is geen taal, maar een dialect van de Nederlandse taal en dus eigenlijk gewoon Nederlands. Daarenboven heb je ook nog het "Gele boekje", dit boekje laat zien welke Vlaamse woorden als correct Nederlands worden geacht. 

Let wel: bij je examen Nederlands kan je worden afgekeurd op idiomatische woorden. Bij dat vak zou ik het dan ook niet proberen als ik jou was. 

Proef

Ik besloot het eens te testen bij één van mijn eigen toetsen. Mijn leraren zijn al wel gewend dat ik wat rare capriolen uithaal in m'n toetsen, zoals hieronder. Een klein Vlaams experimentje zou geen kwaad kunnen.

Een paar voorbeelden:

----

V: Het management van Philips besloot in 1997 om het hoofdkantoor naar Amsterdam te verplaatsen. Geef twee redenen waarom Amsterdam een aantrekkelijkere locatie is voor het hoofdkantoor van Philips dan Eindhoven.

A: Mainport Schiphol heeft een veel groter bereik dan Eindhoven Airport. Schiphol is immers geen klein bier en dus aantrekkelijker als internationale luchthaven dan Eindhoven.

Amsterdam heeft een internationale uitstraling, het bevat onder andere (goeie) hotels en heel veel uitgaansgelegenheden waar men makkelijk een pintje kan halen bijvoorbeeld. De zakenreiziger hoeft hiervoor niet zo veel te pendelen vanaf Schiphol, zo wel naar Eindhoven.

----

V: In de jaren zestig, zeventig en tachtig van de twintigste eeuw vond veel suburbanisatie plaats. Een gevolg hiervan was de afname van het aantal inwoners van de grote steden. Geef van de suburbanisatie:
- nog een demografisch gevolg voor de grote steden;
- een economisch gevolg voor de grote steden.

A: Demografisch: voor jonge gezinnen was het rondslecht om in de stad te blijven, ze willen liever voor hun grut een rijhuis met een speeltuin in de buurt dan dat ze spelen naast een drukke weg. Hierdoor werd de gemiddelde leeftijd in de stad ouder. 

Economisch: mensen met een laag inkomen voortdoen in de stad terwijl de koopkrachtige gezinnen gingen suburbaniseren. 

----

Een diepe zucht slaakte mijn docent, toen hij mijn toets teruggaf. Een teken dat het geen routine nakijkwerk voor hem was geweest. Maar zoals verwacht kreeg ik geen puntenaftrek op mijn toets. Wel een paar rode vraagtekens achter sommige Vlaamse woorden, eveneens als een "wat?". En de opmerking dat "daarenboven" geen Nederlands woord is, nou wel dus. Heerlijk voelt 't om een docent in het ongelijk te stellen. 

Gewoon doen

Het slaat natuurlijk als een tang op een varken om wat Vlaams in je toets te gooien. Maar zoals ik al zei: waarom eigenlijk niet? Het kan een geinige streek zijn als je je docent niet mag: geef hem of haar maar lekker een koekje van eigen deeg. Jij een woordenboek, zij een woordenboek. Dus allee, zoek effekes wat Vlaamske woordjes op en schrijf je toetsblaadje er helemaal vol mee!