"Welcome KLM695, expect vectors for an ILS approach on runway zero-six, weather information Kilo is active" hoort de piloot wanneer hij Schiphol binnen vliegt. Martijn (22) zit aan de andere kant van de microfoon en begeleidt de piloot daarna veilig naar de landingsbaan, tegelijk met zo'n dertig andere vliegtuigen, die Martijn onder zijn hoede heeft.

Martijn doet de opleiding tot luchtverkeersleider bij LVNL (Luchtverkeersleiding Nederland) en is bezig met zijn 'on the job' training op Schiphol-Oost. Op een drukke werkdag begeleidt hij wel zo'n vierhonderd vliegtuigen met het vertrekken en landen. Ik belde hem op om te vragen wat hij van zijn opleiding en bijzondere baan vindt.

In het torentje op Schiphol

"Als we op vakantie gingen, keek ik vanuit het vliegtuig naar die hoge toren op Schiphol en vroeg ik me af wat daar gebeurde", vertelt Martijn aan de telefoon. "Toen ik dat ging onderzoeken, bleek dat het zenuwcentrum van alle vliegtuigen te zijn. Dat leek me gaaf werk om te doen." 

Martijn heeft zich na zijn vwo examen gelijk aangemeld voor de selectie voor de opleiding tot luchtverkeersleider. Meer over deze opleiding vindt je in deze blog: "Dit moet je weten over de opleiding tot luchtverkeersleider". Martijn kwam door alle zeven selectierondes heen en is inmiddels bezig met zijn 'on the job' training achter de radar op Schiphol-Oost voor het vertrek- en naderingsverkeer. Daarna wil hij doorstuderen tot torenverkeersleider, waarna hij de ene dag op de toren zal werken en de andere dag achter de radar. Wie weet zorgt Martijn er dus wel voor dat jij veilig van je vakantie uit Albufeira terug komt.

Rijtjes bouwen met vliegtuigen

Je hebt weinig boeken nodig voor de opleiding, want je begint al snel met werken. Eerst in de simulator, maar daarna ook voor het 'echie', onder toezicht van andere luchtverkeersleiders. Martijn geniet elke dag van het werk: "Je wordt elke dag uitgedaagd om nog een stapje beter te worden dan de dag ervoor. Heel cliché, maar geen dag is hetzelfde."

Martijns stem klinkt steeds enthousiaster naarmate hij langer over zijn werk praat: "Je ziet snel het resultaat van wat jij bedenkt. Als ik ervoor kies het ene vliegtuig eerst te laten naderen, vervolgens de andere en ik krijg dan een super mooi rijtje vliegtuigen weet ik dat het een lekkere keuze was."

Rijtjes bouwen met vliegtuigen, het klinkt net als een computerspel. Leuk, maar als ik bedenk dat je de verantwoordelijkheid hebt over een vliegtuig vol mensenlevens, krijg ik toch wel zweethandjes. Martijn heeft hier geen last van: "Ik vind dat juist super leuk om die verantwoordelijkheid te hebben", vertelt hij. "Soms help ik een piloot om bepaalde naderingen (aanvliegroutes) te vliegen waar zij blij van worden, bijvoorbeeld om een (onweers)bui heen. Het geeft echt een kick als de piloot blij is en ik hem goed heb kunnen helpen. Daarna zeggen ze ‘dankjewel meneer’, maar ik ben pas 22. Ik ben nog zo jong en toch heb ik al zo'n grote verantwoordelijkheid. Dat is heel gaaf."

Goede sfeer

Een 'normaal' studentenleven vol doordeweekse stapavondjes en collegekaters is er voor een luchtverkeersleider niet bij. Je kan namelijk niet met je brakke kop een vliegtuig veilig aan de rond zetten, laat staan twintig tegelijk. Ik vroeg Martijn of hij dat niet mist, een 'normaal' studentenleven. "Nee echt totaal niet", antwoord Martijn lachend. "Met zo'n baan is een studentenleven niet nodig."

Martijn vervolgt: "De sfeer op de opleiding is super goed. Het is een groep met allemaal hetzelfde doel: luchtverkeersleider worden."

Voetballen, daarna vliegen

Vliegtuigen vliegen altijd, dus als luchtverkeersleider krijg je te maken met hele onregelmatige tijden. "Dat is in het begin wel wennen", vertelt Martijn. "Je bent vrij op momenten dat anderen niet vrij zijn, dus je moet dingen vinden die je leuk vindt en ook op andere momenten kan doen. Zo ben ik bijvoorbeeld veel gaan tennissen. Als eenmaal in die modus zit, is het super relaxed."

Je krijgt wel veel ruimte om je diensten zelf in te plannen, dus je kan het goed combineren met andere hobby's vertelt Martijn: "Ik ben voetbaltrainer van de JO17 (jongens onder 17) en ik speel zelf in het eerste elftal. Ik zorg altijd dat ik mijn trainingsavonden en de zaterdagmiddag vrij heb."

Pilotenpraatjes oefenen voor de selectie

Tips om de strenge selectie door te komen heeft Martijn wel: "Voor een aantal selectierondes krijg je voorbereiding thuis gestuurd. Bijvoorbeeld theorie met radiotelefonie termen in het Engels. Als je de selectie doet moet je dit feilloos kunnen. Het zijn pittige oefenen en als je ook nog moet nadenken over hoe je iets moet zeggen, wordt het nog moeilijker. Wat helpt is het met andere mensen oefenen. Vraag je ouders of je broertje of zusje om de piloot te spelen. Het is echt een taaltje dat je aan moet leren."

Gepubliceerd op 16 november 2020

---