Bij armoede denk je misschien niet meteen aan je eigen omgeving, maar ook hier in Nederland zijn er veel meisjes en vrouwen die in armoede leven en daardoor geen geld hebben voor menstruatieproducten. Vijf studentes van de Christelijke Hogeschool Ede startten daarom een campagne. Zij willen dat deze producten op elke middelbare school gratis te verkrijgen zijn. Ik sprak met Anne, een van de initiatiefnemers.

Hoi Anne, kan je me vertellen wat menstruatie armoede precies is? Ik kan me voorstellen dat er veel mensen zijn die nog nooit van de term hebben gehoord.

"1 op de 10 meisjes in Nederland heeft last van menstruatiearmoede. Dat houdt eigenlijk in dat je geen of beperkt toegang hebt tot de producten die je nodig hebt om je menstruatie veilig, comfortabel en gewoon goed door te komen. Je kan dan dus geen tampons, geen maandverband of misschien geen pijnstillers betalen.

Ik zit in een groepje met vier andere studenten. Een van ons heeft een vriendin die dit heeft meegemaakt. Zij vertelde ons wat zij van die vriendin had gehoord en toen waren we eigenlijk allemaal best wel in shock. Toen zijn we gewoon gaan zoeken naar de term menstruatiearmoede. Er zijn wel degelijk onderzoeken geweest, ook in Nederland, over hoe het hier vorm heeft. Dat bleek best wel heftig te zijn."

Is dit ook het punt dat jullie de campagne zijn gestart?  

"Ja. We dachten: eigenlijk kan dit niet zo, we moeten hier iets aan gaan doen. Maar we wisten nog niet zo goed hoe of wat. We hebben eerst heel veel onderzoek gedaan en echt gekeken wat het precies is en hoe wij een invalshoek konden vinden waarin wij daadwerkelijk zouden kunnen helpen. Vanuit daar is het proces gaan rollen en hebben we uiteindelijk de campagne opgezet. 

In het begin, toen we in de onderzoeksfase zaten, wilden we heel graag mensen spreken die het hadden meegemaakt. Maar het was zo lastig om die mensen te bereiken. Als je arm bent, wil je daar vaak niet over praten omdat het een taboe is en daarnaast wil je niet over ongesteldheid praten, wat ook taboe is. Daarom is het ook een onzichtbaar probleem. Wij proberen het eigenlijk als heel normaal aan te pakken. In dat opzicht hopen we het taboe te doorbreken. Daarom hebben we ook gekozen voor de naam 'poenie', omdat het net op het randje zit." 

Wat hopen jullie te bereiken met deze campagne?

"Wat we het allermooiste zouden vinden, is dat er op alle middelbare scholen in Nederland gratis menstruatieproducten aanwezig zijn. Op dat moment zou het voor ons geslaagd zijn. 

We zijn nu ook al een beetje aan het kijken naar de plannen voor de toekomst. Het zou natuurlijk fantastisch zijn als het niet alleen op middelbare scholen, maar ook op het werk of in de bibliotheek aanwezig is."  

Wat waren de reacties op jullie campagne? 

"We hebben heel veel positieve reacties gehad, ook heel veel mensen die graag mee willen helpen. Het Armoedefonds heeft bijvoorbeeld aan ons gevraagd hoe ze in contact kunnen komen met onze partner Yoni die de producten produceert en het naar scholen brengt. We krijgen soms ook wel negatieve reacties. Vooral van mensen die dan zeggen 'zo duur is dat toch niet,  je hebt die paar euro daar toch wel voor over?' Dat is lastig, want die mensen kunnen zich niet inleven in ouders die een weekbudget hebben van twintig euro en thuis zitten met drie meiden die ongesteld worden."

Vorige week maakte de gemeente Rotterdam bekend dat gezinnen met een laag inkomen gratis menstruatie producten kunnen krijgen. Denk je dat dit het idee kan wekken dat het probleem al is opgelost?

"Het ligt er heel erg aan aan wie je het vraagt. Als je het aan vrouwen vraagt denk ik dat die wel doorhebben dat het nog steeds een ding is en dat we ervoor moeten blijven strijden. Maar ik denk bijvoorbeeld wel dat als sommige mensen het nieuws van Rotterdam zien, dat ze denken: Top, over Rotterdam hoeven we ons geen zorgen meer te maken. Het ligt er dus een beetje aan hoe betrokken je bent."

Wat kunnen mensen doen om het voor meisjes die menstruatiearmoede ervaren iets makkelijker te maken?

"Zelf proberen het taboe te doorbreken. Als mensen niet meer de schaamte ervaren dan zal het probleem veel zichtbaarder worden, waardoor je ook makkelijker ziet wie je kan helpen en hoe je dat kan doen. Als je die stroming kan opzetten,  denk ik dat dat heel erg helpt."