De ex-junk die in de klas komt vertellen dat het niet oké is om heroïnespuitend onder een brug in Rotterdam te belanden. Houdt dat scholieren op het rechte pad?

"Het kan ook júist averechts werken," stelt ontwikkelingspsycholoog Reinout Wiers uit. Huh?

Gister zei hij in het AD dat er in een brugklas na zo'n voorlichting juist iets meer geblowd gaat worden, in plaats van minder.

Daar gaan we als Scholieren.com even achteraan: wie is die Wiers? En hoe zit dat precies? Is een taboe'tje op z'n tijd (gewoon doen alsof drugs niet bestaat) eigenlijk beter?

Drugskenner

Wiers blijkt een gast die er verstand van heeft: maandag adviseerde hij zelfs de Tweede Kamer over het drugsbeleid. Toen wij 'm mailden met de vraag hoe dat nou precies zat, wees hij ons op een onderzoek uit 2001 onder bijna tweeduizend Nederlandse leerlingen, verdeeld over 12 scholen.

9 van die scholen gaven braaf en goedbedoeld voorlichting over (tegen!) alcohol, roken en drugs. 3 scholen deden niet.

En inderdaad: op de 'voorlichtingsscholen' werd soms meer geblowd dan op de niet-voorlichtingsscholen. Om precies te zijn: ongeveer evenveel scholieren experimenteerden daarna met de wietjes en hasjies, maar die scholieren verrookten dan wel wat meer gram van dat spul.

Teveel averechts effect

Wiers staat dus niet per se te juichen over iedere voorlichtingsles die jij gevoerd krijgt. "Er is inmiddels teveel onderzoek (ook veel uit Amerika) dat laat zien dat preventie soms werkt, maar soms ook juist averechtse effecten kan hebben. Teveel om te denken 'baat het niet, dan schaadt het ook niet,'" laat hij Scholieren.com weten.

De ontwikkelingspsycholoog - die als het ware een beetje verslaafd is aan het onderzoek doen naar verslavingen - vindt dus dat beter onderzocht moet worden of die lessen werken, wanneer wel en wanneer niet. "Je gaat tenslotte ook niet zomaar pillen uitdelen op het schoolplein." Uh, nee.

Pas als ouders meewerken

Is alle voorlichting dan slecht? Duwt jouw school je in feite met iedere voorlichtingsles een beetje dichter naar die heroïnebrug? Nee zegt Wiers, da's overdreven: "Het werkt wel, als je daarnaast ook voorlichting geeft aan de ouders. Die kunnen het beste duidelijke regels stellen: niet blowen voor je achttiende. En voor sommige speciale groepen jongeren werkt preventie ook al zonder ouders: bij hele impulsieve of juist depressieve tieners bijvoorbeeld."

Maar hoe kan je ons -kwetsbare kinderen in een stormachtige levensfase- zonder strenge ouders dan wél van de drugs af houden? Coffeeshops bij scholen weghalen zal niet echt helpen, voorspelde onze redacteur Rutger laatst al en Wiers is het daar mee eens. Wat wel? "De leeftijdsgrens verhogen, ook voor alcohol en sigaretten. En dat goed controleren. Da's de beste bescherming tegen alle vormen van verslaving: niks onder de 18 jaar."

Nee is nee is nee.

Limiet

Wiers heeft nog een idee: "De hoeveelheid die een persoon in een coffeeshop kan kopen, op 1 gram stellen per dag." Nu mag je als achttienplusser nog 5 gram per dag kopen: genoeg om een keer of tien in hogere sferen te vertoeven.

Kortom: Wiers denkt niet dat jij na een interessante drugsles meteen naar de shop zult rennen, maar dat scholen wel even na moeten denken voordat ze je een dvd'tje tonen of een Piet Wiet voor de klas zetten. Of krijg jij wél meteen zin om een keertje flink te gaan spacen als op school alle nadelen opgesomd worden?

En wat zou de invloed van dit artikel op jouw blowgedrag zijn?

Onze redacteur Rutger II is trouwens ook niet zo'n voorstander van voorlichting op school. Maar dan om andere redenen.